1DESPUES di manmalofan estesija, mapos si Jesus malag y otro banda y tasen Galilea, na ayo y tasen Tiberias.
1Eftir þetta fór Jesús yfir um Galíleuvatn eða Tíberíasvatn.
2Ya madalalag güe ni y dangculo na linajyan taotao sa jalie sija y megaegae na señat ni jafatinas gui manmalango.
2Mikill fjöldi manna fylgdi honum, því þeir sáu þau tákn, er hann gjörði á sjúku fólki.
3Ya cajulo si Jesus gui un ogso, ya matachong güije yan y disipuluña sija.
3Þá fór Jesús upp á fjallið og settist þar niður með lærisveinum sínum.
4Ya jijot y guipot pascua, guipot y Judio sija.
4Þetta var laust fyrir páska, hátíð Gyðinga.
5Ya anae tumalag jilo si Jesus, jalie na guaja mamamaela para iya güiya, un linajyan na taotao, ilegña as Felipe: Manu nae tafanmamajan pan para ufañocho este sija?
5Jesús leit upp og sá, að mikill mannfjöldi kom til hans. Hann segir þá við Filippus: ,,Hvar eigum vér að kaupa brauð, að þessir menn fái að eta?``
6Jasangan este para uchague güe; sa güiya tumungo jafa ufatinas.
6En þetta sagði hann til að reyna hann, því hann vissi sjálfur, hvað hann ætlaði að gjöra.
7Manope si Felipe: Dosiento na denario na pan, ti ufannajong para cada uno guiya sija ufañule didide.
7Filippus svaraði honum: ,,Brauð fyrir tvö hundruð denara nægðu þeim ekki, svo að hver fengi lítið eitt.``
8Ylegña nu güiya, uno gui disipuluña sija, Andres, chelun Simon Pedro:
8Annar lærisveinn hans, Andrés, bróðir Símonar Péturs, segir þá við hann:
9Un patgon gaegue güine na guaja sinco pan sebada yan dos güijan na diquique: Lao jafa na estesija, gui entalo y este na minegae?
9,,Hér er piltur, sem er með fimm byggbrauð og tvo fiska, en hvað er það handa svo mörgum?``
10Ylegña si Jesus: Nafanason y taotao. Ya megae na chaguan gaegue güije na lugat, ya manason y taotao, cana sinco mil na lalaje.
10Jesús sagði: ,,Látið fólkið setjast niður.`` Þarna var gras mikið. Menn settust nú niður, um fimm þúsund karlmenn að tölu.
11Ya jachule si Jesus ayo sija na pan ya anae janae si Yuus grasias, jaipie todo ayo y manaason; taegüijija locue ni y güijan sija, jaf taemanoja y minalagoñija.
11Nú tók Jesús brauðin, gjörði þakkir og skipti þeim út til þeirra, sem þar sátu, og eins af fiskunum, svo mikið sem þeir vildu.
12Ya anae manjaspog ilegña ni disipuluña sija: Joca todo y dinidide ni y tetenjan, sa munga guaja malingo.
12Þegar þeir voru mettir, segir hann við lærisveina sína: ,,Safnið saman leifunum, svo ekkert spillist.``
13Ya jajoca todo, ya janabula dose na canastran dangculo ni y dinidide, dinididin y sincoja na pan sebada, y tejnan ayo sija y mañocho.
13Þeir söfnuðu þeim saman og fylltu tólf körfur með leifum byggbrauðanna fimm, sem af gengu hjá þeim, er neytt höfðu.
14Ayo sija na taotao, anae jalie y señat ni jafatinas si Jesus, ilegñija: Este senmagajet na güiya y profeta ni para umamaela gui tano.
14Þegar menn sáu táknið, sem hann gjörði, sögðu þeir: ,,Þessi maður er sannarlega spámaðurinn, sem koma skal í heiminn.``
15¶ Ayo na tiempo jatungo si Jesus, na ufanmamaela para umacone pot minetgot, ya jafatinas y ray, tumalo guato gui un jalomtano güigüiyaja namaesa.
