聖經新譯本

Zarma

Numbers

14

1以色列人發怨言當時,全體會眾大聲喧嚷;那夜眾民都哭號。
1 Kala jama kulu na ngey jinde sambu ka baray. Cin woodin kulu i hanna ka hẽ.
2以色列人向摩西和亞倫發怨言;全體會眾都對他們說:“但願我們早死在埃及地,或死在這曠野。
2 Israyla izey kulu binde na Musa nda Haruna guuni-guuni. Jama kulu ne i se: «Doŋ iri ma bu Misira laabo ra. Wala doŋ, iri ma bu saajo wo ra!
3耶和華為甚麼把我們領到這地來,死在刀劍之下呢?我們的妻子和孩子要被擄掠。我們回埃及去,豈不更好嗎?”
3 Ifo se binde no Rabbi kande iri ne laabo wo ra hala takuba m'iri zeeri? I m'iri wandey d'iri izey ciya wongu arzaka yaŋ? Iri ma ye Misira, manti a bisa neewo?»
4於是他們彼此說:“我們另立一個首領,回埃及去吧。”
4 Kal i ne care se: «Iri ma jine boro fo suuban ka ye Misira.»
5摩西和亞倫就俯伏在以色列全體會眾面前。
5 Waato din gaa Musa nda Haruna ganda biri Israyla izey jama marga kulu jine.
6窺探那地的人中,有嫩的兒子約書亞和耶孚尼的兒子迦勒;他們撕裂衣服,
6 Kala Nun izo Yasuwa nda Yefunna izo Kaleb, kaŋ yaŋ koy laabo fintalkoy banda na ngey bankaarayey tooru-tooru*.
7對以色列全體會眾說:“我們去窺探的那地,是十分美好的地方。
7 I salaŋ Israyla izey marga kulu se ka ne: «Laabo kaŋ iri koy a ra ka guna din, laabu hanno no gumo!
8耶和華若是喜悅我們,就必把我們領進那地,把那地賜給我們,那地原是流奶與蜜的地。
8 Da Rabbi maa iri kaani, a ga konda iri laabo din ra k'iri no nd'a. Laabu no kaŋ ga wa da yu bambari.
9只要你們不背叛耶和華,就不必怕那地的人,因為他們是我們的食物;蔭庇他們的,已經離開他們了,耶和華卻與我們同在;不要怕他們。”
9 Kala day, araŋ ma si tunanda Rabbi gaa, araŋ ma si humburu laabo din borey mo, zama i ga ciya iri se ŋwaari hari. I kosara dira k'i naŋ, Rabbi mo go iri banda. Araŋ ma si humbur'ey.»
10全體會眾都說要用石頭打死他們二人。這時,耶和華的榮光在會幕中向以色列眾人顯現。
10 Amma jama kulu ne i m'i catu nda tondiyaŋ. Waato din gaa Rabbi darza bangay kubayyaŋ hukumo ra Israyla izey kulu jine.
11摩西為他們代求耶和華對摩西說:“這民藐視我要到幾時呢?我雖然在他們中間行了這些神蹟,他們還是不信我要到幾時呢?
11 Rabbi ne Musa se: «Waatifo no borey wo ga fay d'ay fantayaŋ? Waatifo no i g'ay cimandi, alaamey kulu kaŋ ay te i do se?
12我要用瘟疫擊殺他們,除滅他們;我要使你成為大國,比他們還強。”
12 Ay g'i kar da balaaw, k'i tubo ta i gaa. Ay ma dumi fo te ni do kaŋ ga beeri nd'ey, kaŋ ga gaabu nd'ey mo.»
13摩西對耶和華說:“這樣埃及人必聽見這事,因為你曾用大能,把這民從他們中間領上來;
13 Kala Musa ne Rabbi se: «Yaadin gaa ya, Misirancey ga maa r'a (zama nin no ka borey wo kaa i game ra da ni gaabo).
14埃及人也必告訴那地的居民。那地的居民也曾聽見你耶和華是在這人民中間,你耶和華曾面對面的向人顯現,你的雲彩常停在他們上面;日間你在雲柱中,夜間你在火柱中,走在他們前面。
14 I ga ci mo laabo woone borey se, zama i maa baaru mate kaŋ ni, ya Rabbi, ni go jama wo game ra. I go ga di nin mo-da-mo, ni buro go i boŋ do ga kay beene. Ni ga furo i jine, zaari haray buru yuumay ra, cin haray mo danji ra.
