1ⲁⲥϣⲱⲡⲓ ⲇⲉ ⲧⲁϥⲥⲓⲛⲓ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲥⲁⲃⲃⲁⲧⲟⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓⲧⲟⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲟϯ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁⲣⲉ ⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ϥⲱϫⲓ ⳿ⲛⲛⲓϧⲉⲙⲥ ⲉⲩⲥⲁϩⲥⲁϩ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ ϧⲉⲛ ⲛⲟⲩϫⲓϫ ⲟⲩⲟϩ ⲩⲟⲩⲱⲙ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ.
1¶ Na i te hapati ka haere ia ra waenga witi; a katohia ana e ana akonga nga puku witi, kainga ake, he mea komukumuku ki te ringa.
2ϩⲁⲛⲟⲩⲟⲛ ⲇⲉ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲁⲣⲓⲥⲉⲟⲥ ⲡⲉϫⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲉⲑⲃⲉⲟⲩ ⲧⲉⲧⲉⲛ⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲥⲉ⳿ⲙ⳿ⲡϣⲁ ⳿ⲛⲁⲓϥ ⲁⲛ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲥⲁⲃⲃⲁⲧⲟⲛ.
2Na ka mea etahi o nga Parihi, He aha koutou ka mahi ai i te mea e kore e tika kia mahia i te hapati?
3ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲉⲣⲟⲩⲱ ⳿ⲛϫⲉ Ⲓⲏ̅ⲥ̅ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲟⲩⲇⲉ ⲫⲁⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲟϣϥ ⲫⲏⲉⲧⲁ ⲇⲁⲩⲓⲇ ⲁⲓϥ ϩⲟⲧⲉ ⲉⲧⲁϥ⳿ϩⲕⲟ ⲛⲉⲙ ⲛⲏⲉⲑⲛⲉⲙⲁϥ.
3Na ka whakahoki a Ihu, ka mea ki a ratou, Kahore ianei koutou i kite i ta Rawiri i mea ai, i a ia e mate ana i te hiakai, ratou ko ona hoa;
4ⲡⲱⲥ ⲁϥϣⲉ ⲛⲁϥ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⳿ⲉ⳿ⲡⲏⲓ ⳿ⲙⲫϯ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲓⲱⲓⲕ ⳿ⲛⲧⲉ ϯ⳿ⲡⲣⲟⲑⲉⲥⲓⲥ ⲁϥϭⲓⲧⲟⲩ ⲁϥⲟⲩⲟⲙⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥϯ ⳿ⲛⲛⲓⲕⲉⲭⲱⲟⲩⲛⲓ ⲉⲑⲛⲉⲙⲁϥ ⲛⲏ ⲧⲉⲛ⳿ⲥϣⲉ ⲛⲱⲟⲩ ⲁⲛ ⳿ⲉⲟⲩⲟⲙⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲏⲗ ⳿ⲉⲛⲓⲟⲩⲏⲃ ⳿ⲙⲙⲁⲩⲁⲧⲟⲩ.
4I tona tomokanga ki te whare o te Atua, ka tango ia i nga taro aroaro, na kainga ana e ia, hoatu ana hoki ki ona hoa; ko nga mea kihai nei i tika kia kainga, engari ma nga tohunga anake?
5ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ Ⲡ⳪ ⳿ⲙⲡⲓⲥⲁⲃⲃⲁⲧⲟⲛ ⲡⲉ ⳿ⲡϣⲏⲣⲓ ⲙ⳿ⲫⲣⲱⲙⲓ.
5I mea ano ia ki a ratou, Ko te Tama a te tangata te Ariki o te hapati.
6ⲁⲥϣⲱⲡⲓ ⲇⲉ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲕⲉⲥⲁⲃⲃⲁⲧⲟⲛ ⲁϥϣⲉ ⲛⲁϥ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⳿ⲉⲧⲟⲩⲥⲩⲛⲁⲅⲱⲅⲏ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥ ϯ⳿ⲥⲃⲱ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲟⲩⲣⲱⲙⲓ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⲉ ⲉⲣⲉ ⲧⲉϥϫⲓϫ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲓⲛⲁⲙ ϣⲟⲩ⳿ⲱⲟⲩ.
6A i tetahi atu hapati ka tomo ia ki te whare karakia, ka whakaako: i reira ano tetahi tangata, ko tona ringa matau kua memenge.
7ⲛⲁⲩϯ⳿ⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⲛⲁϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲓⲥⲁϧ ⲛⲉⲙ ⲛⲓⲫⲁⲣⲓⲥⲉⲟⲥ ϫⲉ ⲁⲛ ⳿ϥⲛⲁⲉⲣⲫⲁϧⲣⲓ ϧⲉⲛ ⳿ⲡⲥⲁⲃⲃⲁⲧⲟⲛ ϩⲓⲛⲁ ⲛⲧⲟⲩϫⲉⲙ ⲕⲁⲧⲏⲅⲟⲣⲓ⳿ⲁ ϧⲁⲣⲟϥ.
