¹Busa nagaingon ako: Gisalikway ba sa Dios ang iyang katawohan? Kana dili mahimo! Kay ako Israelihanon usab, sa kaliwatan ni Abraham, sa banay ni Benjamin.

¹I say then, Has God cast away his people? Far be the thought. For *I* also am an Israelite, of [the] seed of Abraham, of [the] tribe of Benjamin.

²Wala magsalikway ang Dios sa iyang katawohan nga naila niyang daan. Kun wala ba kamo mahibalo sa ginaingon sa Kasulatan mahitungod kang Elias? kong unsa ang iyang pagpangamuyo sa Dios batok sa Israel:

²God has not cast away his people whom he foreknew. Know ye not what the scripture says in [the history of] Elias, how he pleads with God against Israel?

³Ginoo, gipamatay nila ang imong mga manalagna, ug giluka nila ang imong mga halaran; ug ako gibiyaan nila nga usa lamang; ug gipangita nila ang akong kinabuhi.

³Lord, they have killed thy prophets, they have dug down thine altars; and *I* have been left alone, and they seek my life.

⁴Apan, unsa ang ginaingon sa tubag sa Dios kaniya? Adunay gibilin ako alang kanako pito ka libo ka tawo, nga wala magapiko sa ilang tuhod sa atubangan ni baal.

⁴But what says the divine answer to him? I have left to myself seven thousand men, who have not bowed knee to Baal.

⁵Sa ingon usab niana niining panahona karon, adunay nahabilin nga mga pinili sumala sa gracia.

⁵Thus, then, in the present time also there has been a remnant according to election of grace.

⁶Apan kong kana tungod sa gracia dili na gikan sa mga buhat; kay kong dili, ang gracia dili na gracia. Apan kong kana gikan sa mga buhat, nan dili na gracia; sa lain nga pagkaagi, ang buhat dili na buhat.

⁶But if by grace, no longer of works: since [otherwise] grace is no more grace.

⁷Busa unsa man? Ang gipangita sa Israel, wala niya hingbatoni; apan ang mga pinili nakabaton niini ug ang uban gipatig-a.

⁷What [is it] then? What Israel seeks for, that he has not obtained; but the election has obtained, and the rest have been blinded,

⁸Ingon sa nahisulat: Ang Dios nag-hatag kanila ug espiritu sa pagkaburingog, mga mata nga dili makakita, mga dalunggan nga dili makadungog, hangtud karon nga adlawa.

⁸according as it is written, God has given to them a spirit of slumber, eyes not to see, and ears not to hear, unto this day.

⁹Ug nagaingon si David: Pasagdi nga ang ilang lamesa mahimong usa ka bitik, ug usa ka lit-ag, ug usa ka kapangdolan, ug usa ka balus kanila;

⁹And David says, Let their table be for a snare, and for a gin, and for a fall-trap, and for a recompense to them:

¹⁰Pasagdi nga mongitngit ang ilang mga mata, aron dili sila makakita, ug pagapaboktoton mo sa gihapon ang ilang mga boko-boko.

¹⁰let their eyes be darkened not to see, and bow down their back alway.

¹¹Busa nagaingon ako: Nanghipangdol ba sila aron sila mahulog? Kana dili mahimo! Kondili tungod sa ilang pagkapangdol miabut ang kaluwasan sa mga Gentil, aron sa paghagit kanila sa pagpangabugho.

¹¹I say then, Have they stumbled in order that they might fall? Far be the thought: but by their fall [there is] salvation to the nations to provoke them to jealousy.

¹²Apan kong ang ilang pagkahulog mao ang pagkadato sa kalibutan, ug ang ilang pagkawala mao ang pagkadato sa mga Gentil, unsa ang pagkalabaw pa niini ang ilang kahupnganan?

¹²But if their fall [be the] world's wealth, and their loss [the] wealth of [the] nations, how much rather their fulness?

¹³Apan nagasulti ako kaninyo nga mga Gentil. Tungod kay ako apostol sa mga Gentil, ginahimaya ko ang akong pag-alagad.

¹³For I speak to you, the nations, inasmuch as *I* am apostle of nations, I glorify my ministry;

¹⁴Basin na lamang mahagit ko sa pangabugho kadtong akong mga kaigsoonan sa unod, ug maluwas ko ang uban kanila.

¹⁴if by any means I shall provoke to jealousy [them which are] my flesh, and shall save some from among them.

¹⁵Kay kong ang pagsalikway kanila mao ang pagpasig-uli sa kalibutan, unsa man ang pagdawat kanila, kondili kinabuhi gikan sa mga minatay?

¹⁵For if their casting away [be the] world's reconciliation, what [their] reception but life from among [the] dead?

¹⁶Ug kong balaan ang inunahang bunga, mao usab ang tibook nga minasa; ug kong balaan ang gamut, mao usab ang mga sanga.

¹⁶Now if the first-fruit [be] holy, the lump also; and if the root [be] holy, the branches also.

¹⁷Apan kong ang uban sa mga sanga nangabanggi, ug ikaw, sanglit oliva nga ihalas, gisumpay ka sa taliwala nila, ug nakig-ambit ka sa ilang mga gamut ug sa katambok sa kahoyng oliva;

¹⁷Now if some of the branches have been broken out, and *thou*, being a wild olive tree, hast been grafted in amongst them, and hast become a fellow-partaker of the root and of the fatness of the olive tree,

¹⁸Dili ka magpangandak tungod sa mga sanga; apan kong mangandak ka, dili ikaw ang nagadala sa gamut, kondili ang gamut kanimo.

