1Ug mahitabo nga kong magapatalinghug ka sa masingkamuton gayud sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga sugo niya nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, nga si Jehova nga imong Dios magabayaw kanimo ibabaw sa tanan nga mga nasud sa yuta:
1遵行誡命的必蒙福(利26:3~13;申7:12~24)“如果你實在聽從耶和華你的 神的話,謹守遵行他的一切誡命,就是我今日吩咐你的,耶和華你的 神必使你超過地上所有的民族。
2Ug kining tanang mga panalangin moabut kanimo ug modangat kanimo kong patalinghugan mo ang tingog ni Jehova nga imong Dios.
2如果你聽從耶和華你的 神的話,以下這一切福氣必臨到你身上,必把你追上。
3Mabulahan ikaw dinhi sa lungsod, ug mabulahan ikaw sa kaumahan.
3你在城裡必蒙福,在田間也必蒙福。
4Mabulahan ang bunga sa imong lawas, ug ang bunga sa imong yuta, ug ang bunga sa imong mga mananap, ang abut sa imong mga vaca, ug ang mga nati sa imong panon sa mga carnero.
4你身所生的、土地所出的、牲畜所出的、牛生殖的和羊所產的,都必蒙福。
5Mabulahan ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan.
5你的籃子和你的摶麵盆,都必蒙福。
6Mabulahan ka sa imong pagsulod, ug mabulahan ka sa imong paggula.
6你出必蒙福,你入也必蒙福。
7Igapalaglag ni Jehova sa imong atubangan ang imong mga kaaway nga magatindog batok kanimo: manggula sila batok kanimo sa usa ka dalan, sa pito ka dalan mokalagiw sila gikan kanimo.
7“那起來攻擊你的仇敵,耶和華必使他們在你面前被擊敗;他們從一條路出來攻擊你,必在你面前從七條路逃跑。
8Igapadala ni Jehova ang panalangin kanimo sa imong mga dapa, ug sa tanan nga pagabutangan mo sa imong kamot; ug siya magapanalangin kanimo sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.
8在你的倉房裡和你手所辦的一切事上,耶和華必吩咐福氣臨到你;在耶和華你的 神賜給你的地上,他必賜福給你。
9Magapalig-on kanimo si Jehova aron mahimo ka nga katawohan nga balaan alang kaniya, ingon sa gipanumpa niya kanimo, kong pagabantayan mo ang mga sugo ni Jehova nga imong Dios, ug magalakaw ka sa iyang mga dalan.
9如果你謹守耶和華你的 神的誡命,遵守他的道路,耶和華就必照著他向你起過的誓,立你作他自己的聖民。
10Ug ang tanan nga mga katawohan sa yuta makakita nga ikaw ginatawag tungod sa ngalan ni Jehova; ug sila mangahadlok kanimo.
10地上萬民見你被稱為耶和華名下的人,就必懼怕你。
11Ug si Jehova magapadaghan uyamut kanimo sa mga butang nga maayo, sa bunga sa imong lawas, ug sa bunga sa imong kahayupan, ug sa mga bunga sa imong yuta, sa kayutaan nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan nga igahatag niya kanimo.
11在耶和華向你列祖起誓應許要賜給你的土地上,他必使你身上所生的、牲畜所產的、土地所出的,都豐富有餘。
12Pagabuksan ni Jehova alang kanimo ang iyang bililhong tipiganan ang mga langit, aron sa paghatag ug ulan alang sa imong yuta sa panahon niini, ug aron sa pagpanalangin sa tanan nga buhat sa imong kamot; ug magapahulam ka sa daghan nga mga nasud, ug dili ka manghulam.
