1Sanglit daghan ang mga nanagpaningkamot sa paghatag ug kasaysayan mahitungod niadtong mga butang nga nangatuman sa taliwala namo,
1Yamang marami ang nagpilit mag-ayos ng isang kasaysayan noong mga bagay na naganap sa gitna natin,
2Ingon nga kini ilang gitugyan kanamo, nga gikan sa sinugdan mga saksi-nga-nakakita ug mga ministro sa pulong,
2Alinsunod sa ipinatalos sa atin nilang buhat sa pasimula ay mga saksing nangakakakita at mga ministro ng salita,
3Gisabut ko usab nga maayo, ingon nga nakabaton ako ug hingpit nga kasayuran sa tanang mga butang gikan sa sinugdan, ang pagsulat kanimo sa maayong pagkasunodsunod halangdon uyamot nga Teofilo;
3Ay minagaling ko naman, pagkasiyasat na lubos ng pangyayari ng lahat ng mga bagay mula nang una, na isulat sa iyong sunodsunod, kagalanggalang na Teofilo;
4Aron ikaw mahibalo sa pagkatinuod sa mga pulong nga gitudlo kanimo.
4Upang mapagkilala mo ang katunayan tungkol sa mga bagay na itinuro sa iyo.
5Sa mga adlaw ni Herodes, hari sa Judea, may usa ka sacerdote nga ginganlan Zacarias, sa laray ni Abia: ug siya may asawa gikan sa mga anak nga babaye ni Aaron, ug ang iyang ngalan si Elizabet.
5Nagkaroon nang mga araw ni Herodes, hari sa Judea, ng isang saserdoteng ang ngala'y Zacarias, sa pulutong ni Abias: at ang naging asawa niya ay isa sa mga anak na babae ni Aaron, at ang kaniyang ngala'y Elisabet.
6Ug silangduha lonlon mga matarung sa atubangan sa Dios, nga nagalakaw sa tanang mga sugo ug mga tulomanon sa Ginoo, sa walay ikasaway.
6At sila'y kapuwa matuwid sa harap ng Dios, na nagsisilakad na walang kapintasan sa lahat ng mga utos at mga palatuntunan ng Panginoon.
7Ug sila walay anak kay si Elizabet apuli ug silang duha mga tigulang na.
7At wala silang anak, sapagka't baog si Elisabet, at sila'y kapuwa may pataw ng maraming taon.
8Apan nahitabo nga samtang nagatuman siya sa iyang pagkasacerdote sa atubangan sa Dios, ingon sa gipasunod sa iyang laray.
8Nangyari nga, na samantalang ginaganap niya ang pagkasaserdote sa harapan ng Dios ayon sa kapanahunan ng kaniyang pulutong,
9Sumala sa batasan sa katungdanan sa pagkasacerdote, naigo kaniya ang palad sa pagsulod sa templo sa Ginoo aron sa pagsunog sa incienso.
9Alinsunod sa kaugalian ng tungkuling pagkasaserdote, ay naging palad niya ang pumasok sa templo ng Panginoon at magsunog ng kamangyan.
10Ug ang tibook panon sa katawohan nag-ampo sa gawas sa takna sapaghalad sa incienso.
10At ang buong karamihan ng mga tao ay nagsisipanalangin sa labas sa oras ng kamangyan.
11Ug may nagpakita kaniya usa ka manolonda sa Ginoo nga nagatindog sa too sa halaran sa incienso.
11At napakita sa kaniya ang isang anghel ng Panginoon, na nakatayo sa dakong kanan ng dambana ng kamangyan.
12Ug si Zacarias nalisang sa pagkakita kaniya, ug siya giabut ug kahadlok.
12At nagulumihanan si Zacarias, pagkakita niya sa kaniya, at dinatnan siya ng takot.
13Apan ang manolonda nagaingon kaniya. Ayaw kahadlok, Zacarias; kay ang imong pag-ampo gipatalinghugan ug ang imong asawa nga si Elizabet magaanak ug usa ka batang lalake ug pagatawgon mo ang iyang ngalan Juan.
