1Ug may gutom sa yuta, labut pa sa unang gutom sa mga adlaw ni Abraham; ug miadto si Isaac kang Abimelech nga hari sa mga Filistihanon sa Gerar.
1以撒與亞比米勒從前在亞伯拉罕的時候,曾經有過一次饑荒,現在那地又有饑荒,以撒就到基拉耳去,到非利士人的王亞比米勒那裡。
2Ug mitungha kaniya si Jehova, ug siya miingon kaniya: Dili ka maglugsong ngadto sa Egipto: pumuyo ka sa yuta nga akong igaingon kanimo:
2耶和華向以撒顯現,說:“你不要下到埃及去,要住在我所指示你的地方。
3Pumuyo ka niining yutaa, ug ako magauban kanimo, ug ikaw pagapanalanginan ko; kay kanimo ug sa imong kaliwatan, igahatag ko ngatanan kining mga yutaa, ug pagatukoron ko ang panumpa nga gipanumpaan ko kang Abraham nga imong amahan.
3你要寄居在這地,我必與你同在,必賜福給你,因為我要把這全地都賜給你和你的後裔,履行我向你父親亞伯拉罕所起的誓。
4Ug pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug igahatag ko sa imong kaliwatan kining tanan nga mga yuta; ug ang tanang mga nasud sa yuta mapanalanginan diha sa imong kaliwat:
4我必使你的後裔增多,好像天上的星那樣多;我必把這全地都賜給你的後裔;地上的萬國都必因你的後裔得福。
5Kay nagpatalinghug si Abraham sa akong tingog, ug gibantayan niya ang akong tulomanon, ang akong mga sugo, ang akong mga pamatasan, ug ang akong mga balaod.
5這是因為亞伯拉罕聽從了我的話,遵守了我的吩咐、我的命令、我的條例和我的律法。”
6Busa, mipuyo si Isaac sa Gerar.
6於是,以撒就住在基拉耳。
7Ug ang mga tawo niadtong dapita nanagpangutana kaniya mahatungod sa iyang asawa; ug siya mitubag: Siya akong igsoon nga babaye; kay nahadlok siya sa pag-ingon: Siya akong asawa; kay tingali, matud niya , patyon ako sa mga tawo niining dapita tungod kang Rebeca; kay maanyag siya nga pagatan-awon.
7那地方的人問起他的妻子,他就回答:“她是我的妹妹。”因為他不敢說:“她是我的妻子。”他心裡想:“恐怕這地方的人,因利百加的緣故把我殺了,因為她容貌美麗。”
8Ug nahitabo nga, sa nagpuyo siya didto sa daghang mga adlaw, si Abimelech, nga hari sa mga Filistihanon, mitambo sa usa ka tamboanan, ug hingkit-an niya si Isaac nga naglingawlingaw uban kang Rebeca nga iyang asawa.
8以撒在那裡住了很久。有一天,非利士人的王亞比米勒從窗戶裡向外觀望,看見以撒正在愛撫他的妻子利百加。
9Ug gitawag ni Abimelech si Isaac, ug miingon siya: Ania karon, siya mao, sa pagkamatuod, ang imong asawa busa, nganong miingon ka: Siya akong igsoon nga babaye? Ug si Isaac mitubag kaniya: Kay miingon ako, tingali ug mamatay ako tungod kaniya.
9亞比米勒於是把以撒召了來,對他說:“你看,她實在是你的妻子,你怎麼說是你的妹妹呢?”以撒回答他:“因為我心裡想:‘恐怕我因她的緣故喪命。’”
10Ug si Abimelech miingon: Unsa kining gibuhat mo kanamo? Ang usa sa mga tawo diriyut makatipon paghigda sa imong asawa, ug ikaw mao unta ang magadala ug sala sa ibabaw kanamo.
10亞比米勒說:“你向我們作的是甚麼事呢?人民中間險些有人與你的妻子同睡,那你就把我們陷在罪惡裡了。”
11Unya si Abimelech nagsugo sa tanan nga mga tawo nga nagaingon: Ang magatandog niining tawohana kun sa iyang asawa, sa pagkamatuod, pagapatyon siya.
