1耶弗他基列人耶弗他是個英勇的戰士；他是個妓女的兒子；耶弗他是基列所生的。
1 Yefta wo binde, Jileyad boro, nga wo yaarukom no, kaaruwa fo ize no. Jileyad ga ti a baaba.
2基列的妻子也給他生了幾個兒子。他妻子的兒子長大了，就把耶弗他趕出去，對他說：“你不可以在我們的父家繼承產業，因為你是另一個婦人的兒子。”
2 Jileyad wando na ize aruyaŋ hay a se. Waato kaŋ a wando izey beeri, i na Yefta gaaray. I ne a se: «Ni si du ka tubu ŋwa iri baaba windo ra, zama ni ya wayboro fo ize no.»
3耶弗他就從他的兄弟面前逃跑，住在陀伯地；有些無賴聚集到他那裡，與他一起出入。
3 Saaya din binde Yefta zuru ka dira nga baabayzey do. A koy ka goro Tob laabo ra. Noodin binde boro yaamoyaŋ koonu no ka margu Yefta do. Nga nd'ey ga hatta ka fatta care banda.
4過了些日子，亞捫人與以色列人爭戰。
4 A ciya no, kaŋ i gay kayna fo, kala Amon izey na Israyla wongu.
5亞捫人與以色列人爭戰的時候，基列的眾長老就去，把耶弗他從陀伯請回來。
5 A ciya binde, waato kaŋ Amon izey na Israyla wongu, kala Jileyad arkusey koy zama ngey ma kande Yefta, a ma fun Tob laabo ra.
6他們對耶弗他說：“請你來作我們的統帥，我們好攻打亞捫人。”
6 I ne Yefta se: «Ma kaa ka ciya iri jine boro zama iri ma du ka wongu nda Amon izey.»
7耶弗他對基列的長老說：“從前你們不是恨我，趕逐我離開我的父家嗎？現在你們遭遇患難的時候，為甚麼到我這裡來呢？”
7 Gaa no Yefta ne Jileyad arkusey se: «Manti araŋ no ka wangu ay bo? Araŋ n'ay gaaray k'ay kaa ay baaba windo ra. Day, ifo se no araŋ kaa ay do sohõ kaŋ araŋ go gurzugay ra?»
8基列的長老對耶弗他說：“現在我們回到你這裡來，是要你與我們一同回去，與亞捫人爭戰，你要作我們基列所有居民的首領。”
8 Gaa no Jileyad arkusey ne Yefta se: «Haŋ kaŋ se iri bare ka ye ni do sohõ ga ti zama ni ma koy iri banda, ni ma Amon izey wongu. Ni mo no ga ciya iri jine boro Jileyad boro kulu boŋ.»
9耶弗他對基列的長老說：“如果你們帶我回去，攻打亞捫人，耶和華把他們交在我面前，那麼我就可以作你們的首領嗎？”
9 Yefta ne Jileyad arkusey se: «D'araŋ ye nd'ay fu zama ay ma Amon izey wongu, Rabbi mo n'i nooyandi ay se, ay ga ciya araŋ jine boro no?»
10基列的長老對耶弗他說：“有耶和華在我們中間作證，我們必定照著你的話行。”
10 Jileyad arkusey ne Yefta se: «Rabbi ma ciya seeda iri da nin game ra. Daahir hay kulu kaŋ ni ci, a boŋ no iri mo ga goy.»
11於是耶弗他與基列的長老一同回去了，眾人就立耶弗他作他們的首領，作他們的統帥；耶弗他在米斯巴，在耶和華面前，把自己的一切話都說了出來。
11 Waato din gaa Yefta koy, nga nda Jileyad arkusey. Borey mo n'a ciya ngey jine boro da ngey koyo. Yefta na nga sanney kulu dede Rabbi jine Mizpa ra.
12耶弗他先與亞捫人交涉耶弗他派遣使者去見亞捫人的王，說：“我跟你有甚麼關係呢？你竟到我這裡來攻打我的土地呢？”
12 Gaa no Yefta na diyayaŋ donton Amon izey bonkoono gaa ka ne: «Ni baa fo nd'ay zaati, kaŋ ni ga kaa k'ay laabo wongu?»
13亞捫人的王對耶弗他的使者說：“因以色列人從埃及上來的時候，奪了我的土地，從亞嫩河到雅博河，直到約旦河；現在你要把它和和平平地交還。”
13 Amon izey bonkoono tu Yefta diyey se ka ne: «Zama Israyla izey n'ay laabo kom waato kaŋ i fun Misira, za Arnon isa gaa kal a ma koy Yabok isa da Urdun isa gaa. Sohõ binde, ni ma laabey din yeti ay se amaana ra.»
14耶弗他又再派使者去見亞捫人的王，
14 Saaya din koyne Yefta ye ka diyayaŋ donton i ma koy Amon izey bonkoono do,
15對他說：“耶弗他這樣說：‘以色列人並沒有奪取過摩押地和亞捫人的土地。
15 ka ne a se haŋ kaŋ Yefta ne: «Israyla mana Mowab laabu kom, wala mo Amon izey laabu.
