¹And I say, so long time as the heir is a babe, he differeth nothing from a servant — being lord of all,

¹Nguni't sinasabi ko na samantalang ang tagapagmana ay bata, ay walang pagkakaibang anoman sa alipin bagama't siya'y panginoon ng lahat;

²but is under tutors and stewards till the time appointed of the father,

²Datapuwa't nasa ilalim ng mga tagapagampon at ng mga tagapangasiwa hanggang sa panahong itinakda ng ama.

³so also we, when we were babes, under the elements of the world were in servitude,

³Gayon din naman tayo, nang tayo'y mga bata pa, tayo'y nasasakop ng pagkaalipin sa ilalim ng mga pasimulang aral ng sanglibutan.

⁴and when the fulness of time did come, God sent forth His Son, come of a woman, come under law,

⁴Datapuwa't nang dumating ang kapanahunan, ay sinugo ng Dios ang kaniyang Anak, na ipinanganak ng isang babae, na ipinanganak sa ilalim ng kautusan,

⁵that those under law he may redeem, that the adoption of sons we may receive;

⁵Upang matubos niya ang nangasa ilalim ng kautusan, upang matanggap natin ang pagkukupkop sa mga anak.

⁶and because ye are sons, God did send forth the spirit of His Son into your hearts, crying, `Abba, Father!`

⁶At sapagka't kayo'y mga anak, ay sinugo ng Dios ang Espiritu ng kaniyang Anak sa ating mga puso, na sumisigaw, Abba, Ama.

⁷so that thou art no more a servant, but a son, and if a son, also an heir of God through Christ.

⁷Ano pa't hindi ka na alipin, kundi anak; at kung anak, ay tagapagmana ka nga sa pamamagitan ng Dios.

⁸But then, indeed, not having known God, ye were in servitude to those not by nature gods,

⁸Gayon man nang panahong yaon, sa hindi ninyo pagkakilala sa Dios, kayo'y nasa pagkaalipin ng sa katutubo ay hindi mga dios:

⁹and now, having known God — and rather being known by God — how turn ye again unto the weak and poor elements to which anew ye desire to be in servitude?

⁹Datapuwa't ngayon yamang nakikilala na ninyo ang Dios, o ang lalong mabuting sabihin, kayo'y nangakikilala ng Dios, bakit muling nangagbabalik kayo doon sa mahihina at walang bisang mga pasimulang aral, na sa mga yao'y ninanasa ninyong magbalik sa pagkaalipin?

¹⁰days ye observe, and months, and times, and years!

¹⁰Ipinangingilin ninyo ang mga araw, at mga buwan, at mga panahon, at mga taon.

¹¹I am afraid of you, lest in vain I did labour toward you.

¹¹Ako'y natatakot tungkol sa inyo, baka sa anomang paraan ay nagpagal ako sa inyo ng walang kabuluhan.

¹²Become as I [am] — because I also [am] as ye brethren, I beseech you; to me ye did no hurt,

¹²Ipinamamanhik ko sa inyo, mga kapatid, na kayo'y mangagsitulad sa akin, sapagka't ako'y katulad din ninyo. Wala kayong ginawa sa aking anomang kasamaan.

¹³and ye have known that through infirmity of the flesh I did proclaim good news to you at the first,

¹³Datapuwa't nalalaman ninyo na dahil sa sakit ng laman, ay ipinangaral ko sa inyo ang evangelio nang pasimula:

¹⁴and my trial that [is] in my flesh ye did not despise nor reject, but as a messenger of God ye did receive me — as Christ Jesus;

¹⁴At yaong sa inyo'y isang tukso sa aking laman ay hindi ninyo inalipusta, ni itinakuwil man; kundi ako'y tinanggap ninyong tulad sa isang anghel ng Dios, tulad kay Cristo Jesus.

¹⁵what then was your happiness? for I testify to you, that if possible, your eyes having plucked out, ye would have given to me;

¹⁵Saan nga naroon yaong inyong kapalaran? sapagka't pinatototohanan ko sa inyo, na, kung mangyayari, ay inyong dinukit sana ang inyong mga mata at ibinigay sa akin.

¹⁶so that your enemy have I become, being true to you?

¹⁶Kaya nga ako baga'y naging kaaway ninyo, sa pagsasabi ko sa inyo ng katotohanan?

