1Ug ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nanag-ingon kang Eliseo: Tan-awa karon, ang dapit nga among gipuy-an una kanimo pig-ut ra kaayo alang kanamo.
1LOS hijos de los profetas dijeron á Eliseo: He aquí, el lugar en que moramos contigo nos es estrecho.
2Paadtoa kami, nagahangyo kami kanimo, ngadto sa Jordan, ug manguha gikan didto ang tagsatagsa usa ka sagbayan, ug tugoti kami paghimo didto usa ka dapit diin kami makapuyo. Ug siya mitubag: Lakaw kamo.
2Vamos ahora al Jordán, y tomemos de allí cada uno una viga, y hagámonos allí lugar en que habitemos. Y él dijo: Andad.
3Ug ang usa miingon: Ikalipay, ako nagahangyo kanimo, ang pagpakig-uban sa imong alagad. Ug siya mitubag: Ako mouban.
3Y dijo uno: Rogámoste que quieras venir con tus siervos. Y él respondió: Yo iré.
4Busa siya miuban kanila. Ug sa pag-abut nila sa Jordan sila namutol ug kahoy.
4Fuése pues con ellos; y como llegaron al Jordán, cortaron la madera.
5Apan sa diha nga ang usa nagputol sa usa ka sagbayan, ang ulo-ulo sa wasay nahulog ngadto sa tubig; ug siya misinggit ug miingon: Ah, agalon ko! Kay hinulaman kadto.
5Y aconteció que derribando uno un árbol, cayósele el hacha en el agua; y dió voces, diciendo: Ah, señor mío, que era emprestada!
6Ug ang tawo sa Dios miingon: Diin mahulog? Ug iyang gitudlo kaniya ang dapit. Ug miputol siya ug usa ka bugsok, ug gilabay didto, ug gipalutaw ang puthaw.
6Y el varón de Dios dijo: ¿Dónde cayó? Y él le mostró el lugar. Entonces cortó él un palo, y echólo allí; é hizo nadar el hierro.
7Ug siya miingon: Kab-uta kana nganha kanimo. Busa iyang gikawhat ang iyang kamot ug gikuha kadto.
7Y dijo: Tómalo. Y él tendió la mano, y tomólo.
8Karon ang hari sa Siria nakiggubat batok sa Israel; ug nakigsabut siya uban sa iyang mga alagad, nga nagaingon: Niini ug niadtong dapita magapahiluna ako sa akong campo.
8Tenía el rey de Siria guerra contra Israel, y consultando con sus siervos, dijo: En tal y tal lugar estará mi campamento.
9Ug ang tawo sa Dios nagpasugo ngadto sa hari sa Israel, ug nagaingon: Pagbantay nga dili ka molabay niadtong usa ka dapit, kay didto atua ang mga Sirianhon manglugsong.
9Y el varón de Dios envió á decir al rey de Israel: Mira que no pases por tal lugar, porque los Siros van allí.
10Ug ang hari sa Israel nagpaadto ngadto sa dapit nga gisugilon kaniya sa tawo sa Dios, ug gipasidaan kaniya; ug siya naluwas sa iyang kaugalingon didto, dili sa makausa ni sa makaduha lamang .
10Entonces el rey de Israel envió á aquel lugar que el varón de Dios había dicho y amonestádole; y guardóse de allí, no una vez ni dos.
11Ug ang kasingkasing sa hari sa Siria nalibug sa hilabihan gayud niini nga butanga: ug iyang gitawag ang iyang mga alagad, ug miingon kanila: Dili ba kamo motudlo kanako kong kinsa kanato ang kadapig sa hari sa Israel?
11Y el corazón del rey de Siria fué turbado de esto; y llamando á sus siervos, díjoles: ¿No me declararéis vosotros quién de los nuestros es del rey de Israel?
12Ug usa sa iyang mga alagad miingon. Dili, ginoo ko, Oh hari; apan si Eliseo, ang manalagna nga anaa sa Israel, nagsugilon sa hari sa Israel sa mga pulong nga imong gipamulong didto sa imong lawak nga higdaanan.
12Entonces uno de los siervos dijo: No, rey, señor mío; sino que el profeta Eliseo está en Israel, el cual declara al rey de Israel las palabras que tú hablas en tu más secreta cámara.
13Ug siya miingon: Lakaw ug tan-awa kong hain siya, aron akong ipadala ug ipakuha siya. Ug gisuginlan siya, sa pag-ingon: Ania karon, siya atua sa Dothan.
13Y él dijo: Id, y mirad dónde está, para que yo envíe á tomarlo. Y fuéle dicho: He aquí él está en Dothán.
