¹跟从耶稣的妇女

¹Li Jesús cô sa' eb li tenamit chixyebal resil li châbil esilal. Ut quilaje'xbeni chixjunileb li tenamit ut li c'alebâl rochbeneb lix tzolom cablaju. Yô chixch'olobanquil lix yâlal chirix lix nimajcual cuanquilal li Dios.

²还有几个蒙了医治、脱离污鬼与疾病的妇女，其中有称为抹大拉的马利亚，曾有七个鬼从她身上赶出来；

²Cuanqueb ajcui' ixk yôqueb chi ochbenînc reheb. Eb li ixk a'in, a'an eb li que'q'uirtesîc xyajeleb ut eb li que'isîc mâus aj musik'ej riq'uineb xban li Jesús. Sa' xyânkeb a'an cuan lix María. Lix Magdalena neque'xye ajcui' re. A'an li ixk li qui-isîc cuukub li mâus aj musik'ej riq'uin.

³有希律的管家古撒的妻子约亚拿，又有苏珊娜，和许多别的妇女，她们都用自己的财物供给耶稣和门徒。

³Cuan lix Susana sa' xyânkeb. Ut cuan ajcui' lix Juana li rixakil laj Chuza li quicuan chok' mertôm riq'uin laj Herodes. Ut cuanqueb ajcui' nabaleb chic li ixk rochbeneb. A'an eb li neque'tenk'an reheb riq'uin li c'a'ruheb re.

⁴撒种的比喻（太13:2-9；可4:1-9）当时有许多人聚在一起，还有人从各城来到耶稣那里，他就用比喻说：

⁴Nabaleb li tenamit que'ch'utla riq'uin li Jesús. Que'chal chak sa' eb li na'ajej yalak bar. Ut li Jesús qui-oc chixyebal jun li jaljôquil ru âtin reheb. Ut quixye:

⁵“有一个撒种的出去撒种，撒的时候，有的落在路旁，被人践踏，或给空中的小鸟吃掉。

⁵-Jun aj acuinel cô chi âuc. Ut nak yô chixhirbal li iyaj, cuan li quinak chire be ut quiyek'îc. Que'chal li xul li neque'xic'an ut que'xcua' li iyaj.

⁶有的落在石头地上，一长出来就枯萎了，因为得不着滋润。

⁶Ut cuan ajcui' li iyaj quinak sa' xyânk li pec. Quimok, abanan sa' junpât quichakic xban nak chaki li ch'och'.

⁷有的落在荆棘丛中，荆棘也一齐生长，把它挤住了。

⁷Ut cuan cui'chic li iyaj quinak sa' xyânk li q'uix. Ut nak quichamo' li q'uix sa' xbên, quixnat' li acuîmk.

⁸有的落在好土里，就生长起来，结出百倍的果实。”他说了这些话，就大声说：“有耳可听的，就应当听！”

⁸Ut cuan cui'chic li iyaj quinak sa' li châbil ch'och'. Quimok ut quiq'ui ut quiûchin chi us. Quixq'ue o'takc'âl ru li junjûnk chi rok. Ut quixye cui'chic li Jesús, -Li ani târaj rabinquil li c'a'ru yôquin chixyebal, chixq'uehak retal li yôquin chixyebal, chan.

⁹用比喻的目的（太13:10-17；可4:10-12）门徒问他这比喻是什么意思。

⁹Ut eb lix tzolom que'xpatz' re: -¿C'a'ru xyâlal li jaljôquil ru âtin li xaye? chanqueb.

¹⁰他说：“　神的国的奥秘，只给你们知道，对别人就用比喻，叫他们看却看不见，听却听不明白。

¹⁰Quichak'oc li Jesús ut quixye reheb: -Lâex q'uebil êre xnaubal xyâlal li mukmûquil na'leb chirix lix nimajcual cuanquilal li Dios. A'ut li jun ch'ol chic li inc'a' neque'pâban, riq'uin jaljôquil ru âtin tâyemânk reheb. Usta yôqueb chi iloc, abanan inc'a' te'xq'ue retal. Usta yôqueb chi abînc, abanan inc'a' te'xtau xyâlal.

¹¹解释撒种的比喻（太13:18-23；可4:13-20）“这比喻是说，种子是　神的道，

¹¹A'an a'in lix yâlal li jaljôquil ru âtin li xinye. Li iyaj, a'an retalil li râtin li Dios.

