1Sa katapusan sa matag-pito ka tuig magapasaylo ka.
1"Pada akhir tiap tahun ketujuh kamu harus mengadakan penghapusan hutang.
2Ug kini mao ang paagi sa pagpasaylo: Ang tagsatagsa ka hing-utangan magapasaylo sa nautang kaniya sa iyang silingan; dili na niya pagapaninglon kini sa iyang silingan ug sa iyang igsoon; tungod kay gimantala na ang pasaylo ni Jehova.
2Beginilah caranya. Setiap orang Israel yang meminjamkan uang kepada orang sebangsanya, harus menghapuskan hutang itu, karena menurut keputusan TUHAN sendiri hutang itu sudah dihapuskan, jadi tak boleh ditagih lagi.
3Sa dumuloong magapabayad ikaw; apan sa bisan unsa nga imo nga anaa sa imong igsoon, pagapasayloon sa imong kamot.
3Kamu boleh menagih uang yang kamu pinjamkan kepada orang asing, tetapi tidak boleh menagih lagi uang yang kamu pinjamkan kepada orang sebangsamu.
4Bisan pa niini walay kabus uban kanimo (kay si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo gayud sa yuta nga gihatag kanimo alang sa usa ka pagkapanulondon aron magpanag-iya ka niini),
4TUHAN Allahmu akan memberkati kamu di negeri yang diberikan-Nya kepadamu. Maka di antara bangsamu tak akan ada orang miskin,
5Kong magapatalinghug ka lamang nga masingkamuton sa tingog ni Jehova nga imong Dios, aron sa pagbantay sa pagtuman niining tibook nga sugo nga akong ginasugo kanimo niining adlawa.
5asal kamu taat kepada TUHAN Allahmu, dan dengan teliti melakukan segala yang saya perintahkan kepadamu hari ini.
6Kay si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo, ingon sa iyang gisaad kanimo, ug magapahulam ka sa daghan nga mga nasud, apan dili ikaw magahulam; ug magaginoo ka sa daghang mga nasud, apan kanimo dili sila magaginoo.
6TUHAN Allahmu akan memberkati kamu seperti yang dijanjikan-Nya. Kamu akan meminjamkan uang kepada banyak bangsa, tetapi kamu sendiri tidak akan meminjam; kamu akan menguasai banyak bangsa, tetapi mereka tidak akan menguasai kamu.
7Kong diha kanimo may tawong kabus, usa sa imong mga igsoon, sa sulod sa bisan unsa sa imong mga ganghaan diha sa imong yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, dili mo pagapagahion ang imong kasingkasing, kun pagakomkomon ang imong kamot gikan sa imong igsoon nga kabus;
7Apabila kamu nanti sudah berdiam di negeri yang diberikan TUHAN Allahmu kepadamu, lalu di salah satu kotamu terdapat orang sebangsamu yang berkekurangan, janganlah mementingkan dirimu sendiri dan menolak untuk membantu dia.
8Hinonoa pagabuklaron mo kaniya ang imong kamot, ug magatabang ka kaniya sa igo sa iyang kinahanglan sa butang nga iyang gitinguha.
8Sebaliknya, kamu harus bermurah hati dan meminjamkan kepada orang itu sebanyak yang diperlukannya.
9Magbantay ka nga wala sa imong kasingkasing ang mangil-ad nga hunahuna, nga magaingon: Haduol na ang tuig nga ikapito, ang tuig sa pagpasaylo; ug ang imong mata magadautan batok sa imong igsoon nga kabus, ug dili ka maghatag kaniya bisan siya magatu-aw kang Jehova batok kanimo ug kini mahimong sala nimo.
9Jangan menolak untuk memberi pinjaman kepadanya dengan alasan bahwa tahun penghapusan hutang sudah dekat. Jangan biarkan pikiran sejahat itu masuk ke dalam hatimu. Kalau kamu tidak mau meminjamkan, orang itu akan berseru kepada TUHAN untuk mengadukan kamu, maka kamu akan dinyatakan bersalah.
10Sa walay duhaduha magahatag ikaw kaniya, ug ang imong kasingkasing dili magasubo sa diha nga magahatag ka kaniya: tungod kay mahitungod niining buhata magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios sa tanan mong buhat, ug sa tanan nga pagabutangan sa imong kamot.
10Berilah kepadanya dengan senang hati dan rela, maka TUHAN Allahmu akan memberkati segala usahamu.
11Kay dili mawala ang mga kabus gikan sa yuta; tungod niana, nagasugo ako kanimo, nga nagaingon: Pagabuklaron mo ang imong kamot sa imong igsoon, sa nagkinahanglan kanimo, ug sa imong kabus, diha sa imong yuta.
11Di kalangan orang Israel selalu akan terdapat beberapa orang yang miskin dan berkekurangan. Sebab itu saya memerintahkan kamu untuk bermurah hati kepada mereka."
