1Mga igsoon ko, ang pagtoo sa atong Ginoong Jesucristo, ang Ginoo sa himaya, dili ninyo batonan nga may pagpasulabi sa mga tawo.
1My brethren, hold not, in respect of persons, the faith of the glory of our Lord Jesus Christ,
2Kay kong adunay mosulod sa inyong simbahan nga usa ka tawo nga may singsing nga bulawan, ug nagagilakgilak nga panapton, ug mosulod usab ang usa ka kabus nga may panapton nga ubos;
2for if there may come into your synagogue a man with gold ring, in gay raiment, and there may come in also a poor man in vile raiment,
3Ug may pagtagad kamo sa nagasaput sa panapton nga nagagilakgilak, ug moingon kaniya: Lumingkod ka dinhi sa maayong dapit; ug sa tawong kabus magaingon kamo: Tumindog ka didto; kun: Lumingkod ka dinha sa ilalum sa akong tumbanan;
3and ye may look upon him bearing the gay raiment, and may say to him, `Thou — sit thou here well,` and to the poor man may say, `Thou — stand thou there, or, Sit thou here under my footstool,` —
4Wala ba kamo ing pagpasulabi sa taliwala ninyo, ug nangahimo kamo nga mga maghuhukom nga may dautang hunahuna?
4ye did not judge fully in yourselves, and did become ill-reasoning judges.
5Mga hinigugmako nga mga igsoon, patalinghugi ninyo: Wala ba pagpilia sa Dios ang mga kabus sumala sa kalibutan, aron mangadato sa pagtoo, ug sila manununod sa gingharian, nga iyang gisaad kanila niadtong mga nahagugma kaniya?
5Hearken, my brethren beloved, did not God choose the poor of this world, rich in faith, and heirs of the reign that He promised to those loving Him?
6Apan gipakaulawan ninyo ang kabus nga tawo. Wala ba kamo paglupigi sa mga dato, ug sila gayud nanagguyod kaninyo ngadto sa atubangan sa mga hukmanan?
6and ye did dishonour the poor one; do not the rich oppress you and themselves draw you to judgment-seats;
7Wala ba sila magpasipala sa dungganong ngalan, nga tungod kaniya gipanawag kamo?
7do they not themselves speak evil of the good name that was called upon you?
8Labut pa kong sa pagkamatuod, nagatuman kamo sa harianon nga Kasugoan, sumala sa Kasulatan: Higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon, nagabuhat kamo ug maayo;
8If, indeed, royal law ye complete, according to the Writing, `Thou shalt love thy neighbour as thyself,` — ye do well;
9Apan kong may pagpasulabi kamo sa mga tawo, nakasala kamo, ug hinukman kamo sa Kasugoan, nga kamo maglalapas.
9and if ye accept persons, sin ye do work, being convicted by the law as transgressors;
10Kay bisan kinsa nga magabantay sa tibook nga Kasugoan, apan unya makasala siya sa usa ka bahin, magamalapason siya sa tanan.
10for whoever the whole law shall keep, and shall stumble in one [point], he hath become guilty of all;
11Kay siya nga nagaingon: Dili ka magpanapaw, nag-ingon usab: Dili ka magpatay. Karon, bisan ikaw wala magpanapaw, apan nakapatay ka, nahimo ka nga malapason sa Kasugoan.
11for He who is saying, `Thou mayest not commit adultery,` said also, `Thou mayest do no murder;` and if thou shalt not commit adultery, and shalt commit murder, thou hast become a transgressor of law;
12Busa managsulti kamo ug managbuhat kamo, ingon sa mga tawo nga pagahukman sa usa ka Kasugoan sa kagawasan.
12so speak ye and so do, as about by a law of liberty to be judged,
13Kay ang hukom walay kalooy alang kaniya nga wala magapakita ug kalooy; ug ang kalooy magahimaya batok sa hukom.
13for the judgment without kindness [is] to him not having done kindness, and exult doth kindness over judgment.
14Mga igsoon ko, unsa ba ang kapuslanan, kong ang usa ka tawo nagaingon nga siya may pagtoo, apan walay mga buhat? makaluwas ba kaniya kanang pagtohoa?
14What [is] the profit, my brethren, if faith, any one may speak of having, and works he may not have? is that faith able to save him?
15Ug kong ang usa ka igsoon nga lalake kun igsoon nga babaye, hubo ug kulang siya sa makaon sa matag-adlaw;
15and if a brother or sister may be naked, and may be destitute of the daily food,
16Ug mag-ingon kanila ang usa kaninyo: Lumakaw kamo sa pakigdait, magmainit kamo ug magbusog kamo; apan wala ninyo sila paghatagi sa mga butang nga kinahanglanon sa lawas; unsay kapuslanan niana?
16and any one of you may say to them, `Depart ye in peace, be warmed, and be filled,` and may not give to them the things needful for the body, what [is] the profit?
17Ingon man usab ang pagtoo, kong walay mga buhat, patay man sa iyang kaugalingon.
17so also the faith, if it may not have works, is dead by itself.
18Apan magaingon ang usa ka tawo: Ikaw may pagtoo, ug ako may mga buhat. Ipakita mo kanako ang imong pagtoo nga walay mga buhat, ug ako magapakita kanimo sa akong pagtoo pinaagi sa akong mga buhat.
18But say may some one, Thou hast faith, and I have works, shew me thy faith out of thy works, and I will shew thee out of my works my faith:
19Ikaw nagatoo nga usa ra ang Dios; nagabuhat ka ug maayo: ang mga yawa nagatoo usab, ug nagapangurog.
19thou — thou dost believe that God is one; thou dost well, and the demons believe, and they shudder!
20Apan buot ba ikaw nga masayud, oh tawo nga walay pulos, nga ang pagtoo, sa mahabulag sa mga buhat patay?
20And dost thou wish to know, O vain man, that the faith apart from the works is dead?
21Wala ba pakamatarunga si Abraham nga atong amahan, pinaagi sa mga buhat, sa diha nga naghalad siya sa iyang anak nga si Isaac, sa ibabaw sa halaran?
21Abraham our father — was not he declared righteous out of works, having brought up Isaac his son upon the altar?
22Nakita mo nga ang iyang pagtoo naghimo kuyog sa iyang mga buhat; ug ang pagtoo gihingpit pinaagi sa mga buhat;
22dost thou see that the faith was working with his works, and out of the works the faith was perfected?
23Ug natuman ang Kasulatan, nga nagaingon: Ug si Abraham mitoo sa Dies, ug kana giisip kaniya alang sa pagkamatarung; ug gitawag siya nga abyan sa Dios.
23and fulfilled was the Writing that is saying, `And Abraham did believe God, and it was reckoned to him — to righteousness;` and, `Friend of God` he was called.
24Nakita ninyo nga ang tawo gipakamatarung tungod sa mga buhat, ug dili lamang tungod sa pagtoo.
24Ye see, then, that out of works is man declared righteous, and not out of faith only;
25Ug sa mao nga pagkaagi si Rahab nga bigaon, wala ba usab pagpakamatarunga tungod sa mga buhat sa pagdawat niya sa mga sinugo, ug gipadala niya sila sa lain nga dalan?
25and in like manner also Rahab the harlot — was she not out of works declared righteous, having received the messengers, and by another way having sent forth?
26Kay maingon nga patay ang lawas nga bulag sa espiritu, mao man usab ang pagtoo nga bulag sa mga buhat patay man.
26for as the body apart from the spirit is dead, so also the faith apart from the works is dead.