¹²那落在路旁的，就是人听了，魔鬼随即来到，从他们心里把道夺去，恐怕他们相信就得救了。

¹²Ut li iyaj li quinak chire li be, a'an retalileb li neque'abin re li râtin li Dios. Nak ac xe'rabi li âtin, laj tza inc'a' naxcanabeb re te'xtau ru lix yâlal li râtin li Dios re nak inc'a' te'pâbânk ut te'colek'.

¹³那落在石头地上的，就是人听了，欢欢喜喜地接受，但是没有根，不过是暂时相信，一旦遭遇试炼，就倒退了。

¹³Ut li iyaj li quinak sa' xyânk li pec, a'an retalileb li neque'abin re li râtin li Dios ut neque'xpâb chi saheb sa' xch'ôl. Abanan inc'a' nacana sa' xch'ôleb. Nak nayale' rix lix pâbâleb, inc'a' neque'xcuy xnumsinquil. Nach'inan ban xch'ôleb.

¹⁴那落在荆棘里的，就是人听了，走开以后，被今世的忧虑、财富和宴乐挤住了，结不出成熟的子粒来。

¹⁴Ut li iyaj li quinak sa' xyânk li q'uix, a'an retalileb li neque'abin re li râtin li Dios. Neque'xpâb, abanan inc'a' neque'q'ui sa' xpâbâleb xban nak ca'aj cui' li c'a'ak re ru cuan sa' ruchich'och' neque'xc'oxla, li biomal ut xrâbal ru li c'a'ak chic re ru. A'an li naramoc lix yâlal chiruheb.

¹⁵但那落在好土里的，就是人用诚实良善的心来听，把道持守住，忍耐着结出果实。

¹⁵Ut li iyaj li quit'ane' sa' châbil ch'och', a'an retalileb li neque'abin re li râtin li Dios. Neque'xpâb li râtin chi anchaleb xch'ôl ut neque'q'ui sa' xpâbâleb, chan li Jesús.

¹⁶隐藏的事终必显露（可4:21-25）“没有人点灯用器皿盖上，或放在床底下，而是放在灯台上，叫进来的人都看得见光。

¹⁶Ut li Jesús quixye ajcui' reheb: -Mâ ani tixloch junak candil ut tixq'ue ta rubel junak uc'al malaj ut tixq'ue ta rubel ch'ât. Tixq'ue ban sa' junak na'ajej najt xteram re nak cuânkeb sa' cutan li ani te'oc sa' li cab.

¹⁷因为没有什么隐藏的事不被显明，也没有什么掩盖的事不被人知道而暴露出来。

¹⁷Jo'can ajcui' mâc'a' cuan chi mukmu chi inc'a' ta tânaumânk mokon. Ut li inc'a' natauman ru anakcuan, tâtaumânk ru mokon.

¹⁸所以你们应当留心怎样听，因为凡是有的，还要给他；凡是没有的，连他自以为有的，也要拿去。”

¹⁸Jo'can ut cheq'uehak retal li c'a'ru têrabi xban nak li ani naxq'ue xch'ôl chixtaubal ru lix yâlal, tâq'uehek' mas xna'leb. Abanan li inc'a' naxq'ue xch'ôl chixtaubal ru, tâmak'ek' chiru li naxc'oxla nak naxnau, chan.

¹⁹谁是耶稣的母亲和弟兄（太12:46-50；可3:31-35）耶稣的母亲和弟弟来到他那里，因为人多，不能到他跟前。

¹⁹Ut eb li rîtz'in li Jesús rochbeneb lix na' que'cuulac chi âtinac riq'uin. Abanan inc'a' que'ru chi oc cuan cui' li Jesús xban nak k'axal cui'chic nabaleb li cristian.

²⁰有人转告耶稣：“你母亲和弟弟站在外面要见你。”

²⁰Ut quiyehe' resil re li Jesús: -Lâ na' ut eb lâ cuîtz'in cuanqueb chirix cab ut te'raj âcuâtinanquil, chan.

²¹他回答他们：“听了　神的道而遵行的人，才是我的母亲，我的弟兄。”

²¹Quichak'oc li Jesús ut quixye reheb: -Li ani neque'abin re li râtin li Dios ut neque'xbânu li c'a'ru naxye, a'aneb lin na' ut li cuîtz'in, chan li Jesús reheb.

²²平静风浪（太8:23-27；可4:35-41）有一天，耶稣和门徒上了船，他对他们说：“我们渡到海那边去吧。”他们就开了船。

²²Sa' jun li cutan li Jesús quixye reheb lix tzolom: -K'axonko jun pac'al li palau, chan reheb. Ut qui-oc sa' jun li jucub rochbeneb lix tzolom ut côeb.

