1Give ear, O my people, to my law: incline your ears to the words of my mouth.
1Patalinghugi, Oh akong katawohan, ang akong Kasugoan: Ikiling ninyo ang inyong mga igdulungog sa mga pulong sa akong baba.
2I will open my mouth in a parable: I will utter dark sayings of old:
2Pagabukhon ko ang akong baba sa usa ka sambingay; Magasulti ako ug mga butang nga tinipigan sa kakaraanan,
3Which we have heard and known, and our fathers have told us.
3Nga among nabati ug hingbaloan, Ug gisugilon kanamo sa among mga amahan.
4We will not hide them from their children, shewing to the generation to come the praises of the LORD, and his strength, and his wonderful works that he hath done.
4Dili kami magatago kanila gikan sa ilang mga anak, Sa pagsugilon sa kaliwatan nga umalabut sa mga pagdayeg ni Jehova, Ug sa iyang kusog, ug sa iyang katingalahang mga buhat nga iyang gihimo.
5For he established a testimony in Jacob, and appointed a law in Israel, which he commanded our fathers, that they should make them known to their children:
5Kay siya nagtukod ug usa ka pagpamatuod kang Jacob, Ug nagbutang ug usa ka Kasugoan sa Israel. Nga gisugo niya ang among mga Amahan, Nga sila igapahibalo nila sa ilang mga anak;
6That the generation to come might know them, even the children which should be born; who should arise and declare them to their children:
6Aron ang kaliwatan nga umalabut mahibalo kanila , bisan ang mga anak nga mangatawo pa; Nga mobangon ug magasugilon niini sa ilang mga anak,
7That they might set their hope in God, and not forget the works of God, but keep his commandments:
7Aron nga ibutang nila ang ilang paglaum sa Dios. Ug dili mahakalimot sa mga buhat sa Dios, Kondili magabantay sa iyang mga sugo,
8And might not be as their fathers, a stubborn and rebellious generation; a generation that set not their heart aright, and whose spirit was not stedfast with God.
8Ug dili unta sila mahisama sa ilang mga amahan, Usa ka malalison ug masukihon nga kaliwatan; Usa ka kaliwatan nga wala magtulid sa ilang kasingkasing, Ug kinsang espiritu wala magmatinumanon sa Dios.
9The children of Ephraim, being armed, and carrying bows, turned back in the day of battle.
9Ang mga anak ni Ephraim, sanglit nasangkap sa hinagiban, ug nanagdala ug mga pana, Mingtalikod sila sa adlaw sa gubat.
10They kept not the covenant of God, and refused to walk in his law;
10Wala nila pagbantayi ang tugon sa Dios, Ug nagdumili sa paglakaw sa iyang Kasugoan;
11And forgat his works, and his wonders that he had shewed them.
11Ug nahakalimot sila sa iyang mga binuhatan, Ug sa iyang mga katingalahang buhat nga iyang gipakita kanila.
12Marvellous things did he in the sight of their fathers, in the land of Egypt, in the field of Zoan.
12Mga butang nga kahibulongan iyang gibuhat sa mga pagtan-aw sa ilang mga amahan, Didto sa yuta sa Egipto. sa kapatagan sa Soan.
13He divided the sea, and caused them to pass through; and he made the waters to stand as an heap.
13Gibahin niya ang dagat, ug iyang gipalatas sila; Ug iyang gipatindog ang mga tubig ingon sa usa ka pinundok.
14In the daytime also he led them with a cloud, and all the night with a light of fire.
14Sa adlaw usab gimandoan niya sila pinaagi sa usa ka panganod, Ug sa tibook nga gabii pinaagi sa usa ka kahayag sa kalayo.
15He clave the rocks in the wilderness, and gave them drink as out of the great depths.
15Gipikas niya ang mga pangpang sa kamingawan, Ug gipainum niya sila sa madagayaon ingon nga gikan sa mga kahiladman.
16He brought streams also out of the rock, and caused waters to run down like rivers.
16Gikan sa mga pangpang usab mipabul-og siya ug mga tubod sa tubig , Ug gipaagay niya ang mga tubig ingon sa mga suba.
17And they sinned yet more against him by provoking the most High in the wilderness.
17Apan bisan pa niini, nanagpadayon sila sa pagpakasala batok kaniya, Aron sa pagsukol batok sa Hataas Uyamut didto sa kamingawan.