7Ka titiro whakamau nga karaipi me nga Parihi ki a ia, me kore ia e whakaora i te hapati; kia whai take ai hei whakawakanga mona.
8⳿ⲛⲑⲟϥ ⲇⲉ ⲛⲁϥ⳿ⲉⲙⲓ ⳿ⲉⲛⲟⲩⲙⲟⲕⲙⲉⲕ ⲡⲉϫⲁϥ ⲛⲱⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲓⲣⲱⲙⲓ ⳿ⲉⲛⲁⲣⲉ ⲧⲉϥϫⲓϫ ϣⲟⲩ⳿ⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲧⲱⲛⲕ ϩⲓ ⲉⲣⲁⲧⲕ ϧⲉⲛ ⳿ⲑⲙⲏϯ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲧⲱⲛϥ ⲁϥⲟϩⲓ ⳿ⲉⲣⲁⲧϥ.
8Na ka mohio ia ki o ratou whakaaro, ka mea ki te tangata i te ringa memenge, Whakatika, e tu ki waenganui. A whakatika ana ia, tu ana.
9ⲡⲉϫⲉ Ⲓⲏ̅ⲥ̅ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ ϯϣⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲙⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲁⲛ ⳿ⲥϣⲉ ⳿ⲛⲉⲣ ⲡⲉⲑⲛⲁⲛⲉϥ ϧⲉⲛ ⲓⲥⲁⲃⲃⲁⲧⲟⲛ ϣⲁⲛ ⳿ⲉⲉⲣ ⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲟⲩⲯⲩⲭⲏ ⳿ⲉⲛⲁϩⲙⲉⲥ ϣⲁⲛ ⳿ⲉⲧⲁⲕⲟⲥ.
9Katahi ka mea a Ihu ki a ratou, Maku hoki e ui ki a koutou; He mea tika ranei te mahi pai i te hapati, te mahi kino ranei? te whakaora, te whakamate ranei?
10ⲟⲩⲟϩ ⲉⲧⲁϥϫⲟⲩϣⲧ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲡⲉϫⲁϥ ⳿ⲙⲡⲓⲣⲱⲙⲓ ϫⲉ ⲟⲩⲧⲉⲛ ⲧⲉⲕϫⲓϫ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲛⲑⲟϥ ⲇⲉ ⲁϥⲥⲟⲩⲧⲱⲛⲥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲥⲟⲩϫⲁⲓ ⳿ⲛϫⲉ ⲧⲉϥϫⲓϫ.
10Na ka tirotiro ia ki a ratou katoa, ka mea ki taua tangata, Totoro mai tou ringa. A pera ana ia: na kua ora ano tona ringa.
11⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲇⲉ ⲁⲩⲙⲟϩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲩⲙⲉⲧⲁⲧⲕⲁϯ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁⲩⲥⲁϫⲓ ⲛⲉⲙ ⲛⲟⲩ⳿ⲉⲣⲏⲟⲩ ϫⲉ ⲟⲩ ⲡⲉⲧⲟⲩⲛⲁⲁⲓϥ ⳿ⲛⲒⲏ̅ⲥ̅.
11Na ki tonu ratou i te honohonoa; ka korerorero ki a ratou ano, me aha ranei a Ihu e ratou.
12ⲁⲥϣⲱⲡⲓ ⲇⲉ ϧⲉⲛ ⲛⲓ⳿ⲉϩⲟⲟⲩ ⳿ⲉⲧⲉ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⲁϥ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲡⲓⲧⲱⲟⲩ ⲉⲉⲣ⳿ⲡⲣⲟⲥⲉⲩⲭ ⲉⲥⲑⲉ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ϣⲣⲱⲓⲥ ϧⲉⲛ ϯ ⳿ⲡⲣⲟⲥⲉⲩⲭⲏ ⳿ⲛⲧⲉ ⲫϯ.
12¶ A i aua ra ka haere ia ki te maunga ki te inoi, he inoi tonu tana i te roa o te po ki te Atua.
13ⲟⲩⲟϩ ⲉⲧⲁ ⲡⲓ⳿ⲉϩⲟⲟⲩ ϣⲱⲡⲓ ⲁϥⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ⲩⲟϩ ϥⲥⲱⲧⲡ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲛϧⲏ ⲧⲟⲩ ⳿ⲙⲓ̅ⲃ̅ ⲛⲏⲉⲧⲁϥϯⲣⲉⲛⲟⲩ ϫⲉ ⲁⲡⲟⲥⲧⲟⲗⲟⲥ.
