1А вярата е даване твърда увереност в ония неща, за които се надяваме, - убеждения за неща, които не се виждат.
1Karon, ang pagtoo mao ang katinoan sa mga butang nga ginapaabut, ang kasayuran mahitungod sa mga butang nga dili makita.
2Защото поради нея за старовременните [добре] се свидетелствуваше.
2Kay sa gahum niini ang mga anciano may pagpamatuod nga gidala kanila.
3С вяра разбираме, че световете са били създадени с Божието слово, тъй щото видимото не стана от видими неща.
3Tungod sa pagtoo hingsabtan nato nga nabuhat ang mga kalibutan tungod sa pulong sa Dios, sa paagi nga ang mga butang nga makita wala pagbuhata sa mga butang nga nagapakita.
4С вяра Авел принесе Богу жертва по-добра от Каиновата, чрез която за него се засвидетелствува, че е праведен, понеже Бог свидетелствува за даровете му; и чрез тая [вяра] той и след смъртта си още говори.
4Tungod sa pagtoo si Abel naghalad sa Dios ug usa ka halad nga labing maayo kay sa kang Cain, nga pinaagi niini, siya may pagpamatuod nga gidala kaniya nga siya matarung, ang Dios nagapamatuod mahitungod sa iyang mga gasa, ug pinaagi niini, siya bisan patay apan nagasulti.
5С вяра Енох бе преселен, за да не види смърт, и не се намираше, защото Бог го пресели; понеже преди неговото преселване беше засвидетелствувано за него, че е бил угоден на Бога.
5Tungod sa pagtoo si Enoc gilalin aron dili siya makakita sa kamatayon, ug wala siya hikit-i kay gilalin man siya sa Dios; kay siya may pagpamatuod nga gihimo mahitungod kaniya nga sa wala pa siya paglalina nakapahimuot siya sa Dios;
6А без вяра не е възможно да се угоди Богу, защото който дохожда при Бога трябва да вярва, че има [Бог], и [че] Той възнаграждава тия, които го търсят.
6Ug gawas sa pagtoo dili gayud mahimo ang pagpahimuot kaniya, kay ang moduol sa Dios kinahanglan gayud motoo nga mao siya, ug nga siya mao ang magbabalus sa mga nagapangita kaniya.
7С вяра Ное, предупреден [от Бога] за неща, които още не се виждаха, подбуден от страхопочитание, направи ковчег за спасение на дома си; чрез която [вяра] той осъди света и стана наследник на правдата, която е чрез вяра.
7Tungod sa pagtoo si Noe, sa gipasidan-an sa Dios mahitungod sa mga butang nga wala pa makita, milihok nga may kahadlok nga diosnon, nag-andam ug arca sa pagluwas sa iyang panimalay; nga tungod niini gihukman niya sa silot ang kalibutan, ug nahimong manununod sa pagkamatarung nga sumala sa pagtoo.
8С вяра Авраам послуша, когато бе повикан да излезе [и да отиде] на едно място, което щеше да получи в наследство, и излезе без да знае къде отива.
8Tungod sa pagtoo si Abraham, sa gitawag siya, misugot sa pag-adto sa dapit nga iyang pagadawaton ingon nga panulondon; ug milakaw siya nga wala mahibalo kong asa siya paingon.
9С вяра се засели в обещаната земя като в чужда, и живееше в шатри, както и Исаак и Яков, наследниците заедно с него на същото обещание.
9Tungod sa pagtoo nahimo siya nga dumuloong sa yuta sa saad, ingon nga sa yuta nga dili iyang kaugalingon, nga nagapuyo sa mga balongbalong, uban kang Isaac ug kang Jacob, ang mga manununod uban kaniya sa mao gihapon nga saad.
10Защото очакваше града, който има [вечни] основи, на който архитект и строител е Бог.
10Kay nagpaabut siya sa lungsod nga may mga patukoranan, kang kansang magtutukod ug magbubuhat mao ang Dios.
11С вяра и сама Сара доби сила да зачне в преминала възраст, понеже счете за верен Този, Който се бе обещал.
11Tungod sa pagtoo bisan si Sara sa iyang kaugalingon nakadawat sa gahum sa pagpanamkon sa diha nga minglapas na ang panuigon, sanglit iyang giisip nga matinumanon kadtong nagsaad.
12Затова [само] от един човек, и той замъртвял, се народи [множество], колкото небесните звезди и като крайморския пясък, който не може да се изброи.