15現在如果你把這人民殺死,像殺死一人,那些聽見你名聲的萬國就必議論說:
15 Sohõ da ni na dumo wo kulu wi ce folloŋ, kala dumi cindey kaŋ yaŋ maa ni baaru ma salaŋ ka ne:
16‘因為耶和華不能把這民領進他向他們起誓應許的地,所以在曠野把他們殺了。’
16 ‹Zama Rabbi sinda hina ka konda borey wo laabo din ra kaŋ boŋ a ze i se, a sabbay se no a n'i wi ganjo ra.›
17現在求主大發能力,照著你說過的話:
17 Sohõ binde, ay ga ni ŋwaaray, naŋ ay Koyo dabaro ma beeri, danga mate kaŋ cine ni salaŋ ka ne:
18‘耶和華不輕易發怒,且有豐盛的慈愛;他赦免罪孽和過犯;絕不以有罪的為無罪,必追討罪孽,自父到子,直到三四代。’
18 ‹Rabbi ya suurukoy no kaŋ si tara ka futu, suuji-beeri-koy mo no. A ga izefututaray da taali yaafa. A si taali-teeri adilandi* bo, amma a ga baabey taaley bana izey gaa hala hayyaŋ hinzanta ka koy itaacanta gaa.›
19求你照著你的大慈愛,饒恕這人民的罪孽,好像你從埃及直到現在,常赦免這人民一樣。”
19 Ay ga ni ŋwaaray, ma borey wo zunubo yaafa, ni baakasinay bambata boŋ, danga mate kaŋ ni jin k'i yaafa za Misira ra ka kaa sohõ.»
20耶和華說:“我就照著你的話,赦免他們;
20 Rabbi mo ne: «Ay n'i yaafa ni sanno boŋ.
21但是,我指著我的永生起誓,全地要被耶和華的榮耀充滿。
21 Amma ay ze nd'ay fundo! Daahir ay ze no kaŋ ndunnya kulu ga aniya ka to da Rabbi darza.
22這些見過我的榮耀,和我在埃及與曠野所行的神蹟的人,仍然試探了我這十次,不聽從我的話;
22 Zama borey wo kulu man'ay sanno saal, baa kaŋ i di ay darza, i di ay dambara harey kaŋ yaŋ ay te Misira ra nda ganjo ra mo. Sohõ mo i n'ay si hala sorro way --
23他們決不得看見我向他們的祖宗起誓應許之地;藐視我的,一個也不能看見那地。
23 I si di laabo kaŋ ay ze d'a ka ne i kaayey se ay g'a no i se. Borey kulu kaŋ n'ay fanta si di a.
24但是我的僕人迦勒,因他另有一個心志,專心跟從我,我必把他領進他去過的那地;他的子孫也必得著那地為業。
24 Amma ay tamo Kaleb n'ay gana gumo-gumo, zama a gonda Biya waani nga ra. Ay ga kand'a laabo kaŋ ra a furo din ra. A ga ciya a banda wane mo.
25現在亞瑪力人和迦南人住在山谷中,明天你們要回轉,從到紅海路上,起行到曠野去。”
25 Suba araŋ ma bare ka ye ganjo ra, Teeku Cira fonda boŋ.» (Alwaati woodin no, Amalekancey da Kanaanancey go gooro ra da goray).
26耶和華懲罰以色列人(申1:34~40)耶和華吩咐摩西和亞倫說:
26 Kala Rabbi salaŋ Musa nda Haruna se ka ne:
27“這惡會眾向我發怨言要到幾時呢?以色列人向我所發的怨言,我都聽見了。
27 «Kala waatifo no ay ga suuru nda jama laalo wo, kaŋ go g'ay jance? Ay maa Israyla izey janceyaŋo kaŋ i goono g'ay jance nd'a.
28你要對他們說:‘耶和華說,我指著我的永生起誓,我必照著你們所說給我聽的,對待你們:
28 Wa ci i se: Rabbi ne: Ay ze d'ay fundo, danga mate kaŋ cine araŋ salaŋ ay hangey ra, yaadin cine no ay ga te araŋ se.
29你們的屍體必倒在這曠野;你們中間被數點過的,就是按著你們的數目,從二十歲以上,向我發過怨言的,
29 Araŋ ga kaŋ buukoyaŋ saajo wo ra. Boro fo kulu kaŋ i lasaabu araŋ game ra, araŋ lasaabo kulu boŋ, za jiiri waranka izey ka koy beene, araŋ kaŋ yaŋ n'ay jance,
30都不得進入我起誓給你們居住的那地;只有耶孚尼的兒子迦勒和嫩的兒子約書亞才可以進去。
30 sikka si araŋ si koy ka furo laabo din ra, nango kaŋ ay ze ka ne ay g'araŋ gorandi a ra. Kala Yefunna izo Kaleb da Nun izo Yasuwa, ngey hinne.
