¹佃户的比喻（太21:33-46；路20:9-19）

¹Li Jesús qui-oc chixyebal li jaljôquil ru âtin reheb ut quixye chi jo'ca'in: Jun li cuînk quirau jun sîr li racuîmk uvas ut quixsut sa' corral. Quixyîb jun xna'aj bar te'xyatz' cui' li uvas ut quixyîb ajcui' jun ch'ina cab najt xteram re li tâc'ac'alênk re li acuîmk. Quixsiq'ueb laj ilol re li racuîmk. Ut laj êchal re li acuîmk cô sa' jalanil tenamit.

²到了时候，园主派了一个仆人到佃户那里，向佃户收取葡萄园一部分的果子。

²Nak quicuulac xk'ehil xsic'bal ru li acuîmk, laj êchal re quixtakla jun lix môs riq'uineb laj ilol re chixc'ulbal li ru li racuîmk li jo' q'uial tâtz'ak a'an.

³佃户抓住他，打了他，放他空手回去。

³A'ut eb laj ilol re li acuîmk que'xchap li môs ut que'xsac'. Ut que'xtakla chi mâc'a' que'xq'ue re.

⁴园主再派另外一个仆人到他们那里，他们打伤了他的头，并且侮辱他。

⁴Laj êchal re li acuîmk quixtakla jun chic lix môs riq'uineb. Ut que'xjor xjolom chi pec. K'axal ra que'xbânu re.

⁵园主又派另一个去，他们就把他杀了。后来又派去许多仆人，有的给他们打了，有的给他们杀了。

⁵Ut laj êchal re quixtakla cui'chic jun lix môs ut li jun a'an que'xcamsi. Ut toj nabal cui'chic lix môs quixtakla riq'uineb laj ilol re li racuîmk. Cuan yal que'xsac' ut cuan que'xcamsi.

⁶还有一个，就是园主的爱子，最后园主派他到那里去，说：‘他们必尊敬我的儿子。’

⁶Ca'aj chic li ralal quicana, li k'axal naxra. -Li cualal te'x-oxlok'i, chan sa' xch'ôl. Jo'can nak quixtakla li ralal riq'uineb.

⁷那些佃户却彼此说：‘这是继承产业的；来，我们杀了他，产业就是我们的了。’

⁷Nak quicuulac li ralal, eb laj ilol re li acuîmk que'xye chi ribileb rib, -A'an li ralal li tâêchanînk re li na'ajej. Kacamsihak, chanqueb, ut lâo chic toêchanînk re.-

⁸于是抓住他，把他杀了，扔在葡萄园外。

⁸Jo'can nak que'xchap. Nak ac que'xcamsi que'xcut chak jun pac'al li ch'och'.

⁹这样，葡萄园的主人要怎么办呢？他要来除掉那些佃户，把葡萄园租给别人。

⁹Ut li Jesús quixye reheb: -¿C'a'ru tixbânu laj êchal re li acuîmk nak nequec'oxla lâex? Tâchâlk ut tixcamsiheb laj ilol re li racuîmk, ut jalan chic aj e tixq'ue li jun sîr chi uvas.

¹⁰你们没有念过这段圣经吗：‘建筑工人所弃的石头，成了房角的主要石头；

¹⁰¿Ma inc'a' xeril sa' li Santil Hu li naxye chi jo'ca'in? Li pec li que'xtz'ektâna laj cablanel, a'an li k'axal lok' li quiq'ueman chok' xxuc li cab.

¹¹这是主所作的，在我们眼中看为希奇。’”

¹¹Li Kâcua' a'an quixq'ue xlok'al li pec. Ut a'an xsachba ch'ôlej chok' ke lâo.- (Sal. 118:22, 23)

¹²他们知道他这比喻是针对他们说的，就想要捉拿他，但因为害怕群众，只好离开他走了。

¹²Eb laj tij ut eb laj tz'îb ut eb li xakabanbileb chi c'anjelac sa' rochoch li Dios que'xc'oxla raj xchapbal li Jesús re te'xq'ue sa' tz'alam xban nak que'xtau ru nak chirixeb a'an yô chi âtinac nak quixye li jaljôquil ru âtin a'an. Abanan que'xucuac xbaneb li tenamit. Jo'can nak que'xcanab ut que'el sa' li na'ajej a'an.