12Tungod niana, may nagpakatawo nga gikan sa usa, ug kini daw patay na, ang usa ka gidaghanon nga daw ang mga bitoon sa langit, ug ingon sa balas nga anaa sa baybayon, nga dili maisip.
13Всички тия умряха във вяра, тъй като не бяха получили [изпълнението на] обещанията; но ги видяха и поздравиха отдалеч, като изповядаха, че са чужденци и пришелци на земята.
13Kini ngatanan nangamatay sumala sa pagtoo, nga wala makadawat sa mga saad, apan nakakita kanila ug nakapanghimamat kanila gikan sa halayo, ug sa tapus makasugid nga sila mga dumuloong ug mga lumalangyaw dinhi sa yuta.
14А ония, които говорят така, явно показват, че търсят [свое] отечество;
14Kay ang mga nagapamulong niining mga butanga nagapahayag nga sila nagapangita ug yuta nga ilang kaugalingon.
15и ако наистина, [така говорейки], са имали в ума си онова [отечество], от което бяха излезли, намерили биха случай да се върнат.
15Ug kong tinuod gayud nga sila may pagtagad sa yuta nga ilang gibiyaan, may higayon unta sila sa pagbalik.
16Но на дело желаят едно по-добро [отечество], сиреч, небесното; затова Бог не се срамува от тях да се нарече техен Бог, защото им е приготвил град.
16Apan karon nagatinguha sila ug usa ka labing maayo nga yuta, nga mao ang langitnon; tungod niana, ang Dios wala magakaulaw tungod kanila, nga siya paganganlan ilang Dios, kay nakaandam siya alang kanila ug usa ka ciudad.
17С вяра Авраам, когато го изпитваше Бог, принесе Исаака жертва, да! оня, който беше получил обещанията принасяше единородния си [син], -
17Tungod sa pagtoo si Abraham, sa gisulayan siya, naghalad kang Isaac; sa pagkamatuod, ang nakadawat nga malipayon sa mga saad nagahalad sa iyang anak nga bugtong;
18оня, комуто беше казано: "По Исаака ще се наименува твоето потомство",
18Bisan siya nga tungod kaniya ginaingon: Diha kang Isaac paganganlan ang imong kaliwat;
19като разсъди, че Бог може да възкресява и от мъртвите, - отгдето по един начин [на възкресение] го и получи назад.
19Nga nagaisip nga gamhanan ang Dios sa pagpabanhaw bisan gikan sa mga minatay; nga gikan didto siya sa usa ka dagway, iya usab nga gidawat.
20С вяра Исаак благослови Якова и Исава даже за бъдещите неща.
20Tungod sa pagtoo si Isaac nagpanalangin kang Jacob ug kang Esau, bisan mahitungod sa mga butang nga umalabut.
21С вяра Яков, на умиране, благослови всекиго от Иосифовите синове и поклони се [Богу подпирайки се] върху края на тоягата си.
21Tungod sa pagtoo si Jacob, sa diha nga himalatyon na, nagpanalangin sa tagsatagsa sa mga anak ni Jose; ug nagsimba, nga nagaakbo sa tumoy sa iyang sungkod,
22С вяра Иосиф, на умиране, спомена за излизането на израилтяните и даде поръчка за костите си.
22Tungod sa pagtoo si Jose, sa haduol na ang iyang kamatayon, nagpahinumdum mahitungod sa paggikan sa mga anak ni Israel; ug naghatag ug sugo mahitungod sa iyang mga bukog.
23С вяра, когато се роди Моисей, родителите му го криха три месеца, защото видяха, че бе красиво дете; и не се бояха от царската заповед,
23Tungod sa pagtoo si Moises, sa iyang pagkatawo, gitagoan sa iyang mga ginikanan sulod sa totolo ka bulan, kay nakita nila nga siya maoy usa ka matahum nga bata, ug sila wala mahadlok sa sugo sa hari.
24С вяра Моисей, като стана на възраст, се отказа да се нарича син на фараоновата дъщеря
24Tungod sa pagtoo si Moises, sa diha nga daku na siya, wala mosugot nga paganganlan nga anak sa anak nga babaye ni Faraon;
25и предпочете да страда с Божиите люде, а не да се наслаждава за кратко време на греха,
25Kondili nagpalabi hinoon sa pagpakig-ambit sa kagul-anan uban sa mga tawo sa Dios, kay sa pagpahimulos sa mga kalipayan sa sala sulod sa usa ka panahon;
26като разсъди, че укорът за Христа е по-голямо богатство от египетските съкровища; защото гледаше на [бъдещата] награда.
