1Ug gitigum niya ang napulo ug duha ka mga tinon-an, ug iyang gihatagan sila ug gahum ug pagbulot-an ibabaw sa tanang mga yawa, ug sa pag-ayo sa mga sakit.
1Yesu aliwaita wale kumi na wawili, akawapa uwezo juu ya pepo wote, na uwezo wa kuponya wagonjwa.
2Ug iyang gisugo sila sa pagwali sa gingharian sa Dios, ug sa pag-ayo sa mga masakiton.
2Halafu akawatuma waende kuhubiri Ufalme wa Mungu na kuponya wagonjwa.
3Ug siya miingon kanila: Dili kamo magdala bisan unsa alang sa inyong panaw, bisan sungkod, bisan balonan, bisan tinapay, bisan salapi; dili usab magbaton ug duha ka saput.
3Akawaambia, "Mnaposafiri msichukue chochote: msichukue fimbo, wala mkoba, wala chakula, wala fedha, wala hata koti la ziada.
4Ug sa bisan unsang balay nga inyong pagasudlan, magpabilin kamo didto, ug gikan didto manlakaw.
4Nyumba yoyote mtakayoingia na kukaribishwa, kaeni humo mpaka mtakapoondoka katika kijiji hicho.
5Ug bisan kinsa nga dili modawat kaninyo, sa pagpahawa ninyo niadtong lungsora, paphaa ninyo ang abug sa inyong mga tiil, aron sa pagpamatuod batok kanila.
5Watu wakikataa kuwakaribisha, tokeni katika mji huo, nanyi mnapotoka kung'uteni mavumbi miguuni mwenu kama onyo kwao."
6Ug nanggikan sila ug nangagi sa mga balangay nga nagawali sa Maayong Balita, ug nanagpanambal sa bisan diin dapit.
6Basi, wakaanza safari, wakapitia vijijini wakihubiri Habari Njema na kuponya wagonjwa kila mahali.
7Karon si Herodes nga tetrarca nakadungog sa tanan nga nabuhat; ug nalibug siya pag-ayo, tungod kay giingon sa uban, nga si Juan nabanhaw gikan sa mga minatay.
7Sasa, mtawala Herode, alipata habari za mambo yote yaliyokuwa yanatendeka, akawa na wasiwasi kwa vile walikuwa wakisema: "Yohane amefufuka kutoka wafu!"
8Ug sa uban, nga si Elias mitungha; ug sa uban, nga usa sa mga karaan nga manalagna nabanhaw.
8Wengine walisema kwamba Eliya ametokea, na wengine walisema kwamba mmojawapo wa manabii wa kale amerudi duniani.
9Ug si Herodes miingon: Si Juan gipunggotan ko sa ulo; apan, kinsa ba kini nga mahitungod kaniya akong hingdunggan kining mga butanga? Ug siya naninguha nga makakita kaniya.
9Lakini Herode akasema, "Huyo Yohane nilimkata kichwa; sasa ni nani huyu ninayesikia habari zake?" Akawa na hamu ya kumwona.
10Ug sa nahiuli ang mga apostoles, sila nagpahayag kaniya sa mga butang nga ilang nabuhat. Ug iyang gidala sila ug miadto sa hawa, ngadto sa lungsod nga ginganlan Betsaida.
10Wale mitume waliporudi, walimweleza yote waliyoyafanya. Yesu akawachukua, wakaenda peke yao mjini Bethsaida.
11Apan ang mga panon sa katawohan, sa nakaalinggat niini, misunod kaniya; ug iyang gidawat sila, ug gisultihan sila mahitungod sa gingharian sa Dios, ug ang nagkinahanglan nga tambalan, iyang giayo.
11Lakini wale watu walipojua alikokwenda, walimfuata. Yesu akawakaribisha akawazungumzia juu ya Ufalme wa Mungu, akawaponya wale waliohitaji kuponywa.
12Ug misugod ang kahaponon; ug ang napulo ug duha miabut, ug miingon kaniya: Palakta ang panon sa katawohan aron sila makaadto sa mga balangay ug sa kaumahan nga naglibut, ug mamahulay sila ug mangitag mga kalan-on; kay ania kita dinhi sa dapit sa kamingawan.
12Jua lilipokuwa linaanza kutua, wale kumi na wawili walimwendea wakamwambia, "Waage watu waende kwenye vijiji na mashamba ya karibu, wakajipatie chakula na mahali pa kulala, kwa maana hapa tulipo ni nyikani."
