1法老连作两个梦
1Tam iki yıl sonra firavun bir düş gördü: Nil Irmağının kıyısında duruyordu.
2有七头母牛从河里上来,又健美又肥壮,在芦苇中吃草。
2Irmaktan güzel ve semiz yedi inek çıktı. Sazlar arasında otlamaya başladılar.
3接着,又有另外七头母牛从河里上来,又丑陋又瘦弱,站在岸上其他母牛旁边。
3Sonra yedi çirkin ve cılız inek çıktı. Irmağın kıyısında öbür ineklerin yanında durdular.
4这些丑陋瘦弱的母牛,竟把那些健美肥壮的母牛吃掉,法老就醒了。
4Çirkin ve cılız inekler güzel ve semiz yedi ineği yiyince, firavun uyandı.
5他又睡着,作了第二个梦,梦见一根麦茎,长出七个麦穗,又肥壮又美好。
5Yine uykuya daldı, bu kez başka bir düş gördü: Bir sapta yedi güzel ve dolgun başak bitti.
6接着,又长出七个麦穗,又干瘦又被东风吹焦了。
6Sonra, cılız ve doğu rüzgarıyla kavrulmuş yedi başak daha bitti.
7这些干瘦的麦穗,竟把那七个又肥壮又饱满的麦穗吞下去,法老就醒了,原来是一个梦。
7Cılız başaklar, yedi güzel ve dolgun başağı yuttular. Firavun uyandı, düş gördüğünü anladı.
8到了早晨,法老心里烦乱,就派人去把埃及所有的术士和智慧人都召了来;法老把自己的梦告诉他们,但是没有人能替法老解梦。
8Sabah uyandığında kaygılıydı. Bütün Mısırlı büyücüleri, bilgeleri çağırttı. Onlara gördüğü düşleri anlattı. Ama hiçbiri firavunun düşlerini yorumlayamadı.
9酒政推荐约瑟那时酒政告诉法老说:“我今日想起了我的过错。
9Bu arada baş saki firavuna, ‹‹Bugün suçumu itiraf etmeliyim›› dedi,
10从前法老恼怒臣仆,把我和膳长关在军长府的监房里。
10‹‹Kullarına -bana ve fırıncıbaşına- öfkelenince bizi zindana, muhafız birliği komutanının evine kapattın.
11我们二人在同一夜都作了梦;我们的梦各有不同的解释。
11Bir gece ikimiz de düş gördük. Düşlerimiz farklı anlamlar taşıyordu.
12在那里有一个希伯来的少年人与我们在一起,他是军长的仆人,我们把梦告诉了他,他就替我们解梦,各人的梦有不同的解释。
12Orada bizimle birlikte muhafız birliği komutanının kölesi İbrani bir genç vardı. Gördüğümüz düşleri ona anlattık. Bize bir bir yorumladı.
13结果,事情都照着他给我们的解释实现了:我恢复了原职,膳长却被挂起来。”
13Her şey onun yorumladığı gibi çıktı: Ben görevime döndüm, fırıncıbaşıysa asıldı.››
14法老于是派人去召约瑟。他们就急忙把约瑟从监里带出来。他剃了头、刮了脸、换了衣服,就进去见法老。
14Firavun Yusufu çağırttı. Hemen onu zindandan çıkardılar. Yusuf tıraş olup giysilerini değiştirdikten sonra firavunun huzuruna çıktı.
15法老对约瑟说:“我作了一个梦,没有人能够解释。我听见人说,你听了梦,就能解释。”
15Firavun Yusufa, ‹‹Bir düş gördüm›› dedi, ‹‹Ama kimse yorumlayamadı. Duyduğun her düşü yorumlayabildiğini işittim.››
16约瑟回答法老,说:“解梦不在于我,但 神必给法老一个吉祥的解答。”
16Yusuf, ‹‹Ben yorumlayamam›› dedi, ‹‹Firavuna en uygun yorumu Tanrı yapacaktır.››
17法老告诉约瑟:“在梦里我看见我站在河边。
17Firavun Yusufa anlatmaya başladı: ‹‹Düşümde bir ırmak kıyısında duruyordum.
18有七头母牛从河里上来,又肥壮又健美,在芦苇中吃草。
18Irmaktan semiz ve güzel yedi inek çıktı. Sazlar arasında otlamaya başladılar.
19接着,又有另外七头母牛上来,又软弱又消瘦又十分丑陋,在埃及全地我没有见过这样丑陋的牛。
19Sonra arık, çirkin, cılız yedi inek daha çıktı. Mısırda onlar kadar çirkin inek görmedim.
20这又消瘦又丑陋的母牛,竟把先前七头肥壮的母牛吃掉。
20Cılız ve çirkin inekler ilk çıkan yedi semiz ineği yedi.