26Nga nag-isip nga ang pagkatalamayon ni Cristo labi pang dakung bahandi kay sa mga bahandi sa Egipto; kay nagpaabut siya sa balus sa katumbasan.
27С вяра напусна Египет, без да се бои от царския гняв; защото издържа, като [един, който] вижда Невидимия.
27Tungod sa pagtoo mibiya siya sa Egipto, sa walay kahadlok sa kaligutgut sa hari, kay nagpadayon siya nga daw nakakita sa dili makita.
28С вяра установи пасхата и поръсването с кръвта, за да се не допре до тях този, който погубваше първородните.
28Tungod sa pagtoo gitukod niya ang pasko, ug ang pagpanablig sa dugo, aron ang maglalaglag sa mga panganay dili makatandog kanila.
29С вяра [израилтяните] минаха през Червеното море като по сухо, на което като се опитаха и египтяните, издавиха се.
29Tungod sa pagtoo milatas sila sa dagat nga Mapula nga daw sa mamala nga yuta, nga sa gisulayan sa mga taga-Egipto ang paglatas, nangalumos sila.
30Чрез вяра ерихонските стени паднаха след седмодневно обикаляне около тях.
30Tungod sa pagtoo nangapukan ang mga kuta sa Jerico sa human nila paglibuti kini sulod sa pito ka adlaw.
31С вяра Раав блудницата не погина заедно с непокорните, като прие съгледателите с мир.
31Tungod sa pagtoo si Rahab nga bigaon wala malaglag uban niadtong mga masukihon, sa midawat siya sa mga maniniid nga may pakigdait.
32И какво повече да кажа? Защото не ще ми стигне време да приказвам за Гедеона, Варака, Самсона и Иефтае, за Давида още и Самуила и пророците;
32Ug unsa pay akong igapamulong? Kay pagakulangon ako sa panahon kong magahisgut pa ako mahitungod kang Gideon, kang Barac, kang Samson, kang Jepte; mahitungod kang David ug kang Samuel, ug sa mga manalagna:
33които с вяра побеждаваха царства, раздаваха правда, получаваха обещания, затуляха устата на лъвове,
33Nga tungod sa pagtoo nanagpakadaug sa mga gingharian, nanagbuhat sa pagkamatarung, nagpakabaton ug mga saad, nakagtak-up sa mga baba sa mga leon.
34угасваха силата на огъня, избягваха острото на ножа, оздравяха от болести, ставаха силни във война, обръщаха в бяг чужди войски.
34Nagpalong sa gahum sa kalayo, nakalikay sa sulab sa espada, gikan sa kaluyahon nangahimong malig-on, nangabaskug sa gubat, nakapakalagiw sa mga kasundalohan sa mga kaaway.
35Жени приемаха мъртвите си възкресени; а други бяха мъчени, защото, за да получат по-добро възкресение, те не приемаха да бъдат избавени.
35Mga babaye nanagdawat sa ilang mga minatay pinaagi sa pagkabanhaw: ug ang uban ginasakit nga wala modawat sa ilang kagawasan, aron lamang mahiagum sila sa usa ka labing maayo nga pagkabanhaw.
36Други пък изпитваха присмехи и бичувания, а още и окови и тъмници;
36Ug ang uban may mga pagsulay pinaagi sa mga pagbiaybiay ug mga hampak, oo, ug labaw pa niini, sa mga gapus ug pagkabinilanggo.
37с камъни биваха убити, с трион претрити, с мъки мъчени; умираха заклани с нож, скитаха се в овчи и кози кожи и търпяха лишение, бедствия и страдания;
37Gibato sila, gipanaggabas sila, gipanagtintal, gipamatay sa espada, nagasuroysuroy sila nga nagasaput sa mga panit sa carnero ug sa mga panit sa kanding; sanglit mga nahutdan mga gisakit, mga gipasipalahan,
38те, за които светът не беше достоен, се скитаха по пустините и планините, по пещерите и рововете на земята,
38(Kanila ang kalibutan dili takus), nanghisalaag sa mga kamingawan ug kabukiran ug mga langub, ug sa mga lungib sa yuta.
39Но всички тия, ако и да бяха засвидетелствувани чрез вярата им, [пак] не получиха [изпълнението на] обещанието,
39Ug kining tanan, sa nabatonan nila ang pagpamatuod kanila tungod sa ilang pagtoo, wala makadawat sa saad,
40да не би да постигнат в съвършенство без нас; защото за нас Бог промисли нещо по-добро.
40Sanglit ang Dios nakagtagana na ug labing maayong butang mahitungod kanato, nga gawas kanato dili sila pagahingpiton.