¹And when the day of Pentecost was fully come, they were all with one accord in one place.

¹ Ar ddydd cyflawni cyfnod y Pentecost yr oeddent oll ynghyd yn yr un lle,

²And suddenly there came a sound from heaven as of a rushing mighty wind, and it filled all the house where they were sitting.

² ac yn sydyn fe ddaeth o'r nef su373?n fel gwynt grymus yn rhuthro, ac fe lanwodd yr holl du375? lle'r oeddent yn eistedd.

³And there appeared unto them cloven tongues like as of fire, and it sat upon each of them.

³ Ymddangosodd iddynt dafodau fel o d�n yn ymrannu ac yn eistedd un ar bob un ohonynt;

⁴And they were all filled with the Holy Ghost, and began to speak with other tongues, as the Spirit gave them utterance.

⁴ a llanwyd hwy oll �'r Ysbryd Gl�n, a dechreusant lefaru � thafodau dieithr, fel yr oedd yr Ysbryd yn rhoi lleferydd iddynt.

⁵And there were dwelling at Jerusalem Jews, devout men, out of every nation under heaven.

⁵ Yr oedd yn preswylio yn Jerwsalem Iddewon, pobl dduwiol o bob cenedl dan y nef;

⁶Now when this was noised abroad, the multitude came together, and were confounded, because that every man heard them speak in his own language.

⁶ ac wrth glywed y su373?n hwn fe ymgasglodd tyrfa ohonynt, ac yr oeddent wedi drysu'n l�n am fod pob un ohonynt yn eu clywed hwy yn siarad yn ei iaith ei hun.

⁷And they were all amazed and marvelled, saying one to another, Behold, are not all these which speak Galilaeans?

⁷ Yr oeddent yn synnu a rhyfeddu, ac meddent, "Onid Galileaid yw'r rhain oll sy'n llefaru?

⁸And how hear we every man in our own tongue, wherein we were born?

⁸ A sut yr ydym ni yn eu clywed bob un ohonom yn ei iaith ei hun, iaith ei fam?

⁹Parthians, and Medes, and Elamites, and the dwellers in Mesopotamia, and in Judaea, and Cappadocia, in Pontus, and Asia,

⁹ Parthiaid a Mediaid ac Elamitiaid, a thrigolion Mesopotamia, Jwdea a Capadocia, Pontus ac Asia,

¹⁰Phrygia, and Pamphylia, in Egypt, and in the parts of Libya about Cyrene, and strangers of Rome, Jews and proselytes,

¹⁰ Phrygia a Pamffylia, yr Aifft a pharthau Libya tua Cyrene, a'r ymwelwyr o Rufain, yn Iddewon a phroselytiaid,

¹¹Cretes and Arabians, we do hear them speak in our tongues the wonderful works of God.

¹¹ Cretiaid ac Arabiaid, yr ydym yn eu clywed hwy yn llefaru yn ein hieithoedd ni am fawrion weithredoedd Duw."

¹²And they were all amazed, and were in doubt, saying one to another, What meaneth this?

¹² Yr oedd pawb yn synnu mewn penbleth, gan ddweud y naill wrth y llall, "Beth yw ystyr hyn?"

¹³Others mocking said, These men are full of new wine.

¹³ Ond yr oedd eraill yn dweud yn wawdlyd, "Wedi meddwi y maent."

¹⁴But Peter, standing up with the eleven, lifted up his voice, and said unto them, Ye men of Judaea, and all ye that dwell at Jerusalem, be this known unto you, and hearken to my words:

¹⁴ Safodd Pedr ynghyd �'r un ar ddeg, a chododd ei lais a'u hannerch: "Chwi Iddewon, a thrigolion Jerwsalem oll, bydded hyn yn hysbys i chwi; gwrandewch ar fy ngeiriau.

¹⁵For these are not drunken, as ye suppose, seeing it is but the third hour of the day.

¹⁵ Nid yw'r rhain wedi meddwi, fel yr ydych chwi'n tybio, oherwydd dim ond naw o'r gloch y bore yw hi.