21它们吃了以后,却看不出它们是吃掉了肥牛,因为它们丑陋的样子仍是与先前一样。我就醒了。
21Ancak kötü görünüşleri değişmedi. Sanki bir şey yememiş gibi görünüyorlardı. Sonra uyandım.
22在梦里我又看见一根麦茎,长出七个麦穗,又饱满又美好。
22‹‹Bir de düşümde bir sapta dolgun ve güzel yedi başak bittiğini gördüm.
23接着,又长出了七个麦穗,又枯干又干瘦又被东风吹焦了。
23Sonra solgun, cılız, doğu rüzgarının kavurduğu yedi başak daha bitti.
24这些干瘦的麦穗,竟把那七个美好的麦穗吞下去。我把梦告诉了术士,但是没有人能替我解答。”
24Cılız başaklar yedi güzel başağı yuttular. Büyücülere bunu anlattım. Ama hiçbiri yorumlayamadı.››
25约瑟为法老解梦约瑟对法老说:“法老的梦都是同一个意思, 神已经把所要作的事告诉法老了。
25Yusuf, ‹‹Efendim, iki düş de aynı anlamı taşıyor›› dedi, ‹‹Tanrı ne yapacağını sana bildirmiş.
26七头美好的母牛是七年,七个美好的麦穗也是七年;两个梦都是同一个意思。
26Yedi güzel inek yedi yıl demektir. Yedi güzel başak da yedi yıldır. Aynı anlama geliyor.
27那接着上来的七头又消瘦又丑陋的母牛是七年,那七个不结实、被东风吹焦了的麦穗也是七年,都是七年饥荒。
27Daha sonra çıkan yedi cılız, çirkin inek ve doğu rüzgarının kavurduğu yedi solgun başaksa yedi yıl kıtlık olacağı anlamına gelir.
28这就是我对法老所说: 神要作的事,他已经向法老显明了。
28‹‹Söylediğim gibi, Tanrı ne yapacağını sana göstermiş.
29看哪,埃及全地必有七年大丰收。
29Mısırda yedi yıl bolluk olacak.
30接着又必有七年饥荒;甚至埃及地所有的丰收都被人忘记了,饥荒必把这地毁灭。
30Sonra yedi yıl öyle bir kıtlık olacak ki, bolluk yılları hiç anımsanmayacak. Çünkü kıtlık ülkeyi kasıp kavuracak.
31因为接着而来的饥荒太严重了,使人不觉得这地有过丰收。
31Ardından gelen kıtlık bolluğu unutturacak, çünkü çok şiddetli olacak.
32至于法老两次作梦,是因为 神已经命定这事,并且要快快地实行。
32Bu konuda iki kez düş görmenin anlamı, Tanrının kesin kararını verdiğini ve en kısa zamanda uygulayacağını gösteriyor.
33因此,法老要找一个有见识有智慧的人,派他管理埃及地。
33‹‹Şimdi firavunun akıllı, bilgili bir adam bulup onu Mısırın başına getirmesi gerekir.
34法老要这样行,在国中指派官员,当七年丰收的时候,征收埃及地出产的五分之一。
34Ülke çapında adamlar görevlendirmeli, bunlar yedi bolluk yılı boyunca ürünlerin beşte birini toplamalı.
35又叫他们把将要来的七个丰年的粮食收集起来,积蓄五谷归在法老的手下,收在各城里作粮食。
35Gelecek verimli yılların bütün yiyeceğini toplasınlar, firavunun yönetimi altında kentlerde depolayıp korusunlar.
36这些粮食要储存起来,可以应付将来埃及地的七年饥荒,免得这地被饥荒所灭。”
36Bu yiyecek, gelecek yedi kıtlık yılı boyunca Mısırda ihtiyat olarak kullanılacak, ülke kıtlıktan kırılmayacak.››
37约瑟在埃及居高位法老和他的臣仆,都赞同这件事。
37Bu öneri firavunla görevlilerine iyi göründü.
38于是法老对臣仆说:“像这样的人,有 神的灵在他里面,我们怎能找得着呢?”
38Firavun görevlilerine, ‹‹Bu adam gibi Tanrı Ruhuna sahip birini bulabilir miyiz?›› diye sordu.
39法老对约瑟说:“ 神既然把这事指示了你,就再没有人像你这样有见识有智慧了。
39Sonra Yusufa, ‹‹Madem Tanrı bütün bunları sana açıkladı, senden daha akıllısı, bilgilisi yoktur›› dedi,
40你可以掌管我的家,我的人民都要听从你的话;只有在王位上我比你大。”
40‹‹Sarayımın yönetimini sana vereceğim. Bütün halkım buyruklarına uyacak. Tahttan başka senden üstünlüğüm olmayacak.