13A, ka ao te ra, ka karangatia e ia ana akonga: ka whiriwhiria e ia kotahi tekau ma rua o ratou, a huaina ana hoki e ia hei apotoro;
14ⲥⲓⲙⲱⲛ ⲫⲏⲉⲧⲟⲩⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ ⲡⲉⲧⲣⲟⲥ ⲛⲉⲙ ⲁⲛⲇⲣⲉⲁⲥ ⲁⲕⲱⲃⲟⲥ ⲛⲉⲙ ⲓⲱⲁⲛⲛⲏⲥ ⲫⲓⲗⲓⲡⲡⲟⲥ ⲛⲉⲙ ⲃⲁⲣⲑⲟⲗⲟⲙⲉⲟⲥ.
14Ko Haimona, i huaina hoki e ia ko Pita, ko tona teina ko Anaru, ko Hemi raua ko Hoani, ko Piripi raua ko Patoromu,
15ⲛⲉⲙ ⲙⲁⲧⲑⲉⲟⲥ ⲛⲉⲙ ⲑⲱⲙⲁⲥ ⲛⲉⲙ ⲓⲁⲕⲱⲃⲟⲥ ⳿ⲛⲧⲉ ⲁⲗⲫⲉⲟⲥ ⲛⲉⲙ ⲥⲓⲙⲱⲛ ⲏ ⲉⲧⲟⲩⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ ⲡⲓⲣⲉϥⲭⲟϩ.
15Ko Matiu raua ko Tamati, ko hemi tama a Arapiu, ko Haimona e kiia nei ko Heroti,
16ⲛⲉⲙ ⲓⲟⲩⲇⲁⲥ ⳿ⲛⲧⲉ ⲓⲁⲕⲱⲃⲟⲥ ⲛⲉⲙ ⲓⲟⲩⲇⲁⲥ ⲡⲓ⳿ⲥⲕⲁⲣⲓⲱⲧⲏⲥ.
16Ko Hura tama a Hemi, ko Hura Ikariote hoki, ko ia nei te kaituku.
17ⲟⲩⲟϩ ⲉⲧⲁϥ⳿ⲓ ⳿ⲉ⳿ϧⲣⲏⲓ ⲛⲉⲙⲱⲟⲩ ϥ⳿ⲟϩⲓ ⳿ⲉⲣⲁⲧϥ ϧⲉⲛ ⲟⲩⲙⲁ⳿ⲛⲕⲟⲓ ⲛⲉⲙ ⲟⲩⲙⲏϣ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ⲛⲉⲙ ⲕⲉⲙⲏϣ ⲉϥⲟϣ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲗⲁⲟⲥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ϯⲓⲟⲩⲇⲉ⳿ⲁ ⲧⲏⲣⲥ ⲛⲉⲙ ⲓⲗ̅ⲏ̅ⲙ̅ ⲛⲉⲙ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ϯⲡⲁⲣⲁⲗⲓ⳿ⲁ ⳿ⲛⲧⲉ ⲧⲩⲣⲟⲥ ⲛⲉⲙ ⳿ⲧⲥⲓⲇⲱⲛ ⲛⲏ⳿ⲉⲧⲁⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲥⲱⲧⲉⲙ ⳿ⲉⲣⲟϥ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥⲧⲁⲗϭⲱⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲛⲟⲩϣⲱⲛⲓ.
17Na ka heke ngatahi iho ratou, tu ana i tetahi wahi tairite, ratou ko te ropu o ana akonga, me te huihuinga nui o te iwi i Huria katoa, i Hiruharama, i te taha hoki o te moana o Taira, o Hairona, i haere mai nei ki te whakarongo ki a ia, kia whak aorangia hoki o ratou mate;
18ⲟⲩⲟϩ ⲛⲏ⳿ⲉⲧⲁⲩ⳿ⲧϩⲉⲙⲕⲟ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲓⲡ̅ⲛ̅ⲁ̅ ⳿ⲛ⳿ⲁⲕⲁⲑⲁⲣⲧⲟⲛ ⲛⲁϥⲉⲣⲫⲁϧⲣⲓ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ.
18Me te hunga ano e whakatoia ana e nga wairua poke: a whakaorangia ana ratou.
19ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁⲣⲉ ⲡⲓⲙⲏϣ ⲧⲏⲣϥ ⲕⲱϯ ⳿ⲛⲥⲁ ϭⲓ ⲛⲉⲙⲁϥ ϫⲉ ⲟⲩⲏⲓ ⲁ⳿ⲥⲛⲏⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲟⲩϫⲟⲙ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲁϥⲧⲁⲗϭⲟ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ ⲧⲏⲣⲟⲩ ⲡⲉ.
19I whai ano te mano katoa kia pa ki a ia; i puta hoki he kaha i a ia, a whakaorangia ana ratou katoa.
20ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲑⲟϥ ⲉⲧⲁϥϥⲁⲓ ⳿ⲛⲛⲉϥⲃⲁⲗ ⳿ⲉ⳿ⲡϣⲱⲓ ⳿ⲉⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ⲛⲁϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲱⲟⲩ⳿ⲛⲓⲁⲧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲛⲓϩⲏⲕⲓ ϫⲉ ⲑⲱⲧⲉⲛ ⲧⲉ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲫϯ.