13Datapuwa't sinabi sa kaniya ng anghel, Huwag kang matakot, Zacarias: sapagka't dininig ang daing mo, at ang asawa mong si Elisabet ay manganganak sa iyo ng isang anak na lalake, at tatawagin mong Juan ang kaniyang pangalan.
14Ug ikaw makabaton sa kalipay ug pagmaya; ug daghan ang mangalipay sa iyang pagkatawo.
14At magkakaroon ka ng ligaya at galak; at marami ang maliligaya sa pagkapanganak sa kaniya.
15Kay siya mamahimong daku sa atubangan sa Ginoo, ug dili magainum ug vino, bisan mga ilimnon nga maisug; ug mapuno siya sa Espiritu Santo bisan sa gikan pa sa tiyan sa iyang inahan.
15Sapagka't siya'y magiging dakila sa paningin ng Panginoon, at siya'y hindi iinom ng alak ni matapang na inumin; at siya'y mapupuspos ng Espiritu Santo, mula pa sa tiyan ng kaniyang ina.
16Ug daghan sa mga anak sa Israel nga iyang pabalikon ngadto sa ilang Ginoong Dios.
16At marami sa mga anak ni Israel, ay papagbabaliking-loob niya sa Panginoon na kanilang Dios.
17Ug siya magauna kaniya sa espiritu ug sa gahum ni Elias sa pagpabalik sa mga kasingkasing sa mga amahan ngadto sa mga anak, ug sa mga masukihon sa paglakaw sa kaligdong sa mga matarung; aron sa pagtagana alang sa Ginoo usa ka katawohan nga inandam.
17At siya'y lalakad sa unahan ng kaniyang mukha na may espiritu at kapangyarihan ni Elias, upang papagbaliking-loob ang mga puso ng mga ama sa mga anak, at ang mga suwail ay magsilakad sa karunungan ng mga matuwid, upang ipaglaan ang Panginoon ng isang bayang nahahanda.
18Ug nag-ingon si Zacarias sa manolonda: Unsaon ko pagkahibalo niini? kay ako tigulang na, ug ang akong asawa hilabihan na katigulang.
18At sinabi ni Zacarias sa anghel, Sa ano malalaman ko ito? sapagka't ako'y matanda na, at ang aking asawa ay may pataw ng maraming taon.
19Ug ang manolonda sa mingtubag miingon kaniya: Ako mao si Gabriel, nga nagatindog sa atubangan sa Dios; ug ako gisugo sa pagsulti kanimo ug pagdala kanimo niining mga Maayong Balita.
19At pagsagot ng anghel ay sinabi sa kaniya, Ako'y si Gabriel, na nananayo sa harapan ng Dios; at ako'y sinugo upang makipagusap sa iyo, at magdala sa iyo nitong mabubuting balita.
20Ug ania karon, maamang ikaw, ug dili ka makasulti hangtud sa adlaw nga mahitabo kining mga butanga, kay ikaw wala motoo sa akong mga pulong, nga matuman unya sa ilang panahon.
20At narito, mapipipi ka at hindi ka makapangungusap, hanggang sa araw na mangyari ang mga bagay na ito, sapagka't hindi ka sumampalataya sa aking mga salita, na magaganap sa kanilang kapanahunan.
21Ug ang mga tawo naghulat kang Zacarias, ug nanghibulong sila nga nadugay siya sa templo.
21At hinihintay ng bayan si Zacarias, at nanganggigilalas sila sa kaniyang pagluluwat sa loob ng templo.
22Ug sa paggula niya wala siya makasulti kanila: ug gisabut nila nga nakakita siya ug panan-awon sa templo: ug nagpadayon siya paghimog sinyas kanila, ug napabilin nga amang.
22At nang lumabas siya, ay hindi siya makapagsalita sa kanila: at hininagap nila na siya'y nakakita ng isang pangitain sa templo: at siya'y nagpatuloy ng pakikipagusap sa kanila, sa pamamagitan ng mga hudyat, at nanatiling pipi.
23Ug nahitabo nga sa pagkatapus sa mga adlaw sa iyang pag-alagad, mipauli siya sa iyang balay.
23At nangyari, na nang maganap na ang mga araw ng kaniyang paglilingkod, siya'y umuwi sa kaniyang bahay.