¹³以纳税的事问难耶稣（太22:15-22；路20:19-26）后来，他们派了几个法利赛人和希律党的人到耶稣那里去，要找他的把柄来陷害他。

¹³Mokon chic que'xtakla riq'uin li Jesús cuib oxibeb laj fariseo rochbeneb cuib oxibeb li neque'oquen chirix laj Herodes re xsic'bal c'a'ru tâpaltok cui' riq'uin li râtin re nak te'xchap.

¹⁴他们来到了，就对他说：“老师，我们知道你为人诚实，不顾忌任何人，因为你不徇情面，只照着真理把　神的道教导人。请问纳税给凯撒可以不可以？我们该纳不该纳呢？”

¹⁴Que'cuulac riq'uin li Jesús ut que'xye re: -At tzolonel, nakanau nak lâat yâl nacat-âtinac ut inc'a' nacaxucua ruheb li tenamit. Yalak ani aj e nacaye lix yâlal. Ut nacac'ut chiruheb li c'a'ru naraj li Dios. Ye ke, ¿ma us xq'uebal li toj re li acuabej malaj ut inc'a'? ¿Ma takaq'ue malaj ut inc'a'? chanqueb.

¹⁵耶稣看出他们的假意，就对他们说：“你们为什么试探我呢？拿一个银币来给我，让我看看。”

¹⁵Li Jesús naxnau nak aj ca'pac'aleb. Quixye reheb: -¿C'a'ut nak nequeraj xyalbal cuix? C'amomak chak li tumin. Cuilak, chan reheb.

¹⁶他们就拿来了。耶稣问他们：“这是谁的像，谁的名号？”他们回答他：“凯撒的。”

¹⁶Ut eb a'an que'xc'ut li tumin chiru. Ut li Jesús quixye reheb: -¿Ani aj e li jalam ûch li cuan chiru? Ut, ¿ani aj c'aba' li tz'îbanbil chiru?- Eb a'an que'chak'oc ut que'xye: -Re li acuabej, chanqueb.

¹⁷耶稣说：“凯撒的应当归给凯撒，　神的应当归给　神。”他们就对他十分惊奇。

¹⁷Ut li Jesús quixye reheb: -Tojomak re li acuabej li c'a'ru re li acuabej ut tojomak re li Dios li c'a'ru re li Dios, chan. Ut c'ajo' nak que'sach xch'ôleb xban li râtin.

¹⁸人复活后不娶不嫁（太22:23-33；路20:27-38）撒都该人向来认为没有复活的事，他们来到耶稣那里，问他：

¹⁸Tojo'nak que'cuulac riq'uin li Jesús cuib oxib laj saduceo. Eb a'an inc'a' neque'xpâb nak te'cuaclîk cui'chic chi yo'yo li camenak. Que'xye re li Jesús:

¹⁹“老师，摩西曾写给我们说：‘如果一个人死了，留下妻子，没有儿女，他的弟弟就应当娶他的妻子，为哥哥立后。’

¹⁹-At tzolonel, laj Moisés quixtz'îba jun kachak'rabinquil ut quixye chi jo'ca'in: Cui junak cuînk tâcâmk ut tixcanab li rixakil chi mâc'a' ralal xc'ajol, tento nak tâc'amek' li rixakil xban li rîtz'in li camenak re nak tâcuânk ralal xc'ajol sa' xc'aba' li camenak.

²⁰从前有兄弟七人，头一个娶了妻子，死了，没有留下孩子；

²⁰Que'cuan cuukub li cuînk rîtz'ineb rib. Li asbej quixc'am rixakil ut quicam chi inc'a' quixcanab ralal xc'ajol.

²¹第二个娶了她，也没有留下孩子，就死了；第三个也是这样。

²¹Ut quic'ame' li ixk xban li îtz'inbej. Ut quicam ajcui' a'an chi inc'a' quixcanab ralal xc'ajol. Ut jo'can cui'chic li rox îtz'inbej.

²²那七个人都没有留下孩子，最后那女人也死了。

²²Li ixk a'an quic'ame' xbaneb li cuukub. Ut mâ jun reheb quixcanab ralal xc'ajol. Ut quicam ajcui' li ixk.

²³到了复活的时候，他们都要复活，她是哪一个的妻子呢？因为七个人都娶过她。”

²³Sa' xcuaclijiqueb li camenak chi yo'yo, nak te'cuaclîk eb a'an, ¿ani aj ixakil tâcanâk cui' li ixk a'an xban nak cuukub lix bêlom quicuan? chanqueb.