14Sa ingon niini gipadala didto ang mga kabayo niya, ug mga carro, ug usa ka dakung panon: ug nangadto sila sa gabii, ug gilibutan ang ciudad.
14Entonces envió el rey allá gente de á caballo, y carros, y un grande ejército, los cuales vinieron de noche, y cercaron la ciudad.
15Ug sa paghibangon ug sayo sa alagad sa tawo sa Dios, ug sa nakagula, ania karon, ang usa ka panon lakip ang mga kabayo ug mga carro nanaglibut sa ciudad. Ug ang iyang alagad miingon kaniya: Ah, agalon ko! unsaon nato paghimo?
15Y levantándose de mañana el que servía al varón de Dios, para salir, he aquí el ejército que tenía cercada la ciudad, con gente de á caballo y carros. Entonces su criado le dijo: Ah, señor mío! ¿qué haremos?
16Ug siya mitubag: Ayaw kahadlok; kay sila nga ania uban kanato labing daghan kay kanila nga anaa kanila.
16Y él le dijo: No hayas miedo: porque más son los que están con nosotros que los que están con ellos.
17Ug si Eliseo nag-ampo, ug miingon: Jehova, ako nagaampo kanimo, bukha ang iyang mga mata, aron siya makakita. Ug gibuka ni Jehova ang mga mata niadtong batan-ong lalake, ug siya nakakita: ug, ania karon, ang bukid napuno sa mga kabayo ug mga carro nga kalayo nanaglibut kang Eliseo.
17Y oró Eliseo, y dijo: Ruégote, oh Jehová, que abras sus ojos para que vea. Entonces Jehová abrió los ojos del mozo, y miró: y he aquí que el monte estaba lleno de gente de á caballo, y de carros de fuego alrededor de Eliseo.
18Ug sa paglugsong nila ngadto kaniya, si Eliseo nag-ampo kang Jehova, nga nag-ingon. Ako nagahangyo kanimo, butaan mo kining mga tawohana. Ug gibutaan sila sumala sa pulong ni Eliseo.
18Y luego que los Siros descendieron á él, oró Eliseo á Jehová, y dijo: Ruégote que hieras á esta gente con ceguedad. E hiriólos con ceguedad, conforme al dicho de Eliseo.
19Ug si Eliseo miingon kanila: Kini dili mao ang dalan, ni mao kini ang ciudad: sunda ako, ug dad-on ko kamo ngadto sa tawo nga imong gipangita. Ug iyang gimandoan sila ngadto sa Samaria.
19Después les dijo Eliseo: No es este el camino, ni es esta la ciudad; seguidme, que yo os guiaré al hombre que buscáis. Y guiólos á Samaria.
20Ug nahitabo, sa pag-abut nila sa Samaria nga si Eliseo miingon. Jehova, bukha ang mga mata niining mga tawohana, aron sila makakita. Ug gibuka ni Jehova ang ilang mga mata, ug sila nakakita; ug, ania karon, sila didto sa kinataliwad-an sa Samaria.
20Y así que llegaron á Samaria, dijo Eliseo: Jehová, abre los ojos de éstos, para que vean. Y Jehová abrió sus ojos, y miraron, y halláronse en medio de Samaria.
21Ug ang hari sa Israel miingon kang Eliseo, sa pagpakita niya kanila: Amahan ko, hampakon ko ba sila? hampakon ko ba sila?
21Y cuando el rey de Israel los hubo visto, dijo á Eliseo: ¿Herirélos, padre mío?
22Ug siya mitubag: Dili ka maghampak kanila: hampakon mo ba kadtong imong mga dinakup uban sa imong pinuti ug sa imong pana? Pagbutang sa tinapay ug tubig sa atubangan nila aron sila makakaon ug makainum, ug mangadto sa ilang agalon.
22Y él le respondió: No los hieras; ¿herirías tú á los que tomaste cautivos con tu espada y con tu arco? Pon delante de ellos pan y agua, para que coman y beban, y se vuelvan á sus señores.
23Ug giandam niya ang dakung pagkaon alang kanila; ug sa nakakaon sila ug nakainum, iyang gipapauli sila ug nangadto sila sa ilang agalon. Ug ang mga panon sa Siria wala na moadto ngadto sa yuta sa Israel.
23Entonces les fué aparejada grande comida: y como hubieron comido y bebido, enviólos, y ellos se volvieron á su señor. Y nunca más vinieron cuadrillas de Siria á la tierra de Israel.