20¶ Na ka titiro ona kanohi ki ana akonga, ka mea ia, Ka koa koutou, e nga rawakore: mo koutou hoki te rangatiratanga o te Atua.
21ⲱⲟⲩ⳿ⲛⲓⲁⲧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲛⲏ ⲧϩⲟⲕⲉⲣ ϯⲛⲟⲩ ϫⲉ ⲧⲉⲧⲉⲛⲛⲁⲥⲓ ⲱⲟⲩ⳿ⲛⲓⲁⲧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲛⲏⲉⲧⲣⲓⲙⲓ ϯⲛⲟⲩ ϫⲉ ⲧⲉⲧⲉⲛⲛⲁⲥⲱⲃⲓ.
21Ka koa koutou e hiakai nei inaianei: ka makona hoki koutou. Ka koa koutou e tangi nei inaianei: e kata hoki koutou.
22ⲱⲟⲩ⳿ⲛⲓⲁⲧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲉϣⲱⲡ ⲛⲧⲟⲩⲙⲉⲥⲧⲉ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲓⲣⲱⲙⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲟⲩⲟⲩⲉⲧ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲟⲩϣⲉϣ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲟⲩϩⲓ ⲡⲉⲧⲉⲛⲣⲁⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲙ⳿ⲫⲣⲏϯ ⳿ⲛⲟⲩⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲉⲑⲃⲉ ⳿ⲡϣⲏⲣⲓ ⳿ⲙ⳿ⲫⲣⲱⲙⲓ.
22Ka koa koutou ina kinongia koutou e nga tangata, ina wehea atu i roto i a ratou, ina tawaia, ina rukea atu to koutou ingoa, ano he mea kino, mo te whakaaro ki te Tama a te tangata.
23ⲣⲁϣⲓ ϧⲉⲛ ⲡⲓ⳿ⲉϩⲟⲟⲩ ⳿ⲉⲧⲉ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⲟⲩⲟϩ ⲑⲉⲗⲏⲗ ϩⲏⲡⲡⲉ ⲅⲁⲣ ⲡⲉⲧⲉⲛⲃⲉⲭⲉ ⲟⲩⲛⲓϣϯ ⲡⲉ ⳿ⲛ⳿ϩⲣⲏⲓ ⲉⲛ ⳿ⲧⲫⲉ ⲛⲁⲓ ⲅⲁⲣ ⳿ⲉⲛⲁⲩ⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲡⲣⲟⲫⲏⲧⲏⲥ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲟⲩⲓⲟϯ.
23Kia hari i taua ra, me te tupekepeke: he nui hoki to koutou utu i te rangi: i peratia hoki nga poropiti e o ratou matua.
24⳿ⲡⲗⲏⲛ ⲟⲩⲟⲓ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϧⲁ ⲛⲓⲣⲁⲙⲁ⳿ⲟ ϫⲉ ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲕⲏⲛ ⲉⲣⲉⲧⲉⲛϭⲓ ⲙⲡⲉⲧⲉⲛϯϩⲟ.
24Otira aue, te mate mo koutou, mo te hunga taonga! kua riro hoki i a koutou to koutou whakamarie.
25ⲟⲩⲟⲓ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϧⲁ ⲛⲏⲉⲧⲥⲏⲟⲩ ϯⲛⲟⲩ ϫⲉ ⲧⲉⲧⲉⲛⲛⲁ⳿ϩⲕⲟ ⲟⲩⲟⲓ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϧⲁ ⲛⲏⲉⲧⲥⲱⲃⲓ ϯⲛⲟⲩ ϫⲉ ⲧⲉⲧⲉⲛⲛⲁⲉⲣϩⲏⲃⲓ ⲩⲟϩ ⲧⲉⲧⲉⲛⲛⲁⲣⲓⲙⲓ.
25Aue, te mate mo koutou, mo te hunga e makona ana inaianei! e mate hoki koutou i te hiakai. Aue, te mate mo koutou, mo te hunga e kata ana inaianei! ka aue hoki koutou, ka tangi.
26ⲟⲩⲟⲓ ⲛⲱⲧⲉⲛ ⲉϣⲱⲡ ⲁⲩϣⲁⲛϫⲟⲥ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲓⲣⲱⲙⲓ ⲧⲏⲣⲟⲩ ϫⲉ ⲕⲁⲗⲱⲥ ⲛⲁⲓ ⲅⲁⲣ ⲟⲛ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⳿ⲉⲛⲁⲩ⳿ⲓⲣⲓ ⲙⲙⲱⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲡⲣⲟⲫⲏⲧⲏⲥ ⳿ⲛⲛⲟⲩϫ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲟⲩⲓⲟϯ.
26Aue, te mate mo koutou ka korerotia paitia koutou e nga tangata katoa! i pera hoki o ratou matua ki nga poropiti teka.