15Jesús vissi nú, að þeir mundu koma og taka hann með valdi til að gjöra hann að konungi, og vék því aftur upp til fjallsins einn síns liðs.
16Anae esta pupuenge manunog y disipuluña sija gui tase.
16Þegar kvöld var komið, fóru lærisveinar hans niður að vatninu,
17Ya manjalom gui un sajyan, ya manchinichile ni tase para Capernaum. Ya pago jomjom, ya si Jesus ti manfinatotoe sija.
17stigu út í bát og lögðu af stað yfir um vatnið til Kapernaum. Myrkur var skollið á, og Jesús var ekki enn kominn til þeirra.
18Ya cajulo dangculo na napon pot rason un dangculo na manglo na manguaefe.
18Vind gerði hvassan, og tók vatnið að æsast.
19Ya anae esta manmamogsae gui tase calang bente sinco pot trenta estadio, malie si Jesus na mamomocat gui jilo y tase ya lumalajijot guato gui sajyan: ya manmaañao sija.
19Þegar þeir höfðu róið hér um bil tuttugu og fimm eða þrjátíu skeiðrúm, sáu þeir Jesú gangandi á vatninu og nálgast bátinn. Þeir urðu hræddir,
20Lao güiya ilegña nu sija: Guajoyo; chamiyo fanmaañao!
20en hann sagði við þá: ,,Það er ég, óttist eigi.``
21Manmagof anae maresibe gui sajyan; ya ensiguidas mato y sajyan gui tano ni y jajananao güe.
21Þeir vildu þá taka hann í bátinn, en í sömu svifum rann báturinn að landi, þar sem þeir ætluðu að lenda.
22¶ Y inagpaña na jaane, y linajyan taotao ni gaegue gui otro bandan tase, jalilie na taya güije mas na unoja na sajyan diquique, ya jatungo na si Jesus ti jumalom gui sajyan yan y disipuloña sija, lao y disipuloña sija esta manmapos sijaja;
22Daginn eftir sá fólkið, sem eftir var handan vatnsins, að þar hafði ekki verið nema einn bátur og að Jesús hafði ekki stigið í bátinn með lærisveinum sínum, heldur höfðu þeir farið burt einir saman.
23(Ya manmato sija y sajyan diquique guine Tiberias, jijot güije na lugat anae mañocho ni pan, despues di y Señot janae si Yuus grasias.)
23Aðrir bátar komu frá Tíberías í nánd við staðinn, þar sem þeir höfðu etið brauðið, þegar Drottinn gjörði þakkir.
24Ya anae jalie y linajyan taotao sija na si Jesus taegüe güije, ni y disipuluña sija; manjalom sija locue gui sajyan diquique, ya manmapos para Capernaum, maaliligao si Jesus.
24Nú sáu menn, að Jesús var ekki þarna fremur en lærisveinar hans. Þeir stigu því í bátana og komu til Kapernaum í leit að Jesú.
25Ya anae masoda gui otro bandan tase, ilegñija nu güiya: Rabi Ngaean nae mato jao güine?
25Þeir fundu hann hinum megin við vatnið og spurðu hann: ,,Rabbí, nær komstu hingað?``
26Maninepe as Jesus ilegña: Magajet ya magajet jusangane jamyo; na inaliligao yo, ti pot y liniimiyo ni señat sija; lao pot y quinanomiyo ni pan, y ninafanjaspog jamyo.
26Jesús svaraði þeim: ,,Sannlega, sannlega segi ég yður: Þér leitið mín ekki af því, að þér sáuð tákn, heldur af því, að þér átuð af brauðunum og urðuð mettir.
27Fanmachocho, munga para ayo y fafalingo na nengcano, lao ayo na nengcano y sumaga taejinecog na linâlâ, ni y Lajin taotao numae jamyo; sa güiya sineyo ni Tata, si Yuus.
27Aflið yður eigi þeirrar fæðu, sem eyðist, heldur þeirrar fæðu, sem varir til eilífs lífs og Mannssonurinn mun gefa yður. Því á hann hefur faðirinn, Guð sjálfur, sett innsigli sitt.``
28Enao mina ilegñija nu güiya: Jafa tafatinas, para utafatinas y checho Yuus?