41法老又对约瑟说:“你看,我任命你治理埃及全地。”
41Seni bütün Mısıra yönetici atıyorum.››
42于是,法老脱下他手上打印的戒指,戴在约瑟的手上;给他穿上细麻的衣服,把金颈链挂在他的颈项上;
42Sonra mührünü parmağından çıkarıp Yusufun parmağına taktı. Ona ince ketenden giysi giydirdi. Boynuna altın zincir taktı.
43又叫约瑟坐在他的副车,有人在他前面喊着:“跪下。”这样,法老任命了约瑟治理埃及全地。
43Onu kendi yardımcısının arabasına bindirdi. Yusufun önünde, ‹‹Yol açın!›› diye bağırdılar. Böylece firavun ona bütün Mısırın yönetimini verdi.
44法老对约瑟说:“我是法老,但在埃及全地,如果没有你的许可,没有人可以随意作事。”
44Firavun Yusufa, ‹‹Firavun benim›› dedi, ‹‹Ama Mısırda senden izinsiz kimse elini ayağını oynatmayacak.››
45法老给约瑟起名叫撒发那忒.巴内亚,又把安城的祭司波提非拉的女儿亚西纳,给约瑟为妻。约瑟出去巡行埃及全地。
45Yusufun adını Safenat-Paneah koydu. On Kentinin kâhini Potiferanın kızı Asenatı da ona karı olarak verdi. Yusuf ülkeyi boydan boya dolaştı.
46约瑟侍立在埃及王法老面前的时候,年三十岁。约瑟从法老面前出来,遍行埃及全地。
46Yusuf firavunun hizmetine girdiğinde otuz yaşındaydı. Firavunun huzurundan ayrıldıktan sonra bütün Mısırı dolaştı.
47在七个丰年的时候,地里的出产非常丰盛。
47Yedi bolluk yılı boyunca toprak çok ürün verdi.
48约瑟把埃及七个丰年的一切粮食都收集起来,把粮食存放在城中;各城周围田地所出的粮食,也存放在各城中。
48Yusuf Mısırda yedi yıl içinde yetişen bütün ürünleri toplayıp kentlerde depoladı. Her kente o kentin çevresindeki tarlalarda yetişen ürünleri koydu.
49约瑟积蓄了极多的五谷,好像海沙那样多,甚至他不再记下数量,因为实在无法计算。
49Denizin kumu kadar çok buğday depoladı; öyle ki, ölçmekten vazgeçti. Çünkü buğday ölçülemeyecek kadar çoktu.
50在荒年还没有来到以前,约瑟生了两个儿子,是安城的祭司波提非拉的女儿亚西纳给约瑟生的。
50Kıtlık yılları başlamadan, On Kentinin kâhini Potiferanın kızı Asenat Yusufa iki erkek çocuk doğurdu.
51约瑟给长子起名叫玛拿西,因为他说:“ 神使我忘记我所有的困苦,以及我父的全家。”
51Yusuf ilk oğlunun adını Manaşşe koydu. ‹‹Tanrı bana bütün acılarımı ve babamın ailesini unutturdu›› dedi.
52他给次子起名叫以法莲,因为他说:“ 神使我在受苦之地繁盛起来。”
52‹‹Tanrı sıkıntı çektiğim ülkede beni verimli kıldı›› diyerek ikinci oğlunun adını Efrayim koydu.
53丰年与荒年埃及地的七年丰收一结束,
53Mısırda yedi bolluk yılı sona erdi.
54七年饥荒就随着来了,正像约瑟所说的一样。各地都有饥荒,只有埃及全地仍有粮食,
54Yusufun söylemiş olduğu gibi yedi kıtlık yılı başgösterdi. Bütün ülkelerde kıtlık vardı, ama Mısırın her yanında yiyecek bulunuyordu.
55等到埃及全地也要挨饿的时候,人民就向法老求粮。法老对所有的埃及人说:“你们到约瑟那里去,他吩咐你们什么,你们就作什么。”
55Mısırlılar aç kalınca, yiyecek için firavuna yakardılar. Firavun, ‹‹Yusufa gidin›› dedi, ‹‹O size ne derse öyle yapın.››
56当时饥荒遍及全国,约瑟就开了所有的粮仓,把粮食卖给埃及人,因为埃及地的饥荒非常严重。
56Kıtlık bütün ülkeyi sarınca, Yusuf depoları açıp Mısırlılara buğday satmaya başladı. Çünkü kıtlık Mısırı boydan boya kavuruyordu.
57各地的人都到埃及去,向约瑟买粮,因为各地的饥荒都非常严重。
57Bütün ülkelerden insanlar da buğday satın almak için Mısır'a, Yusuf'a geliyordu. Çünkü kıtlık bütün dünyayı sarmıştı ve şiddetliydi.