16以色列人從埃及上來的時候，是走過曠野到紅海，到了加低斯；
16 Amma waato kaŋ i fun Misira, Israyla na saaji gana ka koy hala Teeku Cira gaa, i kaa Kades mo.
17就派遣使者去見以東王，說：求你讓我們經過你的領土。以東王卻不答應；又派遣使者去見摩押王，摩押王也不肯；以色列人就住在加低斯。
17 Waato din gaa Israyla na diyayaŋ donton Edom bonkoono gaa ka ne: ‹Ay ga ni ŋwaaray, ma naŋ ay ma gana ka bisa ni laabo ra.› Amma Edom bonkoono mana yadda. Yaadin mo no a ye ka donton Mowab bonkoono mo gaa, nga mo wangu. Israyla binde goro noodin Kades.
18以後，他們走過曠野，繞過以東地和摩押地，到了摩押地的東邊，在亞嫩河那邊安營；他們並沒有進入摩押境內，因為亞嫩河是摩押的邊界。
18 Waato din gaa a ye ka gana saajo ra, a na Edom laabo da Mowab laabo windi. I gana Mowab laabo se wayna funay haray. I na gata sinji Arnon daŋanta, amma i mana furo Mowab hirro ra, zama Arnon isa, nga no ga ti Mowab hirro me.
19以色列人又派遣使者去見亞摩利人的王西宏，就是希實本王，對他說：求你讓我們經過你的領土，到我們自己的地方去。
19 Israyla na diyayaŋ donton koyne Sihon Amorancey bonkoono gaa, kaŋ ga ti Hesbon bonkoono. Israyla ne a se: ‹Ma naŋ iri ma gana ni laabo ra ka bisa. Iri ma koy ka to iri wano do.›
20西宏卻不信任以色列人，不讓他們經過他的境界；西宏聚集了他所有的人民，在雅雜安營，與以色列人爭戰。
20 Amma Sihon mana ta Israyla ma gana nga hirro me ra, kala Sihon na nga jama kulu margu. A na gata sinji Yahaz ra ka Israyla di wongu.
21耶和華以色列的 神，把西宏和他所有的人民都交在以色列人手中，以色列人擊殺了他們，奪取了住在那地的亞摩利人的全地，
21 Kala Rabbi, Israyla Irikoyo na Sihon da nga jama kulu daŋ Israyla kambe ra, i na Sihon yaŋ kar mo. Yaadin cine no Israyla na Amorancey laabey kulu ŋwa d'a, kaŋ yaŋ goono ga goro laabo ra.
22佔領了亞摩利人四周的境界，從亞嫩河到雅博河，從曠野直到約旦河。
22 I na Amorancey hirrey kulu ŋwa za Arnon gaa kal a ma koy Yabok, saajo gaa haray mo kala ma koy Urdun gaa.
23現在耶和華以色列的 神，已經把亞摩利人從他的子民以色列人面前趕走了，你竟要佔有這地嗎？
23 Ni di, yaadin cine no Rabbi, Israyla Irikoyo na Amorancey laabey ta d'a i gaa, ka no nga borey kaŋ ti Israyla se. Ni binde, ni g'i tubu no?
24你不是應佔有你的神基抹要你佔有的地嗎？我們不是應佔有耶和華我們的 神，從我們面前趕走的人的一切地嗎？
24 Haŋ kaŋ Kemos ni de-koyo na ni no, ni s'a ŋwa? Boro kulu binde kaŋ Rabbi iri Irikoyo n'i kaa taray k'iri no i laabo, nga no iri ga ŋwa.
25現在難道你比摩押王西撥的兒子巴勒還強嗎？他曾經與以色列人爭競嗎？或是與以色列人交戰過嗎？
25 Wala man no ni bisa Mowab bonkoono Balak, Zippor izo? A na Israyla si nga nd'a ma gurjay ce fo no? A n'i taba wongu gaa ce fo no?
26以色列人住在希實本和屬希實本的村鎮，亞羅珥和亞羅珥的村鎮，以及亞嫩河沿岸的一切城市，已經有三百年了；在這時期內，你們為甚麼沒有奪回這些地方呢？
26 Waato kaŋ Israyla goono ga goro Hesbon d'a kawyey kulu ra, da Arower da nga kawyey, da Arnon me gaa birney kulu ra, kal a to jiiri zangu hinza, ifo se no araŋ mana ye k'i ta alwaato din ra?
