1亞比雅作猶大王（王上15:1~6）耶羅波安王第十八年，亞比雅登基作猶大王。
1 Bonkoono Yerebowam mayra jiiri way cindi ahakkanta ra no Abiya sintin ka may Yahuda ra.
2他在耶路撒冷作王三年；他母親名叫米該亞，是基比亞人烏列的女兒。亞比雅和耶羅波安常有爭戰。
2 A may jiiri hinza Urusalima ra. A nya maa ga ti Maaka, Uriyel Jibeya bora ize way no. Wongu goro Abiya nda Yerebowam game ra.
3南北之戰有一次，亞比雅帶著精兵四十萬，都是英勇的戰士，準備開戰；耶羅波安也帶著八十萬精兵，都是英勇的戰士，列陣對抗亞比雅。
3 Abiya binde furo wongo ra, nga nda soojey kunda boro zambar zangu taaci kaŋ suubanante yaŋ no. Yerebowam no na boro zambar zangu ahakku soola, boro suubanante yaŋ, kaŋ ga wongu nd'a, yaarukom gaabikooni yaŋ no.
4亞比雅起來站在以法蓮山地中的洗瑪臉山上，說：“耶羅波安和以色列眾民哪，你們要聽我的話。
4 Abiya kay Zemarayim tondo boŋ kaŋ go Ifraymu tondey ra. A ne: «Ya Yerebowam, wa maa ay se, nin da Israyla kulu.
5耶和華以色列的 神曾經立了鹽約，要把以色列國永遠賜給大衛和他的子孫，你們不知道嗎？
5 Manti a ga hima araŋ ma bay kaŋ Rabbi, Israyla Irikoyo na Israyla mayra no Dawda se hal abada, sanda Dawda nda nga izey nooya, ciiri alkawli _kaŋ si tun|_ boŋ?
6可是大衛的兒子所羅門的僕人，尼八的兒子耶羅波安，卻起來背叛了他的主。
6 Kulu nda yaadin, Yerebowam Nebat ize, Dawda ize Suleymanu tamo murte nga koyo gaa.
7有些無賴匪徒結集跟從他，欺負所羅門的兒子羅波安；那時羅波安還年幼，心裡驚怯，所以不能抵擋他們。
7 Ize yaamoyaŋ mo margu a banda, ize furkuyaŋ, kaŋ na ngey boŋ gaabandi ngey ma yanje nda Rehobowam Suleymanu izo, waato kaŋ Rehobowam gonda zankataray, a sinda bine-gaabi, a si hin ka kay i se.
8現在你們有意要反抗大衛子孫手下的耶和華的國；你們人數眾多，你們那裡也有金牛犢，就是耶羅波安為你們所做，當作神的。
8 Sohõ binde araŋ ga tammahã hala araŋ ga hin ka kay ka gaaba nda Rabbi koytara kaŋ go Dawda izey kambe ra? Araŋ wo jama bambata no, araŋ banda mo araŋ gonda wura handayzey kaŋ Yerebowam te zama i ma ciya araŋ de-koyey.
9你們不是驅逐了耶和華的祭司，亞倫的子孫和利未人嗎？你們不是像世上萬民為自己立祭司嗎？無論甚麼人牽來一頭公牛犢和七隻公綿羊，把自己分別為聖，就可以作那本不是神的祭司。
9 Manti araŋ na Rabbi alfagey gaaray, Haruna banda da Lawi borey, araŋ na alfagayaŋ te araŋ boŋ se mo, sanda mate kaŋ cine laabu cindey borey ga te? Hala boro kulu kaŋ kande haw ize da feeji gaaru iyye, zama nga ma nga boŋ hanandi se, kal a ma ciya alfaga haŋ kaŋ yaŋ manti irikoyyaŋ no se.
10至於我們，耶和華是我們的 神，我們並沒有離棄他；我們有事奉耶和華的祭司，都是亞倫的子孫，並且有利未人負責工作。
10 Amma iri wo, Rabbi no ga ti iri Irikoyo, iri mana fay d'a mo. Iri gonda alfagey mo kaŋ yaŋ ga goy Rabbi se, Haruna banda da Lawi borey mo ngey goyo ra.