28Þá sögðu þeir við hann: ,,Hvað eigum vér að gjöra, svo að vér vinnum verk Guðs?``
29Si Jesus manope ilegña nu sija: Este y checho Yuus, na injenggue ayo y jatago.
29Jesús svaraði þeim: ,,Þetta er verk Guðs, að þér trúið á þann, sem hann sendi.``
30Entonses ilegñija nu güiya: Jafa na señat unfatinas para inlie, ya injenggue jao? Jafa chechomo?
30Þeir spurðu hann þá: ,,Hvaða tákn gjörir þú, svo að vér sjáum og trúum þér? Hvað afrekar þú?
31Si tatanmame jacano y mana gui desierto, taemanoja y munjayan matugue; pan guine y langet manmanae para u jacano.
31Feður vorir átu manna í eyðimörkinni, eins og ritað er: ,Brauð af himni gaf hann þeim að eta.```
32Ya ilegña si Jesus nu sija: Magajet ya magajet jusangane jamyo, na ti si Moises numae jamyo ni pan guine y langet, si Tatajo janae jamyo ni magajet na pan guine y langet.
32Jesús sagði við þá: ,,Sannlega, sannlega segi ég yður: Móse gaf yður ekki brauðið af himni, heldur gefur faðir minn yður hið sanna brauð af himni.
33Sa y pan Yuus ayo y tumunog guine y langet, ya jananae linâlâ y tano.
33Brauð Guðs er sá, sem stígur niður af himni og gefur heiminum líf.``
34Ayo nae ilegñija nu güiya: Señot naejam siempre ni este na pan!
34Þá sögðu þeir við hann: ,,Herra, gef oss ætíð þetta brauð.``
35Si Jesus ilegña nu sija: Guajo y pan lalâlâ; y mato guiya guajo, ti uñalang; ya y jumonggue yo, ti umajo para taejinecog.
35Jesús sagði þeim: ,,Ég er brauð lífsins. Þann mun ekki hungra, sem til mín kemur, og þann aldrei þyrsta, sem á mig trúir.
36Lao jusangane jamyo; na este inlie yo ya ti injenggue.
36En ég hef sagt við yður: Þér hafið séð mig og trúið þó ekki.
37Todo y janae yo si Tata, ufato guiya guajo; ya ayo y ufanmato guiya guajo, gosmagajet na guajo ti siña juyute güe juyong.
37Allt sem faðirinn gefur mér, mun koma til mín, og þann sem kemur til mín, mun ég alls eigi brott reka.
38Sa tumunog yo guine y langet ti para jufatinas y minalagojo, lao y minalagoña ayo y tumago yo.
38Ég er stiginn niður af himni, ekki til að gjöra vilja minn, heldur vilja þess, er sendi mig.
39Ya este y minalagoña ayo y tumago yo, na todo y janae yo ti siña junafalingo taya, lao junacajulo güe gui uttimo na jaane.
39En sá er vilji þess, sem sendi mig, að ég glati engu af öllu því, sem hann hefur gefið mér, heldur reisi það upp á efsta degi.
40Ya este y minalagon Tata, na todo ayo y jalie y Lajiña ya jinenggue guiya güiya, uguaja linâlâña taejinecog; ya junacajulo güe gui uttimo na jaane.
40Því sá er vilji föður míns, að hver sem sér soninn og trúir á hann, hafi eilíft líf, og ég mun reisa hann upp á efsta degi.``
41¶ Enaomina y Judio sija mamofea güe anae jasangan: Guajo y pan ni tumunog guine y langet.
41Nú kom upp kurr meðal Gyðinga út af því, að hann sagði: ,,Ég er brauðið, sem niður steig af himni,``
42Ya ilegñija: Ada ti güiya este as Jesus lajin José? si tataña, yan nanaña tatungoja? Jafa pues muna ilegña: Guajo tumunog guine y langet?
