1ⲛⲁ⳿ⲥⲛⲏⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲭⲁ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ⳿ⲛⲧⲉ ⳿ⲡⲱⲟⲩ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲉⲛ⳪ Ⲓⲏ̅ⲥ̅ Ⲡⲭ̅ⲥ̅ ⳿ⲛⲧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ϧⲉⲛ ⲟⲩⲙⲉⲧⲣⲉϥϫⲟⲩϣⲧ ⳿ⲉϩⲟ.
1Ndugu zangu, mkiwa mnamwamini Bwana Yesu Kristo, Bwana wa utukufu, msiwabague watu kamwe.
2ⲉϣⲱⲡ ⲅⲁⲣ ⳿ⲛⲧⲉϥ⳿ⲓ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⲉⲧⲉⲧⲉⲛⲥⲩⲛⲁⲅⲱⲅⲏ ⳿ⲛϫⲉ ⲟⲩⲣⲱⲙⲓ ⲉⲣⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲟⲩ⳿ϣϭ ⲟⲩⲣ ⳿ⲛⲛⲟⲩⲃ ⲧⲟⲓ ⳿ⲉⲡⲉϥⲧⲏⲃ ϧⲉⲛ ⲟⲩϩⲉⲃⲥⲱ ⲉⲥⲫⲟⲣⲓ ⳿ⲛⲧⲉϥ⳿ⲓ ⲇⲉ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ϩⲱϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲟⲩϩⲏⲕⲓ ϧⲉⲛ ⲟⲩϩⲉⲃⲥⲱ ⲉⲥⲁⲑⲓⲱⲟⲩ.
2Tuseme mtu mmoja ambaye amevaa pete ya dhahabu na mavazi nadhifu anaingia katika mkutano wenu, na papo hapo akaingia mtu maskini aliyevaa mavazi machafu.
3ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛϫⲟⲩϣⲧ ⳿ⲉⲫⲏⲉⲧⲉ ϯ ϩⲉⲃⲥⲱ ⲉⲧⲫⲟⲣⲓ ⲧⲟⲓ ϩⲓⲱⲧϥ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛϫⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲟⲕ ϩⲉⲙⲥⲓ ⲛⲁⲕ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲙⲁ ⳿ⲛⲕⲁⲗⲱⲥ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛϫⲟⲥ ⳿ⲙⲡⲓϩⲏⲕⲓ ϩⲱϥ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲟⲕ ⲟϩⲓ ⳿ⲉⲣⲁⲧⲕ ϩⲁⲙⲛⲏ ⲓⲉ ϩⲉⲙⲥⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲙⲁ ϧⲁⲧⲉⲛ ⳿ⲫⲙⲁ ⳿ⲛⲭⲁ ⲛⲓϭⲁⲗⲁⲩϫ.
3Ikiwa mtamstahi zaidi yule aliyevaa mavazi ya kuvutia na kumwambia: "Keti hapa mahali pazuri," na kumwambia yule maskini: "Wewe, simama huko," au "Keti hapa sakafuni miguuni pangu,"
4ⲙⲏ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲭⲁ ⲟⲩϣⲓⲃϯ ⳿ⲛ⳿ϩⲣⲏⲓ ϧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲉⲣⲣⲉϥϯϩⲁⲡ ⳿ⲛ⳿ϧⲣⲏⲓ ϧⲉⲛ ϩⲁⲛⲙⲉⲩⲓ ⲉⲩϩⲱⲟⲩ.
4je, huo si ubaguzi kati yenu? Je, na huo uamuzi wenu haujatokana na fikira mbaya?
5ⲥⲱⲧⲉⲙ ⲛⲁ⳿ⲥⲛⲏⲟⲩ ⲛⲁⲙⲉⲛⲣⲁϯ ⲙⲏ ⲫϯ ⲛⲁϥⲥⲱⲧⲡ ⳿ⲛⲛⲓϩⲏⲕⲓ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲕⲟⲥⲙⲟⲥ ⳿ⲛⲣⲁⲙⲁ⳿ⲟ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛ⳿ⲕⲗⲏⲣⲟⲛⲟⲙⲟⲥ ⳿ⲛⲧⲉ ϯ ⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⲑⲏ ⲉⲧⲁϥⲱϣ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲏⲉⲑⲛⲁⲙⲉⲛⲣⲓⲧϥ.