18And they tempted God in their heart by asking meat for their lust.
18Ug ilang gitintal ang Dios sa ilang kasingkasing Sa pagpangayo ug makaon sumala sa ilang tinguha.
19Yea, they spake against God; they said, Can God furnish a table in the wilderness?
19Oo, mingsulti sila batok sa Dios; Sila ming-ingon: Arang ba ang Dios makatagana ug usa ka lamesa dinhi sa kamingawan?
20Behold, he smote the rock, that the waters gushed out, and the streams overflowed; can he give bread also? can he provide flesh for his people?
20Ania karon, siya misuntok sa bato, sa pagkaagi nga ang mga tubig mingbaha, Ug ang mga sapa mingsalanap; Arang ba usab siya makahatag ug tinapay? Makatagana ba siya ug unod alang sa iyang katawohan?
21Therefore the LORD heard this, and was wroth: so a fire was kindled against Jacob, and anger also came up against Israel;
21Busa si Jehova nakadungog, ug naligutgut; Ug gipasilaub ang usa ka kalayo batok kang Jacob, Ug ang kasuko usab misaka batok sa Israel;
22Because they believed not in God, and trusted not in his salvation:
22Tungod kay sila wala motoo sa Dios, Ug wala mosalig sa iyang kaluwasan.
23Though he had commanded the clouds from above, and opened the doors of heaven,
23Bisan pa niana, iyang gisugo ang kalangitan sa itaas, Ug gibuksan niya ang mga pultahan sa langit;
24And had rained down manna upon them to eat, and had given them of the corn of heaven.
24Ug iyang gipaulan ang mana aron kan-on nila, Ug naghatag kanila ug makaon gikan sa langit.
25Man did eat angels' food: he sent them meat to the full.
25Ang tawo mikaon sa tinapay sa makagagahum: Siya nagpadala kanila ug kalan-on sa pagkabusog.
26He caused an east wind to blow in the heaven: and by his power he brought in the south wind.
26Iyang gipahuros ang hangin sa timogan diha sa kalangitan; Ug pinaagi sa iyang gahum iyang gimandoan ang hangin sa habagatan.
27He rained flesh also upon them as dust, and feathered fowls like as the sand of the sea:
27Iyang gipaulan usab kanila ang unod ingon sa abug, Ug mga langgam nga pak-an ingon sa balas sa kadagatan;
28And he let it fall in the midst of their camp, round about their habitations.
28Ug kini iyang gipatugpa sa kinataliwad-an sa ilang campo, Sa maglibut sa ilang mga puloy-anan.
29So they did eat, and were well filled: for he gave them their own desire;
29Busa nangaon sila ug nangabusog kaayo; Ug gihatag niya ang ilang kaugalingong tinguha.
30They were not estranged from their lust. But while their meat was yet in their mouths,
30Wala kuhaa gikan kanila kadtong ilang gitinguha, Ang ilang kalan-on diha pa sa ilang mga baba,
31The wrath of God came upon them, and slew the fattest of them, and smote down the chosen men of Israel.
31Sa diha nga ang kaligutgut sa Dios misaka batok kanila, Ug gipatay ang mga labing supang kanila, Ug gilaglag ang mga batan-on sa Israel.
32For all this they sinned still, and believed not for his wondrous works.
32Bisan pa niini sila nanagpakasala gihapon, Ug wala managpanoo sa iyang mga katingalahang buhat.
33Therefore their days did he consume in vanity, and their years in trouble.
33Busa giut-ut niya ang ilang mga adlaw sa kakawangan, Ug ang ilang mga tuig sa mga kalisang.
34When he slew them, then they sought him: and they returned and enquired early after God.
34Sa diha nga iyang gipatay sila, unya sila nanagpangita sa Dios ; Ug mingbalik sila ug nanagpangita nga masingkamoton sa Dios.
35And they remembered that God was their rock, and the high God their redeemer.
35Ug sila nahinumdum nga ang Dios mao ang ilang bato, Ug ang Hataas Uyamut nga Dios mao ang ilang mamamawi.
36Nevertheless they did flatter him with their mouth, and they lied unto him with their tongues.
36Apan ilang giulo-ulohan siya pinaagi sa ilang baba, Ug sa ilang dila sila nanagbakak kaniya.