12耶和華必為你打開他天上的寶庫,按時降雨在你的地上,在你手裡所作的一切事上賜福給你;你要借貸給許多國的民,卻不會向人借貸。
13Ug si Jehova magahimo kanimo nga ulo, ug dili ang ikog; ug ikaw maibabaw lamang, ug ikaw dili mailalum; kong ikaw magapatalinghug sa mga sugo ni Jehova nga imong Dios, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, aron pagabantayan ug pagatumanon sila ,
13耶和華必使你作頭不作尾,居上不居下,只要你聽從耶和華你的 神的誡命,就是我今日吩咐你的,謹守遵行;
14Ug dili ka motipas gikan sa tanan nga mga pulong nga ginasugo ko kaninyo niining adlawa, ngadto sa too ni sa wala, aron sa pagsunod sa ulahi sa lain nga mga dios aron sa pag-alagad kanila.
14不可偏離我今日吩咐你的一切話,不偏左也不偏右,以致去隨從和事奉別的神。
15Apan mahitabo nga kong ikaw dili magapatalinghug sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan niyang mga sugo ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kaninyo niining adlawa, nga kining tanan nga mga panunglo moabut kanimo ug modangat kanimo.
15違命的必受咒詛(利26:14~45)“但是,如果你不聽從耶和華你 神的話,不謹守遵行我今日吩咐你的一切誡命和律例,以下這一切咒詛就必臨到你身上,把你趕上。
16Matinunglo ikaw didto sa lungsod, ug matinunglo ikaw didto sa kaumahan:
16你在城裡必受咒詛,在田間也必受咒詛。
17Matinunglo ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan.
17你的籃子和摶麵盆都必受咒詛。
18Matinunglo ang bunga sa imong lawas, ug ang bunga sa imong yuta, ug ang nati sa imong mga vaca, ug ang mga nati sa panon sa imong mga carnero;
18你身所生的、土地所出的、牛生殖的和羊所產的,都必受咒詛。
19Matinunglo ikaw sa imong pagsulod, ug matinunglo ikaw sa imong paggula.
19你出必受咒詛,你入也必受咒詛。
20Ug igapadala ni Jehova batok kanimo ang panunglo, ang kalisud ug ang pagbadlong, sa tanan nga pagabuhaton sa imong kamot, hangtud nga malaglag ikaw, ug hangtud nga mawala ka sa madali; tungod sa pagkadautan sa imong mga buhat, nga tungod niana ako gibiyaan mo.
20“耶和華必在你手所作的一切事上,使咒詛、紛亂和責備臨到你身上,直到你被消滅,速速地滅亡,因為你行惡,離棄了我的緣故。
21Si Jehova magahimo nga magapabilin kanimo ang kamatay hangtud nga malaglag ka sa yuta nga imong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini.
21耶和華必使瘟疫隨著你,直到他把你從你進去得為業的地上滅絕了。
22Si Jehova magahampak kanimo sa tisis, ug sa hilanat, ug sa hubag, ug sa kainit nga daw kalayo, ug sa espada, ug sa kaguol nga hinanali, ug sakit sa mga tanum, ug magalutos sila kanimo, hangtud nga mawala ka.
22耶和華必用癆病、熱病、炎症、瘧疾、乾旱、旱風和霉爛打擊你;它們必追趕你,直到你滅亡。
23Ug ang imong langit nga anaa sa ibabaw sa imong ulo, mahimo nga tumbaga, ug ang yuta nga anaa sa ilalum mo mahimo nga puthaw.
23你頭上的天必變成銅,你腳下的地必變成鐵。
24Pagahimoon ni Jehova ang ulan sa imong yuta nga abug ug abo: gikan sa langit moulan kini sa ibabaw mo hangtud nga malaglag ka.
24耶和華必使你地上的雨水變為飛沙塵土,從天上下到你身上,直到你被消滅。
25Igapahampak ka ni Jehova sa atubangan sa imong mga kaaway; batok kanila mogula ka sa usa ka dalan, ug gikan kanila mokalagiw ikaw sa pito ka dalan; ug igatugpo-tugpo ka sa taliwala sa tanan nga mga gingharian sa yuta.