5Ndugu zangu wapenzi, sikilizeni! Mungu amechagua watu ambao ni maskini katika ulimwengu huu ili wapate kuwa matajiri katika imani na kupokea Utawala aliowaahidia wale wanaompenda.
6⳿ⲛⲑⲱⲧⲉⲛ ⲇⲉ ⲁⲣⲉⲧⲉⲛϣⲉϣ ⲡⲓϩⲏⲕⲓ ⲙⲏ ⲛⲓⲣⲁⲙⲁⲱⲟⲩ ⲁⲛ ⲉⲧⲟⲓ ⳿ⲛϫⲱⲣⲓ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲉⲧⲥⲱⲕ ⳿ⲙⲙⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲉϩⲁⲛⲙⲁ⳿ⲛϯϩⲁⲡ.
6Lakini ninyi mnawadharau watu maskini! Je, matajiri si ndio wanaowakandamizeni na kuwapeleka mahakamani?
7ⲙⲏ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲁⲛ ⲉⲧϫⲉⲟⲩ⳿ⲁ ⳿ⲉⲡⲓⲣⲁⲛ ⲉⲑⲛⲁⲛⲉϥ ⲉⲧⲁⲩⲙⲟⲩϯ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ.
7Je, si haohao wanaolitukana hilo jina lenu zuri mlilopewa?
8ⲓⲥϫⲉ ⲙⲉⲛ ⲧⲉⲧⲉⲛϫⲱⲕ ⳿ⲙⲡⲓⲛⲟⲙⲟⲥ ⳿ⲛⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲕⲁⲧⲁ ⲛⲓ⳿ⲅⲣⲁⲫⲏ ϫⲉ ⲉⲕ⳿ⲉⲙⲉⲛⲣⲉ ⲡⲉⲕ⳿ϣⲫⲏⲣ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲣⲏϯ ⲕⲁⲗⲱⲥ ⲧⲉⲧⲉⲛⲣⲁ ⳿ⲙⲙⲟⲥ.
8Kama mnaitimiza ile sheria ya Utawala kama ilivyoandikwa katika Maandiko Matakatifu: "Mpende binadamu mwenzako kama unavyojipenda wewe mwenyewe", mtakuwa mnafanya vema kabisa.
9ⲓⲥϫⲉ ⲧⲉⲧⲉⲛϫⲟⲩϣⲧ ⳿ⲉϩⲟ ⲧⲉⲧⲉⲛⲉⲣϩⲱⲃ ⳿ⲉ⳿ⲫⲛⲟⲃⲓ ⲉⲣⲉ ⳿ⲫⲛⲟⲙⲟⲥ ⲥⲟϩⲓ ⳿ⲙⲙⲱⲧⲉⲛ ϩⲱⲥ ⲡⲁⲣⲁⲃⲁⲧⲏⲥ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲛⲟⲙⲟⲥ.
9Lakini mkiwabagua watu, basi, mwatenda dhambi, nayo Sheria inawahukumu ninyi kuwa mna hatia.
10ⲫⲏ ⲅⲁⲣ ⲉⲑⲛⲁ⳿ⲁⲣⲉϩ ⳿ⲉ⳿ⲫⲛⲟⲙⲟⲥ ⳿ⲛⲧⲉϥϩⲉⲓ ϧⲉⲛ ⲟⲩⲁⲓ ⲁϥϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲙⲙⲱⲟⲩ ⲧⲏⲣⲟⲩ.
10Anayevunja amri mojawapo ya Sheria, atakuwa na hatia ya kuivunja Sheria yote.
