¹बहोत स मनई हमरे बीच होइजाइ वाली घाटना क ब्यौरा लिखइ क कोसिस करेन ह।

¹HABIENDO muchos tentado á poner en orden la historia de las cosas que entre nosotros han sido ciertísimas,

²उहइ बातन हमका उ सबइ मनइयन क जरिये जान पड़िन जउन उ पचे सुरुआत स घटत देखेन अउर जउन सुसमासार क प्रचार करत रहेन।

²Como nos lo enseñaron los que desde el principio lo vieron por sus ojos, y fueron ministros de la palabra;

³हे मान्यवर थियुफिलुस! काहेकि मइँ सुरुआत स सब कछू होसियारी स पढ़ेउँ ह। एह बरे मोका इ नीक जान पड़त ह कि तोहरे बरे एक ठु एक क बाद एक एक घटना क लिखेउँ।

³Me ha parecido también á mí, después de haber entendido todas las cosas desde el principio con diligencia, escribírtelas por orden, oh muy buen Teófilo,

⁴जेसे तू सब इन बातन क बेफिकिर होइके जान ल्या जउन तोहका सिखाइ ग अहइँ।

⁴Para que conozcas la verdad de las cosas en las cuales has sido enseñado.

⁵उ समइया मँ जब यहूदिया प हेरोदेस क राज्य रहा। हुवाँ जकरयाह नाउँ क एक याजक रहत रहा। जउन याजकन क अबिय्याह दल क रहा अउर ओकर पत्नी इलीसिबा हारून बंस क रही।

⁵HUBO en los días de Herodes, rey de Judea, un sacerdote llamado Zacarías, de la suerte de Abías; y su mujer, de las hijas de Aarón, llamada Elisabet.

⁶उ दुइनउँ परमेस्सर क निगाह मँ धर्मी रहेन। उ पचे बिना कउनो दोख क पर्भू क सबइ हुकुमन अउर बिधानन क पालन करत रहेन।

⁶Y eran ambos justos delante de Dios, andando sin reprensión en todos los mandamientos y estatutos del Señor.

⁷मुला ओनके कउनो संतान नाहीं रही, काहेकि इलीसिबा बाँझ रही अउर उ दुइनउँ बहोत बुढ़वा होइ ग रहेन।

⁷Y no tenían hijo, porque Elisabet era estéril, y ambos eran avanzados en días.

⁸जब जकरयाह क आपन दले क मन्दिर मँ याजक क काम खातिर बारी आइ, अउर उ परमेस्सर क समन्वा आराधना बरे हाजिर भवा।

⁸Y aconteció que ejerciendo Zacarías el sacerdocio delante de Dios por el orden de su vez,

⁹तउ याजकन मँ चली भइ रीति रिवाजे क तरह पर्ची डाइके ओका चुना गवा कि उ पर्भू क मन्दिर जाइके धूप जरावइ।

⁹Conforme á la costumbre del sacerdocio, salió en suerte á poner el incienso, entrando en el templo del Señor.

¹⁰जब धूप जरावइ क समइ आइ तउ बाहेर ऍकट्ठा भवा मनई पराथना करत रहेन।

¹⁰Y toda la multitud del pueblo estaba fuera orando á la hora del incienso.

¹¹उहइ समइया जकरयाह क समन्वा एक ठु पर्भू का दूत परगट भवा। उ दूत धूप क वेदी क दाहिन कइँती खड़ा रहा।

¹¹Y se le apareció el ángel del Señor puesto en pie á la derecha del altar del incienso.

¹²जकरयाह जइसे उ दूत क निहारेस तउ उ घबराइ गवा अउर डर जइसे ओका जकड़ि लिहस।

¹²Y se turbó Zacarías viéndo le, y cayó temor sobre él.

¹³फिन सरगदूत ओसे कहेस, “जकरयाह जिन डेराअ, तोहार पराथना सुनि लीन्ह गइ अहइ। एह बरे तोहार पत्नी इलीसिबा एक बेटवा क जनम देई, अउर तू ओकर नाउँ यूहन्ना धर्या।

¹³Mas el ángel le dijo: Zacarías, no temas; porque tu oración ha sido oída, y tu mujer Elisabet te parirá un hijo, y llamarás su nombre Juan.