²³船行的时候，他睡着了。海上忽然起了狂风，他们全身湿透，非常危险。

²³Nak ac yôqueb chi xic chiru li palau, li Jesús quicuar. Sa' li hônal a'an quichal jun li câk-sut-ik' ut qui-oc chi nujac li ha' sa' li jucub ut yôqueb re chi subûnc sa' li palau.

²⁴门徒来叫醒耶稣，说：“主啊！主啊！我们没命了！”他醒过来，斥责风浪，风浪就止息、平静了。

²⁴Eb lix tzolom côeb cuan cui' li Jesús ut que'rajsi. Ut que'xye re: -At tzolonel, at tzolonel, osoc' ke, chanqueb. Ut li Jesús qui-aj ru ut quixk'us li ik' ut quixk'us li palau ut ch'anamil quicana. Inc'a' chic qui-ec'an.

²⁵耶稣对他们说：“你们的信心在哪里？”他们又惧怕、又希奇，彼此说：“这到底是谁？他吩咐风浪，连风浪也听从他。”

²⁵Ut li Jesús quixye reheb: -¿C'a'ru xec'ul? ¿Ma mâc'a' chic êpâbâl? chan. C'ajo' nak qui-oc xc'a'uxeb ut que'xsach xch'ôl. Que'xye chi ribileb rib, -¿Chanru nak neque'abin li ik' ut li palau chiru li cuînk a'in? Ut, ¿chanru nak cuan xcuanquil chixk'usbaleb? chanqueb.

²⁶治好鬼附的格拉森人（太8:28-34；可5:1-20）船到了格拉森人的地区，正在加利利对面，

²⁶Li Jesús ut eb lix tzolom que'cuulac sa' li na'ajej Gadara li cuan jun pac'al li palau Galilea.

²⁷耶稣一上岸，就有城里一个被鬼附着的人，迎面而来。这人已经很久不穿衣服，不住在家里，只住在坟墓里。

²⁷Toje' ajcui' te'cuulak li Jesús nak quichal jun li cuînk li cuan sa' li tenamit a'an chi c'uluc re. Li cuînk a'an ac junxil cuan mâus aj musik'ej riq'uin. Inc'a' chic nacuan sa' rochoch chi moco naxq'ue chic rak'. Junes sa' li na'ajej li neque'muke' cui' li camenak nacuan.

²⁸他一见耶稣，就俯伏喊叫，大声说：“至高　神的儿子耶稣，我跟你有什么关系呢？求你不要使我受苦。”

²⁸Nak quiril li Jesús li cuînk quixcuik'ib rib chiru. Quixjap re chixyebal: -¿C'a'ru tâcuaj cuiq'uin, at Jesús? Lâat li Ralal li nimajcual Dios. Nintz'âma châcuu nak minâch'i'ch'i'i, chan re.

²⁹因为耶稣已经吩咐这污灵从那人身上出来。原来这污灵屡次抓住那人；那人被铁链和脚链捆锁，而且有人看管，他竟挣断锁链，被鬼赶入旷野。

²⁹Quixye chi jo'can xban nak li Jesús ac yô chixyebal re li mâus aj musik'ej nak tâêlk riq'uin li cuînk. Nabal sut narahobtesîc li cuînk xban li mâus aj musik'ej. Neque'xbac' riq'uin ch'îch' ut riq'uin cadena. Abanan naxt'upi li cadena ut nac'ame' xban li mâus aj musik'ej sa' eb li na'ajej bar mâc'a' cuan.

³⁰耶稣问他：“你叫什么名字？”他说：“群。”因为进到那人里面的鬼很多。

³⁰Li Jesús quixye re: -¿Ani âc'aba'? chan re. -Cuakib mil inc'aba' xban nak nabalo, chan nak quichak'oc.

³¹他们求耶稣，不要赶他们进入无底坑。

³¹Ut eb li mâus aj musik'ej que'xtz'âma chiru li Jesús nak inc'a' tixtaklaheb sa' xbalba.

³²那里有一大群猪正在山上吃东西。他们求耶稣准他们进入猪群。耶稣准许了，

³²Aran cuanqueb jun tûb li âk yôqueb chi ichajibc chiru li tzûl. Eb li mâus aj musik'ej que'xtz'âma chiru li Jesús nak tixtaklaheb chi oc riq'uineb li âk. Ut li Jesús quixcanabeb chi oc riq'uineb.

³³鬼就从那人身上出来，进入猪群，猪群闯下山崖，掉在海里淹死了。

³³Que'el li mâus aj musik'ej riq'uin li cuînk ut que'oc riq'uineb li âk. Eb li âk que'oc chi âlinac. Sa' xbên li ûl que'el chak ut toj sa' li palau coxe'nak ut aran que'cam.

