1約拿單暗助大衛大衛從拉瑪的拿約逃走,來見約拿單,說:“我作了甚麼?我有甚麼罪孽?我在你父親面前犯了甚麼罪,他竟尋索我的性命呢?”
1 Dawda zuru ka fun Nayot, Rama wano ra, ka kaa Yonata jine ka ne: «Ifo no ay te? Ifo ga ti ay laala? Ifo ga ti ay zunubo mo ni baaba jine, kaŋ naŋ a goono g'ay fundo ceeci?»
2約拿單對他說:“絕對沒有這事,你必不會死。我父親作事,無論大小,沒有不讓我知道的,為甚麼這事他偏要隱瞞我呢?不會這樣的。”
2 Yonata ne a se: «Irikoy ma boriyandi, ni si bu! Guna, ay baaba si hay kulu te, ibeeri wala ikayna, kala nda a n'a bangandi ay se. Ifo se binde no ay baaba ga woone tugu ay se? Manti yaadin no.»
3大衛再起誓說:“你父親一定知道我在你眼中蒙恩,就心裡想:‘不要讓約拿單知道這事,免得他傷心。’可是,我指著永活的耶和華,又指著你的性命起誓,我離死只差一步。”
3 Amma Dawda ze ka ne: «Ni baaba ga bay kaŋ ay du gaakuri ni jine. A ga ne mo Yonata ma si bay hayo wo gaa, zama a bina ma si sara. Amma haciika ay ze da Rabbi fundikoono da ni fundo boŋ mo: ce daara folloŋ no ka cindi in da buuyaŋ game ra.»
4約拿單對大衛說:“你心裡想要甚麼,我必為你作成。”
4 Gaa no Yonata ne Dawda se: «Hay kulu kaŋ ni fundo ga ba, kala ay ma woodin te ni se.»
5大衛就對約拿單說:“你看,明天是初一,我本該與王一同坐席。但是,求你容我去藏在田裡,直到後天晚上。
5 Dawda ne Yonata se: «Guna, suba hando ga kay. Tilas kal ay ma goro bonkoono banda ŋwaaro do. Naŋ ay ma koy ka tugu saajo ra hala zaari hinzanta wiciri kambo.
6如果你父親不見我在座,你就說:‘大衛懇求我讓他趕回他的本城伯利恆去,因為他全家在那裡有獻年祭的事。’
6 Da ni baaba faham kaŋ ay si no, kala ni ma ne: ‹Dawda n'ay ŋwaaray da anniya ay ma yadda nga se nga ma zuru ka koy hala Baytlahami kaŋ ci nga kwaara, zama noodin no i ga jiiri kulu sargay te a almayaaley kulu se.›
7如果你父親這樣說:‘好!’那麼僕人就平安無事了;如果他大大發怒,你就知道,他決意要害我了。
7 D'a ne: ‹A boori!› to, ay, ni tamo du baani nooya. Amma d'a futu, ni ma bay kaŋ a na laala kunsum no.
8求你以慈愛待僕人,因為你曾與僕人在耶和華面前立盟約。如果我有罪孽,你就親手把我殺死,為甚麼要把我交給你父親呢?”
8 Ni binde ma gomni cabe ay, ni tamo se, zama ni jin ka ay, ni tamo daŋ ay ma sappe da nin Rabbi jine. Amma da laala go ay do, ni bumbo m'ay wi. Zama ifo se no ni ga konda ay ni baaba do?»
9約拿單說:“絕對沒有這事,如果我知道我父親決意要害你,我會不告訴你嗎?”
9 Yonata ne: «Irikoy ma boriyandi, hal i ma ne ay gonda baaru ay baaba goono ga laala kunsum ni se! Doŋ manti kala ay ma ci ni se?»
10大衛對約拿單說:“如果你父親嚴厲地回答你,誰來告訴我呢?”
10 Noodin binde Dawda ne Yonata se: «May no ga ci ay se d'a ciya ni baaba tu ni se da futay?»
11約拿單對大衛說:“你來,我們出到田裡去吧!”他們二人就出到田裡去了。
11 Yonata ne Dawda se: «Kaa iri ma koy saajo ra.» I boro hinka kulu binde koy saajo ra.
12約拿單對大衛說:“願耶和華以色列的 神作證,明天或後天約在這個時候,我探出了我父親的意思,如果他對你有好感,那時我會不派人來告訴你嗎?
12 Yonata ne Dawda se: «Rabbi, Israyla Irikoyo ma ciya seeda. Waato kaŋ ay n'ay baaba hã suba ya-cine, wala mo ka koy subasi, guna, hala day gomni go Dawda se, manti ay ga donton sahãadin-sahãadin k'a bangandi ni se bo?
13假如我父親有意要害你,我若是不告訴你,不讓你走,不使你平平安安地離去,願耶和華加倍懲罰我。願耶和華與你同在,好像從前與我父親同在一樣。
13 Rabbi ma Yonata laali nd'ay baaba gonda miila nga ma ni zamba, ay mo man'a bangandi ni se, ay ma ni sallama, ni ma koy baani mo. Rabbi ma goro ni banda mo, sanda mate kaŋ cine a goro ay baabo banda.