¹⁴उ तोहका आनंद अउर खुसी देइ, साथे ओकरे जनम स अउर भी बहोत स मनइयन क खुसी होई।

¹⁴Y tendrás gozo y alegría, y muchos se gozarán de su nacimiento.

¹⁵काहेकि उ पर्भू क निगाहे मँ महान होई। उ कबहुँ कउनो दाखरस या कउनो मदिरा क न पिई। आपन जन्म स पवित्तर आतिमा स भरपूर होई।

¹⁵Porque será grande delante de Dios, y no beberá vino ni sidra; y será lleno del Espíritu Santo, aun desde el seno de su madre.

¹⁶उ इस्राएल क बहोतन मनइयन क ओनकइ पर्भू परमेस्सर कइँती लौटइ बरे फेरी।

¹⁶Y á muchos de los hijos de Israel convertirá al Señor Dios de ellos.

¹⁷उ एलिय्याह क आतिमा अउर सामर्थ मँ होइके परभू क अगवा अगवा चली। उ बापन क हिरदय ओनके संताने कइँती मोड़ देइ अउर आज्ञा न मानइवालन क मने क बदल देइ जेहसे उ पचे धर्मी मनइयन क नाई सोचइ लागइ। इ सबइ, उ मनइयन क पर्भू बरे तइयार करइ क करी।”

¹⁷Porque él irá delante de él con el espíritu y virtud de Elías, para convertir los corazones de los padres á los hijos, y los rebeldes á la prudencia de los justos, para aparejar al Señor un pueblo apercibido.

¹⁸तबहीं जकरयाह दूत स कहेस, “मइँ इ कइसे जान लेउँ कि इ सच अहइ? काहेकि मइँ एक बुढ़वा हउँ अउर मोर पत्नी बुढ़िया होइ ग अहइ।”

¹⁸Y dijo Zacarías al ángel: ¿En qué conoceré esto? porque yo soy viejo, y mi mujer avanzada en días.

¹⁹तबहिं सरगदूत जवाब देत ओसे कहेस, “मइँ जिब्राईल हउँ। मइँ उहइ हउँ जउन परमेस्सर क अगवा खड़ा रहत हउँ। मोका तोसे बात करइ अउर इ सुसमाचार क बतावइ बरे पठवा ग अहइ।

¹⁹Y respondiendo el ángel le dijo: Yo soy Gabriel, que estoy delante de Dios; y soy enviado á hablarte, y á darte estas buenas nuevas.

²⁰मुला देखा, काहेकि तू मोरे सब्दन प, जउन निस्चित समइ क आइ प सच सिद्ध होइहीं, बिसवास नाहीं किहा, यह बरे तू गूँगा होइ जाब्या अउर उ दिना तलक नाहीं बोल पउब्या जबहिं ताई इ घटित न होइ जाइ।”

²⁰Y he aquí estarás mudo y no podrás hablar, hasta el día que esto sea hecho, por cuanto no creíste á mis palabras, las cuales se cumplirán á su tiempo.

²¹ओहर बाहेर मनई जकरयाह क इंतजार करत रहेन। ओकना अचरज भवा कि उ ऍतनी देर मन्दिर मँ काहे ठहर गवा।

²¹Y el pueblo estaba esperando á Zacarías, y se maravillaban de que él se detuviese en el templo.

²²फिन जब उ बाहेर आवा अहइ तउ उ ओनसे बोल नाहीं पावत रहा। ओनका इ लाग कि जइसे मन्दिर क भीतर कउनो दर्सन होइ गवा अहइ। उ गूँगा होइ ग अउर सिरिफ इसारा करत रहा।

²²Y saliendo, no les podía hablar: y entendieron que había visto visión en el templo: y él les hablaba por señas, y quedó mudo.

