¹Now when he had ended all his sayings in the audience of the people, he entered into Capernaum.

¹Sa tapus na niya ipamulong ang tanan niyang igsusulti sa mga igdulungog sa mga tawo, misulod siya sa Capernaum.

²And a certain centurion's servant, who was dear unto him, was sick, and ready to die.

²Ug may ulipon sa usa ka centurion, nga iyang gipakamahal, nagmasakiton ug nag-ungaw na sa kamatayon.

³And when he heard of Jesus, he sent unto him the elders of the Jews, beseeching him that he would come and heal his servant.

³Ug sa nakadungog siya mahitungod kang Jesus, iyang gipaadto kaniya ang mga anciano sa mga Judio, sa paghangyo kaniya aron unta siya moadto sa pagluwas sa iyang ulipon.

⁴And when they came to Jesus, they besought him instantly, saying, That he was worthy for whom he should do this:

⁴Ug sila, sa pag-abut nila kang Jesus, nagpakilooy kaniya sa hilabihan gayud, nga nagaingon: Takus siya nga ikaw magabuhat niini alang kaniya.

⁵For he loveth our nation, and he hath built us a synagogue.

⁵Kay siya nahagugma sa atong nasud, ug siya gayud ang nagpatukod kanamo sa among sinagoga.

⁶Then Jesus went with them. And when he was now not far from the house, the centurion sent friends to him, saying unto him, Lord, trouble not thyself: for I am not worthy that thou shouldest enter under my roof:

⁶Ug si Jesus mikuyog kanila. Ug diha nga dili na siya halayo sa balay, ang centurion nagsugo sa iyang mga higala ngadto kaniya sa pag-ingon: Ginoo, ayaw pagbudlay sa imong kaugalingon; kay dili ako takus nga ikaw mopasilong sa akong atop.

⁷Wherefore neither thought I myself worthy to come unto thee: but say in a word, and my servant shall be healed.

⁷Busa, nagahunahuna ako sa akong kaugalingon nga dili ako takus sa pag-anhi kanimo; apan isulti lamang ang pulong, ug ang akong ulipon mamaayo.

⁸For I also am a man set under authority, having under me soldiers, and I say unto one, Go, and he goeth; and to another, Come, and he cometh; and to my servant, Do this, and he doeth it.

⁸Kay ako usab tawo nga anaa sa ilalum sa kagamhanan, ug ako adunay mga sundalo nga ubos sa akong pagmando; ug ako moingon sa usa: Umadto ka, ug moadto siya; ug sa usa: Umari ka, ug moari siya; ug sa akong ulipon: Buhata kini, ug buhaton niya.

⁹When Jesus heard these things, he marvelled at him, and turned him about, and said unto the people that followed him, I say unto you, I have not found so great faith, no, not in Israel.

⁹Ug sa pagkadungog ni Jesus niining mga butanga, siya nahibulong kaniya, ug miliso siya sa panon sa katawohan nga nagasunod kaniya, ug miingon: Ako nagaingon kaninyo, nga bisan pa sa Israel wala akoy hingkaplagan sama niini ka daku nga pagtoo.

¹⁰And they that were sent, returning to the house, found the servant whole that had been sick.

¹⁰Ug ang mga sinugo, sa paghiuli nila sa balay, nakakaplag sa ulipon nga maayo na.

¹¹And it came to pass the day after, that he went into a city called Nain; and many of his disciples went with him, and much people.

¹¹Ug nahitabo sa wala madugay nga miadto si Jesus sa usa ka lungsod nga ginganlan Nain; ug ang iyang mga tinon-an ming-uban kaniya, ug ang usa ka dakung panon sa katawohan.

¹²Now when he came nigh to the gate of the city, behold, there was a dead man carried out, the only son of his mother, and she was a widow: and much people of the city was with her.

¹²Apan sa nagakaduol siya sa ganghaan sa lungsod, ania karon, may gidala didto sa gawas usa ka minatay, bugtong anak lalake sa iyang inahan nga balo; ug daghang mga tawo sa lungsod miuban sa babaye.

¹³And when the Lord saw her, he had compassion on her, and said unto her, Weep not.