24Ug nahitabo sa tapus niini, nga si Ben-adad hari sa Siria, nagtigum sa tanan niyang panon, ug mitungas didto, ug gilibutan ang Samaria.
24Después de esto aconteció, que Ben-adad rey de Siria juntó todo su ejército, y subió, y puso cerco á Samaria.
25Ug may usa ka dakung gutom sa Samaria: ug, ania karon, ilang gilibutan kini, hangtud nga ang usa ka ulo sa asno gibaligya sa kawaloan ka siclo nga salapi, ug ang ikaupat ka bahin sa usa ka gantang sa iti sa salampati gibaligya sa lima ka siclo nga salapi.
25Y hubo grande hambre en Samaria, teniendo ellos cerco sobre ella; tanto, que la cabeza de un asno era vendida por ochenta piezas de plata, y la cuarta de un cabo de estiércol de palomas por cinco piezas de plata.
26Ug sa milabay ang hari sa Israel sa ibabaw sa kuta, may usa ka babaye nga misinggit kaniya, nga nagaingon: Tabang, ginoo ko, O hari:
26Y pasando el rey de Israel por el muro, una mujer le dió voces, y dijo: Salva, rey señor mío.
27Ug siya miingon: Kong si Jehova wala magtabang kanimo, asa man ako ug itabang kanimo? Gikan sa giukan kun sa pug-anan sa vino?
27Y él dijo: Si no te salva Jehová, ¿de dónde te tengo de salvar yo? ¿del alfolí, ó del lagar?
28Ug ang hari miingon kaniya: Unsay nakaingon kanimo? Ug siya mitubag: Kining babayehana miingon kanako: Ihatag ang imong anak nga lalake, aron kan-on ta siya niining adlawa, ug kan-on nato ang akong anak nga lalake ugma.
28Y díjole el rey: ¿Qué tienes? Y ella respondió: Esta mujer me dijo: Da acá tu hijo, y comámoslo hoy, y mañana comeremos el mío.
29Busa among gilat-an ang akong anak, ug gikaon siya: ug giingon ko siya sa sunod nga adlaw. Ihatag na ang imong anak, aron siya kan-on nato; ug iyang gitipigan ang iyang anak.
29Cocimos pues mi hijo, y le comimos. El día siguiente yo le dije: Da acá tu hijo, y comámoslo. Mas ella ha escondido su hijo.
30Ug nahitabo sa pagkadungog sa hari sa mga pulong sa babaye, nga iyang gigisi ang mga saput (karon siya milabay sa ibabaw sa kuta): ug ang katawohan mingtan-aw, ug, ania karon, siya may saput nga sako sa ilalum ibabaw sa iyang unod.
30Y como el rey oyó las palabras de aquella mujer, rasgó sus vestidos, y pasó así por el muro: y llegó á ver el pueblo el saco que traía interiormente sobre su carne.
31Unya siya miingon: Ang Dios magahimo sa ingon kanako, ug kapin usab, kong ang ulo ni Eliseo, ang anak ni Saphat, magatindog sa ibabaw kaniya niining adlawa.
31Y él dijo: Así me haga Dios, y así me añada, si la cabeza de Eliseo hijo de Saphat quedare sobre él hoy.
32Apan si Eliseo milingkod sa sulod sa iyang balay, ug ang mga anciano nanaglingkod uban kaniya; ug ang hari nagpadala ug usa ka tawo gikan sa iyang atubangan: apan sa wala pa mahiabut kaniya ang sulogoon, siya miingon sa mga anciano: Tan-awa ninyo kong giunsa niining anak nga lalake sa usa ka mamumuno ang pagpadala aron sa pagkuha sa akong ulo? Tan-awa, kong ang sulogoon mahiabut, takpi ang ganghaan, ug gakuti ang ganghaan sa malig-on nga paggakut batok kaniya: dili ba ang tunob sa mga tiil sa iyang agalon anaa sa luyo niya?
32Estaba á la sazón Eliseo sentado en su casa, y con él estaban sentados los ancianos: y el rey envió á él un hombre. Mas antes que el mensajero viniese á él, dijo él á los ancianos: ¿No habéis visto como este hijo del homicida me envía á quitar la cabeza?
33Ug sa diha nga nagasulti pa siya uban kanila, ania karon, ang sulogoon mianha kaniya, ug siya miingon: Ania karon, kining kadautan gikan kang Jehova; nganong magahulat pa ako kang Jehova niining gidugayona?
33Aun estaba él hablando con ellos, y he aquí el mensajero que descendía á él; y dijo: Ciertamente este mal de Jehová viene. ¿Para qué tengo de esperar más á Jehová?