37For their heart was not right with him, neither were they stedfast in his covenant.
37Kay ang ilang mga kasingkasing wala matul-id uban kaniya, Ni magmatinumanon sila sa iyang tugon.
38But he, being full of compassion, forgave their iniquity, and destroyed them not: yea, many a time turned he his anger away, and did not stir up all his wrath.
38Apan siya, sanglit maloloy-on, nagpasaylo sa ilang kasal-anan, ug wala niya paglaglaga sila : Oo, sa nakadaghan gipahilayo niya ang iyang kaligutgut, Ug wala niya pagpukawa ang bug-os niyang kasuko.
39For he remembered that they were but flesh; a wind that passeth away, and cometh not again.
39Ug nahinumdum siya nga sila mga unod lamang, Usa ka hangin nga lumalabay lamang ug dili na magabalik.
40How oft did they provoke him in the wilderness, and grieve him in the desert!
40Unsang pagkasubsob nga sila mingsukol kaniya didto sa kamingawan, Ug mingpasubo kaniya didto sa kamingawan!
41Yea, they turned back and tempted God, and limited the Holy One of Israel.
41Ug mingbalik sila pag-usab ug ilang gitintal ang Dios, Ug minghagit sa Maputli sa Israel.
42They remembered not his hand, nor the day when he delivered them from the enemy.
42Wala nila hinumdumi ang iyang kamot, Ni ang adlaw sa iyang pagtubos kanila gikan sa kabatok;
43How he had wrought his signs in Egypt, and his wonders in the field of Zoan.
43Giunsa niya sa pagpakita sa iyang mga ilhanan didto sa Egipto, Ug sa iyang mga katingalahan didto sa kapatagan sa Soan,
44And had turned their rivers into blood; and their floods, that they could not drink.
44Ug naghimo nga dugo sa ilang mga suba, Ug sa ilang kasapaan, aron sila dili makainum.
45He sent divers sorts of flies among them, which devoured them; and frogs, which destroyed them.
45Gipadala niya sa taliwala nila ang mga panon sa langaw, nga minglamoy kanila; Ug mga baki nga minglaglag kanila.
46He gave also their increase unto the caterpiller, and their labour unto the locust.
46Iyang gihatag usab ang ilang mga abut ngadto sa mga hantatawo, Ug ang ilang mga kahago ngadto sa mga dulon.
47He destroyed their vines with hail, and their sycomore trees with frost.
47Iyang gilaglag ang ilang kaparrasan pinaagi sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga sicomoro pinaagi sa yelo.
48He gave up their cattle also to the hail, and their flocks to hot thunderbolts.
48Gitugyan niya usab ang ilang kahayupan ngadto sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga panon sa carnero sa mainit nga mga liti.
49He cast upon them the fierceness of his anger, wrath, and indignation, and trouble, by sending evil angels among them.
49Iyang gipadala sa ibabaw nila ang kabangis sa iyang kaligutgut, Kasuko, ug kapungot, ug kasamok, Usa ka panon sa mga manolonda nga dautan.
50He made a way to his anger; he spared not their soul from death, but gave their life over to the pestilence;
50Nagbuhat siya ug usa ka dalan alang sa iyang kasuko; Wala niya sayloi ang ilang mga kalag gikan sa kamatayon, Kondili nga iyang gitugyan ang ilang mga kinabuhi sa kamatay,
51And smote all the firstborn in Egypt; the chief of their strength in the tabernacles of Ham:
51Ug gipamatay ang tanang mga panganay didto sa Egipto, Ang mga inunahan sa ilang kusog didto sa balong-balong ni Ham.
52But made his own people to go forth like sheep, and guided them in the wilderness like a flock.
52Apan iyang gipagula ang iyang kaugalingong katawohan sama sa mga carnero, Ug iyang gitultolan sila didto sa kamingawan sama sa usa ka panon.
53And he led them on safely, so that they feared not: but the sea overwhelmed their enemies.
53Ug iyang gimandoan sila nga walay kabilinggan, sa pagkaagi nga sila wala mangahadlok; Apan ang dagat milumos sa ilang mga kaaway.
54And he brought them to the border of his sanctuary, even to this mountain, which his right hand had purchased.
54Ug iyang gidala sila ngadto sa utlanan sa iyang balaang puloy-anan, Niining bukira nga gidaug sa iyang toong kamot.