25耶和華必使你在仇敵面前被擊敗;你從一條路出去攻擊他們,必在他們面前從七條路逃跑;你必成為天下萬國驚駭的對象。
26Ug ang imong minatay mahimong kalan-on sa tanang mga langgam sa mga langit, ug sa mga mananap sa yuta; ug walay bisan kinsa nga magahadlok kanila.
26你的屍體必成為空中的飛鳥和地上的走獸的食物;必沒有人來把牠們嚇走。
27Si Jehova magahampak kanimo sa mga sakit sa Egipto, ug sa mga hubag ug sa mga nuka, ug sa makatol, nga dili ka gayud maayo.
27“耶和華必用埃及人的瘡、痔漏、牛皮癬、紅疹打擊你,這是你不能醫治的。
28Si Jehova magahampak kanimo sa pagkabuang, ug sa pagkabuta, ug sa pagkakugang sa kasingkasing;
28耶和華必用癲狂、眼瞎、心亂打擊你;
29Ug mahisukarap ikaw sa udtong tutuk, ingon sa buta nga mahisukarap sa mangitngit, ug dili ka magauswag sa imong mga dalan: ug pagadaugdaugon ug pagakawatan ka lamang sa kanunay, ug walay bisan kinsa nga magaluwas kanimo.
29你必在中午的時候摸索,好像瞎子在黑暗中摸索一樣;你的道路必不亨通;你必日日受欺壓、被搶奪,沒有人拯救你。
30Magapangasawa ka, ug lain nga lalake ang motipon sa paghigda kaniya: Magabuhat ka ug balay, ug dili ka makapuyo niini: magatanum ka, ug parrasan ug dili ka makapahimulos sa iyang bunga.
30你和女子訂了婚,別人必和她同寢;你建造房屋,必不得住在裡面;你栽種葡萄園,必不得享用它的果子。
31Ang imong vaca pagapatyon sa atubangan sa imong mga mata, ug ikaw dili makakaon niini: ang imong asno pagailogon sa atubangan mo, ug kini dili igauli kanimo: ang imong mga carnero igahatag ngadto sa imong mga carnero igahatag ngadto sa imong mga kaaway, ug ikaw walay bisan kinsa nga magaluwas kanimo.
31你的牛在你眼前被宰了,你必不得吃牠的肉;你的驢從你面前被搶奪了,必不歸還給你;你的羊群交給了你的仇敵,必沒有人拯救。
32Ang imong mga anak nga lalake ug ang imong mga anak nga babaye igatugyan ngadto sa usa ka lain nga katawohan; ug ang imong mga mata magatan-aw, ug mangaluya tungod sa paghandum kanila sa tibook nga adlaw: ug mawalay bisan unsa sa gahum sa imong kamot.
32你的兒女必被交給別國的民,你必親眼看見,日日為他們焦慮;你必無能為力。
33Ang bunga sa imong yuta, ug ang tanan mong buhat pagakan-on sa nasud nga wala mo hiilhi; ug ikaw pagasakiton lamang ug pagayatakan sa kanunay;
33你土地的出產和你勞碌得來的一切,都必被你不認識的民族吃盡;你必常常受壓迫和壓制;
34Sa ingon niana mabuang ka tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata.
34你因親眼看見的,必要瘋狂。
35Pagasamaran ikaw ni Jehova diha sa imong mga tuhod, ug sa mga paa, sa usa ka dautan nga hubag, nga dili mo arang mamaayo; sukad sa lapalapa sa imong tiil hangtud sa imong alimpolo.
35耶和華必用毒瘡打擊你的雙膝和雙腿,由踵至頂,使你無法醫治。
36Si Jehova magadala kanimo, ug sa imong hari nga imong igabutang sa ibabaw mo, ngadto sa nasud nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan; ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios, sa kahoy ug sa bato.