11ⲫⲏ ⲅⲁⲣ ⲉⲧⲁϥϫⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲉⲣⲛⲱⲓⲕ ⳿ⲛⲑⲟϥ ⲟⲛ ⲁϥϫⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕϧⲱⲧⲉⲃ ⲓⲥϫⲉ ⳿ⲕⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲱⲓⲕ ⲁⲛ ⳿ⲕϧⲱⲧⲉⲃ ⲇⲉ ⲁⲕϣⲱⲡⲓ ⲉⲕⲟⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲣⲁⲃⲁⲧⲏⲥ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲛⲟⲙⲟⲥ.
11Maana yuleyule aliyesema: "Usizini," alisema pia "Usiue". Kwa hiyo, hata ikiwa hukuzini lakini umeua, wewe umeivunja Sheria.
12ⲥⲁϫⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲁⲣⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ ϩⲱⲥ ⲉⲩⲛⲁϯϩⲁⲡ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓⲧⲉⲛ ⳿ⲫⲛⲟⲙⲟⲥ ⳿ⲛⲧⲉ ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙϩⲉ.
12Basi, semeni na kutenda kama watu watakaohukumiwa kwa sheria iletayo uhuru.
13ⲡⲓϩⲁⲡ ⲅⲁⲣ ⲟⲩⲁⲑⲛⲁⲓ ⲡⲉ ⳿ⲙⲫⲏⲉⲧⲉ ⳿ⲙⲡⲉϥ⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲓⲛⲁⲓ ϣⲁⲣⲉ ⳿ⲫⲛⲁⲓ ⲅⲁⲣ ϣⲟⲩϣⲟⲩ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲡⲓϩⲁⲡ.
13Maana, Mungu hatakuwa na huruma atakapomhukumu mtu asiyekuwa na huruma. Lakini huruma hushinda hukumu.
14ⲟⲩ ⲡⲉ ⳿ⲡϩⲏⲟⲩ ⲛⲁ⳿ⲥⲛⲏⲟⲩ ⲉϣⲱⲡ ⳿ⲛⲧⲉ ⲟⲩⲁⲓ ϫⲟⲥ ϫⲉ ⲟⲩⲟⲛϯ ⲛⲁϩϯ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⳿ⲛⲧⲁϥ ⲇⲉ ⳿ⲛϩⲁⲛ⳿ϩⲃⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲙⲏ ⲟⲩⲟⲛ ⳿ϣϫⲟⲙ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ⲛⲁϩⲙⲉϥ ⲁϭⲛⲉ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ.
14Ndugu zangu, kuna faida gani mtu kusema ana imani, lakini haonyeshi kwa vitendo? Je, hiyo imani yawezaje kumwokoa?
15ⲉϣⲱⲡ ⲇⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲟⲩⲥⲟⲛ ⲓⲉ ⲟⲩⲥⲱⲛⲓ ⲉⲩⲃⲏϣ ⲟⲩⲟϩ ⲉⲩϣⲁⲧ ⳿ⲛ⳿ⲧ⳿ϧⲣⲉ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓ⳿ⲉϩⲟⲟⲩ.
15Tuseme kaka au dada hana nguo au chakula.
16⳿ⲛⲧⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⲇⲉ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ϫⲟⲥ ⲛⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲙⲁϣⲉ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϧⲉⲛ ⲟⲩϩⲓⲣⲏⲛⲏ ⳿ϧⲙⲟⲙ ⲟⲩⲟϩ ⲥⲓ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛ⳿ϣⲧⲉⲙϯ ⲇⲉ ⲛⲱⲟⲩ ⳿ⲛ⳿ⲧ⳿ⲭⲣⲓⲁ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲥⲱⲙⲁ ⲟⲩ ⲡⲉ ⲡⲓϩⲏⲟⲩ.
16Yafaa kitu gani ninyi kuwaambia hao: "Nendeni salama mkaote moto na kushiba," bila kuwapatia mahitaji yao ya maisha?