11於是,亞比米勒吩咐全國人民,說:“凡是觸犯這人或是他的妻子的,必被處死。”
12Ug nagpugas si Isaac niadtong yutaa, ug nakapanuig niadtong tuiga ug usa ka gatus ka pilo, kay siya gipanalanginan ni Jehova.
12以撒在那裡耕種,那一年豐收百倍,
13Ug ang tawo midaku ug nagpadayon sa pagdaku hangtud nga siya nahimo nga labing daku gayud.
13他就日漸昌大,越來越富有,成了個大富翁。
14Ug nakapanag-iya siya sa mga panon sa mga carnero, ug nakapanag-iya sa mga panon sa mga vaca, ug daku nga panimalay: Ug nangasina kaniya ang mga Filistihanon.
14他擁有羊群、牛群和很多僕人,非利士人就嫉妒他。
15Karon ang tanan nga mga atabay nga gipangalot sa mga binatonan sa iyang amahan nga si Abraham gipanabonan sa mga Filistihanon, ug kini gipanagpuno nila sa yuta.
15他父親亞伯拉罕在世的時候,所有由他父親僕人挖的井,非利士人都塞住了,填滿了土。
16Ug miingon si Abimelech kang Isaac: Pahilayo ka kanamo; kay ikaw labi pa gayud nga gamhanan kay kanamo.
16亞比米勒對以撒說:“你離開我們去吧,因為你比我們強大得多了。”
17Ug si Isaac mipahawa didto. Ug gipatindog niya ang iyang mga balongbalong sa walog sa Gerar, ug mipuyo didto.
17以撒於是離開那裡,在基拉耳谷支搭帳棚,住在那裡。
18Ug gikalot pag-usab ni Isaac ang mga atabay sa tubig, nga ilang gikalot sa mga adlaw ni Abraham, nga iyang amahan; kay gitabonan sa mga Filistihanon sa tapus mamatay si Abraham. Ug kini gihinganlan niya ingon sa mga ngalan nga gibutang kanila sa iyang amahan.
18他父親亞伯拉罕在世的時候,僕人所挖的水井,在亞伯拉罕死後都被非利士人塞住了。以撒重新挖掘這些井,仍然照著他父親所起的名字叫它們。
19Ug ang mga binatonan ni Isaac nanagkalot didto sa walog, ug hingkaplagan nila didto ang usa ka atabay sa mga tubig nga nagatubod.
19以撒的僕人在山谷裡挖井,在那裡挖得一口活水井。
20Ug ang mga magbalantay sa kahayupan sa Gerar nanagpakig-away sa mga magbalantay sa kahayupan ni Isaac, nga nagaingon: Ang tubig amo man. Ug gihinganlan ang atabay Esek, kay sila nakig-away kaniya.
20基拉耳的牧人與以撒的牧人爭鬧起來,說:“這水是我們的。”以撒就給那井起名叫埃色,因為他們與他相爭。
21Ug nagkalot na usab sila ug lain nga atabay, ug nakig-away usab sila tungod niini; ug kini gihinganlan niya Sitnah.
21以撒的僕人又挖了另一口井,他們又為這井爭鬧起來,因此以撒給這井起名叫西提拿。
22Ug mipahawa siya didto, ug mikalot ug laing atabay; ug alang niana wala na sila makig-away; ug kini gihinganlan niya Rehoboth, ug miingon siya: Sanglit karon si Jehova mihatag ug dapit alang kanato ug magadaghan kita sa yuta.
22以撒離開那裡,又挖了另一口井;他們不再為這井爭鬧了,他就給那井起名利河伯,因為他說:“現在耶和華給我們寬闊的地方,我們必在這裡繁盛起來了。”
23Ug siya mitungas gikan didto padulong sa Beer-seba.