42og þeir sögðu: ,,Er þetta ekki hann Jesús, sonur Jósefs? Vér þekkjum bæði föður hans og móður. Hvernig getur hann sagt, að hann sé stiginn niður af himni?``
43Si Jesus manope ya ilegña nu sija: Chamiyo fanmanmofefea entre jamyo.
43Jesús svaraði þeim: ,,Verið ekki með kurr yðar á meðal.
44Taya siña mato guiya guajo yaguin si Tata, ni tumago yo, ti quinene güe; ya guajo junacajulo güe gui uttimo na jaane.
44Enginn getur komið til mín, nema faðirinn, sem sendi mig, dragi hann, og ég mun reisa hann upp á efsta degi.
45Matugue esta gui profeta sija: Ya todo ayo sija ufanmafanagüe finanagüen Yuus. Enaomina cada uno ni jumungog y Tata ya jatungo y mafanagüeña, ufato guiya guajo.
45Hjá spámönnunum er skrifað: ,Þeir munu allir verða af Guði fræddir.` Hver sem hlýðir á föðurinn og lærir af honum, kemur til mín.
46Munga yo na jusangan na guaja na taotao y esta jalie si Tata, lao ayo y mamaela guinin as Yuus, güiyaja jalie si Tata.
46Ekki er það svo, að nokkur hafi séð föðurinn. Sá einn, sem er frá Guði, hefur séð föðurinn.
47Magajet ya magajet jusangane jamyo: Ayo y jumonggue yo guaja linâlâña na taejinecog,
47Sannlega, sannlega segi ég yður: Sá sem trúir, hefur eilíft líf.
48Guajo y pan y linâlâ.
48Ég er brauð lífsins.
49Si tatanmiyo, jacano y mana gui jalomtano ya manmatae.
49Feður yðar átu manna í eyðimörkinni, en þeir dóu.
50Estagüiya y pan ni tumunog guine y langet, para jaye y cumano güe, ti umatae.
50Þetta er brauðið, sem niður stígur af himni. Sá sem etur af því, deyr ekki.
51Guajo y lalâlâ na pan ni tumunog guine y langet: yaguin guaja cumano este na pan, ulâlâ para todo y tiempo; junggan ya y pan ni guajo mannae, guiya mismo catneco, na junae para linâlâ y tano.
51Ég er hið lifandi brauð, sem steig niður af himni. Hver sem etur af þessu brauði, mun lifa að eilífu. Og brauðið, sem ég mun gefa, er hold mitt, heiminum til lífs.``
52¶ Managuaguat entre sija y Judio sija, ilegñija: Jafa muna usiña este na taotao unaejit ni catneña para utacano?
52Nú deildu Gyðingar sín á milli og sögðu: ,,Hvernig getur þessi maður gefið oss hold sitt að eta?``
53Si Jesus pot anão ilegña nu sija: Magajet ya magajet jusangane jamyo: Yaguin ti incano y catnen y Lajin taotao, ya ti inguimen y jâgâña, taya linâlâ guiya jamyo.
53Þá sagði Jesús við þá: ,,Sannlega, sannlega segi ég yður: Ef þér etið ekki hold Mannssonarins og drekkið blóð hans, hafið þér ekki lífið í yður.
54Y cumano y catneco, ya jaguimen y jâgâjo, guaja linâlâña taejinecog, ya junacajulo güe gui uttimo na jaane.
54Sá sem etur hold mitt og drekkur blóð mitt, hefur eilíft líf, og ég reisi hann upp á efsta degi.
55Sa y catneco, güiya y magajet na nengcano; ya y jâgâjo, güiya y magajet na guimen.
55Hold mitt er sönn fæða, og blóð mitt er sannur drykkur.
56Ayo y cumano y catneco, y jaguimen y jâgâjo, sumaga guiya guajo, ya guajo guiya güiya.
56Sá sem etur hold mitt og drekkur blóð mitt, er í mér og ég í honum.
57Taegüine y Tata, ni lalâlâ, janamamaela yo, ya guajo lalâlâ pot si Tata; taegüineja locue y cumano yo, güiya locue ulâlâ pot guajo.