²⁴耶稣对他们说：“你们错了，不正是因为你们不明白圣经，也不晓得　神的能力吗？

²⁴Quichak'oc li Jesús ut quixye reheb: -Lâex inc'a' nequetau xyâlal xban nak inc'a' nequetau ru li Santil Hu chi moco lix nimal xcuanquil li Dios.

²⁵因为人从死里复活以后，也不娶，也不嫁，而是像天上的天使一样。

²⁵Nak te'cuaclîk chi yo'yo sa' xyânkeb li camenak, inc'a' chic te'sumlâk chi moco te'sumubâk chic. Jo'keb ban chic li ángel sa' choxa.

²⁶关于死人复活的事，摩西的经卷中荆棘篇上，　神怎样对他说：‘我是亚伯拉罕的　神，以撒的　神，雅各的　神’，你们没有念过吗？

²⁶Ut chirix lix cuaclijiqueb li camenak chi yo'yo, ¿ma inc'a' êrilom sa' lix hu laj Moisés li c'a'ru quiyehe' re xban li Dios nak quiâtinac chak sa' li q'uix li yô chi c'atc? Quixye chi jo'ca'in, "Lâin lix Dios laj Abraham, lix Dios laj Isaac ut lix Dios laj Jacob", chan li Dios.

²⁷他不是死人的　神，而是活人的　神。你们是大错特错了！”

²⁷A'an retalil chok' ke nak toj yo'yôqueb chiru li Dios usta que'cam. Li Dios moco xDioseb ta li camenakeb; xDioseb ban li yo'yôqueb. Jo'can nak lâex chi tîc inc'a' nequetau xyâlal, chan li Jesús reheb.

²⁸最重要的诫命（太22:34-40；路10:25-28）有一个经学家，听到他们的辩论，觉得耶稣回答得好，就来问他：“诫命中哪一条是第一重要的呢？”

²⁸Quicuulac jun reheb laj tz'îb. Ut quirabi nak yôqueb chixcuech'inquil ribeb. Quixq'ue retal nak li Jesús quixchak'beheb chi us, ut quixpatz' re li Jesús: -¿Bar cuan reheb li chak'rab li k'axal nim xcuanquil?-

²⁹耶稣回答：“第一重要的是：‘以色列啊，你要听！主我们的　神是独一的主。

²⁹Li Jesús quichak'oc ut quixye re: -Li xbên chak'rab, li k'axal nim xcuanquil, a'an a'in: Abihomak lâex aj Israel, li Kâcua' li kaDios jun ajcui'.

³⁰你要全心、全性、全意、全力，爱主你的　神。’

³⁰Târa li Kâcua' lâ Dios chi anchal âch'ôl ut chi anchal lâ cuâm ut chi anchal lâ c'a'ux ut chi anchal lâ metz'êu. A'an a'in li chak'rab li k'axal nim xcuanquil.

³¹其次是：‘要爱人如己。’再没有别的诫命比这两条更重要的了。”

³¹Ut li xcab chanchan ajcui' a'an: Târa lâ cuas âcuîtz'in jo' nak nacara âcuib lâat. Mâc'a' chic junak chak'rab nim xcuanquil chiruheb li cuib a'in, chan.

³²那经学家对耶稣说：“老师，是的，你说的很对，　神是独一的，除了他以外再没有别的　神。

³²Laj tz'îb quichak'oc ut quixye re: -Us li xaye at tzolonel. Yâl li xaye nak jun ajcui' li Dios cuan ut mâc'a' chic junak chirix a'an.

³³我们要用全心、全意、全力去爱他，并且要爱人如己，这就比一切燔祭和各样祭物好得多了。”

³³Tento nak takara li Dios chi anchal li kach'ôl, chi anchal li kac'a'ux, chi anchal li kâm ut chi anchal li kametz'êu. Ut takara li kas kîtz'in jo' nak nakara kib lâo. A'an k'axal nim xcuanquil chiruheb chixjunil li c'atbil mayej ut li mayejanbil xul, chan.

³⁴耶稣见他回答得有智慧，就对他说：“你距离　神的国不远了。”从此再也没有人敢问他了。

³⁴Li Jesús quixq'ue retal nak li cuînk quixnau xsumenquil ut quixye re: -Yal ca'ch'in aj chic mâ nacak'axtesi âcuib rubel xcuanquil li Dios, chan. Ut mâ jun chic que'raj patz'oc xban nak qui-oc xc'a'uxeb.

