¹Now these are the judgments which thou shalt set before them.

¹Kaj jen estas la jugxoj, kiujn vi proponos al ili:

²If thou buy an Hebrew servant, six years he shall serve: and in the seventh he shall go out free for nothing.

²Se vi acxetos sklavon Hebreon, li servu dum ses jaroj; sed en la sepa li eliru libera senpage.

³If he came in by himself, he shall go out by himself: if he were married, then his wife shall go out with him.

³Se li venis sola, li eliru sola; se li estas edzigita, tiam lia edzino eliru kune kun li.

⁴If his master have given him a wife, and she have born him sons or daughters; the wife and her children shall be her master's, and he shall go out by himself.

⁴Se lia sinjoro donis al li edzinon kaj sxi naskis al li filojn aux filinojn, tiam la edzino kaj sxiaj infanoj restu cxe sia sinjoro, kaj li eliru sola.

⁵And if the servant shall plainly say, I love my master, my wife, and my children; I will not go out free:

⁵Sed se la sklavo diros:Mi amas mian sinjoron, mian edzinon, kaj miajn infanojn, mi ne volas liberigxi;

⁶Then his master shall bring him unto the judges; he shall also bring him to the door, or unto the door post; and his master shall bore his ear through with an awl; and he shall serve him for ever.

⁶tiam lia sinjoro alkonduku lin antaux la potenculojn kaj starigu lin apud la pordo aux apud la fosto, kaj lia sinjoro trapiku lian orelon per aleno, kaj li estu lia sklavo por cxiam.

⁷And if a man sell his daughter to be a maidservant, she shall not go out as the menservants do.

⁷Kaj se iu vendos sian filinon kiel sklavinon, sxi ne eliru kiel eliras la sklavoj.

⁸If she please not her master, who hath betrothed her to himself, then shall he let her be redeemed: to sell her unto a strange nation he shall have no power, seeing he hath dealt deceitfully with her.

⁸Se sxi ne placxas al sia sinjoro, al kiu sxi estis fordonita, tiam li donu al sxi la eblon elacxetigxi; al fremda popolo sxin vendi li ne havas la rajton, cxar li kondutis ne honeste kontraux sxi.

⁹And if he have betrothed her unto his son, he shall deal with her after the manner of daughters.

⁹Se iu transdonos sxin al sia filo, li agu kun sxi laux la rajto de filinoj.

¹⁰If he take him another wife; her food, her raiment, and her duty of marriage, shall he not diminish.

¹⁰Se li prenos por li alian edzinon, tiam nutrajxo, vestoj, kaj edzina vivo ne devas esti rifuzataj al sxi.

¹¹And if he do not these three unto her, then shall she go out free without money.

¹¹Kaj se tiujn tri aferojn li ne faros por sxi, tiam sxi eliru senpage, sen elacxeto.

¹²He that smiteth a man, so that he die, shall be surely put to death.

¹²Se iu batos homon kaj tiu mortos, li estu mortigita.

¹³And if a man lie not in wait, but God deliver him into his hand; then I will appoint thee a place whither he shall flee.

¹³Sed se li ne agis malbonintence, nur Dio pusxis tiun sub lian manon, Mi difinas al vi lokon, kien li povas forkuri.

¹⁴But if a man come presumptuously upon his neighbor, to slay him with guile; thou shalt take him from mine altar, that he may die.

¹⁴Sed se iu intence mortigis sian proksimulon per ruzo, tiam ecx de Mia altaro forprenu lin, ke li mortu.

¹⁵And he that smiteth his father, or his mother, shall be surely put to death.

¹⁵Kiu batas sian patron aux sian patrinon, tiu devas esti mortigita.

¹⁶And he that stealeth a man, and selleth him, or if he be found in his hand, he shall surely be put to death.

¹⁶Kaj se iu sxtelas homon por vendi lin, aux oni trovas tiun en lia mano, li devas esti mortigita.

¹⁷And he that curseth his father, or his mother, shall surely be put to death.

¹⁷Kiu malbenas sian patron aux sian patrinon, tiu devas esti mortigita.

¹⁸And if men strive together, and one smite another with a stone, or with his fist, and he die not, but keepeth his bed:

¹⁸Se homoj kverelos, kaj unu batos la alian per sxtono aux per pugno kaj tiu ne mortos, sed devos kusxi en lito:

¹⁹If he rise again, and walk abroad upon his staff, then shall he that smote him be quit: only he shall pay for the loss of his time, and shall cause him to be thoroughly healed.

¹⁹se li levigxos kaj irados ekstere per apogilo, tiam la batinto estu senkulpa; li nur kompensu al li lian malliberigitecon kaj zorgu pri lia kuracado.