13Apan siya miingon kanila: Hatagi ninyo sila ug pagkaon. Ug sila miingon: Ang ania kanato dili molabaw sa lima ka tinapay ug duha ka isda; gawas kong mangadto kami sa pagpalit ug makaon alang niining tanang katawohan.
13Lakini Yesu akawaambia, "Wapeni ninyi chakula." Wakamjibu, "Hatuna chochote ila mikate mitano na samaki wawili. Labda twende wenyewe tukawanunulie chakula watu wote hawa!"
14Kay sila may lima ka libo ka mga lalake. Ug miingon siya sa iyang mga tinon-an: Palingkora ninyo sila sa pinundok, tagkalim-an ang usa ka pundok.
14(Walikuwepo pale wanaume wapatao elfu tano.) Basi, Yesu akawaambia wanafunzi wake, "Waambieni watu waketi katika makundi ya watu hamsinihamsini."
15Ug sila nagbuhat sa ingon, ug nagpalingkod kanilang tanan.
15Wanafunzi wakafanya walivyoambiwa, wakawaketisha wote.
16Ug siya mikuha sa lima ka tinapay ug duha ka isda, ug sa mihangad sa langit, siya nanalangin kanila, ug nagtipiktipik, ug naghatag sa mga tinon-an aron ibutang sa atubangan sa panon sa katawohan.
16Kisha Yesu akaitwaa ile mikate mitano na wale samaki wawili, akatazama juu mbinguni, akamshukuru Mungu, akavimega, akawapa wanafunzi wake wawagawie watu.
17Ug nangaon sila, ug nangabusog ang tanan; ug may natigum nga napulo ug duha ka bukag sa mga tinipik nga nahabilin kanila.
17Wakala wote, wakashiba; wakakusanya makombo ya chakula, wakajaza vikapu kumi na viwili.
18Ug nahitabo nga sa nagaampo siya sa hilit, ang mga tinon-an didto uban kaniya; ug siya nangutana kanila nga nagaingon: Kinsa kono ako matud sa mga panon sa katawohan?
18Siku moja, Yesu alikuwa anasali peke yake, na wanafunzi wake walikuwa karibu. Basi, akawauliza, "Eti watu wanasema mimi ni nani?"
19Ug sila, sa nagatubag, miingon: Si Juan nga Bautista; apan ang uban nagaingon, si Elias; ug ang uban nagaingon, nga usa sa mga karaang manalagna nabanhaw.
19Nao wakamjibu, "Wengine wanasema kuwa wewe ni Yohane mbatizaji, wengine wanasema wewe ni Eliya, hali wengine wanasema kuwa wewe ni mmoja wa manabii wa kale ambaye amefufuka."
20Ug siya miingon kanila: Apan kamo, unsa man ang pulong ninyo kong kinsa ako? Ug sa mitubag si Pedro miingon: Ang Cristo sa Dios.
20Hapo akawauliza, "Na ninyi je, mwasema mimi ni nani?" Petro akajibu, "Wewe ndiwe Kristo wa Mungu."
21Apan siya nagtugon kanila, ug nagsugo kanila sa dili pagsugilon niini kang bisan kinsa nga tawo;
21Halafu Yesu akawaamuru wasimwambie mtu yeyote habari hiyo.
22Nga nagaingon: Ang Anak sa tawo kinahanglan magaantus sa daghang mga butang, ug igasalikway sa mga anciano ug sa mga pangulong sacerdote, ug sa mga escriba, ug pagapatyon, ug mabanhaw sa ikatolo ka adlaw.
22Akaendelea kusema: "Ni lazima Mwana wa Mtu apate mateso mengi na kukataliwa na wazee na makuhani wakuu na walimu wa Sheria; atauawa, lakini siku ya tatu atafufuliwa."
23Ug miingon siya sa tanan: Kong kinsa ang buot magsunod kanako, mag-dumili siya sa iyang kaugalingon, ug magpas-an sa iyang cruz sa matag-adlaw, ug sumunod kanako.
23Kisha akawaambia watu wote, "Mtu yeyote akitaka kuwa mfuasi wangu, ni lazima ajikane nafsi yake, auchukue msalaba wake kila siku, anifuate.
24Kay bisan kinsa nga buot magluwas sa iyang kinabuhi, kini mawala kaniya; apan bisan kinsa nga mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako, kini maluwas niya.
24Maana, mtu anayetaka kuyaokoa maisha yake mwenyewe, atayapoteza; lakini atakayeyapoteza maisha yake kwa ajili yangu, atayaokoa.
25Kay unsay kapuslanan sa usa ka tawo kong maangkon niya ang tibook nga kalibutan, ug mawala kun mapilde kaniya ang iyang kaugalingon?