31但是你們的孩子,就是你們所說他們必被擄掠的,我要把他們領進去,他們必得著你們厭棄的那地。
31 Amma araŋ zankey, kaŋ yaŋ araŋ ne i g'i ku wongu ra, ngey wo ay ga naŋ i ma furo. Laabo kaŋ araŋ fanta mo, ngey wo g'a bay.
32至於你們,你們的屍體必倒在這曠野。
32 Amma araŋ wo, araŋ ga kaŋ jifayaŋ ganji woone ra.
33你們的兒女必在曠野飄流四十年,擔當你們背信之罪,直到你們的屍體在曠野都滅盡了。
33 Araŋ izey mo ga dira boŋdaray ra ganjo ra kala jiiri waytaaci. I g'araŋ naanay-jaŋa jare, hal araŋ jifey kulu ma kaŋ ganjo ra.
34照著你們窺探那地的日數共四十天,一天算一年,你們要擔當罪孽四十年,你們就知道我為甚麼與你們作對。’
34 Jirbey kaŋ araŋ na laabo fintal din lasaabo boŋ, danga jirbi waytaaci, zaari fo kulu jiiri fo, yaadin no araŋ g'araŋ izefututara jare nd'a, sanda jiiri waytaaci nooya. Yaadin gaa no araŋ ga bay haŋ kaŋ no d'ay na banda bare _araŋ gaa|_.
35我耶和華已經說了,我必要這樣對待這聚集反抗我的惡會眾;他們要在這曠野滅盡,在這裡死亡。”
35 Ay ya Rabbi no kaŋ salaŋ. Haciika mo ay g'a te jama laalo wo se, kaŋ yaŋ margu ka tun ka gaaba nd'ay. Ganjo wo ra no i ga halaci. Neewo mo no i ga bu.»
36摩西派去窺探那地的人回來,因為帶回有關那地的惡信,以致全體會眾都向摩西發怨言,
36 Alborey din mo, kaŋ yaŋ Musa donton i ma koy ka laabo fintal din, kaŋ yaŋ ye ka kaa ka naŋ jama kulu ma Rabbi jance, i na kalima sanniyaŋ salaŋ laabo boŋ,
37這些帶回有關那地的惡信的人,都遭受瘟疫死在耶和華面前。
37 sanda borey kaŋ yaŋ kande baaru laala laabo boŋ, ngey wo bu da balaaw Rabbi jine.
38只有嫩的兒子約書亞和耶孚尼的兒子迦勒,仍然活著。
38 Amma Nun izo Yasuwa da Yefunna izo Kaleb, kaŋ go borey kaŋ koy ka laabo fintal yaŋ ra, borey din funa.
39擅自出擊,大敗而逃(申1:41~46)摩西把這些話告訴以色列眾人,他們就非常悲哀。
39 Waato din gaa no Musa na sanney din kulu ci Israyla izey kulu se, hal i na baray bambata te.
40他們清早起來,上山頂去,說:“我們在這裡;我們要上耶和華應許的地方去,因為我們犯了罪。”
40 I kulu tun mo za da hinay susuba ra. I kaaru hala tondi kuuko boŋ ka ne: «Guna, iri neeya! Iri ga ziji ka koy nango kaŋ Rabbi n'a alkawlo te, zama iri na zunubi te.»
41摩西說:“你們為甚麼又違背耶和華的命令呢?這事必不能成功。
41 Amma Musa ne: «Ifo se no sohõ araŋ ga Rabbi sanno daaru? A si te albarka.
42你們不要上去,因為耶和華不在你們中間,免得你們在仇敵面前被殺敗。
42 Wa si ziji fa, zama Rabbi si araŋ game ra. Araŋ ibarey ga hin araŋ,
43因為亞瑪力人和迦南人都在那裡,在你們面前,你們必倒在刀下;因為你們轉離不跟隨耶和華,耶和華不與你們同在。”
43 zama Amalekancey da Kanaanancey go noodin araŋ jine. Araŋ mo, takuba g'araŋ zeeri, zama araŋ na banda bare Rabbi ganayaŋo gaa, woodin se no a si araŋ banda.»
44他們卻擅自上山頂去,但是耶和華的約櫃和摩西並沒有離開營地。
44 Amma i farrati ka ziji tudo boŋ. Kulu nda yaadin Rabbi sappa sundurko da Musa mana fatta gata ra.
45於是,亞瑪力人和住在那山上的迦南人就下來,擊殺他們,粉碎他們,直到何珥瑪。
45 Waati din gaa no, Amalekancey da Kanaanancey kaŋ yaŋ goono ga goro tudo din boŋ zumbu ka borey kar k'i zeeri kal i koy ka to Horma.