1Mga igsoon ko, ang pagtoo sa atong Ginoong Jesucristo, ang Ginoo sa himaya, dili ninyo batonan nga may pagpasulabi sa mga tawo.
1My brothers, don’t hold the faith of our Lord Jesus Christ of glory with partiality.
2Kay kong adunay mosulod sa inyong simbahan nga usa ka tawo nga may singsing nga bulawan, ug nagagilakgilak nga panapton, ug mosulod usab ang usa ka kabus nga may panapton nga ubos;
2For if a man with a gold ring, in fine clothing, comes into your synagogue or, meeting , and a poor man in filthy clothing also comes in;
3Ug may pagtagad kamo sa nagasaput sa panapton nga nagagilakgilak, ug moingon kaniya: Lumingkod ka dinhi sa maayong dapit; ug sa tawong kabus magaingon kamo: Tumindog ka didto; kun: Lumingkod ka dinha sa ilalum sa akong tumbanan;
3and you pay special attention to him who wears the fine clothing, and say, “Sit here in a good place”; and you tell the poor man, “Stand there,” or “Sit by my footstool”;
4Wala ba kamo ing pagpasulabi sa taliwala ninyo, ug nangahimo kamo nga mga maghuhukom nga may dautang hunahuna?
4haven’t you shown partiality among yourselves, and become judges with evil thoughts?
5Mga hinigugmako nga mga igsoon, patalinghugi ninyo: Wala ba pagpilia sa Dios ang mga kabus sumala sa kalibutan, aron mangadato sa pagtoo, ug sila manununod sa gingharian, nga iyang gisaad kanila niadtong mga nahagugma kaniya?
5Listen, my beloved brothers. Didn’t God choose those who are poor in this world to be rich in faith, and heirs of the Kingdom which he promised to those who love him?
6Apan gipakaulawan ninyo ang kabus nga tawo. Wala ba kamo paglupigi sa mga dato, ug sila gayud nanagguyod kaninyo ngadto sa atubangan sa mga hukmanan?
6But you have dishonored the poor man. Don’t the rich oppress you, and personally drag you before the courts?
7Wala ba sila magpasipala sa dungganong ngalan, nga tungod kaniya gipanawag kamo?
7Don’t they blaspheme the honorable name by which you are called?
8Labut pa kong sa pagkamatuod, nagatuman kamo sa harianon nga Kasugoan, sumala sa Kasulatan: Higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon, nagabuhat kamo ug maayo;
8However, if you fulfill the royal law, according to the Scripture, “You shall love your neighbor as yourself,” Leviticus 19:18 you do well.
9Apan kong may pagpasulabi kamo sa mga tawo, nakasala kamo, ug hinukman kamo sa Kasugoan, nga kamo maglalapas.
9But if you show partiality, you commit sin, being convicted by the law as transgressors.
10Kay bisan kinsa nga magabantay sa tibook nga Kasugoan, apan unya makasala siya sa usa ka bahin, magamalapason siya sa tanan.
10For whoever keeps the whole law, and yet stumbles in one point, he has become guilty of all.
11Kay siya nga nagaingon: Dili ka magpanapaw, nag-ingon usab: Dili ka magpatay. Karon, bisan ikaw wala magpanapaw, apan nakapatay ka, nahimo ka nga malapason sa Kasugoan.
11For he who said, “Do not commit adultery,” Exodus 20:14; Deuteronomy 5:18 also said, “Do not commit murder.” Exodus 10:13; Deuteronomy 5:17 Now if you do not commit adultery, but murder, you have become a transgressor of the law.
12Busa managsulti kamo ug managbuhat kamo, ingon sa mga tawo nga pagahukman sa usa ka Kasugoan sa kagawasan.
12So speak, and so do, as men who are to be judged by a law of freedom.
13Kay ang hukom walay kalooy alang kaniya nga wala magapakita ug kalooy; ug ang kalooy magahimaya batok sa hukom.
13For judgment is without mercy to him who has shown no mercy. Mercy triumphs over judgment.
14Mga igsoon ko, unsa ba ang kapuslanan, kong ang usa ka tawo nagaingon nga siya may pagtoo, apan walay mga buhat? makaluwas ba kaniya kanang pagtohoa?
14What good is it, my brothers, if a man says he has faith, but has no works? Can faith save him?
15Ug kong ang usa ka igsoon nga lalake kun igsoon nga babaye, hubo ug kulang siya sa makaon sa matag-adlaw;
15And if a brother or sister is naked and in lack of daily food,
16Ug mag-ingon kanila ang usa kaninyo: Lumakaw kamo sa pakigdait, magmainit kamo ug magbusog kamo; apan wala ninyo sila paghatagi sa mga butang nga kinahanglanon sa lawas; unsay kapuslanan niana?
16and one of you tells them, “Go in peace, be warmed and filled”; and yet you didn’t give them the things the body needs, what good is it?
17Ingon man usab ang pagtoo, kong walay mga buhat, patay man sa iyang kaugalingon.
17Even so faith, if it has no works, is dead in itself.
18Apan magaingon ang usa ka tawo: Ikaw may pagtoo, ug ako may mga buhat. Ipakita mo kanako ang imong pagtoo nga walay mga buhat, ug ako magapakita kanimo sa akong pagtoo pinaagi sa akong mga buhat.
18Yes, a man will say, “You have faith, and I have works.” Show me your faith without works, and I by my works will show you my faith.
19Ikaw nagatoo nga usa ra ang Dios; nagabuhat ka ug maayo: ang mga yawa nagatoo usab, ug nagapangurog.
19You believe that God is one. You do well. The demons also believe, and shudder.
20Apan buot ba ikaw nga masayud, oh tawo nga walay pulos, nga ang pagtoo, sa mahabulag sa mga buhat patay?
20But do you want to know, vain man, that faith apart from works is dead?
21Wala ba pakamatarunga si Abraham nga atong amahan, pinaagi sa mga buhat, sa diha nga naghalad siya sa iyang anak nga si Isaac, sa ibabaw sa halaran?
21Wasn’t Abraham our father justified by works, in that he offered up Isaac his son on the altar?
22Nakita mo nga ang iyang pagtoo naghimo kuyog sa iyang mga buhat; ug ang pagtoo gihingpit pinaagi sa mga buhat;
22You see that faith worked with his works, and by works faith was perfected;
23Ug natuman ang Kasulatan, nga nagaingon: Ug si Abraham mitoo sa Dies, ug kana giisip kaniya alang sa pagkamatarung; ug gitawag siya nga abyan sa Dios.
23and the Scripture was fulfilled which says, “Abraham believed God, and it was accounted to him as righteousness”; Genesis 15:6 and he was called the friend of God.
24Nakita ninyo nga ang tawo gipakamatarung tungod sa mga buhat, ug dili lamang tungod sa pagtoo.
24You see then that by works, a man is justified, and not only by faith.
25Ug sa mao nga pagkaagi si Rahab nga bigaon, wala ba usab pagpakamatarunga tungod sa mga buhat sa pagdawat niya sa mga sinugo, ug gipadala niya sila sa lain nga dalan?
25In the same way, wasn’t Rahab the prostitute also justified by works, in that she received the messengers, and sent them out another way?
26Kay maingon nga patay ang lawas nga bulag sa espiritu, mao man usab ang pagtoo nga bulag sa mga buhat patay man.
26For as the body apart from the spirit is dead, even so faith apart from works is dead.