Cebuano

Darby's Translation

Proverbs

22

1Ang usa ka maayong ngalan labi pang maayong pilion kay sa dagkung mga bahandi, Ug ang mahigugmaong-kalooy kay sa salapi ug bulawan.
1A [good] name is rather to be chosen than great riches; loving favour rather than silver and gold.
2Ang adunahan ug ang kabus magakahibalag sila : Si Jehova mao ang nagbuhat kanilang tanan.
2The rich and poor meet together; Jehovah is the maker of them all.
3Ang usa ka buotan nga tawo makakita sa dautan, ug magatago sa iyang kaugalingon; Apan ang walay-pagtagad molabay lamang ug magaantus tungod niini.
3A prudent [man] seeth the evil, and hideth himself; but the simple pass on, and are punished.
4Ang balus sa pagkamapaubsanon ug pagkahadlok kang Jehova Mao ang pagkaadunahan, ug kadungganan, ug kinabuhi.
4The reward of humility [and] the fear of Jehovah is riches, and honour, and life.
5Mga tonok ug mga lit-ag maoy anaa sa dalan sa masukihon: Kadtong magabantay sa iyang kalag mahilayo gikan kanila.
5Thorns [and] snares are in the way of the perverse: he that keepeth his soul holdeth himself far from them.
6Bansaya ang bata diha sa dalan nga iyang pagalaktan, Ug bisan kong siya matigulang na siya dili mobiya gikan niana.
6Train up the child according to the tenor of his way, and when he is old he will not depart from it.
7Ang adunahan magahari ibabaw sa kabus; Ug ang manghuhulam mao ang ulipon sa magapahulam.
7The rich ruleth over the poor; and the borrower is servant to the lender.
8Kadtong magapugas ug kasal-anan nagaani ug kalisdanan; Ug ang baras sa iyang kasuko makawang.
8He that soweth unrighteousness shall reap iniquity, and the rod of his wrath shall have an end.
9Kadtong adunay usa ka mata nga madagayaon pagabulahanon; Kay siya nagahatag sa iyang tinapay sa kabus.
9He that hath a bountiful eye shall be blessed, for he giveth of his bread to the poor.
10Papahawaa ang mayubiton, ug ang pagpakigbingkil mogula; Oo, ang pagkalalis ug pagpakaulaw mohunong.
10Cast out the scorner, and contention will depart, and strife and ignominy shall cease.
11Kadtong mahagugma sa pagkaulay sa kasingkasing, Tungod sa gracia sa iyang mga q2 ngabilang hari mahimong iyan higala.
11He that loveth pureness of heart, upon whose lips is grace, the king is his friend.
12Ang mga mata ni Jehova magapanalipod kaniya nga may kahibalo; Apan siya magawagtang sa mga pulong sa tawong mabudhion
12The eyes of Jehovah preserve knowledge; but he overthroweth the words of the unfaithful.
13Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa gawas; Ako pagapatyon diha sa kadalanan.
13The sluggard saith, There is a lion without, I shall be killed in the streets!
14Ang baba sa mga dumuloong babaye maoy usa ka halalum nga gahong; Siya nga gidumtan ni Jehova mahulog niana.
14The mouth of strange women is a deep ditch: he with whom Jehovah is displeased shall fall therein.
15Ang mga binuang nabugkos diha sa kasingkasing sa usa ka bata; Apan ang bunal sa pagbadlong magapalabog niana sa halayo gikan kaniya.
15Folly is bound in the heart of a child; the rod of correction shall drive it far from him.
16Kadtong magadaugdaug sa kabus aron sa pagdugang sa iyang ganancia , Ug kadtong magahatag sa adunahan, modangat lamang sa kawalad-on.
16He that oppresseth the poor, it is to enrich him; he that giveth to the rich, [bringeth] only to want.
17Ikiling ang imong igdulungog, ug pamatia ang mga pulong sa manggialamon, Ug ibutang ang imong kasingkasing sa akong kahibalo.
17Incline thine ear, and hear the words of the wise, and apply thy heart unto my knowledge.
18Kay kini maoy butang nga makalilipay kong ikaw magatipig kanila diha kanimo, Kong sila mahiluna pagtingub diha sa imong mga ngabil.
18For it is a pleasant thing if thou keep them within thee: they shall be together fitted on thy lips.
19Aron ang imong pagsalig mahaanha kang Jehova, Akong gipahibalo kanimo sila niining adlawa, bisan kanimo.
19That thy confidence may be in Jehovah, I have made [them] known to thee this day, even to thee.
20Wala ba ako makasulat kanimo ug mga maayo uyamut nga mga butang Sa mga tambag ug kahibalo,
20Have not I written to thee excellent things, in counsels and knowledge,
21Aron sa pagpahibalo kanimo sa kasayuran sa mga pulong sa kamatuoran, Aron ikaw magadala pagbalik sa mga pulong sa kamatuoran ngadto kanila nga nagasugo kanimo?
21that I might make thee know the certainty of the words of truth; that thou mightest carry back words of truth to them that send thee?
22Ayaw pagkawati ang kabus tungod kay siya kabus; Ni magadaugdaug ka sa mga sinakit diha sa ganghaan:
22Rob not the poor, because he is poor, neither oppress the afflicted in the gate;
23Kay si Jehova magalaban sa ilang katungod, Ug moagaw sa kinabuhi niadtong nangagaw kanila.
23for Jehovah will plead their cause, and despoil the soul of those that despoil them.
24Ayaw pagpakighigala sa usa ka tawo nga maligut-guton; Ug sa masuk-anon nga tawo dili ka makigkuyog:
24Make no friendship with an angry man, and go not with a furious man;
25Tingali unya ikaw makakat-on sa iyang mga dalan, Ug makabaton ka sa lit-ag sa imong kalag.
25lest thou learn his paths, and get a snare to thy soul.
26Dili ka paisip nga usa kanila nga nagapanghampak sa kamot, Kun kanila nga maoy mga pasalig tungod sa mga utang.
26Be not of them that strike hands, of them that are sureties for debts:
27Kong ikaw walay kapaingnan sa pagbayad, Nganong iyang kuhaon ang imong higdaanan nga anaa sa ilalum nimo?
27if thou hast nothing to pay, why should he take away thy bed from under thee?
28Ayaw pagbalhina ang karaan nga mohon sa yuta, Nga gibutang sa imong mga amahan.
28Remove not the ancient landmark which thy fathers have set.
29Nakita mo ba ang usa ka tawo nga masingkamoton sa iyang patigayon? siya magatindog sa atubangan sa mga hari; Siya dili magatindog sa atubangan sa bastos nga mga tawo.
29Hast thou seen a man diligent in his work? He shall stand before kings; he shall not stand before the mean.