²⁰And if a man smite his servant, or his maid, with a rod, and he die under his hand; he shall be surely punished.

²⁰Se iu batos sian sklavon aux sian sklavinon per bastono, kaj tiu mortos sub lia mano, tiam oni devas lin puni;

²¹Notwithstanding, if he continue a day or two, he shall not be punished: for he is his money.

²¹sed se tiu restos viva dum unu aux du tagoj, tiam oni ne devas lin puni; cxar tio estas lia mono.

²²If men strive, and hurt a woman with child, so that her fruit depart from her, and yet no mischief follow: he shall be surely punished, according as the woman's husband will lay upon him; and he shall pay as the judges determine.

²²Se viroj kverelos kaj frapos gravedan virinon, kaj sxi abortos, sed ne farigxos malfelicxo, tiam oni punu lin per monpuno, kian metos sur lin la edzo de la virino, kaj li pagu gxin laux decido de jugxantoj.

²³And if any mischief follow, then thou shalt give life for life,

²³Sed se farigxos malfelicxo, tiam donu animon pro animo,

²⁴Eye for eye, tooth for tooth, hand for hand, foot for foot,

²⁴okulon pro okulo, denton pro dento, manon pro mano, piedon pro piedo,

²⁵Burning for burning, wound for wound, stripe for stripe.

²⁵bruldifekton pro bruldifekto, vundon pro vundo, kontuzon pro kontuzo.

²⁶And if a man smite the eye of his servant, or the eye of his maid, that it perish; he shall let him go free for his eye's sake.

²⁶Kaj se iu batos okulon de sia sklavo aux de sia sklavino kaj difektos gxin, tiam li forliberigu tiun kompense pro la okulo.

²⁷And if he smite out his manservant's tooth, or his maidservant's tooth; he shall let him go free for his tooth's sake.

²⁷Kaj se li elbatos denton de sia sklavo aux denton de sia sklavino, li forliberigu tiun kompense pro la dento.

²⁸If an ox gore a man or a woman, that they die: then the ox shall be surely stoned, and his flesh shall not be eaten; but the owner of the ox shall be quit.

²⁸Se bovo kornobatos viron aux virinon kaj tiu mortos, tiam oni sxtonmortigu la bovon kaj gxia viando ne estu mangxata, sed la mastro de la bovo restu senkulpa.

²⁹But if the ox were wont to push with his horn in time past, and it hath been testified to his owner, and he hath not kept him in, but that he hath killed a man or a woman; the ox shall be stoned, and his owner also shall be put to death.

²⁹Sed se la bovo estis kornobatema antauxe kaj oni tion sciigis al gxia mastro kaj li gxin ne gardis kaj gxi mortigis viron aux virinon, tiam la bovon oni sxtonmortigu kaj gxian mastron oni mortigu.

³⁰If there be laid on him a sum of money, then he shall give for the ransom of his life whatsoever is laid upon him.

³⁰Se oni metos sur lin elacxeton, tiam li donu pro sia animo tian elacxetan sumon, kia estos metita sur lin.

³¹Whether he have gored a son, or have gored a daughter, according to this judgment shall it be done unto him.

³¹Se filo aux filino estos kornobatita, oni agu kun li en la sama maniero.

³²If the ox shall push a manservant or a maidservant; he shall give unto their master thirty shekels of silver, and the ox shall be stoned.

³²Se iun sklavon aux sklavinon kornobatos la bovo, tiam tridek sikloj da mono devas esti pagitaj al ties mastro kaj la bovo devas esti sxtonmortigita.

³³And if a man shall open a pit, or if a man shall dig a pit, and not cover it, and an ox or an ass fall therein;

³³Se iu malfermos kavon, aux elfosos kavon, kaj ne kovros gxin, kaj falos tien bovo aux azeno,

³⁴The owner of the pit shall make it good, and give money unto the owner of them; and the dead beast shall be his.

³⁴tiam la mastro de la kavo devas kompensi per mono al gxia mastro, kaj la kadavro apartenu al li.

³⁵And if one man's ox hurt another's, that he die; then they shall sell the live ox, and divide the money of it; and the dead ox also they shall divide.

³⁵Se la bovo de iu homo kornobatos bovon de lia proksimulo tiel, ke gxi mortos, tiam ili vendu la vivan bovon kaj dividu inter si egalparte la monon pro gxi, kaj ankaux la kadavron ili dividu.

³⁶Or if it be known that the ox hath used to push in time past, and his owner hath not kept him in; he shall surely pay ox for ox; and the dead shall be his own.

³⁶Sed se oni sciis, ke la bovo estis kornobatema antauxe, kaj gxia mastro gxin ne gardis, tiam ili pagu bovon pro la bovo, kaj la kadavro apartenu al li.