1Hear, ye sons, the instruction of a father, And give attention to know understanding.
1मुलांनो, तुमच्या वडिलांच्या शिकवणुकीकडे लक्ष द्या. लक्ष दिले की तुम्हाला कळेल.
2For good learning I have given to you, My law forsake not.
2का? कारण मी जे सांगतो ते महत्वाचे आहे आणि चांगले आहे. म्हणून माझी शिकवण कधीही विसरु नका.
3For, a son I have been to my father — tender, And an only one before my mother.
3एकेकाळी मी सुध्दा लहान होतो. मी माझ्या वडिलांचा लहान मुलगा होतो. आणि माझ्या आईचा एकुलता एक.
4And he directeth me, and he saith to me: `Let thy heart retain my words, Keep my commands, and live.
4आणि माझ्या वडिलांनी मला शिकवले. ते मला म्हणाने, “मी जे सांगतो ते लक्षात ठेव. माझ्या आज्ञा पाळ. म्हणजे तू जिवंत राहाशील.
5Get wisdom, get understanding, Do not forget, nor turn away From the sayings of my mouth.
5ज्ञान आणि समजूतदारपणा मिळव. माझे शब्द विसरु नकोस. माझ्या शिकवणुकीप्रमाणे वाग.
6Forsake her not, and she doth preserve thee, Love her, and she doth keep thee.
6ज्ञानापासून दूर जाऊ नकोस. ज्ञान तुझे रक्षण करील. ज्ञानावर प्रेम कर म्हणजे ते तुझे रक्षण करील.”
7The first thing [is] wisdom — get wisdom, And with all thy getting get understanding.
7तुम्ही ज्ञान मिळवण्याचा निश्चय करता तेव्हाच ज्ञानाची सुरुवात होते. म्हणून तुमच्याकडे जे काही आहे त्याचा उपयोग करुन ज्ञान मिळवा. म्हणजे तुम्ही ज्ञानी व्हाल.
8Exalt her, and she doth lift thee up, She honoureth thee, when thou dost embrace her.
8ज्ञानावर प्रेम करा म्हणजे ते तुम्हाला मोठे करील. तुम्ही ज्ञानाला महान करा म्हणजे ते तुम्हाला मान मिळवून देईल.
9She giveth to thy head a wreath of grace, A crown of beauty she doth give thee freely.
9ज्ञान तुमच्यासाठी सौंदर्य आणि वैभव यांचा मुकुट आहे. ते तुम्हाला मुक्त करते.
10Hear, my son, and receive my sayings, And years of life [are] multiplied to thee.
10मुला, माझे ऐक. मी जे सांगतो ते कर म्हणजे तू खूप जगशील.
11In a way of wisdom I have directed thee, I have caused thee to tread in paths of uprightness.
11मी तुला ज्ञानाविषयी शिकवत आहे. मी तुला सरळ मार्गाने नेत आहे.
12In thy walking thy step is not straitened, And if thou runnest, thou stumblest not.
12तू जर याच मार्गाने गेलास तर तू सापळ्यात अडकणार नाहीस. तू पळू शकशील पण अडखळणार नाहीस. तू ज्या गोष्टी करण्याचा प्रयत्न करशील त्यात सुरक्षित राहाशील.
13Lay hold on instruction, do not desist, Keep her, for she [is] thy life.
13या धड्यांची नेहमी आठवण ठेवा. हे धडे विसरु नका. ते तुमचे जीवन आहे.
14Into the path of the wicked enter not, And be not happy in a way of evil doers.
14दुष्ट लोक जो मार्ग आचरतात त्यावरुन जाऊ नका. तसे जगू नका. त्यांच्यासारखे व्हायचा प्रयत्न करु नका.
15Avoid it, pass not over into it, Turn aside from it, and pass on.
15वाईटापासून दूर राहा. त्याच्या जवळ जाऊ नका. त्याच्या जवळून सरळ निघून जा.
16For they sleep not if they do not evil, And their sleep hath been taken violently away, If they cause not [some] to stumble.
16वाईट लोक कोणते तरी वाईट कृत्य केल्याशिवाय झोपू शकत नाहीत. त्यांना दुसऱ्यांना त्रास दिल्याशिवाय झोप येत नाही.
17For they have eaten bread of wickedness, And wine of violence they drink.
17ते दुष्टपणापासून बनवलेली भाकर खातात आणि हिंसेचे मद्य पितात. (दुष्टपणा केल्याशिवाय ते राहू शकत नाहीत.)
18And the path of the righteous [is] as a shining light, Going and brightening till the day is established,
18चांगले लोक पहाटेच्या प्रकाशासारखे असतात. सूर्य उगवतो आणि दिवस प्रकाशित आणि आनंदमय होतो.
19The way of the wicked [is] as darkness, They have not known at what they stumble.
19पण वाईट लोक रात्रीसारखे असतात. ते काळोखात हरवून जातात आणि दिसू न शकणाऱ्या वस्तूंना अडखळून पडतात.
20My son, to my words give attention, To my sayings incline thine ear,
20मुला, मी जे सांगितले त्याक़डे लक्ष दे. माझे शब्द लक्षपूर्वक ऐक.
21Let them not turn aside from thine eyes, Preserve them in the midst of thy heart.
21तू माझ्या शब्दांना तुला सोडून जायला लावू नकोस. मी सांगतो ते लक्षात ठेव.
22For life they [are] to those finding them, And to all their flesh healing.
22जे माझी शिकवण ऐकतील त्यांना जीवन मिळेल. माझे शब्द शरीराला आरोग्यासारखे आहेत.
23Above every charge keep thy heart, For out of it [are] the outgoings of life.
23तुझ्या हृदयाला काळजीपूर्वक जप. कारण तेथूनच जीवनप्रवाह वाहतात.
24Turn aside from thee a froward mouth, And perverse lips put far from thee,
24सत्याला वाकवू नकोस आणि खऱ्या नसलेल्या गोष्टी सांगू नकोस. खोटे बोलू नकोस.
25Thine eyes do look straightforward, And thine eyelids look straight before thee.
25तुझ्या समोर असलेल्या चांगल्या आणि शहाण्या ध्येयांपासून दूर जाऊ नकोस.
26Ponder thou the path of thy feet, And all thy ways [are] established.
26तू जे करशील त्या बाबतीत सावध राहा. चांगले आयुष्य जग.
27Incline not [to] the right or to the left, Turn aside thy foot from evil!
27सरळ मार्ग सोडू नकोस. चांगला आणि योग्य मार्ग धर पण वाईटा पासून नेहमी दूर राहा.