²³अउर फिन अइसा भवा कि जब ओकर आराधना क काम होइ गवा तउ जकरयाह वापस आपन घर लौटि गवा।

²³Y fué, que cumplidos los días de su oficio, se vino á su casa.

²⁴थोड़े दिना बाद ओकर पत्नी इलीसिवा गर्भवती भइ। पाँच महीना तलक उ सबन स अलगइ रही। उ कहेस,

²⁴Y después de aquellos días concibió su mujer Elisabet, y se encubrió por cinco meses, diciendo:

²⁵“अब आखिर मँ जाइके इ तरह पर्भू मोर मदद करेस ह। मनइयन क बीच मोर लाज राखइ बरे उ मोर सुधि लिहस ह।”

²⁵Porque el Señor me ha hecho así en los días en que miró para quitar mi afrenta entre los hombres.

²⁶[This verse may not be a part of this translation]

²⁶Y al sexto mes, el ángel Gabriel fué enviado de Dios á una ciudad de Galilea, llamada Nazaret,

²⁷[This verse may not be a part of this translation]

²⁷A una virgen desposada con un varón que se llamaba José, de la casa de David: y el nombre de la virgen era María.

²⁸जिब्राईल ओकरे लगे आइ अउर कहेस, “तोह पइ अनुग्रह भइ अहइ, तोहार जय होइ। पर्भू तोहरे संग बा।”

²⁸Y entrando el ángel á donde estaba, dijo, ­Salve, muy favorecida! el Señor es contigo: bendita tú entre las mujeres.

²⁹इ बचन सुनिके उ बहोत घबरान, उ सोच मँ पड़ि गइ, “एकर का अरथ होइ सकत ह”

²⁹Mas ella, cuando le vió, se turbó de sus palabras, y pensaba qué salutación fuese ésta.

³⁰तब सरगदूत ओसे कहेस, “मरियम तू जिन डेराअ, तोसे परमेस्सर खुस अहइ।

³⁰Entonces el ángel le dijo: María, no temas, porque has hallado gracia cerca de Dios.

³¹सुना! तू गोड़वा स भारी होब्या अउर एक पूत क जनम देबू अउर ओकर नाउँ ईसू रखबिउ।

³¹Y he aquí, concebirás en tu seno, y parirás un hijo, y llamarás su nombre JESUS.

³²उ महान होई अउर उ सबन त सर्वोच्च (परमेस्सर) क पूत कहवावा जाई। पर्भू परमेस्सर ओका ओकरे बाप दाऊद क सिंहासन दइ देई।

³²Este será grande, y será llamado Hijo del Altísimo: y le dará el Señor Dios el trono de David su padre:

³³उ अनन्त समइया ताई याकूब क घराने प राज करी। ओकर राज्य क नास कबहुँ न होई।”

³³Y reinará en la casa de Jacob por siempre; y de su reino no habrá fin.

³⁴एह पइ मरियम सरगदूत स कहेस, “इ सच कइसे होइ सकत ह काहेकि मइँ तउ अबहँू कुँवारी हउँ।”

³⁴Entonces María dijo al ángel: ¿Cómo será esto? porque no conozco varón.

³⁵जवाबे मँ सरगदूत ओसे कहेस, “तोहरे लगे पवित्तर आतिमा आई अउर सर्वोच्च (परमेस्सर) क सक्ती तोहका आपन परिछाहीं मँ लइ लेई। इ तरह उ जनम लेइवाला पवित्तर पूत परमेस्सर क पूत कहवावा जाई।

³⁵Y respondiendo el ángel le dijo: El Espíritu Santo vendrá sobre ti, y la virtud del Altísimo te hará sombra; por lo cual también lo Santo que nacerá, será llamado Hijo de Dios.

³⁶अउर इ भी सुनि ल्या कि तोहरे कुनबा क इलीसिबा क कुनबे मँ बुढ़ौती क गरभ मँ एक बेटवा अहइ अउर ओकरे कोखी क इ छठा महीना चलत बा। लोग कहत रहेन कि उ बाँझ वा!