27ⲁⲗⲗⲁ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϧⲁ ⲛⲏⲉⲧⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲙⲉⲛⲣⲉ ⲛⲉⲧⲉⲛϫⲁϫⲓ ⲁⲣⲓ ⲉⲑⲛⲁⲛⲉϥ ⳿ⲛⲛⲏⲉⲑⲙⲟⲥϯ ⳿ⲙⲙⲱⲧⲉⲛ.
27¶ Na ko taku kupu tenei ki a koutou e whakarongo mai nei, Arohaina o koutou hoa whawhai; kia pai te mahi ki te hunga e kino ana ki a koutou;
28⳿ⲥⲙⲟⲩ ⳿ⲉⲛⲏⲉⲧⲥⲁϩⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⲧⲱⲃϩ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲛⲏⲉⲧϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲁ ⲑⲏⲛⲟⲩ.
28Manaakitia te hunga e kanga ana i a koutou, me inoi mo te hunga e whakawhiu ana i a koutou.
29ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϩⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⲉⲛ ⲧⲁⲓⲟⲩⲟϫⲓ ⲭⲁ ϯⲭⲉϯ ϧⲁⲧⲟⲧϥ ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁⲱⲗⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲕ⳿ϩⲃⲟⲥ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲧⲁϩⲛⲟ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⳿ⲉⲱⲗⲓ ⳿ⲛⲧⲉⲕⲕⲉ⳿ϣⲑⲏ ⲛ.
29Na ki te pakia tou paparinga e tetahi, whakaangahia atu hoki tetahi; ki te tangohia tou ngeri e tetahi, kaua e kaiponuhia tou koti.
30ⲟⲩⲟⲛ ⲇⲉ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲑⲛⲁⲉⲣⲉⲧⲓⲛ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ⲙⲟⲓ ⲛⲁϥ ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁⲉⲗ ⲛⲉⲧⲉⲛⲟⲩⲕ ⳿ⲙⲡⲉⲣϣⲁⲧϥ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ.
30Hoatu ki nga tangata katoa e inoi ana ki a koe; kaua hoki e tonoa au mea ki te tangohia e te tangata.
31ⲟⲩⲟϩ ⲕⲁⲧⲁ⳿ⲫⲣⲏϯ ⲉⲧⲉⲧⲉⲛⲟⲩⲱϣ ⳿ⲛⲧⲟⲩ⳿ⲓⲣⲓ ⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲓⲣⲱⲙⲓ ⲁⲣⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⲛⲱⲟⲩ ϩⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ.
31A, ko ta koutou e pai ai kia meatia e nga tangata ki a koutou, meatia ano e koutou ki a ratou.
32ⲟⲩⲟϩ ⲓⲥϫⲉ ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲛⲁⲙⲉⲛⲣⲉ ⲛⲏⲉⲑⲙⲉⲓ ⳿ⲙⲙⲱⲧⲉⲛ ⲁϣ ⲡⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛ⳿ϩⲙⲟⲧ ⲕⲉ ⲁⲣ ⲛⲓⲕⲉⲣⲉϥⲉⲣⲛⲟⲃⲓ ⲁⲩⲙⲉⲓ ⳿ⲛⲛⲏⲉⲑⲙⲉⲓ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ.
32Ki te aroha koutou ki te hunga e aroha ana ki a koutou, kei hea he whakawhetai ki a koutou? e aroha ana hoki te hunga hara ki te hunga e aroha ana ki a ratou.
33ⲟⲩⲟϩ ⲉϣⲱⲡ ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲛⲁⲉⲣ ⲡⲉⲑⲛⲁⲛⲉϥ ⳿ⲛⲛⲏⲉⲧⲉⲣ ⲡⲉⲑⲛⲁⲛⲉϥ ⲛⲉⲙⲱⲧⲉⲛ ⲁϣ ⲡⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛ⳿ϩⲙⲟⲧ ⲛⲓⲕⲉⲣⲉϥⲉⲣⲛⲟⲃⲓ ⲥⲉ⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ.
33Ki te atawhai hoki koutou i te hunga e atawhai ana i a koutou, kei hea he whakawhetai ki a koutou? e pena ana ano te hunga hara.
34ⲟⲩⲟϩ ⲉϣⲱⲡ ⲁⲣⲉⲧⲉⲛϣⲁⲛⲉⲣⲇⲁⲛⲓⲍⲓⲛ ⳿ⲛϩⲁⲛⲟⲩⲟⲛ ⲉⲣⲉⲧⲉⲛϩⲉⲗⲡⲓⲥ ⳿ⲉϭⲓ ⳿ⲛⲧⲟⲧⲟⲩ ϣ ⲡⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛ⳿ϩⲙⲟⲧ ⲛⲓⲕⲉⲣⲉϥⲉⲣⲛⲟⲃⲓ ϩⲱⲟⲩ ⲥⲉⲉⲣⲇⲁⲛⲓⲍⲓⲛ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲉϥⲉⲣⲛⲟⲃⲓ ϩⲓⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲟⲩϭⲓ ⳿ⲛⲧⲟⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲧⲟⲩϣⲉⲃⲓⲱ.