¹³Ug sa pagkakita sa Ginoo kaniya, siya nalooy kaniya, ug miingon kaniya: Dili ka maghilak.

¹⁴And he came and touched the bier: and they that bare him stood still. And he said, Young man, I say unto thee, Arise.

¹⁴Ug siya miduol ug mihikap sa andas, ug ang nanagyayong minghunong. Ug siya miingon: Batan-on, ako nagaingon kanimo, Tumindog ka.

¹⁵And he that was dead sat up, and began to speak. And he delivered him to his mother.

¹⁵Ug ang namatay mibangon, ug misugod sa pagsulti. Ug gihatag siya ni Jesus sa iyang inahan.

¹⁶And there came a fear on all: and they glorified God, saying, That a great prophet is risen up among us; and, That God hath visited his people.

¹⁶Ug ang tanan giabut ug kahadlok, ug sila nanagdayeg sa Dios nga nagaingon: Usa ka dakung manalagna mitindog sa atong kinataliwad-an, ug ang Dios miduaw sa iyang katawohan.

¹⁷And this rumour of him went forth throughout all Judaea, and throughout all the region round about.

¹⁷Ug kining balitaa mahitungod kaniya nasangyaw sa tibook Judea, ug sa tanang yuta nga nagalibut.

¹⁸And the disciples of John shewed him of all these things.

¹⁸Ug ang mga tinon-an ni Juan nagsugilon kaniya mahitungod niining tanang mga butang.

¹⁹And John calling unto him two of his disciples sent them to Jesus, saying, Art thou he that should come? or look we for another?

¹⁹Ug sa gitawag ni Juan ang duha sa iyang mga tinon-an, iyang gipaadto sila sa Ginoo sa pag-ingon: Ikaw ba kadtong moanhi, kun magahulat pa ba kami ug lain?

²⁰When the men were come unto him, they said, John Baptist hath sent us unto thee, saying, Art thou he that should come? or look we for another?

²⁰Ug sa paghiabut sa mga tawo ngadto kaniya, miingon: Si Juan nga Bautista nagsugo kanamo nganhi kanimo, sa pag-ingon: Ikaw ba kadtong moanhi, kun magahulat pa ba kami ug lain?

²¹And in that same hour he cured many of their infirmities and plagues, and of evil spirits; and unto many that were blind he gave sight.

²¹Niadtong taknaa giayo niya ang daghan gikan sa mga sakit ug mga balatian ug mga dautang espiritu; ug daghang mga buta nga gihatagan niya sa igtatan-aw.

²²Then Jesus answering said unto them, Go your way, and tell John what things ye have seen and heard; how that the blind see, the lame walk, the lepers are cleansed, the deaf hear, the dead are raised, to the poor the gospel is preached.

²²Ug siya mitubag ug miingon kanila: Pangadto kamo ug suginlan ninyo si Juan sa mga butang nga inyong hingdunggan ug hingkit-an: Ang mga buta nanagpakakita, ug ang mga bakol nanagpakalakaw; ang mga sanlahon nahinloan ug ang mga bungol nakadungog; ang mga minatay nangabanhaw; ug sa mga kabus ginawali ang Maayong Balita.

²³And blessed is he, whosoever shall not be offended in me.

²³Ug bulahan kadtong dili makakaplag kanako kahigayonan sa pagkapangdol.

²⁴And when the messengers of John were departed, he began to speak unto the people concerning John, What went ye out into the wilderness for to see? A reed shaken with the wind?

²⁴Ug sa nakapanglakaw na ang mga sinugo ni Juan, si Jesus misugod sa pag-ingon sa mga panon sa katawohan mahatungod kang Juan: Unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw sa kamingawan? Usa ba ka bagakay nga ginahapayhapay sa hangin?

²⁵But what went ye out for to see? A man clothed in soft raiment? Behold, they which are gorgeously apparelled, and live delicately, are in kings' courts.

²⁵Apan unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw? Usa ba ka tawo nga nagasul-ob ug mga panapton nga hamili? Ania karon, ang mga nagasul-ob sa maanindot gayud nga saput ug nagakinabuhi sa pagkahimili, anaa sa mga balay sa mga hari.

