1Ug sa diha nga nakita sa katawohan nga si Moises nagdugay sa paglugsong gikan sa bukid, ang katawohan nagtigum sa ilang kaugalingon ngadto kang Aaron ug miingon kaniya: Tindog, ug buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo, kay mahitungod niining Moises, kadtong tawo nga nagkuha kanamo gikan sa yuta sa Egipto, kami wala manghibalo kong unsay nahitabo kaniya.
1金牛像人民見摩西遲遲不下山,就聚集到亞倫那裡去,對他說:“起來,為我們做神像可以走在我們前頭領路,因為那摩西,就是把我們從埃及地領出來的那個人,我們不知道他遭遇了甚麼事。”
2Ug si Aaron miingon kanila: Panangtanga ninyo ang mga arios nga bulawan nga anaa sa mga dalunggan sa inyong mga asawa, ug sa inyong mga anak nga lalake, ug sa inyong mga anak nga babaye, ug dad-a kini ninyo ngari kanako.
2亞倫對他們說:“把你們妻子和兒女戴在耳上的金環摘下來,送來給我。”
3Ug ang tibook nga katawohan nanangtang sa mga ariyos nga bulawan nga diha sa ilang mga dalunggan, ug gidala kini ngadto kang Aaron.
3全體人民就把他們耳上的金耳環都摘下來,送來給亞倫。
4Ug siya nagdawat niini sa mga kamot nila, ug gikulit kini niya uban sa usa ka silsil, ug gihimo niya kini nga usa ka nating vaca nga tinunaw. Ug miingon sila: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga mikuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto!
4亞倫從他們手中接過來,用雕刻的工具雕刻,鑄造了一個牛像;他們就說:“以色列啊,這就是你們的神,就是把你從埃及地領出來的那位。”
5Ug sa diha nga si Aaron nakakita niini, nagtukod siya ug usa ka halaran sa atubangan sa nating vaca ; ug si Aaron nagmantala, ug miingon: Ugma mao ang fiesta ni Jehova.
5亞倫看見了,就在牛像面前築了一座祭壇,並且宣告,說:“明日是耶和華的節日。”
6Ug nanagmata sila sa pagsayo sa sunod nga buntag ug nanaghalad sila ug mga halad-nga-sinunog, ug nanagdala sila ug mga halad-sa-pakigdait; ug milingkod ang katawohan sa pagkaon ug sa pag-inum, ug nanagpanindog sila sa pagdula.
6次日清早,人民起來,就獻上了燔祭,也帶來了平安祭;然後他們坐下吃喝,起來玩樂。
7Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumakaw ka, lumugsong ka ngadto sa ubos; kay ang imong katawohan nga gikuha mo gikan sa yuta sa Egipto, nanagdaut sa ilang kaugalingon.
7摩西向 神求情(申9:12~14)耶和華對摩西說:“你下山去吧,因為你的人民,就是你從埃及地領出來的,已經敗壞了。
8Sila nahisimang sa hinanali gikan sa dalan nga akong gisugo kanila, ug nanagbuhat sila alang kanila ug usa ka nating vaca nga tinunaw, ug nanagsimba sila niini, ug nanaghalad sila niini, ug nanag-ingon: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto.
8他們很快就偏離了我吩咐他們的道路,為自己鑄造了一個牛像,向它跪拜,向它獻祭,說:‘以色列啊,這就是你的神,就是把你從埃及地領出來的那位。’”
9Ug si Jehova miingon kang Moises: Nakita ko kining katawohan, ug ania karon, kini maoy katawohan nga magahi ug liog.
9耶和華對摩西說:“我看這人民,真是硬著頸項的人民。
10Busa karon, pasagdi ako nga magadilaab ang akong kaligutgut batok kanila, ug aron pagaut-uton ko sila, ug ikaw pagabuhaton nga usa ka daku nga nasud.
10現在,你且由得我,讓我向他們發烈怒,把他們消滅;我要使你成為大國。”
11Ug si Moises nangamuyo kang Jehova nga iyang Dios, ug nag-ingon: Oh Jehova, ngano ba nga magadilaab ang imong kaligutgut batok sa imong katawohan nga imong gikuha gikan sa yuta sa Egipto uban sa usa ka dakung gahum ug uban sa usa ka kamot nga kusgan?