¹⁶But this is that which was spoken by the prophet Joel;

¹⁶ Eithr dyma'r hyn a ddywedwyd drwy'r proffwyd Joel:

¹⁷And it shall come to pass in the last days, saith God, I will pour out of my Spirit upon all flesh: and your sons and your daughters shall prophesy, and your young men shall see visions, and your old men shall dream dreams:

¹⁷ 'A hyn a fydd yn y dyddiau olaf, medd Duw: tywalltaf o'm Hysbryd ar bawb; a bydd eich meibion a'ch merched yn proffwydo; bydd eich gwu375?r ifainc yn cael gweledigaethau, a'ch hynafgwyr yn gweld breuddwydion;

¹⁸And on my servants and on my handmaidens I will pour out in those days of my Spirit; and they shall prophesy:

¹⁸ hyd yn oed ar fy nghaethweision a'm caethforynion, yn y dyddiau hynny, fe dywalltaf o'm Hysbryd, ac fe broffwydant.

¹⁹And I will shew wonders in heaven above, and signs in the earth beneath; blood, and fire, and vapour of smoke:

¹⁹ A rhof ryfeddodau yn y nef uchod ac arwyddion ar y ddaear isod, gwaed a th�n a tharth mwg;

²⁰The sun shall be turned into darkness, and the moon into blood, before the great and notable day of the Lord come:

²⁰ troir yr haul yn dywyllwch, a'r lleuad yn waed, cyn i ddydd mawr a disglair yr Arglwydd ddod;

²¹And it shall come to pass, that whosoever shall call on the name of the Lord shall be saved.

²¹ a bydd pob un sy'n galw ar enw'r Arglwydd yn cael ei achub.'

²²Ye men of Israel, hear these words; Jesus of Nazareth, a man approved of God among you by miracles and wonders and signs, which God did by him in the midst of you, as ye yourselves also know:

²² "Bobl Israel, clywch hyn: s�n yr wyf am Iesu o Nasareth, gu373?r y mae ei benodi gan Dduw wedi ei amlygu i chwi trwy wyrthiau a rhyfeddodau ac arwyddion a gyflawnodd Duw trwyddo ef yn eich mysg chwi, fel y gwyddoch chwi eich hunain.

²³Him, being delivered by the determinate counsel and foreknowledge of God, ye have taken, and by wicked hands have crucified and slain:

²³ Yr oedd hwn wedi ei draddodi trwy fwriad penodedig a rhagwybodaeth Duw, ac fe groeshoeliasoch chwi ef drwy law estroniaid, a'i ladd.

²⁴Whom God hath raised up, having loosed the pains of death: because it was not possible that he should be holden of it.

²⁴ Ond cyfododd Duw ef, gan ei ryddhau o wewyr angau, oherwydd nid oedd dichon i angau ei ddal yn ei afael.

²⁵For David speaketh concerning him, I foresaw the Lord always before my face, for he is on my right hand, that I should not be moved:

²⁵ Oherwydd y mae Dafydd yn dweud amdano: 'Yr oeddwn yn gweld yr Arglwydd o'm blaen yn wastad, canys ar fy neheulaw y mae, fel na'm hysgydwer.

²⁶Therefore did my heart rejoice, and my tongue was glad; moreover also my flesh shall rest in hope:

²⁶ Am hynny llawenychodd fy nghalon a gorfoleddodd fy nhafod, ie, a bydd fy nghnawd hefyd yn preswylio mewn gobaith;

²⁷Because thou wilt not leave my soul in hell, neither wilt thou suffer thine Holy One to see corruption.

²⁷ oherwydd ni fyddi'n gadael fy enaid yn Hades, nac yn gadael i'th Sanct weld llygredigaeth.

²⁸Thou hast made known to me the ways of life; thou shalt make me full of joy with thy countenance.

²⁸ Hysbysaist imi ffyrdd bywyd; byddi'n fy llenwi � llawenydd yn dy bresenoldeb.'

²⁹Men and brethren, let me freely speak unto you of the patriarch David, that he is both dead and buried, and his sepulchre is with us unto this day.

²⁹ "Gyfeillion, gallaf siarad yn hy wrthych am y patriarch Dafydd, iddo farw a chael ei gladdu, ac y mae ei fedd gyda ni hyd y dydd hwn.

³⁰Therefore being a prophet, and knowing that God had sworn with an oath to him, that of the fruit of his loins, according to the flesh, he would raise up Christ to sit on his throne;

³⁰ Felly, ac yntau'n broffwyd ac yn gwybod i Dduw dyngu iddo ar lw y gosodai un o'i linach ar ei orsedd,

³¹He seeing this before spake of the resurrection of Christ, that his soul was not left in hell, neither his flesh did see corruption.

³¹ rhagweld atgyfodiad y Meseia yr oedd pan ddywedodd: 'Ni adawyd ef yn Hades, ac ni welodd ei gnawd lygredigaeth.'

³²This Jesus hath God raised up, whereof we all are witnesses.