34Ki te tuku moni koutou ki te hunga e mea ai koutou ka utua mai e ratou, kei hea he whakawhetai ki a koutou? e tuku moni ana hoki te hunga hara ki te hunga hara, mo te pera kia whakahokia ki a ratou.
35⳿ⲡⲗⲏⲛ ⲙⲉⲛⲣⲉ ⲉⲧⲉⲛϫⲁϫⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲣⲓ ⲡⲉⲑⲛⲁⲛⲉϥ ⲛⲱⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⲙⲟⲓ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛⲉⲣⲁⲡⲉⲗⲡⲓⲍⲓⲛ ⲁⲛ ⳿ⲛ⳿ϩⲗⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ϥⲛⲁϣⲱⲡⲓ ⳿ⲛϫⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲃⲉⲭⲉ ⳿ⲉⲛⲁϣⲱϥ ⲟⲩⲟϩ ⲉⲧⲉⲛⲛⲁϣⲱⲡⲓ ⳿ⲛϣⲏⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲧϭⲟⲥⲓ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲟϥ ⲟⲩⲭ̅ⲥ̅ ⲡⲉ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲛⲓⲁⲧ⳿ϩⲙⲟⲧ ⲛⲉⲙ ⲛⲓⲡⲟⲛⲏⲣⲟⲥ.
35Engari kia aroha ki o koutou hoa whawhai, mahia te pai ki a ratou, ka tuku atu he moni, kaua ano e mutu te tumanako; a tera e rahi te whakautu ki a koutou, ka tupu koutou hei tamariki ma te Runga Rawa: e atawhai ana hoki ia i te hunga e kore e w hakawhetai, i te hunga kino.
36ϣⲱⲡⲓ ⲉⲣⲉⲧⲉⲛⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲁⲏⲧ ⳿ⲙ⳿ⲫⲣⲏϯ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲓⲱⲧ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲁⲏⲧ.
36Kia ngawari rapea koutou, kia pera me to koutou Matua e ngawari ana.
37⳿ⲙⲡⲉⲣϯϩⲁⲡ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲛⲟⲩϯϩⲁⲡ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲙⲡⲉⲣϩⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲙ⳿ⲡϩⲁⲡ ⲟⲩⲟϩ ⲥⲉⲛⲁϩⲓ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⳿ⲙ⳿ⲡϩⲁⲡ ⲁⲛ ⲭⲱ ⲉⲃⲟⲗ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲟⲩⲭⲱ ⲛⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ.
37¶ Kaua e whakawa, a e kore koutou e whakawakia: kaua e whakatau he, a e kore te he e whakataua ki a koutou: houhia te rongo, a e houhia ano te rongo ki a koutou.
38ⲙⲟⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲟⲩϯ ⲛⲱⲧⲉⲛ ⲟⲩϣⲓ ⳿ⲉⲛⲁⲛⲉϥ ⲉϥⲙⲉϩ ⲉϥϩⲉⲛϩⲱⲛ ⲉϥⲫⲉⲛⲫⲱⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲥⲉⲛⲁⲧⲏⲓϥ ⲉ⳿ϧⲣⲏⲓ ⳿ⲉⲕⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲡⲓϣⲓ ⲅⲁⲣ ⲉⲧⲉⲧⲉⲛⲛⲁϣⲓ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⲁⲩⲛⲁϣⲓ ⲛⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲙⲙⲟϥ.
38Hoatu, a ka homai ki a koutou; he mehua pai, pehi rawa, oioi rawa, purena tonu ta ratou e homai ai ki te kokoru o o koutou kakahu. Ko te mehua hoki e mehua ai koutou, hei mehua ano tena ki a koutou.
39ⲁϥϫⲉ ⲕⲉⲡⲁⲣⲁⲃⲟⲗⲏ ⲇⲉ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲙⲏⲧⲓ ⲟⲩⲟⲛ ϣϫⲟⲙ ⳿ⲛⲟⲩⲃⲉⲗⲗⲉ ⳿ⲉϭⲓⲙⲱⲓⲧ ϧⲁϫⲱϥ ⳿ⲛⲟⲩⲃⲉⲗⲗⲉ ⲙⲏ ⲥⲉⲛⲁϩⲉⲓ ⲁⲛ ⳿ⲉ⳿ϧⲣⲏⲓ ⳿ⲛⲟⲩϣⲓⲕ ⳿ⲙ⳿ⲡⲃ̅.
39A ka puaki tana kupu whakarite ki a ratou, E ahei ranei te matapo te arahi i te matapo? e kore ranei e taka tahi raua ki te poka?