11摩西就懇求耶和華他的 神施恩,說:“耶和華啊,你為甚麼向你的人民發烈怒呢?這人民是你用大能和全能的手從埃及地領出來的。
12Kay ngano ba nga magasulti ang mga Egiptohanon, nga magaingon: Alang sa kadautan gikuha mo sila aron sa pagpatay kanila dinhi sa mga kabukiran, ug sa pag-ut-ut kanila gikan sa nawong sa yuta? Kuhaa ang kabangis sa imong kasuko ug bumulag ka gikan niining kadautan batok sa imong katawohan.
12為甚麼讓埃及人議論,說:‘把他們領出來是出於惡意的,要在山上殺死他們,在地上消滅他們’呢?求你回心轉意,不發烈怒;求你改變初衷,不降禍給你的人民。
13Hinumdumi si Abraham, si Isaac ug si Israel nga imong mga alagad, nga kanila nanumpa ikaw nga sa imong kaugalingon gayud, ug miingon ikaw kanila: Pagapadaghanon ko ang inyong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug kining tibook nga yuta nga akong giingon, akong ihatag sa inyong kaliwatan, ug sila magapanunod niini sa walay katapusan.
13求你記念你的僕人亞伯拉罕、以撒、雅各;你曾經指著自己向他們起誓,說:‘我必使你的後裔增多,好像天上的星一樣;我必把我應許的這全地賜給你的後裔,他們必永遠承受這地作產業。’”
14Ug si Jehova nagbasul sa kadautan nga iyang giingon nga iyang pagabuhaton unta sa iyang katawohan.
14於是,耶和華改變初衷,不把他所說的禍降在他的人民身上。
15Ug si Moises mibalik, ug milugsong gikan sa bukid, nga ginadala sa iyang kamot ang duruha ka papan sa pagpamatuod; ang mga papan nga gisulatan sa iyang duruha ka luyo; sa usa ka luyo ug sa pikas gisulatan kini.
15摩西發怒摔破法版(申9:15~21)摩西轉身,從山上下來,手裡拿著兩塊法版;法版是兩面寫的,這面和那面都寫著字。
16Ug ang mga papan binuhat sa Dios, ug ang sulat mao ang sulat sa Dios, nga gikulit sa ibabaw sa mga papan.
16法版是 神的工作,字是 神寫的,刻在法版上。
17Ug sa diha nga si Josue nakadungog sa kagahub sa katawohan, samtang sila nagasinggit, miingon siya kang Moises: Adunay kagahub sa gubat sa dapit sa campo.
17約書亞聽見人民呼喊的聲音的時候,就對摩西說:“營裡有戰爭的聲音。”
18Ug siya miingon: Dili man mao ang paghugyaw sa mga mananaug, ni mao ang tingog niadtong mga nagatu-aw tungod kay nadaug sila; apan ang kagahub nga ila sa mga nagaambahan maoy nadungog ko.
18摩西回答:“這不是戰勝的呼聲,也不是戰敗的呼聲;我聽見的是歌唱的聲音。”
19Ug nahitabo kini, nga sa pag-abut niya haduol sa campo, nga nakita niya ang nating vaca, ug ang mga pagsayaw; ug misilaub ang kasuko ni Moises, ug gisalibay niya ang mga papan gikan sa iyang mga kamot, ug nadugmok kini sa lusaran sa bukid.
19摩西走近營前的時候,看見了那牛犢,又看見了有人唱歌跳舞,他就發烈怒,把兩塊法版從他的手中摔掉,在山下把它們摔碎了。
20Ug gikuha niya ang nating vaca nga ilang gibuhat, ug kini gisunog niya sa kalayo, ug kini gigaling niya hangtud nga napulbos, ug gisabwag kini sa ibabaw sa mga tubig ug kini gipainum niya sa mga anak sa Israel.
20又把他們所做的那牛犢拿過來,用火焚燒,磨到粉碎,撒在水面上,讓以色列人喝。
21Ug si Moises miingon kang Aaron: Unsa ba ang gibuhat niining katawohan kanimo nga ikaw nagadala man ug usa ka dakung sala sa ibabaw nila?
21摩西對亞倫說:“這人民向你作了甚麼,你竟使他們陷在大罪裡呢?”
22Ug mitubag si Aaron: Dili unta mosilaub ang kasuko sa akong ginoo; ikaw nakaila sa katawohan, nga sila naandam alang sa kadautan.
22亞倫回答:“求我主不要發烈怒,你知道這人民傾向罪惡。
23Kay sila nanag-ingon kanako: Buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo; kay mahitungod niining Moises, ang tawo nga mikuha kanamo gikan sa Egipto, kami wala manghibalo sa nahitabo kaniya.