36耶和華必把你和你所立統治你的君王,領到你和你的列祖都不認識的國那裡去;在那裡你必事奉別的神,就是木頭石頭所做的神。
37Ug ikaw mahimo nga makapatingala, usa ka sanglitanan, ug usa ka pagya sa tanan nga mga katawohan, diin pagadad-on ikaw ni Jehova.
37在耶和華要領你去的各民族中,你必成為使人驚駭、使人嘲笑和諷刺的對象。
38Magadala ka ug daghan nga binhi ngadto sa uma, ug magatigum ka ug diyutay; kay ang dulon magaut-ut niini.
38“你帶到田間的種子雖然很多,但收進來的卻很少,因為蝗蟲把它吞吃了。
39Magatanum ka sa mga parrasan ug magagalam ka niini, apan dili ka makainum sa vino, ni makapupo sa parras ; kay ang ulod magakaon kanila.
39你栽種修理葡萄園,必不得收葡萄,也不得喝葡萄酒,因為蟲子把它吃盡了。
40Magabaton ka ug mga kahoy nga oliva sa tanan mo nga mga utlanan, apan dili ka magadihog sa imong kaugalingon sa lana, kay ang imong oliva magatagak sa iyang bunga .
40你全境必有橄欖樹,卻沒有油抹身,因為你的橄欖還未成熟就脫落了。
41Manganak ka ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye, apan sila dili maimo kay mangabihag sila.
41你必生兒養女,卻不是屬你的,因為他們都要被擄去。
42Ang tanan mo nga kakahoyan ug ang bunga sa imong yuta pagapanagiyahon sa dulon.
42你所有的樹木和你土地的出產,都必被害蟲吃光。
43Ang dumuloong nga anaa sa imong taliwala magauswag sa ibabaw mo nga magakataas, ug ikaw magakaanam ug us-os.
43住在你中間的寄居者必漸漸高升,比你高而又高;你必漸漸下降,低而又低。
44Siya magapahulam kanimo, ug ikaw dili makapahulam kaniya: siya mahimong ulo, ug ikaw mahimong ikog.
44他要借給你,你卻不能借給他;他必作頭,你必作尾。
45Ug kining tanang mga panunglo moabut kanimo, ug magalutos kanimo, ug modangat kanimo, hangtud nga ikaw malaglag; tungod kay wala ka magpatalinghug sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran, nga iyang gisugo kanimo:
45這一切咒詛必臨到你,必追趕你,必把你追上,直到你被消滅,因為你不聽從耶和華你的 神的話,沒有遵守他吩咐你的誡命和律例。
46Ug alang kanimo mahimo sila nga timaan ug kahibulongan, ug sa imong kaliwatan nga walay katapusan.
46這些咒詛必在你和你的後裔身上成為異蹟和奇事,直到永遠。
47Tungod kay wala ka mag-alagad kang Jehova nga imong Dios uban sa kalipay, ug uban sa kahinangup sa kasingkasing, tungod sa kadagaya sa tanan nga mga butang;
47因為你在這樣富足的時候,沒有以歡樂和高興的心來事奉耶和華你的 神,
48Busa magaalagad ka sa imong mga kaaway nga ipadala ni Jehova batok kanimo, sa kagutom, ug sa kauhaw, ug sa kahubo, ug sa pagkakulang sa tanan nga mga butang: ug siya magabutang ug yugo nga puthaw sa imong liog, hangtud nga ikaw malaglag niya.
48所以你必在飢餓、乾渴、赤身露體和缺乏之中,去事奉耶和華派來攻擊你的仇敵;他必把鐵軛放在你的頸項上,直到把你消滅。
49Magadala si Jehova batok kanimo ug nasud gikan sa halayo, gikan sa kinatumyan sa yuta, nga magalupad ingon sa agila, usa ka nasud kansang sinultihan dili mo masabut;
49“耶和華必從遠方,從地極把一國的民帶來,像鷹一般飛來攻擊你;這民的語言你不會聽;
50Usa ka nasud nga mapintas ug nawong, nga walay tahud sa tigulang, dili usab magapakita ug kalooy sa batan-on.