25Je, kuna faida gani mtu kuupata utajiri wote wa dunia kwa kujipoteza au kujiangamiza yeye mwenyewe?
26Kay bisan kinsa nga maulaw tungod kanako ug sa akong mga pulong igakaulaw siya sa Anak sa tawo kong kini moabut sa iyang himaya ug sa himaya sa Amahan, ug sa mga balaang manolonda.
26Mtu akinionea aibu mimi na mafundisho yangu, Mwana wa Mtu atamwonea aibu mtu huyo wakati atakapokuja katika utukufu wake na wa Baba na wa malaika watakatifu.
27Apan ako nagaingon kaninyo sa pagkamatuod gayud, nga adunay uban sa mga nagatindog dinhi nga dili makatilaw sa kamatayon hangtud nga makita nila ang gingharian sa Dios.
27Nawaambieni kweli, kuna wengine papa hapa ambao hawatakufa kabla ya kuuona Ufalme wa Mungu."
28Ug nahitabo sa mga walo ka adlaw sa human kining mga pagsaysay, nga iyang gidala si Pedro ug si Juan ug si Jacobo, ug mitungas sa bukid sa pag-ampo.
28Yapata siku nane baada ya kusema hayo, Yesu aliwachukua Petro, Yohane na Yakobo, akaenda nao mlimani kusali.
29Ug sa nagaampo siya, ang dagway sa iyang nawong nabalhin, ug ang iyang bisti miputi ug misilaw.
29Alipokuwa akisali, sura yake ilibadilika, mavazi yake yakawa meupe na kung'aa sana.
30Ug ania karon, may duha ka tawo nakigsulti kaniya nga mao si Moises ug si Elias;
30Na watu wawili wakaonekana wakizungumza naye, nao ni Mose na Eliya,
31Nga nanungha nga may himaya, ug nanagsulti mahitungod sa iyang kamatayon nga haduol nang pagatumanon niya sa Jerusalem.
31ambao walitokea wakiwa wenye utukufu, wakazungumza naye juu ya kifo chake ambacho angekikamilisha huko Yerusalemu.
32Karon si Pedro ug ang mga kauban niya hilabihan nga nakakatulog; apan sa ilang paghimata nakita nila ang iyang himaya, ug ang duha ka tawo nga nagtindog uban kaniya.
32Petro na wenzake walikuwa wamelemewa na usingizi mzito, hata hivyo waliamka, wakauona utukufu wake, wakawaona na wale watu wawili waliokuwa wamesimama pamoja naye.
33Ug nahitabo, nga sa ilang pagbulag kaniya si Pedro miingon kang Jesus: Magtutudlo, maayo nga pabilin kita dinhi; ug magbuhat kita ug tolo ka payag; usa alang kanimo, usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias; sa wala siya magpanghibalo sa iyang gisulti.
33Basi, watu hao wawili walipokuwa wakiondoka, Petro alimwambia Yesu, "Bwana, ni vizuri kwamba tupo hapa: basi, tujenge vibanda vitatu: kimoja chako, kimoja cha Mose na kimoja cha Eliya." --Kwa kweli hakujua anasema nini.
34Ug samtang nagasulti siya niining mga butanga, may miabut usa ka panganod, nga naglandong kanila; ug sila nahadlok sa diha nga nahisulod sila sa panganod.
34Petro alipokuwa akisema hayo, mara wingu likatokea na kuwafunika; na wingu hilo lilipowajia, wale wanafunzi waliogopa sana.
35Ug usa ka tingog migula gikan sa panganod nga nagaingon: Kini mao ang akong Anak, akong pinili; kaniya magpatalinghug kamo.
35Sauti ikasikika kutoka katika hilo wingu: "Huyu ndiye Mwanangu niliyemchagua, msikilizeni."
36Ug sa miabut ang tingog, si Jesus hingkaplagan nga nag-inusara. Ug nangahilum sila, ug wala magsugilon kang bisan kinsa niadtong mga adlawa sa bisan unsang butang nga ilang hikit-an.
36Baada ya hiyo sauti kusikika, Yesu alionekana akiwa peke yake. Wanafunzi walikaa kimya juu ya tukio hilo, na wakati ule hawakumwambia mtu yeyote mambo hayo waliyoyaona.
37Ug nahitabo sa sunod nga adlaw, sa paglugsong nila gikan sa bukid, misugat kaniya ang usa ka dakung panon sa katawohan.
37Kesho yake walipokuwa wakishuka kutoka kule mlimani, kundi kubwa la watu lilikutana na Yesu.