23他們對我說:‘給我們做神像,可以在我們前面引路,因為那摩西,就是把我們從埃及地領出來的那個人,我們不知道他遭遇了甚麼事。’
24Ug ako miingon kanila: Bisan kinsa nga adunay bulawan, tangtanga ninyo kana. Ug ilang gihatag kini kanako, ug gibutang ko kini sa kalayo, ug migula kining nating vaca.
24我對他們說:‘凡是有金子的,都可以摘下來’,他們就給了我;我把它丟在火裡,這牛犢就出來了。”
25Ug sa nakita ni Moises nga ang katawohan nagpatuyang (kay gitugutan sila ni Aaron sa pagpatuyang sa pagkaagi nga naulawan sila sa taliwala sa ilang mga kaaway),
25懲罰拜金牛犢的人摩西看見人民放肆原來是亞倫縱容他們,使他們成為那些起來與他們為敵的人的笑柄,
26Unya si Moises mitindog sa pultahan sa campo, ug miingon: Kong kinsa ang dapig kang Jehova moari siya kanako. Ug ang tanan nga mga anak ni Levi mitingub ngadto kaniya.
26就站在營門中,說:“凡是屬耶和華的,都可以到我這裡來。”於是,所有利未的子孫都到他那裡聚集。
27Ug siya miingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Magtakin ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti diha sa iyang hawak ug pangagi kamo, ug magbalik-balik kamo gikan sa usa ka pultahan ngadto sa usa ka pultahan sa campo, ug patya ninyo ang tagsatagsa sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa sa iyang kauban, ug ang tagsatagsa sa iyang silingan.
27摩西對他們說:“耶和華以色列的 神這樣說:‘你們各人要把自己的劍佩在大腿上,在營中往來行走,從這門到那門;你們各人要殺自己的兄弟、鄰舍和親人。’”
28Ug gibuhat kini sa mga anak ni Levi, sumala sa pulong ni Moises, ug nangapukan sa katawohan niadtong adlawa ang totolo ka libo ka tawo.
28利未的子孫照著摩西的話作了;那一天,人民中被殺的約有三千人。
29Ug si Moises miingon: Igahin ang inyong kaugalingon karon kang Jehova, oo, ang tagsatagsa ka tawo batok sa iyang anak nga lalake, ug batok sa iyang igsoon nga lalake; aron siya maghatag kaninyo sa iyang panalangin niining adlawa.
29摩西說:“今天你們要奉獻自己歸耶和華為聖,因為各人犧牲了自己的兒子和兄弟,好使耶和華今天賜福給你們。”
30Ug nahatabo nga sa adlaw nga misunod, nga si Moises miingon sa katawohan: Nakasala kamo ug usa ka dakung sala: ug karon motungas ako ngadto kang Jehova; tingali magabuhat ako ug halad-sa-pagtabon sa sala alang sa inyong mga sala.
30摩西代禱(申9:25~29)第二天,摩西對人民說:“你們犯了大罪,現在我要上耶和華那裡去,或者我可以為你們贖罪。”
31Ug si Moises mibalik ngadto kang Jehova, ug miingon: Oh, kining katawohan nakasala ug usa ka dakung sala, ug nagbuhat sila ug mga dios nga bulawan.
31於是,摩西回到耶和華那裡,說:“唉,這人民犯了大罪,為自己做了金神像。
32Apan karon, kong pasayloon mo ang ilang sala; ug dili ugaling, palaa ako, ginaampo ko kanimo, gikan sa imong basahon nga gisulatan mo.
32現在,如果你肯赦免他們的罪,那就好了;如果不肯,求你從你所寫的冊上把我塗抹吧。”
33Ug si Jehova miingon kang Moises: Bisan kinsa nga nakasala batok kanako, kini siya pagapalaon ko sa akong basahon.
33耶和華對摩西說:“誰得罪了我,我就要從我的冊上把誰塗抹。
34Ug lumakaw ka, dad-a kining katawohan didto sa dapit nga akong giingon kanimo. Ania karon, ang akong manolonda magauna kanimo; apan sa adlaw sa akong pagdu-aw, pagaduawon ko ang ilang sala sa ibabaw nila.
34現在你去吧,領這人民到我吩咐你的地方去。看哪,我的使者必在你前面引路;只是在我追討的日子,我必追討他們的罪。”
35Ug gisamaran ni Jehova ang katawohan, kay nagbuhat sila ug nating vaca, nga gibuhat ni Aaron.
35耶和華擊殺人民是因為他們敬拜亞倫做的牛犢。