14我活著的時候,求你以耶和華的慈愛待我,使我不致於死。
14 Ni mo manti waati kaŋ ay ga funa hinne no ni ga Rabbi gomni cabe ay se bo, zama ay ma si bu,
15我死了以後,耶和華從地上一一剪除大衛的仇敵的時候,你也不可向我的家永遠斷絕你的慈愛。”
15 amma ni ma si ni gomno naŋ ay banda se hal abada. Oho, baa waati kaŋ Rabbi na Dawda ibare fo kulu tuusu ndunnya fando boŋ, ni ma si woodin te.»
16於是約拿單與大衛家立盟約,說:“願耶和華藉大衛仇敵的手追討違背盟約的罪。”
16 Yonata binde na sarti sambu nga nda Dawda windo game ra ka ne: «Rabbi g'a ceeci Dawda ibarey kambe ra.»
17約拿單由於愛大衛,就使大衛再起誓;他愛大衛如同愛自己的命。
17 Yonata binde ye ka Dawda daŋ zeyaŋ koyne baakasina boŋ kaŋ go nga nd'a game ra, zama a ga ba r'a sanda nga fundo cine.
18約拿單對大衛說:“明天是初一,因為你的座位空著,人必注意到你不在。
18 Waato din gaa no Yonata ne a se: «Suba hando ga kay. I binde ga bay ni si noodin, zama ni gora do sinda boro kulu.
19到後天,你要趕快下去,到你以前出事那天藏身的地方,在以色磐石旁邊等候。
19 Waati kaŋ ni te jirbi hinza ni goono ga batu, kala ni ma zumbu nda waasi ka kaa nango kaŋ ni tugu za waato kaŋ i go muraado ra, ma kay Ezel tondo jarga.
20我要向磐石旁邊射三支箭,好像射箭靶一樣。
20 Ay mo, ay ga hangaw hinza hay tondo kambo gaa ka te danga ay goono ga hay fo goo no.
21然後,我要派一個僕人去,說:‘你去把箭找回來。’如果我對那僕人說:‘看哪!箭在你的後面,把箭拿回來。’你就可以回來,因為我指著永活的耶和華起誓,你必平安無事。
21 Guna mo, ay ga zanka donton, ya ne: ‹Koy ka hangawey ceeci.› D'ay ne zanka se: ‹Ma guna, hangawey go no ni se banda, i sambu.› Kala ni ma kaa, zama ni gonda baani, doori kulu si no, ay ze nda Rabbi fundikoono.
22如果我對僕人說:‘看哪!箭在你的前面。’你就要離去,因為是耶和華打發你去的。
22 Amma d'ay ne zanka se: ‹Guna, hangawey no ni jine ya!› kala ni ma koy, zama Rabbi na ni sallama.
23至於你我之間所說的這事,有耶和華永遠在你我之間作證。”
23 Sanno kaŋ in da nin te din boŋ, guna, Rabbi go in da nin game ra hal abada.»
24掃羅怒責約拿單於是大衛在田裡藏起來。到了初一,王坐席吃飯。
24 Dawda binde tugu saajo ra. Waato kaŋ handu tajo kay, bonkoono goro zama nga ma ŋwa.
25王照常坐在他的座位上,就是靠牆的座位,約拿單坐在對面,押尼珥坐在掃羅旁邊,大衛的座位卻空著。
25 Bonkoono goro nga goray haro boŋ sanda han kulu cine, danga goray haro kaŋ ga maan cinaro. Yonata mo tun ka kay, Abner mo goro Sawulu jarga, amma Dawda nangora, boro kulu si a ra.
26那天掃羅沒有說甚麼,因為他心裡想:“這是恰巧的事,或許大衛沾染了不潔,還沒有得到潔淨。”
26 Kulu nda yaadin Sawulu mana ne hay kulu han din, zama a ga tammahã hala hay fo no ka du a. A ne: «A mana hanan, daahir a mana hanan.»
27次日,就是初二,大衛的座位仍是空著。於是掃羅問他的兒子約拿單:“為甚麼耶西的兒子昨天今天都沒有來吃飯呢?”
27 A ciya binde a suba, danga hando jirbi hinkanta nooya, kala Dawda nangora go koyne, boro kulu si a ra. Sawulu mo ne nga izo Yonata se: «Ifo no kaŋ Yasse izo mana kaa ŋwaaro do bi da hunkuna?»
28約拿單回答掃羅:“大衛懇切地求我讓他回伯利恆去。
28 Yonata tu Sawulu se ka ne: «Dawda na yadda ŋwaaray ay gaa da anniya, nga ma koy Baytlahami.
29他說:‘求你讓我去,因為我們的家在城裡有獻祭的事,我哥哥吩咐我去。所以,我若是在你眼前蒙恩,求你讓我離開,看看我的哥哥們。’因此,大衛沒有來赴王的筵席。”
29 A ne ay se: ‹Naŋ ay ma koy, ay ga ni ŋwaaray, zama iri almayaaley gonda sargay teeyaŋ kwaara ra. Ay nya izey mo n'ay lordi ay ma sargay te noodin. Sohõ binde, ay ga ni ŋwaaray, d'ay du gaakuri ni diyaŋ gaa, naŋ ay ma koy ka di ay nya izey.› Haŋ kaŋ se a mana kaa bonkoono taablo do nooya.»
