1人民要求立王
1 Waato kaŋ Samuwila zeen binde, a na nga izey daŋ i ma ciya ciitikoyaŋ Israyla boŋ.
2他的长子名叫约珥,次子名叫亚比亚,都在别是巴作士师。
2 A hay-jina maa Yowel, ihinkanta maa Abiya. I goono ga ciitikoy goy te Beyer-Seba ra.
3两个儿子都没有行撒母耳的道路,反而转去追求不义之财,收受贿赂,屈枉正直。
3 Day a izey man'a fonda gana, amma i siiri nooru ceeciyaŋ do haray. I goono ga me-daabu ta, i goono ga ciiti siirandi.
4于是以色列所有的长老都集合起来,到拉玛去见撒母耳,
4 Gaa no Israyla arkusey kulu na care margu ka kaa Samuwila do Rama.
5对他说:“你老了,看哪,你的儿子不行你的道路,现在求你为我们立一个王治理我们,好像列国一样。”
5 I ne a se: «A go sohõ ni jin ka zeen. Ni izey mo siino ga ni fonda gana. A binde sohõ ni ma bonkooni daŋ iri se kaŋ g'iri candi, sanda mate kaŋ cine dumi cindey kulu gonda.»
6他们说“求你为我们立一个王治理我们”这件事,使撒母耳很不高兴,他就祷告耶和华。
6 Amma woodin mana kaan Samuwila se kaŋ i ne: «M'iri no bonkooni kaŋ g'iri candi.» Samuwila binde na adduwa te Rabbi gaa.
7耶和华对撒母耳说:“众民对你所说的一切,你只管听从,因为他们不是厌弃你,而是厌弃我,不要我作他们的王。
7 Rabbi ne Samuwila se: «Kala ni ma hangan jama sanno se hay kulu kaŋ i ne ni se, zama manti nin no i wangu bo; ay no i wangu ya ciya bonkooni ngey boŋ.
8自从我把他们从埃及领上来的那天起,直到现在,他们怎样离开我,事奉别的神,他们对我所行的一切,也照样对你行。
8 Muraadu kulu kaŋ i te boŋ za han kaŋ hane ay n'i kaa Misira laabu ka kaa sohõ, ay furuyaŋ kaŋ i te, i goono ga may de-koy* waani fooyaŋ se. Yaadin no i te ni mo se.
9现在你只管听从他们的话,但必须郑重警告他们,告诉他们那要统治他们的王要怎样治理他们。”
9 Sohõ binde, kala ni ma hangan i sanney se. Kulu nda yaadin ni ga daahirandi i se da seedayaŋ kaŋ ga dungandi. Ma cabe i se bonkooni kaŋ dumi ga ba k'i may.»
10君王的权利于是,撒母耳把耶和华所讲的一切话都告诉那些向他要求一个王的民众,
10 Samuwila mo na Rabbi sanney kulu ci jama kaŋ yaŋ na bonkooni ceeci nga gaa din se.
11说:“那要统治你们的王将这样治理你们:他必征用你们的儿子,派他们作他的战车兵、骑兵、在车前奔走的前锋,
11 A ne: «Bonkoono kaŋ ga koytaray ŋwa araŋ boŋ din, a dumi neeya: a g'araŋ ize alborey ta k'i daŋ nga boŋ nafa ra nga torkey se, i ma ciya a kaarukoy, i ga zuru mo a torkey jine.
12又派他们作千夫长、五十夫长,替他耕田、收他的庄稼、替他制造作战的武器和战车上的装备。
12 A g'i daŋ i ma ciya nga se jine boroyaŋ, zambar-zambar da waygu-waygu wane yaŋ. A ga afooyaŋ daŋ i m'a farey far, i m'a albarka mo wi, i m'a wongu jinayyaŋ d'a torkey wane yaŋ mo te.
13他必征用你们的女儿作配香膏的、烧饭的和烤饼的。
13 A g'araŋ ize wayey mo sambu i ma ciya waddi teekoyaŋ a se, i ma ciya ŋwaari hinakoyaŋ da haagu-haagu teekoyaŋ.
14他必夺去你们最好的田地、葡萄园和橄榄园,赐给自己的臣仆。
14 A g'araŋ kaley ta, reyzin* wane da zeytun* ji wane, hala ngey kaŋ bisa i kulu boori yaŋ, a m'i no nga tamey se.
15你们撒种所得的和葡萄园所出的,他都征收十分之一,赐给他的太监和臣仆。
15 A g'araŋ dum'izey zakka ta, d'araŋ reyzin kaley wane, ka no nga windi mantawey da nga tamey se.
16他又必征收你们的仆婢、最精壮的青年和驴,替他工作。
16 A g'araŋ bannyey d'araŋ koŋŋey sambu, d'araŋ arwasey ra ngey kaŋ yaŋ ga sogo nd'i kulu, d'araŋ farkayey, a m'i daŋ nga goy ra.
17你们的羊群,他要征收十分之一;连你们自己也作他的奴仆。
17 A g'araŋ almaney zakka ta mo. Araŋ mo ga ciya a bannyayaŋ.
18到时,你们必因你们为自己拣选的王而哀求,那时耶和华却不应允你们。”
18 Han din hane binde araŋ ga hẽ araŋ bonkoono kaŋ araŋ suuban din sabbay se. Amma Rabbi si tu araŋ se han din hane.»
19人民坚决要求立王众民竟不肯听从撒母耳的话,说:“不,我们要一个王治理我们,
19 Amma jama wangu ka yadda ngey ma Samuwila sanney hangan. I ne «Abada, kala day iri ma du bonkooni kaŋ g'iri may.
20让我们也像列国一样,有自己的王治理我们,帅领我们出征,为我们作战。”
20 Zama iri ma ciya sanda dumi cindey kulu cine, iri bonkoono ma ciiti dumbu iri se, a ma bisa iri jine, a m'iri candi tangamey ra mo.»
21撒母耳听了众民的一切话,就向耶和华复述。
21 Samuwila mo maa jama sanney kulu, a n'i ci Rabbi hangey ra.
22耶和华对撒母耳说:“你只管听从他们的话,为他们立一个王。”于是撒母耳对以色列人说:“你们各人回自己的城去吧。”
22 Kala Rabbi ne Samuwila se: «Ma hangan i sanney se, ma bonkooni daŋ i se.» Kala Samuwila ne Israyla jama se: «Wa koy araŋ koyyaŋ, boro kulu ma koy nga kwaara.»