40ⲙⲏ ⲟⲩⲟⲛ ⲟⲩⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ ⲉϥⲟⲩⲟⲧ ⳿ⲉⲡⲉϥⲣⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ⲙⲁⲣⲉϥϣⲱⲡⲓ ⲇⲉ ⳿ⲛϫⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲉϥⲥⲉⲃⲧⲱⲧ ⳿ⲙ⳿ⲫⲣⲏϯ ⳿ⲙⲡⲓⲣⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ.
40E kore te akonga e rahi ake i tona kaiwhakaako: engari ka rite ano ki o ratou kaiwhakaako nga tangata katoa kua tino pukengatia.
41ⲉⲑⲃⲉⲟⲩ ϫⲉ ⳿ⲭⲛⲁⲩ ⳿ⲉⲡⲓϫⲏⲓ ϧⲉⲛ ⳿ⲫⲃⲁⲗ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲥⲟⲛ ⲡⲓⲥⲟⲓ ⲇⲉ ⲉⲧϧⲉⲛ ⲡⲉⲕⲃⲁⲗ ⳿ⲛ⳿ⲕϯ⳿ⲛⲓⲁⲧⲕ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⲁⲛ.
41He aha tau e titiro ki te otaota i roto i te kanohi o tou teina, te kite i te kurupae i tou ake kanohi?
42ⲓⲉ ⲡⲱⲥ ⲟⲩⲟⲛ ⳿ϣϫⲟⲙ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ⳿ⲉϫⲟⲥ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲥⲟⲛ ϫⲉ ⲡⲁⲥⲟⲛ ⲭⲁⲧ ⳿ⲛⲧⲁϩⲓ ⲓϫⲏⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲡⲉⲕⲃⲁⲗ ⳿ⲛⲑⲟⲕ ⲇⲉ ϩⲱⲕ ⳿ⲭⲛⲁⲩ ⲁⲛ ⳿ⲉⲡⲓⲥⲟⲓ ⲉⲧϧⲉⲛ ⲡⲉⲕⲃⲁⲗ ⲡⲓϣⲟⲃⲓ ϩⲓ ⲡⲓⲥⲟⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲡⲉⲕⲃⲁⲗ ⳿ⲛϣⲟⲣⲡ ⲟⲩⲟϩ ⲧⲟⲧⲉ ⲉⲕ⳿ⲉⲛⲁⲩ ⳿ⲙⲃⲟⲗ ⳿ⲉϩⲓ ⲡⲓϫⲏⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⳿ⲫⲃⲁⲗ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲥⲟⲛ.
42A me pehea e taea ai e koe te korero ki tou teina, E toku teina, iaua, kia kapea atu e ahau te otaota i roto i tou kanohi; te kite i te kurupae i roto i tou kanohi? E te tangata tinihanga, matua kapea atu e koe te kurupae i roto i tou kanohi, ka tahi koe ka marama ai ki te kape i te otaota i roto i te kanohi o tou teina.
43ⲟⲩ ⲅⲁⲣ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⲟⲩ⳿ϣϣⲏⲛ ⳿ⲉⲛⲁⲛⲉϥ ⲉϥ⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲛⲟⲩⲟⲩⲧⲁϩ ⲉϥϩⲱⲟⲩ ⲡⲁⲗⲓⲛ ⲙⲙⲟⲛ ⲟⲩ⳿ϣϣⲏⲛ ⲉϥϩⲱⲟⲩ ⲉϥ⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲛⲟⲩⲟⲩⲧⲁϩ ⳿ⲉⲛⲁⲛⲉϥ.
43E kore hoki te rakau ataahua e hua i te hua kino; e kore ano te rakau kino e hua i te hua ataahua.
44ⲡⲓⲟⲩⲁⲓ ⲅⲁⲣ ⲡⲓⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲛⲛⲓ⳿ϣϣⲏⲛ ⲉϣⲁⲩⲥⲟⲩⲱⲛϥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲡⲉϥⲟⲩⲧⲁϩ ⲟⲩ ⲅⲁⲣ ⳿ⲙⲡⲁⲩⲥⲉⲕ ⲕⲉⲛⲧⲉ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ϩⲁⲛⲥⲟⲩⲣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲙⲡⲁⲩϭⲉⲗ ⳿ⲁⲗⲟⲗⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓ ⲟⲩⲃⲁⲧⲟⲥ.
44Ma ona hua tonu ka mohiotia ai tenei rakau, tenei rakau. E kore hoki e kohia he piki i runga i nga tataramoa, e kore ano e whakaiia he karepe i runga i te tumatakuru.