³⁶Y he aquí, Elisabet tu parienta, también ella ha concebido hijo en su vejez; y este es el sexto mes á ella que es llamada la estéril:

³⁷मुला परमेस्सर बरे कछू न होइ सकइ, अइसा नाहीं!”

³⁷Porque ninguna cosa es imposible para Dios.

³⁸मरियम कहेस, “मइँ पर्भू क दासी हउँ जइसा तू मोरे बरे कह्या ह, वइसा ही होइ!” अउर तब उ सरगदूत ओकरे लगे स चला गवा।

³⁸Entonces María dijo: He aquí la sierva del Señor; hágase á mí conforme á tu palabra. Y el ángel partió de ella.

³⁹उहइ समइया मरियम तइयार होइके यहूदिया क पहाड़ी पहँटा मँ बसा एक ठु सहर क फउरन चली गइ।

³⁹En aquellos días levantándose María, fué á la montaña con priesa, á una ciudad de Judá;

⁴⁰फिन उ जकरयाह क घरे गइ अउर उ इलीसिबा क अभिवादन किहेस।

⁴⁰Y entró en casa de Zacarías, y saludó á Elisabet.

⁴¹इ भवा कि जबइ इलीसिबा मरियम क अभिवादन सुनेस तउ जउन बचवा ओकरे पेटवा मँ रहा, उछरि गवा अउर इलीसिबा पवित्तर आतिमा स सराबोर होइ गइ।

⁴¹Y aconteció, que como oyó Elisabet la salutación de María, la criatura saltó en su vientre; y Elisabet fué llena del Espíritu Santo,

⁴²ऊँची आवाजे मँ चिल्लात भइ उ कहेस, “तू स्त्रियन मँ सबते जिआदा बड़भागी अहा अउर जउने बचवा क तू जनम देबू उ धन्य बा।

⁴²Y exclamó á gran voz, y dijo. Bendita tú entre las mujeres, y bendito el fruto de tu vientre.

⁴³मुला इ ऍतनी बड़ी बात मोरे संग काहे घटि गई कि मोरे पर्भू क महतारी मोरे नियरे आइ।

⁴³¿Y de dónde esto á mí, que la madre de mi Señor venga á mí?

⁴⁴काहेकि तोहरे पैलगी क सब्द जइसेन मोरे कनवा मँ आइ, मोरे पेटवा मँ बचवा खुसी स उछरि गवा।

⁴⁴Porque he aquí, como llegó la voz de tu salutación á mis oídos, la criatura saltó de alegría en mi vientre.

⁴⁵तू धन्य अहा जउन इ बिसवास किहेस कि पर्भू जउन कछू कहेस उ होइके रही।”

⁴⁵Y bienaventurada la que creyó, porque se cumplirán las cosas que le fueron dichas de parte del Señor.

⁴⁶तबहीं मरियम कहेस,

⁴⁶Entonces María dijo: engrandece mi alma al Señor;

⁴⁷मोर प्रान पर्भू (परमेस्सर) क स्तुति करत ह: मोर आतिमा मोरे उद्धारकर्ता परमेस्सर मँ खुस भइ।

⁴⁷Y mi espíritu se alegró en Dios mi Salvador,

⁴⁸उ आपन दीन दास की बिटिया क सुधि लिहेस अउर अब हाँ आजु क बाद सबहिं मोका धन्य कइहीं।

⁴⁸Porque ha mirado á la bajeza de su criada; Porque he aquí, desde ahora me dirán bienaventurada todas las generaciones.

⁴⁹काहेकि उ सक्तीवाला मोरे बरे बड़कवा कारज किहेस ह। ओकर नाउँ पवित्तर अहइ।

⁴⁹Porque me ha hecho grandes cosas el Poderoso; Y santo es su nombre.

⁵⁰जउन ओसे डेरात हीं उ ओन पइ पीढ़ी दर पीढ़ी दाया करत ह।

⁵⁰Y su misericordia de generación á generación A los que le temen.

⁵¹उ आपन बाँहन क सक्ती देखाइस। उ घमंडी मनइयन क ओनके डींग हाँकइवालन क बिचारन क छितराइ दिहेस।

⁵¹Hizo valentía con su brazo: Esparció los soberbios del pensamiento de su corazón.