24Ug sa human niining mga adlawa, si Elizabet nga iyang asawa nanamkon; ug nagtago siya sulod sa lima ka bulan, nga nagaingon,
24At pagkatapos ng mga araw na ito ay naglihi ang kaniyang asawang si Elisabet; at siya'y lumigpit ng limang buwan, na nagsasabi,
25Ingon niini ang gibuhat sa Ginoo kanako sa mga adlaw nga nagtagad siya sa pagkuha sa akong kaulawan sa taliwala sa mga tawo.
25Ganito ang ginawa ng Panginoon sa akin sa mga araw nang ako'y tingnan niya, upang alisin ang aking pagkaduwahagi sa gitna ng mga tao.
26Karon sa ikaunom ka bulan gisugo sa Dios ang manolonda nga si Gabriel ngadto sa usa ka lungsod sa Galilea, nga ginganlan Nazaret,
26Nang ikaanim na buwan nga'y sinugo ng Dios ang anghel Gabriel sa isang bayan ng Galilea, ngala'y Nazaret,
27Sa usa ka ulay nga kaslonon sa usa ka lalake, nga ginganlan si Jose, sa banay ni David; ug ang ngalan sa ulay mao si Maria.
27Sa isang dalagang magaasawa sa isang lalake, na ang kaniyang ngala'y Jose, sa angkan ni David; at Maria ang pangalan ng dalaga.
28Ug mingsulod ang manolonda ngadto kaniya, ug miingon: Maghimaya, ikaw nga nahatagan sa gracia, ang Ginoo anaa kanimo. Bulahan ikaw sa taliwala sa kababayen-an.
28At pumasok siya sa kinaroroonan niya, at sinabi, Magalak ka, ikaw na totoong pinakamamahal, ang Panginoon ay sumasa iyo.
29Apan sa pagkakita niya, hilabihan niyang kalibug tungod sa gipamulong sa manolonda, ug misantop sa iyang hunahuna kong unsa kining pagpangumosta kaniya.
29Datapuwa't siya'y totoong nagulumihanan sa sabing ito, at iniisip sa kaniyang sarili kung anong bati kaya ito.
30Ug nag-ingon kaniya ang manolonda: Dili ka mahadlok, Maria: kay ikaw nahiagum sa gracia sa Dios.
30At sinabi sa kaniya ng anghel, Huwag kang matakot, Maria: sapagka't nakasumpong ka ng biyaya sa Dios.
31Ug ania karon, ikaw magapanamkon ug magaanak usa ka batang lalake ug pagatawgon ang iyang ngalan JESUS.
31At narito, maglilihi ka sa iyong tiyan, at manganganak ka ng isang lalake, at tatawagin mo ang kaniyang pangalang JESUS.
32Siya mamahimong daku ug paganganlan nga Anak sa Hataas Uyamut; ug ang Ginoong Dios magahatag kaniya sa lingkoranan nga harianon ni David nga iyang amahan;
32Siya'y magiging dakila, at tatawaging Anak ng Kataastaasan: at sa kaniya'y ibibigay ng Panginoong Dios ang luklukan ni David na kaniyang ama:
33Ug siya magahari sa balay ni Jacob sa gihapon ug ang iyang gingharian walay katapusan.
33At siya'y maghahari sa angkan ni Jacob magpakailan man; at hindi magkakawakas ang kaniyang kaharian.
34Apan si Maria nag-ingon sa manolonda: Unsaon pagkahimo niini nga wala man ako makaila ug lalake?
34At sinabi ni Maria sa anghel, Paanong mangyayari ito, sa ako'y hindi nakakakilala ng lalake?
35Ug mingtubag ang manolonda, ug miingon kaniya: Ang Espiritu Santo moanhi kanimo, ug ang gahum sa Hataas Uyamut magalandong kanimo: tungod usab niini ang balaan nga matawo paganganlan Anak sa Dios.
35At sumagot ang anghel, at sinabi sa kaniya, Bababa sa iyo ang Espiritu Santo, at lililiman ka ng kapangyarihan ng Kataastaasan: kaya naman ang banal na bagay na ipanganganak ay tatawaging Anak ng Dios.
