¹`Thou dost not lift up a vain report; thou dost not put thy hand with a wicked man to be a violent witness.

¹ "Paid � lledaenu straeon ofer. Paid ag ymuno �'r drygionus i fod yn dyst celwyddog.

²`Thou art not after many to evil, nor dost thou testify concerning a strife, to turn aside after many to cause [others] to turn aside;

² Paid � dilyn y lliaws i wneud drwg, nac ochri gyda'r mwyafrif i wyrdroi barn wrth dystio mewn achos cyfreithiol.

³and a poor man thou dost not honour in his strife.

³ Paid � dangos ffafr tuag at y tlawd yn ei achos.

⁴`When thou meetest thine enemy`s ox or his ass going astray, thou dost certainly turn it back to him;

⁴ "Pan ddoi ar draws ych dy elyn neu ei asyn yn crwydro, dychwel ef iddo.

⁵when thou seest the ass of him who is hating thee crouching under its burden, then thou hast ceased from leaving [it] to it — thou dost certainly leave [it] with him.

⁵ Os gweli asyn y sawl sy'n dy gas�u yn crymu dan ei lwyth, paid �'i adael fel y mae, ond dos i estyn cymorth iddo.

⁶`Thou dost not turn aside the judgment of thy needy one in his strife;

⁶ "Paid � gwyro barn i'r tlawd yn ei achos.

⁷from a false matter thou dost keep far off, and an innocent and righteous man thou dost not slay; for I do not justify a wicked man.

⁷ Ymgadw oddi wrth eiriau celwyddog, a phaid � difa'r dieuog na'r cyfiawn, oherwydd ni byddaf fi'n cyfiawnhau'r drygionus.

⁸`And a bribe thou dost not take; for the bribe bindeth the open-[eyed], and perverteth the words of the righteous.

⁸ Paid � derbyn llwgrwobr, oherwydd y mae'n dallu'r un mwyaf craff ac yn gwyro geiriau'r cyfiawn.

⁹`And a sojourner thou dost not oppress, and ye — ye have known the soul of the sojourner, for sojourners ye have been in the land of Egypt.

⁹ "Paid � gorthrymu'r estron, oherwydd fe wyddoch chwi beth yw bod yn estron am mai estroniaid fuoch yng ngwlad yr Aifft.

¹⁰`And six years thou dost sow thy land, and hast gathered its increase;

¹⁰ "Am chwe blynedd yr wyt i hau dy dir a chasglu ei gynnyrch,

¹¹and the seventh thou dost release it, and hast left it, and the needy of thy people have eaten, and their leaving doth the beast of the field eat; so dost thou to thy vineyard — to thine olive-yard.

¹¹ ond yn y seithfed flwyddyn yr wyt i'w adael heb ei drin, er mwyn i'r rhai tlawd ymysg dy bobl gael bwyta, ac i'r anifeiliaid gwyllt gael bwydo ar yr hyn a adewir yn weddill. Yr wyt i wneud yr un modd gyda'th winllan a'th goed olewydd.

¹²`Six days thou dost do thy work, and on the seventh day thou dost rest, so that thine ox and thine ass doth rest, and the son of thine handmaid and the sojourner is refreshed;

¹² "Am chwe diwrnod yr wyt i weithio, ond ar y seithfed dydd yr wyt i orffwys, er mwyn i'th ych a'th asyn gael gorffwys, ac i fab dy gaethferch ac i'r estron gael dadflino.

¹³and in all that which I have said unto you ye do take heed; and the name of other gods ye do not mention; it is not heard on thy mouth.

¹³ Gofalwch gadw'r holl bethau a ddywedais wrthych, a pheidiwch ag enwi duwiau eraill na s�n amdanynt.

¹⁴`Three times thou dost keep a feast to Me in a year;

¹⁴ "Yr wyt i gadw gu373?yl i mi deirgwaith y flwyddyn.

¹⁵the Feast of Unleavened things thou dost keep; seven days thou dost eat unleavened things, as I have commanded thee, at the time appointed [in] the month of Abib; for in it thou hast come forth out of Egypt, and ye do not appear [in] My presence empty;

¹⁵ Yr wyt i gadw gu373?yl y Bara Croyw; fel y gorchmynnais iti, yr wyt i fwyta bara croyw am saith diwrnod ar yr amser penodedig ym mis Abib, oherwydd yn ystod y mis hwnnw y daethost allan o'r Aifft. Nid oes neb i ymddangos o'm blaen yn waglaw.

¹⁶and the Feast of Harvest, the first fruits of thy works which thou sowest in the field; and the Feast of the In-Gathering, in the outgoing of the year, in thy gathering thy works out of the field.

¹⁶ Yr wyt i gadw gu373?yl y Cynhaeaf � blaenffrwyth yr hyn a heuaist yn y maes. Yr wyt i gadw gu373?yl y Cynnull ar ddiwedd y flwyddyn, pan wyt yn casglu o'r maes ffrwyth dy lafur.

¹⁷`Three times in a year do all thy males appear before the face of the Lord Jehovah.

¹⁷ Y mae pob gwryw yn eich plith i ymddangos o flaen yr ARGLWYDD Dduw deirgwaith y flwyddyn.