¹⁸boast not against the branches; but if thou boast, [it is] not *thou* bearest the root, but the root thee.

¹⁹Busa, magaingon ka: Ang mga sanga gibanggi, aron ako igasumpay.

¹⁹Thou wilt say then, The branches have been broken out in order that *I* might be grafted in.

²⁰Maayo; tungod sa ilang pagkadili-matinohoon ginabanggi sila, ug ikaw nagabarug tungod sa inyong pagtoo. Dili ka magmapahitas-on, kondili mag-kahadlok ka.

²⁰Right: they have been broken out through unbelief, and *thou* standest through faith. Be not high-minded, but fear:

²¹Kay kong ang Dios wala magpagawas sa mga sanga nga unay, dili usab magpagawas siya kanimo.

²¹if God indeed has not spared the natural branches; lest it might be he spare not thee either.

²²Busa tan-awa ang pagkamaayo ug ang pagkabangis sa Dios; alang sa mga nangahulog, kabangis; apan alang kanimo, ang kaayo sa Dios, kong magpadayon ka sa iyang pagkamaayo; kay kong dili ikaw usab pagaputlon.

²²Behold then [the] goodness and severity of God: upon them who have fallen, severity; upon thee goodness of God, if thou shalt abide in goodness, since [otherwise] *thou* also wilt be cut away.

²³Ug sila usab, kong dili managpadayon sa ilang pagkadili-matinohoon, igasumpay sila; kay ang Dios may gahum sa pagsumpay pag-usab kanila.

²³And *they* too, if they abide not in unbelief, shall be grafted in; for God is able again to graft them in.

²⁴Kay kong ikaw giputol gikan sa unay nga kahoyng oliva nga ihalas, ug gisumpay batok sa kinaiya, sa maayong oliva; dili ba labi pa gayud kini sila sa mga sanga nga unay, igasumpay sa ilang kaugalingon nga oliva?

²⁴For if *thou* hast been cut out of the olive tree wild by nature, and, contrary to nature, hast been grafted into the good olive tree, how much rather shall they, who are according to nature be grafted into their own olive tree?

²⁵Kay dili ako buot, mga igsoon, nga dili ninyo hisayran kini nga tinago, aron dili kamo magpaka-makinaadmanon sa inyong kaugalingon, nga miabut sa usa ka pagkaagi ang pagkatig-a sa Israel, hangtud nga ang kahupnganan sa mga Gentil moabut.

²⁵For I do not wish you to be ignorant, brethren, of this mystery, that ye may not be wise in your own conceits, that blindness in part is happened to Israel, until the fulness of the nations be come in;

²⁶Ug mao kini ang tibook Israel maluwas; ingon sa nahisulat na: Magagikan sa Sion ang Manluluwas; siya magakuha sa pagkadili-diosnon gikan kang Jacob.

²⁶and so all Israel shall be saved. According as it is written, The deliverer shall come out of Zion; he shall turn away ungodliness from Jacob.

²⁷Ug kini mao ang akong tugon kanila, sa diha nga kuhaon ko ang ilang mga sala.

²⁷And this is the covenant from me to them, when I shall have taken away their sins.

²⁸Mahatungod sa Maayong Balita, mga kaaway sila tungod kaninyo; apan mahatungod sa pagpili, mga hinigugma sila tungod sa mga ginikanan.

²⁸As regards the glad tidings, [they are] enemies on your account; but as regards election, beloved on account of the fathers.

²⁹Kay ang mga hatag ug pagtawag sa Dios wala niya basuli.

²⁹For the gifts and the calling of God [are] not subject to repentance.

³⁰Kay maingon nga kamo, sa miaging panahon malalison sa Dios, apan karon gikaloy-an kamo tungod sa pagkamalalison nila;

³⁰For as indeed *ye* [also] once have not believed in God, but now have been objects of mercy through the unbelief of *these*;

³¹Ingon usab kini sila karon malalison, aron nga, tungod sa kalooy nga gipahayag kaninyo, makabaton usab sila ug kalooy.

³¹so these also have now not believed in your mercy, in order that *they* also may be objects of mercy.

³²Kay gilukban sa Dios ang tanan ngadto sa pagkamalalison, aron malooy siya sa tanan.

³²For God hath shut up together all in unbelief, in order that he might shew mercy to all.

³³Oh, ang pagkahalalum sa pagkadato sa duha, ang kinaadman ug ang kahibalo sa Dios! Pagkadili-matugkad ang iyang mga paghukom, ug pagkadili-masusi ang iyang mga paagi!

³³O depth of riches both of [the] wisdom and knowledge of God! how unsearchable his judgments, and untraceable his ways!

³⁴Kay, kinsa ang nasayud sa salabutan sa Ginoo? Kun, kinsa ang nahimong magtatambag niya?

³⁴For who has known [the] mind of [the] Lord, or who has been his counsellor?

³⁵Kun kinsa ang nakaghatag kaniya pag-una, ug kini igabalus kaniya pag-usab?

³⁵or who has first given to him, and it shall be rendered to him?

³⁶Kay kaniya, ug pinaagi kaniya, ug alang kaniya ang tanang mga butang: kaniya ang himaya sa walay katapusan. Amen.

³⁶For of him, and through him, and for him [are] all things: to him be glory for ever. Amen.