55He cast out the heathen also before them, and divided them an inheritance by line, and made the tribes of Israel to dwell in their tents.
55Gipapahawa usab niya ang mga nasud gikan sa ilang atubangan, Ug iyang gibahinbahin sila alang sa usa ka panulondon pinaagi sa mga utlanan, Ug gipapuyo niya sa ilang mga balong-balong ang mga banay sa Israel.
56Yet they tempted and provoked the most high God, and kept not his testimonies:
56Bisan pa niini, ilang gitintal ug mingsukol sila batok sa Hataas Uyamut nga Dios, Ug wala sila managbantay sa iyang mga pagpamatuod;
57But turned back, and dealt unfaithfully like their fathers: they were turned aside like a deceitful bow.
57Kondili mingbalik sila , ug nanagmabudhion sila sama sa ilang mga amahan: Mingtipas sila sama sa usa ka limbongan nga pana.
58For they provoked him to anger with their high places, and moved him to jealousy with their graven images.
58Kay ilang gihagit siya sa pagkasuko tungod sa ilang mga hatagas nga dapit, Ug ilang gipaabugho siya tungod sa ilang mga larawan nga linilok.
59When God heard this, he was wroth, and greatly abhorred Israel:
59Sa diha nga kini nadungog sa Dios, siya nasuko, Ug sa hilabihan gayud giayran niya ang Israel;
60So that he forsook the tabernacle of Shiloh, the tent which he placed among men;
60Busa gibiyaan niya ang tabernaculo sa Shilo, Ang balong-balong nga gibutang niya sa taliwala sa mga tawo;
61And delivered his strength into captivity, and his glory into the enemy's hand.
61Ug gitugyan niya ngadto sa pagkabinihag ang iyang kusog, Ug ang iyang himaya ngadto sa kamot sa kabatok.
62He gave his people over also unto the sword; and was wroth with his inheritance.
62Gitugyan usab niya ang iyang katawohan ngadto sa espada, Ug naligutgut siya batok sa iyang panulondon.
63The fire consumed their young men; and their maidens were not given to marriage.
63Ang kalayo milamoy sa ilang mga batan-on nga lalake; Ug ang ilang mga ulay walay mga alawiton sa kaminyoon.
64Their priests fell by the sword; and their widows made no lamentation.
64Ang ilang mga sacerdote nangapukan pinagi sa espada; Ug ang ilang mga balo nga babaye wala managminatay.
65Then the LORD awaked as one out of sleep, and like a mighty man that shouteth by reason of wine.
65Unya nahigmata ang Ginoo ingon sa usa nga gikan sa paghikatulog, Sama sa usa ka kusgan nga tawo nga nagasinggit tungod sa pag-agda sa vino.
66And he smote his enemies in the hinder parts: he put them to a perpetual reproach.
66Ug iyang gilaglag ang iyang mga kabatok sa likod: Iyang gibutang sila sa usa ka pagkatalamayon nga dayon.
67Moreover he refused the tabernacle of Joseph, and chose not the tribe of Ephraim:
67Labut pa, iyang gisalikway ang balong-balong ni Jose, Ug wala pilia ang banay ni Ephraim,
68But chose the tribe of Judah, the mount Zion which he loved.
68Kondili gipili ang banay ni Juda, Ang bukid sa Sion nga iyang gihigugma.
69And he built his sanctuary like high palaces, like the earth which he hath established for ever.
69Ug gitukod niya ang iyang balaang puloy-anan sama sa mga kahitas-an, Sama sa yuta na iyang gitukod sa walay katapusan.
70He chose David also his servant, and took him from the sheepfolds:
70Siya nagpili usab kang David nga iyang alagad, Ug nagkuha kaniya gikan sa mga toril sa carnero:
71From following the ewes great with young he brought him to feed Jacob his people, and Israel his inheritance.
71Gikan sa pagsunod sa mga carnero nga baye nga adunay mga gagmay, iyang gidala siya, Aron mahimong magbalantay kang Jacob nga katawohan niya, ug sa Israel nga iyang panulondon.
72So he fed them according to the integrity of his heart; and guided them by the skilfulness of his hands.
72Mao nga siya ang magbalantay nila sumala sa katul-id sa iyang kasingkasing, Ug gimandoan niya sila pinaagi sa pagkabatid sa iyang mga kamot.