23以撒從那裡上到別是巴去。
24Ug mitungha kaniya ang Ginoo niadtong gabhiona, ug miingon: Ako mao ang Dios ni Abraham, nga imong amahan; dili ka mahadlok kay ako magauban kanimo ug ikaw pagapanalanginan ko, ug pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan tungod kang Abraham nga akong ulipon.
24那天晚上,耶和華向他顯現,說:“我是你父親亞伯拉罕的 神;你不要怕,因為我與你同在;我必為了我僕人亞伯拉罕的緣故,賜福給你,使你的後裔增多。”
25Ug si Isaac mipatindog didto ug usa ka halaran, ug nangaliya siya sa ngalan ni Jehova; ug gipatindog niya didto ang iyang balongbalong; ug ang mga binatonan ni Isaac nagkalot ug usa ka atabay.
25以撒就在那裡築了一座祭壇,呼求耶和華的名;又在那裡支搭帳棚;以撒的僕人也在那裡挖了一口井。
26Unya si Abimelech miadto kaniya gikan sa Gerar ug si Ahussath, nga abyan niya, ug si Pichol, nga capitan sa iyang kasundalohan.
26以撒與亞比米勒立約亞比米勒和他的朋友亞戶撒,以及他的軍長非各,從基拉耳來到以撒那裡。
27Ug miingon kanila si Isaac: Nganong mianhi kamo kanako, sa nakita nga kamo nagadumot kanako, nga gisalikway man gani ninyo ako sa halayo kaninyo?
27以撒問他們:“你們既然恨我,把我從你們中間趕出來,為甚麼又到我這裡來呢?”
28Ug sila mingtubag: Nakita namo sa dayag gayud nga si Jehova nag-uban kanimo ug nanag-ingon kami: Himoon ta ang usa ka panumpa sa taliwala kanato, bisan sa taliwala kanamo ug kanimo, ug magapakigsaad kami kanimo;
28他們回答:“我們實在看見耶和華與你同在,因此我們想:‘不如我們雙方起誓。’讓我們與你立約吧;
29Aron dili ka magabuhat ug dautan alang kanamo, maingon nga kami wala magatandog kanimo, ug ingon nga kaming tanan nagbuhat ug maayo alang kanimo, ug ikaw gipagikan namo sa pakigdait; ikaw karon mao ang gibulahan ni Jehova.
29你不要傷害我們,正如我們從來沒有觸犯你,只有善待你,讓你平平安安地離開。現在你是蒙耶和華賜福的了。”
30Ug siya nagbuhat ug kombira alang kanila, ug nangaon sila ug nanginum;
30以撒就為他們擺設筵席,他們就一起吃喝。
31Ug mingbangon sila sa kaadlawon, ug nanagpanumpa sila ang usa sa usa; ug gipagikan sila ni Isaac, ug sila nanglakat gikan kaniya sa pakigdait.
31第二天,他們清早起來,彼此起誓;以撒就送他們走,他們平平安安地離開他走了。
32Ug niadtong adlawa gayud nahitabo nga miabut ang mga sulogoon ni Isaac, ug nanagsugilon kaniya mahatungod sa atabay nga ilang gikalot ug sila nanag-ingon kaniya: Ang tubig hingkaplagan namo.
32那一天,以撒的僕人來把他們挖井的事告訴他,說:“我們找到水了。”
33Ug kini gihinganlan niya ug Seba: tungod niini, ang ngalan niadtong lungsora Beer-seba hangtud niining adlawa.
33以撒就給那井起名叫示巴,因此那城名叫別示巴,直到今日。
34Ug sa may panuigon na si Esau nga kap-atan ka tuig nangasawa siya kang Judith, anak nga babaye ni Beeri, nga Hetehanon, ug kang Basemat, anak nga babaye ni Elon, nga Hetehanon.
34以掃娶二妻以掃四十歲的時候,娶了赫人比利的女兒猶滴,和赫人以倫的女兒巴實抹為妻。
35Ug kini sila mao ang kapaitan sa kalag alang kang Isaac ug kang Rebeca.
35她們二人常使以撒和利百加傷心難過。