57Eins og hinn lifandi faðir sendi mig og ég lifi fyrir föðurinn, svo mun sá lifa fyrir mig, sem mig etur.
58Estagüiya y pan ni tumunog guine y langet; ti parejo yan y tatanmiyo ni cumano y mana ya manmatae: y cumano este na pan ulâlâ para taejinecog.
58Þetta er það brauð, sem niður steig af himni. Það er ekki eins og brauðið, sem feðurnir átu og dóu. Sá sem etur þetta brauð, mun lifa að eilífu.``
59Este sija jasangan guiya sunagoga, parejoja yan anae mamanagüe guiya Capernaum.
59Þetta sagði hann, þegar hann var að kenna í samkundunni í Kapernaum.
60¶ Enaomina megae gui disipuluña sija anae majungog este, ilegñija: Majetog na sinangan este; jaye siña umecungog?
60Margir af lærisveinum hans, er á hlýddu, sögðu: ,,Þung er þessi ræða. Hver getur hlustað á hana?``
61Si Jesus jatungo pot güiyaja namaesa, na y disipuluña sija mangogonggong pot este, ya ilegña nu sija: Ninafañatsaga jamyo nu este?
61Jesús vissi með sjálfum sér, að kurr var með lærisveinum hans út af þessu, og sagði við þá: ,,Hneykslar þetta yður?
62Jafa yaguin inlie y Lajin taotao cajulo anae gaegue antes?
62En ef þér sæjuð Mannssoninn stíga upp þangað, sem hann áður var?
63Y espiritu mannanae linâlâ; y catne taya probechoña: y sinangan sija ni jusangane jamyo, ayo espiritu, yan ayo linâlâ.
63Það er andinn, sem lífgar, holdið megnar ekkert. Orðin, sem ég hef talað til yðar, þau eru andi og þau eru líf.
64Lao guajo palo guiya jamyo na ti manmanjonggue. Sa si Jesus desde y finenana jatungoja jaye sija y ti ufanmanjonggue, yan jaye y uinentrega güe.
64En meðal yðar eru nokkrir, sem ekki trúa.`` Jesús vissi frá upphafi, hverjir þeir voru, sem trúðu ekki, og hver sá var, sem mundi svíkja hann.
65Ya ilegña: Pot este na rason jusangane jamyo: na taya siña mato guiya guajo, yaguin ti ninae ni Tatajo.
65Og hann bætti við: ,,Vegna þess sagði ég við yður: Enginn getur komið til mín, nema faðirinn veiti honum það.``
66¶ Ayo nae, megae gui disipoluña sija manalo tate, ya ti mañija talo manjanao yan güiya.
66Upp úr þessu hurfu margir af lærisveinum hans frá og voru ekki framar með honum.
67Ayo nae ilegña si Jesus ni dose: Manmalago jamyo manjanao locue?
67Þá sagði Jesús við þá tólf: ,,Ætlið þér að fara líka?``
68Ynepe as Simon Pedro: Señot, jayejam injanao güe? Jago nae guaja sija y sinangan ni taejinecog na linâlâ.
68Símon Pétur svaraði honum: ,,Herra, til hvers ættum vér að fara? Þú hefur orð eilífs lífs,
69Ya jame injenggue, ya intingo na jago Ayo na Santos na guine as Yuus.
69og vér trúum og vitum, að þú ert hinn heilagi Guðs.``
70Si Jesus jaope sija: Ti juayig jamyo dose, ya y uno guiya jamyo anite?
70Jesús svaraði þeim: ,,Hef ég eigi sjálfur útvalið yður tólf? Þó er einn yðar djöfull.``En hann átti við Júdas Símonarson Ískaríots, sem varð til að svíkja hann, einn þeirra tólf.
71Ya jasangan pot si Judas Iscariote, lajin Simon: sa este y para uinentrega gae, uno gui dose.
71En hann átti við Júdas Símonarson Ískaríots, sem varð til að svíkja hann, einn þeirra tólf.