¹⁸`Thou dost not sacrifice on a fermented thing the blood of My sacrifice, and the fat of My festival doth not remain till morning;

¹⁸ "Paid ag offrymu gwaed fy aberth gyda bara lefeinllyd, a phaid � gadael braster fy ngwledd yn weddill hyd y bore.

¹⁹the beginning of the first-fruits of thy ground thou dost bring into the house of Jehovah thy God; thou dost not boil a kid in its mother`s milk.

¹⁹ "Yr wyt i ddod �'r cyntaf o flaenffrwyth dy dir i du375?'r ARGLWYDD dy Dduw. "Paid � berwi myn yn llaeth ei fam.

²⁰`Lo, I am sending a messenger before thee to keep thee in the way, and to bring thee in unto the place which I have prepared;

²⁰ "Edrych, yr wyf yn anfon angel o'th flaen, i'th warchod ar hyd y ffordd a'th arwain i'r man yr wyf wedi ei baratoi.

²¹be watchful because of his presence, and hearken to his voice, rebel not against him, for he beareth not with your transgression, for My name [is] in his heart;

²¹ Bydd ufudd iddo a gwrando arno; paid �'i wrthwynebu, oherwydd fy awdurdod i sydd ganddo, ac ni fydd yn maddau eich pechodau.

²²for, if thou diligently hearken to his voice, and hast done all that which I speak, then I have been at enmity with thine enemies, and have distressed those distressing thee.

²² "Os gwrandewi'n ofalus arno, a gwneud y cwbl a ddywedaf, byddaf yn elyn i'th elynion, ac fe wrthwynebaf dy wrthwynebwyr.

²³`For My messenger goeth before thee, and hath brought thee in unto the Amorite, and the Hittite, and the Perizzite, and the Canaanite, the Hivite, and the Jebusite, and I have cut them off.

²³ "Bydd fy angel yn mynd o'th flaen ac yn dy arwain at yr Amoriaid, Hethiaid, Peresiaid, Canaaneaid, Hefiaid, a Jebusiaid, a byddaf yn eu difodi.

²⁴`Thou dost not bow thyself to their gods, nor serve them, nor do according to their doings, but dost utterly devote them, and thoroughly break their standing pillars.

²⁴ Paid ag ymgrymu i'w duwiau, na'u gwasanaethu, a phaid � gwneud fel y maent hwy yn gwneud; yr wyt i'w dinistrio'n llwyr a dryllio'u colofnau'n ddarnau.

²⁵`And ye have served Jehovah your God, and He hath blessed thy bread and thy water, and I have turned aside sickness from thine heart;

²⁵ Yr ydych i wasanaethu'r ARGLWYDD eich Duw; bydd ef yn bendithio dy fara a'th ddu373?r ac yn cymryd ymaith bob clefyd o'ch plith.

²⁶there is not a miscarrying and barren one in thy land; the number of thy days I fulfil:

²⁶ Ni bydd dim o fewn dy dir yn erthylu nac yn ddiffrwyth; rhoddaf i ti nifer llawn o ddyddiau.

²⁷My terror I send before thee, and I have put to death all the people among whom thou comest, and I have given the neck of all thine enemies unto thee.

²⁷ Byddaf yn anfon fy arswyd o'th flaen, ac yn drysu'r holl bobl y byddi'n dod yn eu herbyn, a gwnaf i'th holl elynion droi'n �l.

²⁸`And I have sent the hornet before thee, and it hath cast out the Hivite, the Canaanite, and the Hittite, from before thee;

²⁸ Byddaf yn anfon cacwn o'th flaen i yrru ymaith yr Hefiaid, y Canaaneaid, a'r Hethiaid o'th olwg.

²⁹I cast them not out from before thee in one year, lest the land be a desolation, and the beast of the field hath multiplied against thee;

²⁹ Ond ni fyddaf yn eu gyrru hwy i gyd allan o'th flaen yr un flwyddyn, rhag i'r wlad fynd yn anghyfannedd ac i'r anifeiliaid gwyllt amlhau yn dy erbyn.

³⁰little [by] little I cast them out from before thee, till thou art fruitful, and hast inherited the land.

³⁰ Fe'u gyrraf allan o'th flaen fesul tipyn, nes iti gynyddu digon i feddiannu'r wlad.

³¹`And I have set thy border from the Red Sea, even unto the sea of the Philistines, and from the wilderness unto the River: for I give into your hand the inhabitants of the land, and thou hast cast them out from before thee;

³¹ Gosodaf dy derfynau o'r M�r Coch hyd f�r y Philistiaid, ac o'r anialwch hyd afon Ewffrates; byddaf yn rhoi trigolion y wlad yn eich dwylo, a byddi'n eu gyrru allan o'th flaen.

³²thou dost not make a covenant with them, and with their gods;

³² Paid � gwneud cyfamod � hwy nac �'u duwiau.

³³they do not dwell in thy land, lest they cause thee to sin against Me when thou servest their gods, when it becometh a snare to thee.`

³³ Ni fyddant yn aros yn y wlad, rhag iddynt wneud i ti bechu yn f'erbyn; os byddi'n gwasanaethu eu duwiau, bydd hynny'n dramgwydd i ti."