1Ang mga laraw sa kasingkasing iya sa tawo; Apan ang tubag sa dila gikan kang Jehova.
1All’uomo, i disegni del cuore; ma la risposta della lingua vien dall’Eterno.
2Ang tanang mga dalan sa tawo mahinlo sa iyang kaugalingong mga mata; Apan si Jehova nagatimbang sa mga espiritu.
2Tutte le vie dell’uomo a lui sembran pure, ma l’Eterno pesa gli spiriti.
3Itugyan ang imong mga buhat ngadto kang Jehova, Ug ang imong mga tuyo mamalig-on.
3Rimetti le cose tue nell’Eterno, e i tuoi disegni avran buona riuscita.
4Gihimo ni Jehova ang tanang butang alang sa iyang kaugalingong tuyo; Oo, bisan ang dautan alang sa adlaw nga dautan.
4L’Eterno ha fatto ogni cosa per uno scopo; anche l’empio, per il dì della sventura.
5Ang tagsatagsa nga may pagkamapahitas-on sa kasingkasing maoy usa ka dulumtanan kang Jehova: Bisan pa ang kamot madugtong sa usa ka kamot, siya dili makagawas sa silot.
5Chi è altero d’animo è in abominio all’Eterno; certo è che non rimarrà impunito.
6Tungod sa kalooy ug sa kamatuoran ang kasal-anan may pagtabon-sa-sala; Ug tungod sa pagkahadlok kang Jehova ang mga tawo mobiya gikan sa dautan.
6Con la bontà e con la fedeltà l’iniquità si espia, e col timor dell’Eterno si evita il male.
7Kong ang mga dalan sa usa ka tawo makapahimuot kang Jehova, Iyang pagahimoon bisan ang iyang mga kaaway nga makigdaiton uban kaniya.
7Quando l’Eterno gradisce le vie d’un uomo, riconcilia con lui anche i nemici.
8Maayo pa ang diyutay uban ang pagkamatarung, Kay sa mga dagkung abut nga uban ang pagkadili-matarung.
8Meglio poco con giustizia, che grandi entrate senza equità.
9Ang kasingkasing sa tawo magalalang sa iyang dalan; Apan si Jehova nagamando sa iyang mga lakang.
9Il cuor dell’uomo medita la sua via, ma l’Eterno dirige i suoi passi.
10Ang diosnong pagpahamtang sa silot anaa sa mga ngabil sa hari; Ang iyang baba dili magalapas diha sa paghukom.
10Sulle labbra del re sta una sentenza divina; quando pronunzia il giudizio la sua bocca non erra.
11Ang matarung nga bato ug mga timbangan iya man ni Jehova; Ang tanang mga gibug-aton sa sako maoy iyang buhat.
11La stadera e le bilance giuste appartengono all’Eterno, tutti i pesi del sacchetto son opera sua.
12Maoy usa ka dulumtanan alang sa mga hari ang pagpanugyan ngadto sa kadautan; Tungod kay ang trono natukod pinaagi sa pagkamatarung.
12I re hanno orrore di fare il male, perché il trono è reso stabile con la giustizia.
13Ang matarung nga mga ngabil maoy kalipay sa mga hari; Ug sila nahagugma kaniya nga nagapamulong sa matarung.
13Le labbra giuste sono gradite ai re; essi amano chi parla rettamente.
14Ang kaligutgut sa usa ka hari maingon sa mga sinugo sa kamatayon; Apan ang tawo nga manggialamon magapalinaw niini.
14Ira del re vuol dire messaggeri di morte, ma l’uomo savio la placherà.
15Diha sa kahayag sa nawong sa hari anaa ang kinabuhi; Ug ang iyang kalooy maingon sa usa ka panganod sa ulan nga kinaulahian.
15La serenità del volto del re dà la vita, e il suo favore è come nube di pioggia primaverile.
16Pagka-labing maayo ang pagbaton sa kaalam kay sa bulawan! Oo, ang pagbaton sa salabutan maayo pang pagapilion kay sa salapi.
16L’acquisto della sapienza oh quanto è migliore di quello dell’oro, e l’acquisto dell’intelligenza preferibile a quel dell’argento!