⁵²उ राजन क सिंहासने स तरखाले उतार दिहस। दीनन क ऊँचा उठाएस।

⁵²Quitó los poderosos de los tronos, Y levantó á los humildes.

⁵³उ भुखान मनइयन क नीक चीजे स भरपूर कइ देई अउर धनी लोगन क निकारि देई।

⁵³A los hambrientos hinchió de bienes; Y á los ricos envió vacíos.

⁵⁴उ आपन सेवकन इस्राएलियन क दाया कइर आवा अउर हमरे पूर्वजन क बचन क मुताबिक।

⁵⁴Recibió á Israel su siervo, Acordandose de la misericordia.

⁵⁵ओका इब्राहीम अउर ओकर संताने प सदा दाया देखॉवइ क याद रही।”

⁵⁵Como habló á nuestros padres A Abraham y á su simiente para siempre.

⁵⁶मरियम कउनो तीन महीने ताई इलीसिबा क संग ठहरी रही अउर फिन आपन घरवा लौटि आइ।

⁵⁶Y se quedó María con ella como tres meses: después se volvió á su casa.

⁵⁷फिन इलीसिबा क बचवा पइदा करइ क समइ आइ अउर ओकरे एक बेटवा पइदा भवा।

⁵⁷Y á Elisabet se le cumplió el tiempo de parir, y parió un hijo.

⁵⁸जब ओकर पड़ोसी अउर ओकर नातेदार सुनेन कि पर्भू ओह प दाया देखाइस ह तउ सबइ साथे मिलिके खुसी मनाएन।

⁵⁸Y oyeron los vecinos y los parientes que Dios había hecho con ella grande misericordia, y se alegraron con ella.

⁵⁹अउर फिन अइसा भवा कि अठवें दिन बचवा क खतना खातिर मनइयन हुवाँ आएन। उ पचे ओकरे बाप क नाउँ क मुताविक ओकर नाउँ जकरयाह धरइ जात हरेन,

⁵⁹Y aconteció, que al octavo día vinieron para circuncidar al niño; y le llamaban del nombre de su padre, Zacarías.

⁶⁰“तबहीं ओकरे महतारी बोल पड़ी, “नाहीं एकर नाउँ यूहन्ना रखा जाब अहइ।”

⁶⁰Y respondiendo su madre, dijo: No; sino Juan será llamado.

⁶¹तब उ पचे ओहसे बोलेन, “तोहरे कउनो भी नातेदार का इ नाउँ नाहीं बा।”

⁶¹Y le dijeron: ¿Por qué? nadie hay en tu parentela que se llame de este nombre.

⁶²अउर फिन उ पचे इसारन मँ ओकरे बाप स पूछेन, “उ ओका का नाउँ देइ चाहत ह”

⁶²Y hablaron por señas á su padre, cómo le quería llamar.

⁶³एह प जकरयाह ओनसे एक ठु तख्ती माँगेस अउर लिखेस, “एकर नाउँ अहइ यूहन्ना।” एह पइ उ सबइ अचरजे मँ पड़ि गएन।

⁶³Y demandando la tablilla, escribió, diciendo: Juan es su nombre. Y todos se maravillaron.

⁶⁴तबहीं फउरन ओकर मुँह खुलि गवा अउर ओकर बाका फूटि गवा। उ बोलइ लाग अउर परमेस्सर क स्तुति करइ लाग।

⁶⁴Y luego fué abierta su boca y su lengua, y habló bendiciendo á Dios.

⁶⁵ऍहसे सबइ पड़ोसी डेराइ गएन अउर यहूदिया क समूचइ पहाड़ी पहँटा मँ मनइयन ऍकरे बारे मँ बतियाई लागेन।

⁶⁵Y fué un temor sobre todos los vecinos de ellos; y en todas las montañas de Judea fueron divulgadas todas estas cosas.