11他們每日早晚向耶和華獻燔祭，焚燒芬芳的香；在清潔的桌子上擺上陳設餅；每天晚上燃點金燈臺的燈盞；我們謹守耶和華我們的 神的吩咐，你們卻離棄了他。
11 Zaari kulu, susubay nda wiciri kambu i ga sargay kaŋ i ga ton yaŋ ton, da dugu kaŋ haw ga kaan Rabbi se. Jisiyaŋ buuro mo, i g'a soola taabal hananta din boŋ, da wura fitilla suntulo, nga da nga fitilley ga soobay ka di wiciri kambu. Zama iri go ga Rabbi iri Irikoyo lordey haggoy, amma araŋ wo na banda bare a gaa.
12“看哪， 神和我們同在，率領我們；他的祭司拿著號筒向你們大聲吹響。以色列人哪，你們不可和耶和華你們列祖的 神作戰，因為你們必不能得勝。”
12 A go mo, Irikoy go iri do iri jine candiko, d'a alfagey da baaru nooyaŋ hilley, zama i m'i kar soolayaŋ se ka wongu nd'araŋ. Ya araŋ Israyla izey, araŋ ma si wongu nda Rabbi, araŋ kaayey Irikoyo, zama araŋ si te zaama bo.»
13猶大人戰勝以色列人耶羅波安卻派伏兵繞到猶大人的背後。這樣，猶大人前面有以色列人，他們背後也有伏兵。
13 Amma Yerebowam na gumandi ize fooyaŋ daŋ i ma koy i banda hala ngey wo, Israyla go Yahuda jine, gumandi izey mo go Yahuda banda.
14猶大人轉身，看見自己前後受敵，就呼求耶和華，祭司也都吹號。
14 Saaya kaŋ cine i zagu ka di kaŋ wongu go ngey se jina nda banda, kala i hẽ Rabbi gaa, alfagey mo na hilley kar.
15於是猶大人大聲吶喊；猶大人大聲吶喊的時候， 神就在亞比雅和猶大人面前，使耶羅波安和以色列眾人大敗而逃。
15 Yahuda borey mo kuuwa. Waato din gaa no Irikoy na Yerebowam kar, nga nda Israyla kulu, Abiya da Yahuda jine.
16以色列人在猶大人面前逃跑； 神把他們交在猶大人手裡。
16 Israyla izey zuru Yahuda jine. Irikoy n'i daŋ mo Yahuda kambe ra.
17亞比雅和他的人民大大地擊殺以色列人；以色列人中倒斃的精兵共有五十萬。
17 Abiya nda nga borey n'i wi da wiyaŋ bambata. Israyla boro zambar zangu gu kaŋ suubanante yaŋ no, i n'i wi.
18那時，以色列人被擊敗了，猶大人獲得勝利，因為他們倚靠耶和華他們列祖的 神。
18 Yaadin cine no Israyla izey na goobu haŋ d'a alwaato din ra. Yahuda izey te zaama zama i de Rabbi ngey kaayey Irikoyo gaa.
19亞比雅追趕耶羅波安，奪取了他的幾座城，就是伯特利和屬於伯特利的鄉鎮，耶沙拿和屬於耶沙拿的鄉鎮，以法拉音和屬於以法拉音的鄉鎮。
19 Abiya binde na Yerebowam gaaray ka gallu fooyaŋ kom a gaa: Betel da nga kawyey, Yesana da nga kawyey, da Efron da nga kawyey.
20亞比雅在世的日子，耶羅波安不再強盛。耶和華擊打他，他就死了。
20 Yerebowam mana ye ka du gaabi koyne Abiya zamana ra. Rabbi mo n'a kar kal a bu.
21亞比雅卻不斷強盛起來，娶了十四個妻妾，生了二十二個兒子，十六個女兒。
21 Amma Abiya te gaabi. A na wande way cindi taaci hiiji. A na ize aru waranka cindi hinka hay, da ize wayboro way cindi iddu.
22亞比雅其餘的事蹟和他的言行，都記在易多先知的傳記上。
22 Abiya goy cindey binde, d'a muraadey, da haŋ kaŋ a ci, i n'i hantum annabi Iddo tira ra.
23 Abiya binde kani nga kaayey banda, i n'a fiji mo Dawda birno ra. A izo Asa te bonkooni a nango ra. A zamana ra laabo goono ga goro baani samay jiiri way.