12Kong igabaligya kanimo ang imong igsoon, usa ka Hebreohanon nga lalake, kun usa ka Hebreohanon nga babaye, ug magaalagad kanimo ug unom ka tuig; unya sa ikapito ka tuig pagapagawason mo siya nga dili ulipon.
12"Apabila seorang laki-laki atau perempuan dari bangsamu menjual dirinya menjadi budakmu, ia harus bekerja untukmu selama enam tahun. Dalam tahun yang ketujuh ia harus dibebaskan.
13Ug sa diha nga pagapagawason mo siya gikan kanimo nga dili ulipon, dili mo siya papahawaon nga walay dala.
13Budak yang dibebaskan itu tak boleh dibiarkan pergi dengan tangan kosong.
14Pagahatagan mo siya nga madagayaon gikan sa imong mga carnero, ug gikan sa imong giokanan, ug gikan sa dapit nga pagapug-anan sa mga ubas; ingon sa pagpanalangin ni Jehova kanimo, pagahatagan mo siya.
14Berilah kepadanya dengan murah hati dari apa yang diberikan TUHAN Allahmu kepadamu yaitu kambing domba, gandum dan anggur.
15Ug hinumduman mo nga naulipon ka didto sa yuta sa Egipto, ug si Jehova nga imong Dios naglukat kanimo: busa ginasugo ko kini kanimo niining adlawa.
15Ingatlah bahwa kamu dahulu budak di Mesir lalu dibebaskan oleh TUHAN Allahmu; itulah sebabnya saya berikan perintah ini kepadamu.
16Ug mahatabo nga kong siya magaingon kanimo: Dili ako mopahawa gikan kanimo: tungod kay nahigugma siya kanimo: ug sa imong balay, tungod kay maayo siya kanimo;
16Tetapi kalau budak itu tidak mau pergi karena ia mencintai kamu dan keluargamu dan senang tinggal bersamamu,
17Unya ikaw magakuha ug usa ka hilihod, ug ihilihod mo kini sa iyang dalunggan ngadto sa pultahan, ug siya maulipon nimo sa walay katapusan. Mao usab kini ang pagabuhaton nimo sa imong binatonan nga babaye.
17bawalah dia ke pintu rumahmu dan tindiklah telinganya, maka ia akan menjadi budakmu seumur hidupnya. Begitu juga harus kamu perlakukan budakmu yang perempuan.
18Dili kini malisud alang kanimo, sa diha nga magahatag ka kaniya sa iyang kagawasan gikan kanimo; kay sa duruha ka pilo sa suhol sa sinuholan siya nag-alagad kanimo ug unom ka tuig: ug si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo sa tanan nga imong pagabuhaton.
18Kalau kamu membebaskan seorang budak, janganlah merasa kesal, sebab selama enam tahun ia telah bekerja untuk kamu dengan separuh upah seorang pelayan. Lakukanlah perintah itu, maka TUHAN Allahmu akan memberkati segala usahamu."
19Pagabalaanon mo alang kang Jehova nga imong Dios ang tanan nga mga panganay nga lake sa imong mga vaca ug sa imong mga carnero; dili ka magabuhat uban sa mga panganay nga lake sa imong mga vaca, ni pagaguntingan mo ang panganay nga lake sa imong mga carnero.
19"Anak sapi dan kambing domba jantan yang pertama lahir harus dipersembahkan kepada TUHAN Allahmu. Sapi itu tak boleh dipakai untuk menarik bajak, dan domba itu tak boleh dicukur.
20Magakaon ka niini sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa tuigtuig, sa dapit nga pagapilion ni Jehova, ikaw ug ang imong panimalay.
20Setiap tahun kamu sekeluarga harus makan dagingnya di hadapan TUHAN Allahmu, di tempat yang dipilih TUHAN.
21Ug kong adunay ikasaway kaniya, ingon nga siya buta kun piang, kun bisan unsa nga kulang, dili mo siya pag-ihalad kang Jehova nga imong Dios.
21Tetapi kalau ternak itu cacat, misalnya pincang atau buta atau cacat berat lainnya, kamu tak boleh mempersembahkannya kepada TUHAN Allahmu.
22Magakaon ka niini sa sulod sa imong mga ganghaan: ang mahugaw ug ang mahinlo magakaon niini nga managsama ingon sa usa ka corzo ug ingon sa usa ka lagsaw.
22Setiap orang, baik yang bersih maupun yang najis, boleh memakannya di rumah, seperti makan daging rusa atau daging kijang.
23Mao lamang nga dili mo pagakan-on ang dugo niini; igayabo mo kini sa ibabaw sa yuta ingon sa tubig.
23Darahnya tak boleh dimakan, tetapi harus ditumpahkan ke tanah seperti air."