50這民臉無羞恥,不顧老年人的情面,也不恩待青年人。
51Ug magakaon sa bunga sa imong kahayupan, ug sa bunga sa imong yuta, hangtud nga malaglag ka; ug dili ka pagabinlan niya ug trigo, bag-ong vino, kun lana, bisan sa abut sa imong mga vaca, bisan sa nati sa mga panon sa imong mga carnero, hangtud nga ikaw malaglag nila.
51他們必吞吃你牲畜所生的和你土地所產的,直到把你消滅;必不給你留下五穀、新酒和油、幼小的牛,以及肥嫩的羊,直到使你滅亡為止。
52Ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan, hangtud nga mapukan ang imong mga hatag-as ug ginapalig-on nga mga kuta nga imong ginasaligan sa tibook mo nga yuta: ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan sa tibook mong yuta, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.
52他們必把你圍困在你的各城裡,直到在你的全境內你所倚靠高大和堅固的城牆都被攻陷;他們必把你圍困在耶和華你的 神賜給你的全地的各城裡。
53Ug magakaon ka sa bunga sa imong kaugalingong lawas, sa unod sa imong mga anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa panahon sa paglikos kanimo ug sa kalisud nga igapaguol kanimo sa imong mga kaaway.
53你在仇敵圍困和窘迫你的時候,要吃你身所生的,就是吃耶和華你的 神賜給你的兒女的肉。
54Ang tawo nga malomo kaninyo, ug ang labing mahuyang, ang iyang mata magamangil-ad alang sa iyang igsoon, ug alang sa asawa sa iyang dughan, ug alang sa mahabilin sa iyang mga anak nga mahabilin kaniya;
54你們中間溫柔嫩弱的男人,必敵視自己的兄弟、懷中的妻子和餘剩的兒女;
55Aron siya dili magahatag sa usa kanila sa unod sa iyang mga anak nga iyang pagakan-on, kay walay nahabilin kaniya, sa panahon sa pag-atang, ug sa kaguol nga igaguol kanimo sa imong kaaway sa tanan mo nga mga ganghaan.
55甚至在你的仇敵圍困和窘迫你在各城裡的時候,他要吃自己兒女的肉,卻不肯分給他們任何人,因為他沒有甚麼剩下的。
56Ang malomo ug ang maluya nga babaye sa taliwala ninyo, nga dili gayud motunob sa lapalapa sa iyang tiil sa ibabaw sa yuta tungod sa pagkalomo ug pagkaluya, ang iyang mata magamangil-ad alang sa bana sa iyang dughan, ug alang sa iyang anak nga lalake, ug alang sa iyang anak nga babaye,
56你們中間溫柔嬌嫩的婦人,素來因為溫柔嬌嫩不肯把腳掌踏在地上,現在必敵視自己懷中的丈夫和自己的兒女。
57Ug alang sa iyang bata nga nagagula sa taliwala sa iyang mga tiil, ug alang sa iyang mga anak nga igaanak niya; kay sila pagakan-on niya sa tago tungod sa pagkakulang sa tanang mga butang, sa paglikos kanimo ug sa kaguol nga ipaguol kanimo sa imong kaaway sa imong mga ganghaan.
57她暗中把自己兩腿之間出來的嬰孩,和自己生的兒女吃掉,因為在你的仇敵圍困和窘迫你在各城裡的時候,她甚麼都沒有了。
58Kong ikaw dili magbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan nga nahasulat niini nga basahon, nga pagakahadlokan mo kining ngalan nga mahimayaon ug makalilisang nga ngalan, SI JEHOVA NGA IMONG DIOS;
58“如果你不謹守遵行寫在這書上的這律法的一切話,不敬畏這榮耀和可畏的名,就是耶和華你的 神,
59Unya pagahimoon ni Jehova nga makapatingala gayud ang imong mga kamatay, ug ang mga kamatay sa imong kaliwatan, bisan pa ang mga kamatay nga dagku, ug mga tagdugay nga molungtad, ug mga sakit nga dautan ug mga tagdugay.