36Ug ania karon, si Elizabet nga imong ig-agaw nanamkon usab ug usa ka anak nga lalake sa iyang pagkatigulang; ug kini mao na ang ikaunom ka bulan kaniya nga ginganlan siya ug apuli.
36At narito, si Elisabet na iyong kamaganak, ay naglihi rin naman ng isang anak na lalake sa kaniyang katandaan; at ito ang ikaanim na buwan niya, na dati'y tinatawag na baog.
37Kay walay pulong gikan sa Dios nga mawad-an sa gahum.
37Sapagka't walang salitang mula sa Dios na di may kapangyarihan.
38Ug nag-ingon si Maria: Ania karon, ang ulipon sa Ginoo; pagabuhaton kanako sumala sa imong pulong. Ug mingpahawa kaniya ang manolonda.
38At sinabi ni Maria, Narito, ang alipin ng Panginoon; mangyari sa akin ang ayon sa iyong salita. At iniwan siya ng anghel.
39Ug niining mga adlawa mitindog si Maria, ug miadto pagdali sa kabukiran sa usa ka lungsod sa Juda.
39At nang mga araw na ito'y nagtindig si Maria, at nagmadaling napasa lupaing maburol, sa isang bayan ng Juda;
40Ug misulod sa balay ni Zacarias, ug nangumosta kang Elizabet.
40At pumasok sa bahay ni Zacarias at bumati kay Elisabet.
41Ug nahitabo nga sa pagkadungog ni Elizabet sa pagpangumosta ni Maria, ang bata miulpot sa iyang tiyan; ug si Elizabet napuno sa Espiritu Santo.
41At nangyari, pagkarinig ni Elisabet ng bati ni Maria, ay lumukso ang sanggol sa kaniyang tiyan; at napuspos si Elisabet ng Espiritu Santo;
42Ug misinggit siya sa dakung tingog, ug miingon: Bulahan ikaw sa taliwala sa kababayen-an, ug bulahan ang bunga sa imong tiyan.
42At sumigaw siya ng malakas na tinig, at sinabi, Pinagpala ka sa mga babae, at pinagpala ang bunga ng iyong tiyan.
43Ug unsa kini kanako, nga ang inahan sa akong Ginoo moanhi kanako?
43At ano't nangyari sa akin, na ang ina ng aking Panginoon ay pumarito sa akin?
44Kay ania karon, sa pagkadungog ko sa tingog sa imong pagpangomusta ang bata miulpot sa akong tiyan tungod sakalipay.
44Sapagka't ganito, pagdating sa aking mga pakinig ng tinig ng iyong bati, lumukso sa tuwa ang sanggol sa aking tiyan.
45Ug bulahan ang mingtoo, kay adunay pagkatuman sa mga butang nga gisulti kaniya gikan sa Ginoo.
45At mapalad ang babaing sumampalataya; sapagka't matutupad ang mga bagay na sa kaniya'y sinabi ng Panginoon.
46Ug si Maria miingon: Nagapadaku ang akong kalag sa Ginoo.
46At sinabi ni Maria, Dinadakila ng aking kaluluwa ang Panginoon,
47Ug ang akong espiritu nalipay sa Dios nga akong Manluluwas;
47At nagalak ang aking espiritu sa Dios na aking Tagapagligtas.
48Tungod kay gitamud niya ang ubos nga kahimtang sa iyang ulipon; kay tan-awa, gikan karon ang tanang mga kaliwatan magangalan kanako nga bulahan.
48Sapagka't nilingap niya ang kababaan ng kaniyang alipin. Sapagka't, narito, mula ngayon ay tatawagin akong mapalad ng lahat ng maghahalihaliling lahi.
49Kay siya nga makagagahum, nagbuhat kanako mga dagkung butang; ug balaan ang iyang ngalan.
49Sapagka't ginawan ako ng Makapangyarihan ng mga dakilang bagay; At banal ang kaniyang pangalan.
50Ug ang iyang kalooy anaa sa mga kaliwatan ngadto sa mga kaliwatan sa mga nagakahadlok kaniya.
50At ang kaniyang awa ay sa mga lahi't lahi. Sa nangatatakot sa kaniya.
51Siya nagapakita ug kusog sa iyang bukton; siya nagapapatlaag sa mga palabilabihon tungod sa hunahuna sa ilang kasingkasing.