⁶⁶जउन कउनो भी इ बात सुनेस, अचरजे मँ पड़िके कहइ लागेन, “इ गदेला का बनी?” काहेकि पर्भू क हाथ ओह प अहइ।

⁶⁶Y todos los que las oían, las conservaban en su corazón, diciendo: ¿Quién será este niño? Y la mano del Señor estaba con él.

⁶⁷तब ओकर बाप जकरयाह पवित्तर आतिमा स सराबोर होइ गवा अउर उ भविस्सवाणी किहेस:

⁶⁷Y Zacarías su padre fué lleno de Espíritu Santo, y profetizó, diciendo:

⁶⁸“इस्राएल क पर्भू परमेस्सर क आसीस होइ काहेकि उ आपन मनइयन क मदद बरे आवा अउर ओनका आजाद कराएस।

⁶⁸Bendito el Señor Dios de Israel, Que ha visitado y hecho redención á su pueblo,

⁶⁹उ हमरे बरे आपन सेवक दाऊद क परिवार स एक उद्धारकर्ता दिहस।

⁶⁹Y nos alzó un cuerno de salvación En la casa de David su siervo,

⁷⁰जइसा कि उ बहोत पहिले आपन पवित्त नबी स वचन देवॉएस।

⁷⁰Como habló por boca de sus santos profetas que fueron desde el principio:

⁷¹उ हमका हमार दुस्मनन स अउर ओन सब क हथवन स, जउन हम स घिना करत रहेन, हमका छोड़ावइ क वचन दिहस।

⁷¹Salvación de nuestros enemigos, y de mano de todos los que nos aborrecieron;

⁷²हमरे पूर्वजन प दाया देखावइ क अउर आपन पवित्तर बचन क याद रखइ क।

⁷²Para hacer misericordia con nuestros padres, Y acordándose de su santo pacto;

⁷³ओकर बचन रहा एक उ सपथ जउन हमरे पूर्वजन इब्राहीम क संग लीन्ह गइ रहिन,

⁷³Del juramento que juró á Abraham nuestro padre, Que nos había de dar,

⁷⁴कि हमार दुस्मनन क हथवन स हमार छुटकारा अउर बेडर क पर्भू क सेवा करइ क हुकुम दीन।

⁷⁴Que sin temor librados de nuestros enemigos, Le serviríamos

⁷⁵अउर आपन जिन्नगी भर हर रोज ओकरे समन्वा हम पचे पवित्तर अउर धर्मी रहि सकी।

⁷⁵En santidad y en justicia delante de él, todos los días nuestros.

⁷⁶“हे बालक! अब तू सर्वोच्च (परमेस्सर) क बड़ा नबी कहा जाइ काहेकि तू पर्भू क अगवा अगवा चलिके ओकरे बरे राह तइयार करी।

⁷⁶Y tú, niño, profeta del Altísimo serás llamado; Porque irás ante la faz del Señor, para aparejar sus caminos;

⁷⁷अउर ओकरे मनइयन स कही कि ओनके पापन क छमा स उ ओनके लोगन क उद्धार का गियान देबा।

⁷⁷Dando conocimiento de salud á su pueblo, Para remisión de sus pecados,

⁷⁸हमरे परमेस्सर क नरम अनुग्रह स एक नवा दिन क भोर हम पइ ऊपर स उतरी।

⁷⁸Por las entrañas de misericordia de nuestro Dios, Con que nos visitó de lo alto el Oriente,

⁷⁹ओन प चमकइ बरे जउन मउत क गहरी छाया मँ जिअत अहइँ काहेकि हमरे गोड़वन सांति क राहे प सीधा जाइँ।”

⁷⁹Para dar luz á los que habitan en tinieblas y en sombra de muerte; Para encaminar nuestros pies por camino de paz.

⁸⁰इ तरह उ लरिका बाढ़इ लाग अउर ओकर आतिमा मजबूत स मजबूत होइ लाग। उ मनइयन मँ परगट होइ स पहिले निर्जन जगहिया मँ रहत रहा।

⁸⁰Y el niño crecía, y se fortalecía en espíritu: y estuvo en los desiertos hasta el día que se mostró á Israel.