45ⲡⲓⲁⲅⲁⲑⲟⲥ ⳿ⲛⲣⲱⲙⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲁϩⲟ ⳿ⲛⲁⲅⲁⲑⲟⲛ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲉϥϩⲏⲧ ϣⲁϥ⳿ⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲡⲓⲁⲅⲁⲑⲟⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲟⲩⲟϩ ⲡⲓⲥⲁ⳿ⲙⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲁϩⲟ ⲉⲧϩⲱⲟⲩ ϣⲁϥⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲡⲓⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⳿ⲡϩⲟⲩⲟ ⳿ⲙ⳿ⲡϩⲏⲧ ϣⲁⲣⲉ ⲡⲓⲣⲱϥ ⲥⲁϫⲓ.
45He tangata pai, he pai tana e whakaputa ai i roto i te taonga pai o tona ngakau; he tangata kino, he kino tana e whakaputa ai i roto i nga taonga kino o tona ngakau: he purenatanga hoki no te ngakau nga kupu a te mangai.
46ⲉⲑⲃⲉⲟⲩ ⲇⲉ ⲧⲉⲧⲉⲛⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲟⲓ ϫⲉ Ⲡ⳪ Ⲡ⳪ ⲟⲩⲟϩ ⲧⲉⲧⲉⲛ⳿ⲓⲣⲓ ⲁⲛ ⳿ⲛⲛⲏ ⳿ⲉϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ.
46He aha koutou ka karanga ai ki ahau, E te Ariki, e te Ariki, te mahi i aku e korero ai?
47ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲉⲑⲛⲁ⳿ⲓ ϩⲁⲣⲟⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥⲥⲱⲧⲉⲙ ⳿ⲉⲛⲁⲥⲁϫⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥⲁⲓⲧⲟⲩ ϯⲛⲁⲧⲁⲙⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲁϥⲧⲉⲛⲑⲱⲛⲧ ⳿ⲉⲛⲓⲙ.
47Na, ko te tangata e haere mai ana ki ahau, e rongo ana ki aku kupu, a e mahi ana, maku e whakaatu ki a koutou tona rite:
48ⲁ ⲧⲉⲛⲑⲱⲛⲧ ⳿ⲉⲟⲩⲣⲱⲙⲓ ⲉϥⲕⲱⲧ ⳿ⲛⲟⲩⲏⲓ ⲫⲏⲉⲧⲁϥϫⲱϫⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥϣⲱⲕⲓ ⳿ⲉ⳿ϧⲣⲏⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲁϥⲭⲱ ⳿ⲛⲟⲩⲥⲉⲛϯ ϩⲓϫⲉⲛ ϯⲡⲉⲧⲣⲁ ⲧⲁⲩϣⲱⲡⲓ ⲇⲉ ⳿ⲛϫⲉ ϩⲁⲛⲙⲟⲩ⳿ⲛϩⲱⲟⲩ ⲉⲩⲟϣ ⲁϥⲕⲱⲗϩ ⳿ⲛϫⲉ ⳿ⲡⲓⲁⲣⲟ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⳿ⲛⲥⲁ ⲡⲓⲏⲓ ⳿ⲉⲧⲉ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲙⲡⲉϥ⳿ϣϫⲉⲙϫⲟⲙ ⳿ⲛⲕⲓⲙ ⳿ⲉⲣⲟϥ ⲉⲑⲃⲉϫⲉ ⲛⲁϥⲕⲏⲧ ⳿ⲛⲕⲁⲗⲱⲥ.
48Ka rite ia ki te tangata i hanga i tetahi whare, i keri, i whakahohonu, a whakatakoto ana i te papa ki runga ki te toka: a, i te putanga o te waipuke, ka pakaru te roma ki taua whare, heoi kihai i taea te whakangaueue: no te mea i u tona hangang a.
49ⲫⲏ ⲇⲉ ⲉⲑⲛⲁⲥⲱⲧⲉⲙ ⳿ⲉⲛⲁⲥⲁϫⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥ⳿ϣⲧⲉⲙⲁⲓⲧⲟⲩ ⲁϥⲧⲉⲛⲑⲱⲛⲧ ⳿ⲉⲟⲩⲣⲱⲙⲓ ⳿ⲉⲁϥⲕⲱⲧ ⳿ⲛⲟⲩⲏⲓ ϩⲓϫⲉⲛ ⲓⲕⲁϩⲓ ⲭⲱⲣⲓⲥ ⲥⲉⲛϯ ⲫⲏⲉⲧⲁ ⲡⲓⲓⲁⲣⲟ ⲕⲱⲗϩ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⳿ⲉⲣⲟϥ ⲟⲩⲟϩ ⲥⲁⲧⲟⲧϥ ⲁϥϩⲉⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲁ ⳿ⲡϩⲉⲓ ⳿ⲙⲡⲓⲏⲓ ⳿ⲉⲧⲉ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⲁϥⲉⲣⲟⲩⲛⲓϣϯ
49Tena ko te tangata i rongo, a kihai i mahi, ka rite ia ki te tangata i hanga i tetahi whare ki runga ki te oneone, te ai he turanga: i te pakarutanga o te roma, na hinga tonu iho; a nui atu te pakaru o taua whare.