¹⁷they are zealous for you — [yet] not well, but they wish to shut us out, that for them ye may be zealous;

¹⁷May nangagmamalasakit sa inyo sa hindi mabuting akala; subali't, ang ibig nila ay ihiwalay kayo, upang ipagmalasakit ninyo sila.

¹⁸and [it is] good to be zealously regarded, in what is good, at all times, and not only in my being present with you;

¹⁸Datapuwa't mabuti ang ipagmalasakit sa mabuting bagay sa lahat ng panahon, at hindi lamang samantalang ako'y kaharap ninyo.

¹⁹my little children, of whom again I travail in birth, till Christ may be formed in you,

¹⁹Maliliit kong mga anak, na muli kong ipinagdaramdam sa panganganak hanggang si Cristo ay mabadha sa inyo.

²⁰and I was wishing to be present with you now, and to change my voice, because I am in doubt about you.

²⁰Datapuwa't, ibig kong makaharap ninyo ako ngayon, at baguhin ang aking tinig; sapagka't ako'y nagaalinlangan tungkol sa inyo.

²¹Tell me, ye who are willing to be under law, the law do ye not hear?

²¹Sabihin ninyo sa akin, kayong nagsisipagnasang mapasa ilalim ng kautusan, hindi baga ninyo naririnig ang kautusan?

²²for it hath been written, that Abraham had two sons, one by the maid-servant, and one by the free-woman,

²²Sapagka't nasusulat, na si Abraham ay nagkaroon ng dalawang anak, ang isa'y sa aliping babae, at ang isa'y sa babaing malaya.

²³but he who [is] of the maid-servant, according to flesh hath been, and he who [is] of the free-woman, through the promise;

²³Gayon man ang anak sa alipin ay ipinanganak ayon sa laman; nguni't ang anak sa babaing malaya ay sa pamamagitan ng pangako.

²⁴which things are allegorized, for these are the two covenants: one, indeed, from mount Sinai, to servitude bringing forth, which is Hagar;

²⁴Ang mga bagay na ito'y may lamang talinghaga: sapagka't ang mga babaing ito'y dalawang tipan; ang isa'y mula sa bundok ng Sinai, na nanganganak ng mga anak sa pagkaalipin, na ito'y si Agar.

²⁵for this Hagar is mount Sinai in Arabia, and doth correspond to the Jerusalem that now [is], and is in servitude with her children,

²⁵Ang Agar ngang ito ay bundok ng Sinai sa Arabia, at ito'y katulad ng Jerusalem ngayon: sapagka't ito'y nasa pagkaalipin kasama ng kaniyang mga anak.

²⁶and the Jerusalem above is the free-woman, which is mother of us all,

²⁶Nguni't ang Jerusalem na nasa itaas ay malaya, na siyang ina natin.

²⁷for it hath been written, `Rejoice, O barren, who art not bearing; break forth and cry, thou who art not travailing, because many [are] the children of the desolate — more than of her having the husband.`

²⁷Sapagka't nasusulat, Magsaya ka, Oh baog na hindi nanganganak; Magbiglang umawit at humiyaw ka, ikaw na hindi nagdaramdam sa panganganak: Sapagka't higit pa ang mga anak ng pinabayaan kay sa mga anak ng may asawa.

²⁸And we, brethren, as Isaac, are children of promise,

²⁸At tayo, mga kapatid, tulad ni Isaac, ay mga anak sa pangako.

²⁹but as then he who was born according to the flesh did persecute him according to the spirit, so also now;

²⁹Datapuwa't kung papaanong yaong ipinanganak ayon sa laman ay nagusig sa ipinanganak ayon sa espiritu, ay gayon din naman ngayon.

³⁰but what saith the Writing? `Cast forth the maid-servant and her son, for the son of the maid-servant may not be heir with the son of the free-woman;`

³⁰Gayon man ano ang sinasabi ng kasulatan? Palayasin ang aliping babae at ang kaniyang anak: sapagka't hindi magmamana ang anak ng babaing alipin na kasama ng anak ng babaing malaya.

³¹then, brethren, we are not a maid-servant`s children, but the free-woman`s.

³¹Kaya nga, mga kapatid, hindi tayo mga anak ng babaing alipin, kundi ng babaing malaya.