30於是掃羅向約拿單發怒,對他說:“你這邪僻悖逆婦人所生的,我豈不知道你喜悅耶西的兒子,自取羞辱,也羞辱生你的母親嗎?
30 Kala Sawulu futa koroŋ Yonata boŋ. A ne a se: «Ya nin, wayboro kaŋ ga hatta da murtante mo ize, manti ay jin ka bay kaŋ ni na Yasse izo suuban ni boŋ haawi sabbay se, da ni nya koonu funyaŋ sabbay se?
31因為只要耶西的兒子還活在這世上,你和你的國就不能穩固。現在,你要派人去把他抓到我這裡來,因為他是該死的。”
31 Zama duumi da Yasse izo gonda fundi ndunnya ra, abada nin wo kay, ni si sinji, za nin, za ni mayra. A binde sohõ ni ma donton ka kand'a ne ay do, zama daahir a ga bu no!»
32約拿單回答他父親掃羅說:“為甚麼要把他處死呢?他作了甚麼事呢?”
32 Yonata binde tu nga baabo Sawulu se ka ne a se: «Ifo se no i g'a wi? Ifo no a te?»
33掃羅向著約拿單把槍擲過去,要刺殺他。約拿單就知道,他父親已經決意要殺死大衛。
33 Kala Sawulu na nga yaajo daŋ k'a hay. Woodin gaa no Yonata bay kaŋ nga baabo na Dawda wiyaŋ sijiri.
34約拿單怒氣沖沖地從席間退去,初二這天,他沒有吃飯;因為他父親羞辱了大衛,他就為大衛擔憂。
34 Yonata binde futu gumo ka dira taablo do. A mana ŋwaari kulu ŋwa hando zaari hinkanta din hane, zama a bine sara Dawda sabbay se, zama a baabo na haawi goy te a se.
35大衛與約拿單泣別到了早晨,約拿單照著與大衛約定的時候,出到田裡去,有一個小童與他在一起。
35 Waato kaŋ mo bo, Yonata koy saajo ra, alwaato boŋ kaŋ nga nda Dawda wafaku care se. Zanka kayna fo mo go a banda.
36他對那童僕說:“你跑去,把我所射的箭找回來。”那童僕跑去的時候,約拿單就把箭射到他前面。
36 A ne nga zanka se: «Zuru sohõ ka hangawey kaŋ yaŋ ay ga hay din ceeci.» Zanka goono ga zuru, kala Yonata na hangaw fo taŋ, hangawo bisa zanka gaa mo.
37那童僕到了約拿單的箭射到的地方,約拿單就在那童僕的背後喊叫:“箭不是在你的前面嗎?”
37 Waato kaŋ zanka to nango kaŋ hangawo go kaŋ Yonata hay, kala Yonata na zanka ce ka ne: «Manti ni jine no hangawo go?»
38約拿單又在那童僕的背後喊叫:“趕快跑去!不要停留!”那童僕就把箭拾起來,回到他主人那裡去。
38 Yonata na arwaso ce mo ka ne: «Waasu ka cahã. Ma si kay!» Yonata zanka mo na hangawey margu-margu ka ye ka kaa nga koyo do.
39那童僕一點也不知道這是甚麼意思,只有約拿單和大衛知道。
39 Amma zanka mana faham da hay kulu, kala Yonata nda Dawda hinne no ka bay sanno gaa.
40約拿單把自己的武器交給他的童僕,對他說:“你帶回城裡去吧!”
40 Yonata binde na nga jinayey no zanka se ka ne a se: «Koy. Ma kond'ey kwaara.»
41那童僕一離去,大衛就從石堆的南邊起來,臉伏於地,叩拜了三次。二人互相親嘴,相對哭泣,大衛哭得更悲痛。
41 Zanka tunanta, kala Dawda tun nangu fo haray dandi kamba, ka ye ganda nga moyduma boŋ ka gurfa sorro hinza. I na care sunsum ka hẽ care banda, hala Dawda hẽ gumo ka bisa Yonata.
42約拿單對大衛說:“你平平安安走吧!我們二人曾指著耶和華的名起誓說:‘願耶和華在你我之間,也在我的後裔和你的後裔之間作證,直到永遠。’”大衛就起身離開,約拿單也回城裡去了(“大衛就起身離開,約拿單也回城裡去了。”在《馬索拉抄本》為21:1)。
42 Yonata ne Dawda se: «Ma koy baani, za kaŋ iri ze care se nda Rabbi maa ka ne: ‹Rabbi ma goro in da nin game ra, ni izey d'ay izey game ra mo, hal abada.› »
43 A tun ka nga diraw te. Yonata mo koy kwaara ra.