³⁴放猪的看见所发生的事就逃跑，到城里和各乡村把这事传开。

³⁴Ut eb li yôqueb chi iloc reheb li âk que'côeb sa' ânil ut coxe'xye resil sa' li tenamit li c'a'ru quic'ulman jo' ajcui' sa' li c'alebâl.

³⁵众人就出来看发生了什么事。来到耶稣那里，看见鬼已经离开的那人，穿着衣服，神志清醒，坐在耶稣脚前，他们就害怕。

³⁵Ut nabaleb li tenamit que'côeb chirilbal li c'a'ru quic'ulman. Que'cuulac cuan cui' li Jesús ut que'ril li cuînk li qui-isîc nabal chi mâus aj musik'ej riq'uin. Chunchu chiru li Jesús. Tikto chic ut tuktu chic xjolom. Riq'uin rilbal a'an que'sach xch'ôleb li tenamit.

³⁶当时看见的人，把被鬼附过的人怎样得到医治，说给他们听。

³⁶Ut eb li que'iloc re li c'a'ru quic'ulman, que'xserak'i reheb li tenamit chanru nak quiq'uira li cuînk li quicuan mâus aj musik'ej riq'uin.

³⁷格拉森一带的人，都要求耶稣离开他们，因为他们大大惧怕。他就上船回去了。

³⁷C'ajo' nak que'xucuac chixjunileb li tenamit li cuanqueb sa' eb li na'ajej li cuanqueb sa' xcuênt Gadara. Ut que'xtz'âma chiru li Jesús nak tâêlk sa' lix na'ajeb. Jo'can nak li Jesús qui-oc cui'chic sa' li jucub ut qui-el sa' li na'ajej a'an.

³⁸鬼已经离开的那人求耶稣，要跟他在一起；但耶稣打发他回去，说：

³⁸Ut li cuînk li qui-isîc mâus aj musik'ej riq'uin quixye re li Jesús: -Xicakin châcuix, chan re. Abanan li Jesús quixye re: -Inc'a'. Canâkat.

³⁹“你回家去，述说　神为你作了怎样的事。”他就走遍全城，传讲耶稣为他作了怎样的事。

³⁹Ayu sa' lâ cuochoch ut tâserak'i reheb chixjunileb chanru nak li Dios xruxtâna âcuu, chan li Jesús. Jo'can nak cô li cuînk ut quixserak'i reheb chixjunileb li cuanqueb sa' li tenamit chanru nak li Jesús quiruxtâna ru.

⁴⁰治好血漏病的女人（太9:18-22；可5:21-34）耶稣回来的时候，众人欢迎他，因为大家都在等着他。

⁴⁰Nak li Jesús quinume' cui'chic jun pac'al li palau, li q'uila tenamit yôqueb chiroybeninquil chi saheb sa' xch'ôl.

⁴¹那时，有一个人来了，名叫叶鲁，他是一位会堂主管。他俯伏在耶稣脚前，求他往他家里去，

⁴¹Ut sa' li hônal a'an quicuulac jun li cuînk aran aj Jairo xc'aba'. A'an li nataklan sa' li cab li neque'xch'utub cui' ribeb laj judío. Nak quiril li Jesús, quixcuik'ib rib chiru ut quixtz'âma chiru nak tâxic sa' rochoch xban nak câmc re lix rabin.

⁴²因为他的独生女，约十二岁，快要死了。耶稣去的时候，群众拥挤着他。

⁴²Jun ajcui' lix rabin chiru. Cablaju chihab na cuan re. Ut eb li cristian yôqueb chixlatz'anquil li Jesús nak yô chi xic.

⁴³有一个女人，患了十二年的血漏病，在医生手里花尽了全部养生的（有些抄本无“在医生手里花尽了全部养生的”一句），没有一个能医好她。

⁴³Sa' xyânkeb cuan jun li ixk cablaju chihab xticlajic xyajel. Junelic yô lix yajel li ixk a'an ut inc'a' chic natz'ap lix quiq'uel. Quixq'ue rib chi banec' riq'uin nabaleb aj banonel ut nabal li tumin quixsach. Abanan mâ jun quiru chi banoc re.

⁴⁴她从后面挤来，一摸耶稣的衣裳繸子，血就立刻止住。

⁴⁴Li ixk a'an quijiloc riq'uin li Jesús ut quixch'e' li rak'. Ut sa' ajcui' li hônal a'an quiq'uira li ixk.

