¹Maingon sa nieve sa ting-init, ug maingon sa ulan sa ting-ani, Mao man ang kadungganan dili angay sa usa ka buang.

¹Come la neve non conviene all’estate, né la pioggia al tempo della mèsse, così non conviene la gloria allo stolto.

²Maingon sa gorion sa iyang pagpanaw, maingon sa ayaw sa iyang paglupad, Mao man ang pagpanghimaraut nga walay gipasikaran dili matuman.

²Come il passero vaga qua e là e la rondine vola, così la maledizione senza motivo, non raggiunge l’effetto.

³Usa ka pudlos alang sa kabayo, usa ka busal alang sa asno, Ug ang usa ka bunal alang sa likod sa mga buang.

³La frusta per il cavallo, la briglia per l’asino, e il bastone per il dosso degli stolti.

⁴Ayaw gayud pagtubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya ikaw mahasama usab kaniya.

⁴Non rispondere allo stolto secondo la sua follia, che tu non gli abbia a somigliare.

⁵Tubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya siya mahimong manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna.

⁵Rispondi allo stolto secondo la sua follia, perché non abbia a credersi savio.

⁶Kadtong nagapadala ug usa ka panugon pinaagi sa kamot sa usa ka buang, Nagaputol sa iyang kaugalingong mga tiil, ug nagainum diha sa kapildihon.

⁶Chi affida messaggi a uno stolto si taglia i piedi e s’abbevera di pene.

⁷Ang mga paa sa piang magabitay nga nanagtabyog; Ingon niana ang usa ka sambingay sa baba sa mga buang.

⁷Come le gambe dello zoppo son senza forza, così è una massima in bocca degli stolti.

⁸Maingon sa usa ka tawo nga nagatakgos sa usa ka bato diha sa usa ka saplong, Ingon man usab siya nga nagahatag ug kadungganan sa usa ka buang.

⁸Chi onora uno stolto fa come chi getta una gemma in un mucchio di sassi.

⁹Ingon sa usa ka tunok nga nagalagbas sa kamot sa usa ka palahubog, Mao usab niana ang usa ka sambingay diha sa baba sa mga buang.

⁹Una massima in bocca agli stolti è come un ramo spinoso in mano a un ubriaco.

¹⁰Maingon sa usa ka magpapana nga nagasamad sa tanan, Mao man usab siya nga nagasuhol sa usa ka buang ug siya nga nagasuhol kanila nga nagapanlabay.

¹⁰Chi impiega lo stolto e il primo che capita, è come un arciere che ferisce tutti.

¹¹Maingon sa usa ka iro nga nagabalik sa iyang sinuka, Ingon niana ang usa ka buang nga nagabalikbalik sa iyang binuang.

¹¹Lo stolto che ricade nella sua follia, è come il cane che torna al suo vomito.

¹²Nakita mo ba ang usa ka tawo nga manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna? Aduna pay labaw nga paglaum sa usa ka buang kay kaniya.

¹²Hai tu visto un uomo che si crede savio? C’è più da sperare da uno stolto che da lui.

¹³Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa dalan; Usa ka leon anaa sa kadalanan.

¹³Il pigro dice: "C’è un leone nella strada, c’è un leone per le vie!"

¹⁴Maingon nga ang pultahan motakoptak-op diha sa iyang mga bisagra, Ingon niana ang tapulan ibabaw sa iyang higdaanan.

¹⁴Come la porta si volge sui cardini così il pigro sul suo letto.

¹⁵Ang tapulan nagalubong sa iyang kamot diha sa pinggan; Nakapakapoy na kaniya ang pagdala pag-usab niini ngadto sa iyang baba.

¹⁵Il pigro tuffa la mano nel piatto; gli par fatica riportarla alla bocca.

¹⁶Ang tapulan manggialamon pa sa iyang kaugalingon paghunahuna Kay sa pito ka tawo nga nakahatag ug usa ka katarungan.

¹⁶Il pigro si crede più savio di sette uomini che dànno risposte sensate.

¹⁷Kadtong molabay, ug magabudlay sa iyang kaugalingon sa pagpakig-away nga dili iya, Sama sa usa ka tawo nga nagadakup sa usa ka iro pinaagi sa mga dalunggan.

¹⁷Il passante che si riscalda per una contesa che non lo concerne, è come chi afferra un cane per le orecchie.

¹⁸Maingon sa usa ka nabuang tawo nga nagasalibay sa mga agipo, Mga udyong, ug kamatayon,

¹⁸Come un pazzo che avventa tizzoni, frecce e morte,

¹⁹Mao man ang tawo nga nagalimbong sa iyang isigkatawo, Ug nagaingon: Wala ba ako magti-aw lamang?

¹⁹così è colui che inganna il prossimo, e dice: "Ho fatto per ridere!"

²⁰Tungod sa kakulang sa kahoy nga isugnod ang kalayo mapalong; Ug diin walay witwitan, ang pagpakig-away mohunong.

²⁰Quando mancan le legna, il fuoco si spegne; e quando non c’è maldicente, cessan le contese.

²¹Maingon nga ang mga uling alang sa mainit nga mga abo, ug ang kahoy nga isugnod alang sa kalayo, Ingon niana ang usa ka makigawayon nga tawo aron sa pagpasilaub sa away.

²¹Come il carbone da la brace, e le legna dànno la fiamma, così l’uomo rissoso accende le liti.

²²Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa lamian nga mga hungit, Ug sila mosulod ngadto sa halalum uyamut nga mga bahin.

²²Le parole del maldicente son come ghiottonerie, e penetrano fino nell’intimo delle viscere.

²³Ang mainit nga mga ngabil ug ang usa ka dunot nga kasingkasing Sama sa usa ka sudlanan nga yuta nga hinal-upan sa taya sa salapi.

²³Labbra ardenti e un cuor malvagio son come schiuma d’argento spalmata sopra un vaso di terra.

²⁴Siya nga nagadumot ngalimbong tungod sa iyang mga ngabil; Apan nagahan-ay siya ug limbong sa sulod niya:

²⁴Chi odia, parla con dissimulazione; ma, dentro, cova la frode.

²⁵Sa diha nga siya magasulti ug maayo-ayo, ayaw siya pagtohoi; Kay adunay pito ka mga dulumtanan diha sa iyang kasingkasing:

²⁵Quando parla con voce graziosa, non te ne fidare, perché ha sette abominazioni in cuore.

²⁶Bisan pa nga ang iyang pagdumot nagatabon ug limbong sa iyang kaugalingon, Ang iyang pagkadautan madayag sa atubangan sa katilingban.

²⁶L’odio suo si nasconde sotto la finzione, ma la sua malvagità si rivelerà nell’assemblea.

²⁷Bisan kinsa nga nagakalot ug usa ka gahong mahulog niana; Ug kadtong nagaligid ug usa ka bato, kini igabalik sa ibabaw niya.

²⁷Chi scava una fossa vi cadrà, e la pietra torna addosso a chi la rotola.

²⁸Ang usa ka bakakon nga dila nagadumot niadtong iyang gipanamaran; Ug ang usa ka maulog-ulogon nga baba nagabuhat sa kalaglagan.

²⁸La lingua bugiarda odia quelli che ha ferito, e la bocca lusinghiera produce rovina.