聖經新譯本

Zarma

2 Kings

14

1亞瑪謝作猶大王(代下25:1~13)以色列王約哈斯的兒子約阿施在位第二年,猶大王約阿施的兒子亞瑪謝登基作王。
1 Israyla bonkoono Yehowasa Yehowahaz izo mayra jiiri hinkanta ra no Yahuda bonkoono Amaziya Yowasa izo te bonkooni.
2他登基的時候是二十五歲,在耶路撒冷作王共二十九年。他母親名叫約耶但,是從耶路撒冷來的。
2 A gonda jiiri waranka cindi gu waato kaŋ a sintin ka may. A may mo jiiri waranka cindi yagga Urusalima ra. A nyaŋo mo maa Yehowaddan, Urusalima boro no.
3他行耶和華看為正的事;只是不像他的祖先大衛,卻是照著他父親約阿施所行的一切去行。
3 Amaziya na haŋ kaŋ ga saba te Rabbi diyaŋ gaa, amma manti sanda mate kaŋ a kaayo Dawda te bo. Amma a goy da mate kaŋ cine a baabo Yowasa te.
4只是邱壇還沒有廢去,人民仍在邱壇獻祭焚香。
4 Kulu nda yaadin i mana tudey boŋ sududuyaŋ nangey tuusu. Hala hõ jama ga sargayyaŋ te, i ga dugu ton mo tudey boŋ sududuyaŋ nangey ra.
5當國家在他手中穩定以後,他就把那些擊殺他父王的臣僕殺了。
5 A ciya mo alwaato kaŋ koytara sinji a kambe ra, kal a na nga tamey kaŋ na bonkoono nga baabo wi din wi.
6但他們的兒子沒有處死,這是按照摩西律法書上所寫,是耶和華的吩咐:“不可因兒子的罪處死父親,也不可因父親的罪處死兒子;各人要因自己的罪而死。”
6 Amma a mana wiikoy izey wi, sanda mate kaŋ i hantum Musa asariya tira ra, mate kaŋ Rabbi lordi ka ne: «I ma si baabey wi izey sabbay se, i ma si izey mo wi baabey sabbay se, amma i ma boro kulu wi nga bumbo zunubo sabbay se.»
7他在鹽谷擊殺了一萬以東人,又攻取了西拉,然後把它的名字改稱為約帖,直到今日。
7 Edom haray mo, a na boro zambar way wi Ciiri Gooro ra. A na Sela tondo ŋwa da wongu ka maa daŋ a se Yokteyel hala ka kaa sohõ.
8亞瑪謝向約阿施挑戰(代下25:17~24)那時,亞瑪謝派使者去見耶戶的孫子、約哈斯的兒子以色列王約阿施說:“來,我們在戰場相見吧!”
8 Alwaato din gaa Amaziya na diyayaŋ donton Israyla bonkoono Yehowasa Yehowahaz izo, Yehu ize gaa. A ne: «Kaa, iri ma care guna.»
9以色列王約阿施派人去見猶大王亞瑪謝說:“黎巴嫩的蒺藜派人去見黎巴嫩的香柏樹說:‘請你把你的女兒給我的兒子作妻子吧!’後來有黎巴嫩的野獸經過,就把蒺藜踩倒了。
9 Israyla bonkoono Yehowasa mo donton Yahuda bonkoono Amaziya gaa ka ne: «Yo-karji kaŋ go Liban ra donton sedre* nya gaa kaŋ go Liban ra ka ne: ‹Ma ni ize way no ay ize aru se a ma hiiji.› Ganji ham fo mo neeya kaŋ go Liban ra, a kaa ka bisa. A na yo-karjo taamu.
10不錯,你打敗了以東人,你的心就高傲。你儘管自己誇耀,安坐家中就是了。為甚麼要惹禍,使你覆亡,也使猶大跟你一起覆亡呢?”
10 Cimi no, ni na Edom kar, ni bina mo beeri. Woodin sabbay se kala ni ga ni boŋ sifa! Kala ni ma goro fu jina. Ifo se no ni ga masiiba fisi ka kaa taray ni boŋ se, hala ni ma kaŋ, nin da Yahuda care banda?»
11但是亞瑪謝不聽他的話。於是以色列王約阿施上來,和猶大王亞瑪謝在屬猶大的伯.示麥相見。
11 Amma Amaziya wangu ka maa. Israyla bonkoono Yehowasa mo kaaru, nga nda Yahuda bonkoono Amaziya. I na care moyduma guna Bayt-Semes, Yahuda laabo ra.
12猶大人被以色列人擊敗,各人逃回自己的家去了。
12 Yahuda mo na goobu haŋ Israyla kambe ra, kala boro fo kulu zuru ka ye fu.
13以色列王約阿施捉住了亞哈謝的孫子、約阿施的兒子猶大王亞瑪謝。他們來到耶路撒冷,拆毀了耶路撒冷一段城牆,從以法蓮門直到角門,共兩百公尺。
13 Israyla bonkoono Yehowasa mo na Yahuda bonkoono Amaziya, Yowasa izo, Ahaziya ize, di Bayt-Semes haray. A kaa Urusalima ka Urusalima birni cinaro kulu bagu za Ifraymu birni meyo gaa kal a ma koy Lokoto birni meyo gaa, kambe kar zangu taaci no.
14又掠去耶和華殿裡和王宮的寶庫裡所有的金子、銀子和一切器皿,還有人質,就回撒瑪利亞去了。