²⁶But what went ye out for to see? A prophet? Yea, I say unto you, and much more than a prophet.

²⁶Apan unsa ba ang giadto ninyo sa pagtan-aw? Usa ba ka manalagna? Oo, ako nagaingon kaninyo, ug labaw pa kay sa manalagna.

²⁷This is he, of whom it is written, Behold, I send my messenger before thy face, which shall prepare thy way before thee.

²⁷Kini mao siya ang hingtungdan sa nahasulat: Ania karon, akong gisugo ang akong manolonda sa atubangan sa imong nawong, nga magaandam sa imong dalan sa atubangan mo.

²⁸For I say unto you, Among those that are born of women there is not a greater prophet than John the Baptist: but he that is least in the kingdom of God is greater than he.

²⁸Nagaingon ako kaninyo: Sa mga nangatawo sa mga babaye walay labaw ka daku kay kang Juan nga Bautista; apan ang labing diyutay sa gingharian sa Dios, labing daku kay kaniya.

²⁹And all the people that heard him, and the publicans, justified God, being baptized with the baptism of John.

²⁹Ug ang tanang katawohan, sa pagkadungog nila, ug ang mga maniningil sa buhis, miila sa katarung sa Dios, nga nanagpabautismo sa bautismo ni Juan.

³⁰But the Pharisees and lawyers rejected the counsel of God against themselves, being not baptized of him.

³⁰Apan ang mga Fariseo ug ang mga batid sa balaod nagsalikway alang sa ilang kaugalingon sa tambag sa Dios, nga wala managpabautismo kaniya.

³¹And the Lord said, Whereunto then shall I liken the men of this generation? and to what are they like?

³¹Ug ang Ginoo miingon: Busa, sa kang kinsa ko ba igapakasama ang mga tawo niining kaliwatana, ug sa unsa sila mahisama.

³²They are like unto children sitting in the marketplace, and calling one to another, and saying, We have piped unto you, and ye have not danced; we have mourned to you, and ye have not wept.

³²Sama sila sa mga kabataan nga nanaglingkod sa mga baligyaanan, ug nanagtinawganay ang usa sa usa, nga nanag-ingon: Kami nagapatunog kaninyo sa mga flauta, ug wala kamo managsayaw; ug among ginaminatayan kamo, ug wala kamo managbakho.

³³For John the Baptist came neither eating bread nor drinking wine; and ye say, He hath a devil.

³³Kay mianhi si Juan nga Bautista nga wala magakaon ug tinapay, bisan mag-inum ug vino; ug kamo nagaingon: Siya adunay yawa.

³⁴The Son of man is come eating and drinking; and ye say, Behold a gluttonous man, and a winebibber, a friend of publicans and sinners!

³⁴Mianhi ang Anak sa tawo nga nagakaon ug nagainum, ug kamo nagaingon: Ania karon, ang usa ka tawong ulitan ug palainum sa vino, abyan sa mga maniningil sa buhis, ug sa mga makasasala!

³⁵But wisdom is justified of all her children.

³⁵Ug ang kaalam ginapakamatarung sa tanan niyang mga anak.

³⁶And one of the Pharisees desired him that he would eat with him. And he went into the Pharisee's house, and sat down to meat.

³⁶Ug usa sa mga Fariseo nagatinguha nga si Jesus mokaon uban kaniya. Ug misulod siya sa balay sa Fariseo, ug mitambong sa pagkaon.

³⁷And, behold, a woman in the city, which was a sinner, when she knew that Jesus sat at meat in the Pharisee's house, brought an alabaster box of ointment,

³⁷Ug ania karon, may babaye didto sa lungsod, usa ka makasasala, ug sa pagkahibalo niya nga si Jesus mitambong sa pagkaon didto sa balay sa Fariseo, nagdala siya ug usa ka tibudtibud sa alabastro nga mahumot.

³⁸And stood at his feet behind him weeping, and began to wash his feet with tears, and did wipe them with the hairs of her head, and kissed his feet, and anointed them with the ointment.