38Ug ania karon, usa ka tawo gikan sa panon sa katawohan, misinggit nga nagaingon: Magtutudlo, ako nagapakilooy kanimo nga imong tan-awon ang akong anak nga lalake, kay siya mao ra ang akong bugtong anak;
38Hapo, mtu mmoja katika lile kundi akapaaza sauti, akasema, "Mwalimu! Ninakusihi umwangalie mwanangu--mwanangu wa pekee!
39Ug ania karon, usa ka espiritu nag-kupot kaniya, ug siya sa kalit mosinggit; ug kini nagapakurog kaniya hangtud nga mobula ang iyang baba, ug halus dili kini mobiya kaniya nga nagasamadsamad kaniya sa hilabihan.
39Pepo huwa anamshambulia, na mara humfanya apige kelele; humtia kifafa, na povu likamtoka kinywani. Huendelea kumtesa sana, asimwache upesi.
40Ug nagpakilooy ako sa imong mga tinon-an sa paghingilin niini, ug sila wala makahimo.
40Niliwaomba wanafunzi wako wamfukuze, lakini hawakuweza."
41Ug si Jesus mitubag ug miingon: Ay, kaliwatan nga walay pagtoo ug sukihan, hangtud anus-a ako magapuyo uban kaninyo ug mag-antus kaninyo? Dad-a nganhi ang imong anak.
41Yesu akasema, "Enyi kizazi kisicho na imani, kilichopotoka! Nitakaa nanyi na kuwavumilia mpaka lini?" Kisha akamwambia huyo mtu, "Mlete mtoto wako hapa."
42Ug sa diha nga nagakaduol na siya, ang yawa nagpahapla kaniya sa yuta, ug gipakurog siya sa hilabihan. Apan si Jesus nagbadlong sa espiritu nga mahugaw, ug giayo niya ang ulitawo, ug siya giuli niya sa iyang amahan.
42Wakati mtoto huyo alipokuwa anamjia Yesu, yule pepo alimwangusha chini na kumtia kifafa. Lakini Yesu akamkemea yule pepo mchafu akamponya mtoto na kumkabidhi kwa baba yake.
43Ug silang tanan nahitingala sa pagkahalangdon sa Dios. Apan samtang ang tanan nahibulong sa tanang mga butang nga gibuhat ni Jesus, siya miingon sa iyang mga tinon-an:
43Watu wote wakashangazwa na uwezo mkuu wa Mungu. Wale watu walipokuwa bado wanashangaa juu ya mambo yote aliyofanya, Yesu aliwaambia wanafunzi wake,
44Ipatidlum kining mga pulonga sa inyong mga igdulongog; kay ang Anak sa tawo igatugyan sa mga kamot sa mga tawo.
44"Tegeni masikio, myasikie mambo haya: Mwana wa Mtu anakwenda kutiwa mikononi mwa watu."
45Apan sila wala makasabut niining pulonga, ug kini natago gikan kanila, aron dili nila hisabtan; ug sila nahadlok sa pagpangutana kaniya mahatungod nining pulonga.
45Lakini wao hawakuelewa maana ya usemi huo. Jambo hilo lilikuwa limefichwa kwao ili wasitambue; nao wakaogopa kumwuliza juu ya msemo huo.
46Ug may miabut nga usa ka paglalisay sa taliwala nila, kong kinsa kanila ang labing daku.
46Kukatokea majadiliano kati ya wale wanafunzi kuhusu nani kati yao aliyekuwa mkuu zaidi.
47Apan sa nakita ni Jesus ang hunahuna sa ilang kasingkasing, mikuha siya sa usa ka bata nga diyutay, ug gibutang siya sa iyang kiliran.
47Yesu aliyajua mawazo yaliyokuwa mioyoni mwao; basi akamchukua mtoto mdogo akamweka karibu naye,
48Ug miingon kanila: Bisan kinsa nga magadawat niining diyutayng bata sa akong ngalan, magadawat kanako; ug bisan kinsa nga magadawat kanako, magadawat sa nagsugo kanako. Kay ang labing diyutay sa taliwala ninyong tanan, mao ang mahimong daku.
48akawaambia, "Mtu yeyote anayempokea mtoto huyu mdogo kwa jina langu, ananipokea mimi; na yeyote anayenipokea mimi, anampokea yule aliyenituma. Maana yule aliye mdogo kuliko wote kati yenu ndiye aliye mkubwa kuliko wote."
49Ug si Juan mitubag ug mingon: Magtutudlo, among hingkit-an ang usa nga nagahingilin sa mga yawa sa imong ngalan, ug siya among gidid-an kay siya wala magsunod uban kanamo.