59耶和華就必使你和你的後裔遭受奇災,就是大而長久的災,毒而長久的病。
60Ug iyang pagapabalikon kanimo ang tanan nga mga sakit sa Egipto, nga imong gikahadlokan; ug sila motakboy kanimo.
60他必使你懼怕的埃及人的各種疾病都臨到你身上,緊緊地纏著你。
61Ingon man usab ang tanan nga sakit, ug ang tanan nga kaguol, nga wala mahasulat sa basahon niini nga Kasugoan, igapadala sila ni Jehova kanimo, hangtud nga malaglag ikaw.
61又把這律法書上沒有記載的各樣災病,都降在你身上,直到你被消滅。
62Ug magapabilin kamo nga diyutay ang gidaghanon, samtang kaniadto sama kamo sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon; tungod kay wala ka magtuman sa tingog ni Jehova nga imong Dios.
62你們以前雖然像天上的星那麼多,現在剩下的人數卻寥寥可數,因為你不聽從耶和華你的 神的話。
63Ug mahitabo nga ingon nga si Jehova nalipay tungod kaninyo sa pagbuhat kaninyo ug kaayohan, ug sa pagpadaghan kaninyo, mao usab nga malipay si Jehova kaninyo sa pagpalumpag kaninyo, ug sa paglaglag kaninyo: ug pagalukahon kamo gikan sa ibabaw sa yuta, nga inyong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini.
63先前耶和華怎樣喜歡你們得好處,使你們人數眾多,將來也必怎樣喜歡你們滅亡,把你們消滅;你們必從要進去得為業的地上被拔除。
64Ug si Jehova magapatlaag kanimo sa taliwala sa tanang mga katawohan, gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa usa usab ka tumoy sa yuta: ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan, bisan kahoy ug bato.
64耶和華必使你分散在萬民中,從地的這邊到地的那邊;在那裡你要事奉你和你的列祖不認識的別的神,就是木頭和石頭做的神。
65Ug sa taliwala niining maong mga nasud dili ka makakaplag ug kasayon, ug didto dili makakaplagan, ang kapahulayan sa lapalapa sa imong tiil: apan didto pagahatagan ka ni Jehova ug kasingkasing nga mahadlokon, ug pagluya sa mga mata, ug pagkahunos sa kalag:
65在那些國中,你必不得安息,也沒有腳掌歇息的地方;耶和華卻必使你在那裡心中發顫,眼目憔悴,精神頹廢。
66Ug ang imong kinabuhi magabitay sa pagduhaduha sa atubangan mo; ug mahadlok ikaw sa gabii ug sa adlaw, ug ikaw walay katinoan sa imong kinabuhi.
66你未來的生命必懸而不定;你必晝夜恐懼,生命難保。
67Sa pagkabuntag magaingon ka: Maayo unta kong mahapon na! Ug sa hapon magaingon ka: Maayo unta kong mabuntag na! tungod sa kalisang sa imong kasingkasing nga imong kahadlokan, ug tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata.
67因你心裡的懼怕驚恐和你眼中看見的景象,早晨你必說:‘但願現在是晚上!’晚上你必說:‘但願現在是早晨!’
68Ug pagapabalikon ka ni Jehova ngadto sa Egipto sa sakayan, pinaagi sa dalan nga giingon ko kanimo: Dili na gayud nimo kini makita pag-usab; ug didto magabaligya kamo sa inyong kaugalingon ngadto sa inyong mga kaaway ingon nga mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, ug walay tawo nga magapalit kaninyo.
68耶和華必用船把你送回埃及去,走我曾經告訴你,你不得再見的那條路;在那裡你們必賣身給你的仇敵作奴僕和作婢女,卻沒有人買。”