14 A na wura nda nzarfu mo sambu hala nda jinay kulu kaŋ a gar Rabbi windo ra nda bonkoono windo ra jisiyaŋ nangey ra, da tamtaray izeyaŋ mo. A ye ka kaa Samariya.
15約阿施其餘的事蹟和他的英勇事蹟,就是與猶大王亞瑪謝作戰的事,不是都寫在以色列諸王的年代誌上嗎?
15 Yehowasa goy cindey mo kaŋ a goy, d'a soojetaray, da wongu kaŋ a te da Yahuda bonkoono Amaziya, manti i n'i hantum Israyla bonkooney baaru tira ra bo?
16約阿施和他的祖先一同長眠,他和以色列諸王一樣,葬在撒瑪利亞。他的兒子耶羅波安接續他作王。
16 Yehowasa mo kani nga kaayey banda. I n'a fiji Samariya ra Israyla bonkooney banda. A izo Yerobowam te bonkooni a nango ra.
17亞瑪謝在拉吉被弒(代下25:25~28)以色列王約哈斯的兒子約阿施死後,猶大王約阿施的兒子亞瑪謝仍活了十五年。
17 Yahuda bonkoono Amaziya mo, Yowasa izo, te jiiri way cindi gu Israyla bonkoono Yehowasa Yehowahaz izo buuyaŋo banda.
18亞瑪謝其餘的事蹟不是都寫在猶大列王的年代誌上嗎?
18 Amaziya goy cindey mo, manti i n'i hantum Yahuda bonkooney baaru tira ra bo?
19在耶路撒冷有人陰謀反叛他,他就逃到拉吉去。他們派人跟蹤他到拉吉,就在那裡把他殺死了。
19 I na me haw a boŋ Urusalima ra kal a zuru ka koy Lacis, amma i n'a ce gana hala Lacis k'a wi noodin.
20他們把他的屍首馱在馬背上運回來,葬在耶路撒冷,在大衛的城裡,和他的祖先在一起。
20 I n'a za ka kand'a da bariyaŋ _torko boŋ|_ k'a fiji nga kaayey banda Urusalima ra, Dawda birno ra.
21猶大的眾民選立了亞撒利雅;他只有十六歲,他們就立他接續他父親亞瑪謝作王。
21 Yahuda borey kulu na Azariya sambu, a gonda jiiri way cindi iddu, kaŋ i n'a didiji bonkooni nga baabo Amaziya nango ra.
22亞瑪謝和他的祖先一同長眠以後,亞撒利雅重建了以拉他,並且收歸猶大。
22 Waato kaŋ Bonkoono Amaziya kani nga kaayey banda, woodin banda Azariya na Elat cina k'a yeti Yahuda se.
23耶羅波安二世作以色列王猶大王約阿施的兒子亞瑪謝十五年,以色列王約阿施的兒子耶羅波安在撒瑪利亞登基,他作王共四十一年。
23 Yahuda bonkoono Amaziya Yowasa izo mayra jiiri way cindi guwanta ra no Israyla bonkoono Yerobowam Yehowasa ize te bonkooni Samariya ra. A may jiiri waytaaci cindi fo.
24他行耶和華看為惡的事,不轉離尼八的兒子耶羅波安使以色列人陷於罪中的一切罪。
24 A na goy laaloyaŋ te mo Rabbi diyaŋ gaa. A mana fay da Yerobowam Nebat izo zunubey kulu mo, naŋ kaŋ a na Israyla daŋ i ma zunubi te.
25他收復以色列的邊境,從哈馬口直到亞拉巴海,正如耶和華以色列的 神的話,就是藉著他的僕人迦特希弗人亞米太的兒子約拿先知所說的;
25 A na Israyla hirrey yeti za Hamat furoyaŋo do ka koy hala Gooru Beero teeko gaa, Rabbi Israyla Irikoyo sanno boŋ, sanno kaŋ a ci nga tam annabi Yonana, Amittay izo, Gat-Hefer bora me ra.
26因為耶和華看見以色列十分艱苦,無論是自由的或為奴的都沒有了,也沒有幫助以色列的。
26 Zama Rabbi faham da Israyla kankamo, kaŋ ga koroŋ boro kulu gaa gumo, boro daabantey wala boro taŋantey. Boro fo mo si no kaŋ ga Israyla gaakasinay.
27耶和華沒有定命要將以色列的名從天下塗抹,所以藉著約阿施的兒子耶羅波安的手拯救他們。
27 Rabbi mana ne nga ga Israyla maa tuusu beena cire, amma a n'i faaba Yerobowam Yehowasa izo kambe ra.
28耶羅波安其餘的事蹟和他所行的一切,以及他作戰時的英勇,怎樣收復大馬士革和原屬猶大的哈馬歸以色列,不是都寫在以色列諸王的年代誌上嗎?
28 Yerobowam goy cindey mo, da haŋ kaŋ a te kulu, d'a yaarutara, da wongu kaŋ a te, da Damaskos da Hamat komyaŋ kaŋ a te, wo kaŋ ciya Yahuda wane doŋ, a n'i yeti Israyla se, manti i n'i hantum Israyla bonkooney baaru tira ra bo?
29耶羅波安和他的祖先以色列諸王一同長眠。他的兒子撒迦利雅就接續他作王。
29 Yerobowam mo kani nga kaayey banda, kaŋ yaŋ ga ti Israyla bonkooney. A izo Zakariya mo te bonkooni a nango ra.