51Siya'y nagpakita ng lakas ng kaniyang bisig; Isinambulat niya ang mga palalo sa paggunamgunam ng kanilang puso.
52Siya nagapakanaug gikan sa mga lingkoranang harianon sa mga principe, ug nagatuboy sa mga ubos ug kahimtang.
52Ibinaba niya ang mga prinsipe sa mga luklukan nila, At itinaas ang mga may mababang kalagayan.
53Ang gigutom gibusog niya sa mga maayong butang, ug gipapahawa niya nga walay sulod ang mga bahandianon.
53Binusog niya ang nangagugutom ng mabubuting bagay; At pinaalis niya ang mayayaman, na walang anoman.
54Mitabang siya kang Israel nga iyang ulipon, aron siya mahanumdum sa kalooy;
54Tumulong siya sa Israel na kaniyang alipin, Upang maalaala niya ang awa
55(Ingon sa gisulti niya sa atong mga ginikanan) ngadto kang Abraham ug sa iyang mga kaliwatan sa gihapon.
55(Gaya ng sinabi niya sa ating mga magulang) Kay Abraham at sa kaniyang binhi magpakailan man.
56Ug si Maria mipuyo uban kang Elizabet sa may tolo ka bulan, ug unya mipauli ngadto sa iyang balay.
56At si Maria ay natirang kasama niya na may tatlong buwan, at umuwi sa kaniyang bahay.
57Karon miabut ang panahon nga ig-aanak ni Elizabet; ug siya mianak usa ka batang lalake.
57Naganap nga kay Elisabet ang panahon ng panganganak; at siya'y nanganak ng isang lalake.
58Ug ang iyang mga silingan ug kabanayan nakadungog nga ang Ginoo nagpadaku sa iyang kalooy ngadto kaniya, ug sila nangalipay uban kaniya.
58At nabalitaan ng kaniyang mga kapitbahay at mga kamaganak, na dinakila ng Panginoon ang kaniyang awa sa kaniya; at sila'y nangakigalak sa kaniya.
59Ug nahitabo nga sa ikawalo ka adlaw nangadto sila sa pagcircuncidar sa bata, ug nganlan unta nila siya ug Zacarias, sama sa ngalan sa iyang amahan.
59At nangyari, na nang ikawalong araw ay nagsiparoon sila upang tuliin ang sanggol; at siya'y tatawagin sana nila na Zacarias, ayon sa pangalan ng kaniyang ama.
60Apan ang iyang inahan mitubag ug miingon: Dili kondili paganganlan siya ug Juan.
60At sumagot ang kaniyang ina at nagsabi, Hindi gayon; kundi ang itatawag sa kaniya'y Juan.
61Ug sila nanag-ingon kaniya: Walay bisan kinsa sa imong kabanayan nga ginanganlan nianang ngalana.
61At sinabi nila sa kaniya, Wala sa iyong kamaganak na tinatawag sa pangalang ito.
62Ugnagsinyas sila sa iyang amahan kong unsa ang buot niyang ingalan kaniya.
62At hinudyatan nila ang kaniyang ama, kung ano ang ibig niyang itawag.
63Ug nangayo siya ug usa ka sulatanan, ug misulat nga nagaingon: Ang iyang ngalan si Juan. Ug ang tanan nanghibulong.
63At humingi siya ng isang sulatan at sumulat, na sinasabi, Ang kaniyang pangalan ay Juan. At nagsipanggilalas silang lahat.
64Ug dihadiha nabungat ang iyang baba, ug ang iyang dila nakalitok, ug misulti nga nagdayeg sa Dios.
64At pagdaka'y nabuka ang kaniyang bibig, at ang kaniyang dila'y nakalag, at siya'y nagsalita, na pinupuri ang Dios.
65Ug nangahadlok ang tanang mga silingan nila, ug kining tanang mga butanga ginasultihan sa tibook kabukiran sa Judea.
65At sinidlan ng takot ang lahat ng nagsisipanahan sa palibot nila; at nabansag ang lahat ng mga bagay na ito sa lahat ng lupaing maburol ng Judea.