17Ang halapad-nga-dalan sa matarung mao ang pagbiya gikan sa dautan: Kadtong nagabantay sa iyang dalan nagaamping sa iyang kalag.
17La strada maestra dell’uomo retto è evitare il male; chi bada alla sua via preserva l’anima sua.
18Ang pagkagarboso magauna sa pagkalaglag, Ug ang mapahitas-ong espiritu magauna sa pagkahulog.
18La superbia precede la rovina, e l’alterezza dello spirito precede la caduta.
19Maayo pa nga magmapainubsanon sa espiritu uban sa mga kabus, Kay sa pagpakigbahin sa inagaw uban sa mga mapahitas-on.
19Meglio esser umile di spirito coi miseri, che spartir la preda coi superbi.
20Kadtong nagamatngon sa pulong makakaplag ug maayo; Ug bisan kinsa nga nagasalig kang Jehova, malipayon siya.
20Chi presta attenzione alla Parola se ne troverà bene, e beato colui che confida nell’Eterno!
21Ang manggialamon sa kasingkasing pagatawgon nga buotan; Ug ang pagkatam-is sa mga ngabil nagadugang sa kahibalo.
21Il savio di cuore è chiamato intelligente, e la dolcezza delle labbra aumenta il sapere.
22Ang salabutan maoy usa ka atabay nga tuburan sa kinabuhi niadtong nagabaton niini; Apan ang pagsaway sa mga buang mao ang ilong binuang.
22Il senno, per chi lo possiede, è fonte di vita, ma la stoltezza è il castigo degli stolti.
23Ang kasingkasing sa manggialamon nagapahamangno sa iyang baba, Ug nagadugang sa kinaadman sa iyang mga ngabil.
23Il cuore del savio gli rende assennata la bocca, e aumenta il sapere sulle sue labbra.
24Ang makalilipay nga mga pulong ingon sa usa ka udlan sa dugos, Matam-is sa kalag ug makapalig-on sa mga bukog.
24Le parole soavi sono un favo di miele: dolcezza all’anima, salute al corpo.
25Adunay usa ka dalan nga daw matarung alang sa tawo, Apan ang katapusan niana mao ang mga dalan sa kamatayon.
25V’è tal via che all’uomo par diritta, ma finisce col menare alla morte.
26Ang kahinam sa usa ka tawo nga mamumuo nagabuhat alang kaniya; Kay niini ang iyang baba nagaaghat kaniya.
26La fame del lavoratore lavora per lui, perché la sua bocca lo stimola.
27Ang tawo nga walay kapuslanan nagalalang ug dautang buhat; Ug diha sa iyang mga ngabil adunay makasunog nga kalayo.
27L’uomo cattivo va scavando ad altri del male, sulle sue labbra c’è come un fuoco divorante.
28Ang tawo nga masukihon nagasabwag ug kabingkilan; Ug ang usa ka witwitan nagapabulag sa labing suod nga mga higala.
28L’uomo perverso semina contese, e il maldicente disunisce gli amici migliori.
29Ang tawo nga malupigon nagaulogulog sa iyang isigkatawo, Ug nagatultol kaniya diha sa dalan nga dili maayo.
29L’uomo violento trascina il compagno, e lo mena per una via non buona.
30Kadtong nagapiyong sa iyang mga mata, nagalalang sa mga butang nga sukwahi; Kadtong nagapanakmol sa iyang mga ngabil nagapahitabo sa dautan.
30Chi chiude gli occhi per macchinar cose perverse, chi si morde le labbra, ha già compiuto il male.
31Ang ulo nga ubanon maoy purongpurong sa himaya; Kini igakita diha sa dalan sa pagkamatarung.
31I capelli bianchi sono una corona d’onore; la si trova sulla via della giustizia.
32Kadtong mahinay sa kasuko labi pang maayo kay sa tawong gamhanan; Ug kadtong nagagahum sa iyang espiritu, kay niadtong nakaagaw sa usa ka ciudad.
32Chi è lento all’ira val più del prode guerriero; chi padroneggia sé stesso val più di chi espugna città.
33Ang pagpapalad gihulog diha sa sabakan; Apan ang tibook pagpahinabo niana iya kang Jehova.
33Si gettan le sorti nel grembo, ma ogni decisione vien dall’Eterno.