³² Yr Iesu hwn, fe gyfododd Duw ef, peth yr ydym ni oll yn dystion ohono.

³³Therefore being by the right hand of God exalted, and having received of the Father the promise of the Holy Ghost, he hath shed forth this, which ye now see and hear.

³³ Felly, wedi iddo gael ei ddyrchafu i ddeheulaw Duw, a derbyn gan y Tad ei addewid am yr Ysbryd Gl�n, fe dywalltodd y peth hwn yr ydych chwi yn ei weld a'i glywed.

³⁴For David is not ascended into the heavens: but he saith himself, The Lord said unto my Lord, Sit thou on my right hand,

³⁴ Canys nid Dafydd a esgynnodd i'r nefoedd; y mae ef ei hun yn dweud: 'Dywedodd yr Arglwydd wrth fy Arglwydd i, "Eistedd ar fy neheulaw,

³⁵Until I make thy foes thy footstool.

³⁵ nes imi osod dy elynion yn droedfainc i'th draed."'

³⁶Therefore let all the house of Israel know assuredly, that God hath made the same Jesus, whom ye have crucified, both Lord and Christ.

³⁶ Felly gwybydded holl du375? Israel yn sicr fod Duw wedi ei wneud ef yn Arglwydd ac yn Feseia, yr Iesu hwn a groeshoeliasoch chwi."

³⁷Now when they heard this, they were pricked in their heart, and said unto Peter and to the rest of the apostles, Men and brethren, what shall we do?

³⁷ Pan glywsant hyn, fe'u dwysbigwyd yn eu calon, a dywedasant wrth Pedr a'r apostolion eraill, "Beth a wnawn ni, gyfeillion?"

³⁸Then Peter said unto them, Repent, and be baptized every one of you in the name of Jesus Christ for the remission of sins, and ye shall receive the gift of the Holy Ghost.

³⁸ Meddai Pedr wrthynt, "Edifarhewch, a bedyddier pob un ohonoch yn enw Iesu Grist er maddeuant eich pechodau, ac fe dderbyniwch yr Ysbryd Gl�n yn rhodd.

³⁹For the promise is unto you, and to your children, and to all that are afar off, even as many as the LORD our God shall call.

³⁹ Oherwydd i chwi y mae'r addewid, ac i'ch plant ac i bawb sydd ymhell, pob un y bydd i'r Arglwydd ein Duw ni ei alw ato."

⁴⁰And with many other words did he testify and exhort, saying, Save yourselves from this untoward generation.

⁴⁰ Ac � geiriau eraill lawer y tystiolaethodd ger eu bron, a'u hannog, "Dihangwch rhag y genhedlaeth wyrgam hon."

⁴¹Then they that gladly received his word were baptized: and the same day there were added unto them about three thousand souls.

⁴¹ Felly bedyddiwyd y rhai a dderbyniodd ei air, ac ychwanegwyd atynt y diwrnod hwnnw tua thair mil o bersonau.

⁴²And they continued stedfastly in the apostles' doctrine and fellowship, and in breaking of bread, and in prayers.

⁴² Yr oeddent yn dyfalbarhau yn nysgeidiaeth yr apostolion ac yn y gymdeithas, yn y torri bara ac yn y gwedd�au.

⁴³And fear came upon every soul: and many wonders and signs were done by the apostles.

⁴³ Yr oedd ofn ar bob enaid; yr oedd rhyfeddodau ac arwyddion lawer yn cael eu gwneud drwy'r apostolion.

⁴⁴And all that believed were together, and had all things common;

⁴⁴ Yr oedd yr holl gredinwyr ynghyd yn dal pob peth yn gyffredin.

⁴⁵And sold their possessions and goods, and parted them to all men, as every man had need.

⁴⁵ Byddent yn gwerthu eu heiddo a'u meddiannau, a'u rhannu rhwng pawb yn �l fel y byddai angen pob un.

⁴⁶And they, continuing daily with one accord in the temple, and breaking bread from house to house, did eat their meat with gladness and singleness of heart,

⁴⁶ A chan ddyfalbarhau beunydd yn unfryd yn y deml, a thorri bara yn eu tai, yr oeddent yn cydfwyta mewn llawenydd a symledd calon,

⁴⁷Praising God, and having favour with all the people. And the Lord added to the church daily such as should be saved.

⁴⁷ dan foli Duw a chael ewyllys da'r holl bobl. Ac yr oedd yr Arglwydd yn ychwanegu beunydd at y gynulleidfa y rhai oedd yn cael eu hachub.