49Yohane alidakia na kusema, "Bwana, tumemwona mtu mmoja akitoa pepo kwa kulitumia jina lako nasi tukajaribu kumkataza kwa kuwa yeye si mmoja wetu."
50Apan si Jesus miingon kaniya: Ayaw pagdid-i siya; kay ang dili batok kaninyo, dapig siya kaninyo.
50Lakini Yesu akamwambia, "Msimkataze; kwani asiyepingana nanyi yuko upande wenu."
51Ug nahitabo nga sa haduol na moabut ang mga adlaw nga siya pagabayawon, sa malig-on nga nawong mipadulong siya sa Jerusalem.
51Wakati ulipokaribia ambapo Yesu angechukuliwa juu mbinguni, yeye alikata shauri kwenda Yerusalemu.
52Ug nagpadalag mga sulogoon una kaniya, ug sila miadto, ug misulod sa usa ka balangay sa mga Samariahanon, sa pagpangandam alang kaniya.
52Basi, akawatuma wajumbe wamtangulie, nao wakaenda wakaingia kijiji kimoja cha Wasamaria ili wamtayarishie mahali.
53Ug sila wala modawat kaniya, tungod kay ang iyang nawong nagapakita nga nagapadulong siya sa Jerusalem.
53Lakini wenyeji wa hapo hawakutaka kumpokea kwa sababu alikuwa anaelekea Yerusalemu.
54Ug sa pagkakita niini sa iyang mga tinon-an nga si Jacobo ug si Juan, sila miingon: Ginoo, buot ba ikaw nga magsugo kami nga manaug ang kalayo gikan sa langit ug magsunog kanila, ingon sa gibuhat usab ni Elias?
54Basi, wanafunzi wake, kina Yohane na Yakobo, walipoona hayo, wakasema, "Bwana, wataka tuamuru moto ushuke kutoka mbinguni uwateketeze?"
55Apan milingi si Jesus, ug nagbadlong kanila, ug miingon: Wala kamo manghibalo kong unsang espirituha ang anaa kaninyo.
55Lakini yeye akawageukia, akawakemea akasema, "Hamjui ni roho ya namna gani mliyo nayo;
56Kay ang Anak sa tawo wala moanhi sa paglaglag sa mga kinabuhi sa mga tawo, kondili sa pagluwas kanila. Ug nangadto sila sa laing balangay.
56kwa maana Mwana wa Mtu hakuja kuyaangamiza maisha ya watu, bali kuyaokoa." Wakatoka, wakaenda kijiji kingine.
57Ug nahitabo nga sa nagpanlakaw sila sa dalan, may usa ka tawo miingon kaniya: Ginoo, monunot ako kanimo bisan asa ikaw moadto.
57Walipokuwa wakisafiri njiani, mtu mmoja akamwambia Yesu, "Nitakufuata kokote utakakokwenda."
58Ug si Jesus miingon kaniya: Ang mga milo adunay mga lungib, ug ang mga langgam sa langit adunay mga salag; apan ang Anak sa tawo walay dapit kapaurarayan sa iyang ulo.
58Yesu akasema, "Mbweha wana mapango, na ndege wana viota; lakini Mwana wa Mtu hana mahali pa kupumzikia."
59Ug siya miingon sa usa Numunot ikaw kanako. Apan siya miingon: Ginoo, tugoti una ako sa pag-adto ug paglubong sa akong amahan.
59Kisha akamwambia mtu mwingine, "Nifuate." Lakini huyo akasema, "Bwana, niruhusu kwanza niende kumzika baba yangu."
60Apan si Jesus miingon kaniya: Pasagdi ang mga patay nga maglubong sa ilang kaugalingong mga minatay; apan lumakaw ka ug magmantala sa gingharian sa Dios.
60Yesu akamwambia, "Waache wafu wazike wafu wao; bali wewe nenda ukatangaze Ufalme wa Mungu."
61Ug may usa usab nga miingon kaniya: Ako mosunod kanimo, Ginoo; apan tugoti una ako sa pagpanamilit kanila nga atua sa akong balay.
61Na mtu mwingine akamwambia, "Nitakufuata, lakini niruhusu kwanza nikawaage wale walio nyumbani kwangu."
62Apan si Jesus miingon kaniya: Walay tawo nga, sa makakupot sa iyang kamot sa daro, ug sa magalingi, takus sa gingharian sa Dios.
62Yesu akamwambia, "Yeyote anayeshika jembe tayari kulima na huku anaangalia nyuma, hafai kwa Ufalme wa Mungu."