³⁵大卫称基督为主（太22:41-46；路20:41-44）耶稣在殿里教训人，说：“经学家怎么说基督是大卫的子孙呢？

³⁵Mokon chic nak cuan sa' rochoch li Dios, li Jesús yô chixch'olobanquil lix yâlal chiruheb ut quixye: -¿C'a'ut nak eb laj tz'îb neque'xye nak li Cristo, a'an xcomoneb li ralal xc'ajol laj David?

³⁶大卫自己被圣灵感动却说：‘主对我的主说：你坐在我的右边，等我把你的仇敌放在你的脚下（有些抄本作“等我使你的仇敌作你的脚凳”）。’

³⁶Laj David quixye li c'a'ru quirec'a sa' xch'ôl xban li Santil Musik'ej ut quixye chi jo'ca'in: Li Kâcua' Dios quixye re laj Colol cue, C'ojlan sa' lin nim uk' toj retal tinq'ueheb li xic' neque'iloc âcue rubel lâ cuanquil. (Sal. 110:1)

³⁷大卫自己既然称他为主，他又怎么会是大卫的子孙呢？”群众都喜欢听他。

³⁷Li rey David quixye "aj Colol cue" re li Kâcua' usta a'an xcomoneb li ralal xc'ajol, chan li Jesús. Ut li q'uila tenamit que'rabi li râtin chi sa sa' xch'ôleb.

³⁸耶稣叫人提防经学家（太23:1-7；路20:45-47）耶稣教导人的时候，说：“你们要提防经学家，他们喜欢穿长袍走来走去，喜欢人在市中心向他们问安，

³⁸Nak yô chixch'olobanquil lix yâlal chiruheb, li Jesús quixye: -Mêtzol êrib riq'uineb laj tz'îb li neque'raj bêc chi najt rok li rak'eb re xc'utbal nak cuanqueb xcuanquil. Eb a'an neque'cuulac chiruheb nak te'q'uehek' xlok'al sa' eb li be.

³⁹又喜欢会堂里的高位，筵席上的首座。

³⁹Ut nak cuanqueb sa' li cab li neque'xch'utub cui' ribeb laj judío, neque'raj c'ojlâc sa' li na'ajej k'axal lok' ut neque'raj cuânc chi xjolomil li mêx nak neque'xic chi cua'ac sa' junak nink'e.

⁴⁰他们吞没了寡妇的房产，又假装作冗长的祷告。这些人必受更重的刑罚。”

⁴⁰Neque'xmak' li c'a'ru cuan reheb li xmâlca'an ut re xmukbal li mâusilal neque'xbânu, najt rok neque'tijoc chiruheb li tenamit. Ut xban a'an k'axal ra cui'chic te'xtoj cui' li mâc neque'xbânu.-

⁴¹穷寡妇的奉献（路21:1-4）耶稣面对银库坐着，看着大家怎样把钱投入库中。许多有钱的人投入很多的钱。

⁴¹Sa' jun cutan quicuulac li Jesús sa' rochoch li Dios. Quic'ojla chixc'atk lix câxil li mayej. Yô chirilbal li tenamit nak yôqueb chixq'uebal li tumin sa' li câx. Nabaleb li biom nabal lix mayej yôqueb chixq'uebal.

⁴²后来，有一个穷寡妇来投入了两个小钱，就是一个铜钱。

⁴²Quichal ajcui' jun xmâlca'an neba'. Ut quixq'ue cuib chi tumin jo' tana li jun centavo.

⁴³耶稣把门徒叫过来，对他们说：“我实在告诉你们，这穷寡妇投入库里的，比众人投的更多。

⁴³Tojo'nak li Jesús quixbokeb lix tzolom ut quixye reheb: -Relic chi yâl tinye êre nak li xmâlca'an neba' nabal xq'ue chiru li mayej li xe'xq'ue chixjunileb.Chixjunileb a'an xe'xq'ue li na-ela'an chiruheb. A'ut li ixk a'in sa' neba'il xq'ue chixjunil li jo' nimal cuan re.-

⁴⁴因为他们都是把自己剩余的投入，这寡妇是自己不足，却把她一切所有的，就是全部养生的，都投进去了。”

⁴⁴Chixjunileb a'an xe'xq'ue li na-ela'an chiruheb. A'ut li ixk a'in sa' neba'il xq'ue chixjunil li jo' nimal cuan re.-