⁴⁵耶稣说：“摸我的是谁？”众人都不承认。彼得说：“主啊，众人都拥挤着你。”

⁴⁵Ut li Jesús quixye: -¿Ani xch'e'oc cue?- Ut chixjunileb que'chak'oc ut que'xye: -Lâo inc'a' yôco châch'e'bal.- Tojo'nak laj Pedro jo'queb ajcui' li cuanqueb rochben que'xye re: -At tzolonel, lâat nacacuil chanru nak yôqueb châlatz'anquil li tenamit. ¿C'a'ut nak nacapatz' ani xch'e'oc âcue? chanqueb re.

⁴⁶耶稣说：“必定有人摸我，因为我觉得有能力从我身上出去。”

⁴⁶Ut li Jesús quixye cui'chic reheb: -Lâin ninnau nak cuan ani xch'e'oc cue xban nak xcuec'a nak cuan ani xq'uira riq'uin incuanquil, chan.

⁴⁷那女人见不能隐瞒，就战战兢兢地过来，向他俯伏，把摸他的缘故，和怎样立刻得到医治，在众人面前说出来。

⁴⁷Li ixk quixq'ue retal nak li Jesús naxnau nak xch'e' li rak'. Nasicsot xban xxiu li ixk. Sa' xch'ôl a'an nak tâch'ilâk xban li Jesús. Quixcuik'ib rib chiru li Jesús ut quixye re chiruheb chixjunileb li cristian c'a'ut nak quixch'e' li rak'. Ut quixye ajcui' re nak sa' ajcui' li hônal a'an xq'uira.

⁴⁸耶稣对她说：“女儿，你的信使你痊愈了，平安地去吧！”

⁴⁸Li Jesús quixye re: -Kana', xban nak xapâb nak cuan incuanquil châq'uirtesinquil, jo'can nak xatq'uira. Ayu chi sa sa' âch'ôl, chan.

⁴⁹使女孩复活（太9:23-26；可5:35-43）耶稣还在说话的时候，有人从会堂主管家里来，说：“你的女儿死了，不必再劳动老师了。”

⁴⁹Toj yô ajcui' chi âtinac li Jesús nak quichal jun li cuînk sa' rochoch laj Jairo li nataklan sa' li cab li neque'xch'utub cui' ribeb laj judío ut quixye re laj Jairo: -Xcam lâ rabin. Mâch'i'ch'i'i chic laj tzolonel, chan re.

⁵⁰耶稣听见就对他说：“不要怕，只要信，她必得痊愈。”

⁵⁰Nak quirabi li Jesús li c'a'ru quixye li cuînk, quixye re laj Jairo: -Matc'oxlac. Ca'aj cui' tâpâb ut lâ rabin tâcolek', chan.

⁵¹到了那家，除了彼得、约翰、雅各和女孩的父母以外，他不准任何人同他进屋里去。

⁵¹Nak quicuulac li Jesús, mâ ani quixcanab chi oc sa' li cab. Ca'aj cui' laj Pedro, laj Jacobo ut laj Juan rochbeneb lix na' xyucua' li xka'al.

⁵²众人都在痛哭哀号，他说：“不要哭！她不是死了，而是睡着了。”

⁵²Chixjunileb li cuanqueb aran japjôqueb re chi yâbac xban nak ac xcam. Ut li Jesús quixye reheb: -Mexyâbac. Li xka'al a'in moco camenak ta. Cuârc yô, chan.

⁵³他们明知女孩已经死了，就嘲笑他。

⁵³Chixjunileb li cuanqueb aran que'xse'e li Jesús xban nak que'xnau nak li xka'al camenak chic.

⁵⁴他进去拉着女孩的手，叫她说：“孩子，起来！”

⁵⁴Abanan li Jesús quixchap chi ruk' li xka'al, ut quixye re: -At ch'ina xka'al, cuaclin, chan.

⁵⁵她的灵魂回来了，她就立刻起来。耶稣吩咐给她东西吃。

⁵⁵Sa' li hônal a'an quicuacli cui'chic chi yo'yo li xka'al. Ut li Jesús quixye reheb nak te'xq'ue chi cua'ac.Ut eb lix na' xyucua' sachsôqueb xch'ôl riq'uin li quic'ulman. Abanan li Jesús quixye reheb nak mâ ani aj e te'xserak'i li c'a'ru quic'ulman.

⁵⁶她父母非常惊奇。耶稣嘱咐他们不要把他所作的事告诉人。

⁵⁶Ut eb lix na' xyucua' sachsôqueb xch'ôl riq'uin li quic'ulman. Abanan li Jesús quixye reheb nak mâ ani aj e te'xserak'i li c'a'ru quic'ulman.