66Ug ang tanang nagpakadungog kanila nagatipig niini sa ilang mga kasingkasing nga nagaingon: Unsa ba kaha kining bataa? Kay ang kamot sa Ginoo nagauban kaniya.
66At lahat ng mga nangakarinig nito ay pawang iningatan sa kanilang puso, na sinasabi, Magiging ano nga kaya ang batang ito? Sapagka't ang kamay ng Panginoon ay sumasa kaniya.
67Ug si Zacarias nga iyang amahan, napuno sa Espiritu Santo, ug nagtagna nga nagaingon:
67At si Zacarias na kaniyang ama ay napuspos ng Espiritu Santo, at nanghula, na nagsasabi,
68Dalayegon ang Ginoo, ang Dios sa Israel! Kay siya midu-aw ug nagbuhat ug pagtubos sa iyang lungsod.
68Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel; Sapagka't kaniyang dinalaw at tinubos ang kaniyang bayan,
69Ug nagpabangon alang kanato ug usa ka sungay sa kaluwasan sa kabanayan ni David nga iyang ulipon.
69At nagtaas sa atin ng isang sungay ng kaligtasan Sa bahay ni David na kaniyang alipin
70Ingon sa iyang gisulti pinaagi sa baba sa iyang mga balaan nga manalagna gikan pa sa mga unang panahon:
70(Gaya ng sinabi niya sa pamamagitan ng kaniyang mga banal na propeta na nagsilitaw buhat nang unang panahon),
71Kaluwasan gikan sa atong mga kaaway, ug gikan sa kamot sa tanan niadtong mga nanagdumot kanato;
71Kaligtasang mula sa ating mga kaaway, at sa kamay ng lahat ng nangapopoot sa atin;
72Sa pagpakita ug kalooy ngadto sa atong mga ginikanan ug sapaghinumdum sa iyang balaang tugon;
72Upang magkaawang-gawa sa ating mga magulang, At alalahanin ang kaniyang banal na tipan;
73Ang panumpa nga iyang gihatag kang Abraham nga atong amahan.
73Ang sumpa na isinumpa niya kay Abraham na ating ama,
74Sa pagtugot kanato nga sa naluwas kita gikan sa kamot sa atong mga kaaway, manag-alagad kaniya sa walay kahadlok,
74Na ipagkaloob sa atin na yamang nangaligtas sa kamay ng ating mga kaaway, Ay paglingkuran natin siya ng walang takot,
75Sa pagkaputli ug sa pagkamatarung sa atubangan niya sa tanang mga adlaw sa atong kinabuhi.
75Sa kabanalan at katuwiran sa harapan niya, lahat ng ating mga araw.
76Ug ikaw, bata, paganganlan ka nga manalagna sa Hataas Uyamut, kay magauna ka sa atubangan sa nawong sa Ginoo sa pag-andam sa iyang mga dalan,
76Oo at ikaw, sanggol, tatawagin kang propeta ng kataastaasan; Sapagka't magpapauna ka sa unahan ng mukha ng Panginoon, upang ihanda ang kaniyang mga daan;
77Sa paghatag kahibalo sa kaluwasan sa iyang katawohan, sa pagpasaylo sa ilang mga sala.
77Upang maipakilala ang kaligtasan sa kaniyang bayan, Sa pagkapatawad ng kanilang mga kasalanan,
78Tungod sa malomong kalooy sa atong Dios, nga tungod niana, modu-aw kanato ang adlawng masanag gikan sa kahitas-an,
78Dahil sa magiliw na habag ng aming Dios, Ang pagbubukang liwayway buhat sa kaitaasan ay dadalaw sa atin,
79Sa pag-iwag sa mga nanaglingkod sa kangitngitan ug sa landong sa kamatayon, sa pagmando sa atong mga tiil sa dalan sa pakigdait.
79Upang liwanagan ang nangakalugmok sa kadiliman at sa lilim ng kamatayan; Upang itumpak ang ating mga paa sa daan ng kapayapaan.
80Ug mitubo ang bata ug nabaskug sa Espiritu ug didto sa kamingawan hangtud sa adlaw sa iyang pagpakita sa Israel.
80At lumaki ang sanggol, at lumakas sa espiritu, at nasa mga ilang hanggang sa araw ng kaniyang pagpapakita sa Israel.