27我沒有得罪你，你竟惡待我，攻打我；願審判者耶和華今日在以色列人和亞捫人中間，判斷是非。’”
27 Ay ya, binde, yana zunubi te ni se fa, amma nin no goono ga taali te ay se, za kaŋ ni n'ay wongu. Rabbi, kaŋ ga ciiti ma ciiti hunkuna Israyla izey da Amon izey game ra. »
28但亞捫人的王不聽從耶弗他差派人去對他所說的話。
28 Amma kulu nda yaadin Amon izey bonkoono mana Yefta sanno kaŋ a donton nga gaa din saal.
29耶弗他許願那時耶和華的靈臨到耶弗他身上，他就經過基列和瑪拿西，經過基列的米斯巴，又從基列的米斯巴去到亞捫人那裡。
29 Saaya din binde Rabbi Biya zumbu Yefta boŋ. A gana mo Jileyad da Manasse ra. Noodin a gana ka bisa Mizpa, Jileyad wano ra. Mizpa kaŋ go Jileyad do no a gana ka bisa ka daŋandi ka koy Amon izey do haray.
30耶弗他向耶和華許願，說：“如果你真的把亞捫人交在我手裡，
30 Yefta na sarti sambu Rabbi se ka ne: «Hala day haciika ni ga Amon izey daŋ ay kambe ra,
31我從亞捫人那裡平平安安回來的時候，無論誰先從我的家門出來迎接我，他就必歸耶和華，我也必把他當作燔祭。”
31 doŋ a ga ciya, hay kulu kaŋ fatta ay windi meyey gaa nga ma ay kubay se, waato kaŋ ay ye ka kaa fu baani samay ka fun Amon ce ganayaŋ -- a ga ciya Rabbi wane. Ay g'a nooyandi sargay kaŋ i ga ton.»
32於是耶弗他去到亞捫人那裡攻打他們，耶和華把他們交在他手裡。
32 Kala Yefta daŋandi ka koy Amon izey do haray zama nga m'i wongu, Rabbi n'i daŋ a kambe ra mo.
33於是他從亞羅珥開始擊殺他們，去到米匿，直到亞備勒．基拉明，共二十座城，是一場大擊殺；這樣，亞捫人就在以色列人面前被制伏了。
33 A n'i kar za Arower gaa kal a koy Minnit gaa, birni waranka nooya, ka koy hala Abel-Keramim mo. A n'i wi da wiyaŋ bambata. Yaadin cine no Amon izey ye Israyla izey mayray cire nd'a.
34耶弗他還願耶弗他回米斯巴去，到了自己的家，不料，他的女兒拿著鼓、跳著舞，出來迎接他；她是耶弗他的獨生女，除她以外，耶弗他沒有其他的兒女。
34 Yefta binde ye ka kaa fu nga kwaara do Mizpa. Guna mo, a ize wayo fatta k'a kubay da gaasu haray da gaani. Nga hinne mo ga ti Yefta se ize, a banda a sinda ize way fo wala ize aru fo.
35耶弗他看見了她，就撕裂自己的衣服，說：“啊！我的女兒啊，你真使我憂愁，你叫我太作難了；因為我已經向耶和華開過口許願，我不能收回。”
35 Kala saaya kaŋ cine a di nga izo, a na nga bankaaray tooru-tooru. A ne: «Kaari, ay ize wayo! ni n'ay kangay wi gumo. Ni go ay taabandikoy ra, zama ay jin k'ay meyo fiti Rabbi se. A si du ka te mo ay ma tun ay sanno boŋ.»
36她對他說：“我的父親啊，你既然向耶和華開過口許了願，就照著你口裡所說的向我行吧！因為耶和華已經在你的仇敵亞捫人身上，為你報了仇。”
36 Ize wayo ne baabo se: «Ay baaba, ni na ni me fiti Rabbi se. Kala ni ma te ay se haŋ kaŋ fun ni meyo ra din boŋ, za kaŋ Rabbi na fansa sambu ni se ni ibarey boŋ, kaŋ yaŋ ga ti Amon izey.»
37她又對自己的父親說：“請你准我這件事吧：給我兩個月時間，讓我和我的同伴去漫遊山間，為我的童貞哀哭。”
37 A ne mo nga baabo se: «I ma woone te ay se: i m'ay naŋ handu hinka, zama ay ma tun ka koy tondey ra ka bar-bare, ay ma ay wandiyotara hẽeni te, in d'ay corey.»
38耶弗他說：“你去吧！”就讓她離去兩個月；她就帶著她的同伴去了，在山上為她的童貞哀哭。
38 Baabo ne: «Ma koy.» Baabo n'a sallama zama a ma koy ka te handu hinka. Wandiya binde tun, nga nda nga corey. I koy tondey ra, i go g'a wandiyotara hẽeni te.
39兩個月後，她回到她的父親那裡，她父親就照他所許的願向她行了。她沒有與男人同過房。以後，在以色列中有個慣例：
39 I go no, handu hinkanta bananta, a ye ka kaa nga baabo do. Nga mo te a se mate kaŋ a na nga sarto sambu din boŋ. Wandiya mana alboro bay mo. A ciya alaada Israyla ra,
40以色列的女子年年都去哀悼基列人耶弗他的女兒，每年四日。
40 Israyla ize wandiyey ga fatta jiiri kulu ka Yefta Jileyad bora ize wandiya hẽeni te jirbi taaci.