³⁸Ug sa nagatindog sa tiilan sa luyo ni Jesus, nga nagahilak, siya misugod sa paghumod sa mga tiil niya uban sa iyang mga luha, ug nagpahid niini sa buhok sa iyang ulo, ug naghalok sa iyang mga tiil, ug nagdihog kanila uban sa pahumot.

³⁹Now when the Pharisee which had bidden him saw it, he spake within himself, saying, This man, if he were a prophet, would have known who and what manner of woman this is that toucheth him: for she is a sinner.

³⁹Karon sa pagkakita niini sa Fariseo nga nagdapit kaniya, misulti sa iyang kaugalingon nga nagaingon: Kining tawohana, kong usa pa siya ka manalagna, makaila unta kong kinsa ug unsa nga babayehana ang nagahikap kaniya, nga siya usa ka makasasala.

⁴⁰And Jesus answering said unto him, Simon, I have somewhat to say unto thee. And he saith, Master, say on.

⁴⁰Ug si Jesus sa mitubag nag-ingon kaniya: Simon, aduna akoy diyutayng isulti kanimo. Ug siya nagaingon: Magtutudlo, sulti lamang.

⁴¹There was a certain creditor which had two debtors: the one owed five hundred pence, and the other fifty.

⁴¹May usa ka magpapahulam nga adunay duha ka utangan; ang usa nakautang lima ka gatus ka denario, ug ang usa kalim-an.

⁴²And when they had nothing to pay, he frankly forgave them both. Tell me therefore, which of them will love him most?

⁴²Sa diha nga sila walay ikabayad, iyang gipasaylo silang duha. Busa, kinsa man kanila ang labing nahagugma kaniya?

⁴³Simon answered and said, I suppose that he, to whom he forgave most. And he said unto him, Thou hast rightly judged.

⁴³Si Simon mitubag ug miingon: Sa akong pagsabut, ang gipasaylo ug labaw. Ug si Jesus miingon kaniya: Matarung gayud ang imong paghukom.

⁴⁴And he turned to the woman, and said unto Simon, Seest thou this woman? I entered into thine house, thou gavest me no water for my feet: but she hath washed my feet with tears, and wiped them with the hairs of her head.

⁴⁴Ug sa milingi sa babaye, siya miingon kang Simon: Nakita mo ba kining babaye? Ako misulod sa imong balay, wala ikaw magahatag kanako ug tubig alang sa akong mga tiil; apan siya naghumod sa akong mga tiil uban sa iyang mga luha, ug nagpahid kanila uban sa iyang mga buhok.

⁴⁵Thou gavest me no kiss: but this woman since the time I came in hath not ceased to kiss my feet.

⁴⁵Ikaw wala mohalok kanako; apan siya, sukad sa akong pagsulod, wala mohunong sa paghalok sa akong mga tiil.

⁴⁶My head with oil thou didst not anoint: but this woman hath anointed my feet with ointment.

⁴⁶Ang akong ulo wala mo dihogi sa lana; apan siya nagdihog sa akong mga tiil sa pahumot.

⁴⁷Wherefore I say unto thee, Her sins, which are many, are forgiven; for she loved much: but to whom little is forgiven, the same loveth little.

⁴⁷Busa ako nagaingon kanimo: Ang iyang mga sala nga daghan gipasaylo, kay daku ang iyang paghigugma; apan ang gipasaylo ug diyutay, diyutay ang iyang paghigugma.

⁴⁸And he said unto her, Thy sins are forgiven.

⁴⁸Ug siya miingon sa babaye: Ang imong mga sala gipasaylo.

⁴⁹And they that sat at meat with him began to say within themselves, Who is this that forgiveth sins also?

⁴⁹Ug ang mga mitambong sa pagkaon uban kaniya nanagsugod sa pag-ingon sa sulod sa ilang kaugalingon: Kinsa ba kini nga bisan nagapasaylo sa mga sala?

⁵⁰And he said to the woman, Thy faith hath saved thee; go in peace.

⁵⁰Ug siya miingon sa babaye: Ang imong pagtoo nagluwas kanimo; lumakaw ka sa pakigdait.