17ⲡⲁⲓⲣⲏϯ ϩⲱϥ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ⲉϣⲱⲡ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ϩⲱⲃ ⳿ⲛϧⲏⲧϥ ⳿ϥⲙⲱⲟⲩⲧ ϧⲁⲣⲓ ϧⲁⲣⲟϥ.
17Vivyo hivyo, imani peke yake bila matendo imekufa.
18ⲁⲗⲗⲁ ⳿ϥⲛⲁϫⲟⲥ ⳿ⲛϫⲉ ⲟⲩⲁⲓ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲟⲕ ⲟⲩⲟⲛⲧⲁⲕ ⳿ⲛⲟⲩⲛⲁϩϯ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ⲟⲩⲟⲛⲧⲏⲓ ⳿ⲛϩⲁⲛ⳿ϩⲃⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲙⲁⲧⲁⲙⲟⲓ ⳿ⲉⲡⲉⲕⲛⲁϩϯ ⲭⲱⲣⲓⲥ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ ⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ⳿ⲛⲧⲁⲧⲁⲙⲟⲕ ⳿ⲉⲡⲁⲛⲁϩϯ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲛⲁ⳿ϩⲃⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
18Lakini mtu anaweza kusema: "Wewe unayo imani, mimi ninayo matendo!" Haya! Nionyeshe jinsi mtu anavyoweza kuwa na imani bila matendo, nami nitakuonyesha imani yangu kwa matendo yangu.
19⳿ⲛⲑⲟⲕ ⳿ⲭⲛⲁϩϯ ϫⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⲡⲉ ⲫϯ ⲕⲁⲗⲱⲥ ⲕⲣⲁ ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲓⲕⲉⲇⲉⲙⲱⲛ ϩⲱⲟⲩ ⲥⲉⲛⲁϩϯ ⲟⲩⲟϩ ⲥⲉ⳿ⲥⲑⲉⲣⲧⲉⲣ.
19Je, wewe unaamini kwamba yuko Mungu mmoja? Sawa! Lakini hata pepo huamini hilo, na hutetemeka kwa hofu.
20⳿ⲭⲟⲩⲱϣ ⲇⲉ ⳿ⲉ⳿ⲉⲙⲓ ⲱ ⳿ⲫⲣⲱⲙⲓ ⲉⲧϣⲟⲩⲓⲧ ϫⲉ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ⲭⲱⲣⲓⲥ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ ⳿ϥⲙⲱⲟⲩⲧ.
20Mpumbavu wee! Je, wataka kuonyeshwa kwamba imani bila matendo imekufa?
21ⲁⲃⲣⲁⲁⲙ ⲡⲉⲛⲓⲱⲧ ⲙⲏ ⲛⲉⲧⲁⲩ⳿ⲑⲙⲁⲓⲟϥ ⲁⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ ⲉⲧⲁϥ⳿ⲉⲛ ⳿ Ⲓⲥⲁⲁⲕ ⲡⲉϥϣⲏⲣⲓ ϩⲓϫⲉⲛ ⲡⲓⲙⲁ⳿ⲛⲉⲣϣⲱⲟⲩϣⲓ.
21Je, Abrahamu baba yetu alipataje kukubalika mbele yake Mungu? Kwa matendo yake, wakati alipomtoa mwanae Isaka sadaka juu ya madhabahu.
22⳿ⲭⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲛⲁⲣⲉ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ⲉⲣϩⲱⲃ ⲛⲉⲙ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ ⲟⲩⲟϩ ϧⲉⲛ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ ⲁ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ϫⲱⲕ ⳿ⲉⲃⲟⲗ.
22Waona basi, kwamba imani yake iliandamana na matendo yake; imani yake ilikamilishwa kwa matendo yake.
23ⲟⲩⲟϩ ⲁⲥϫⲱⲕ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲛϫⲉ ϯ⳿ⲅⲣⲁⲫⲏ ϫⲉ ⲁϥⲛⲁϩϯ ⳿ⲛϫⲉ ⲁⲃⲣⲁⲁⲙ ⳿ⲉⲫϯ ⲁⲩⲟⲡⲥ ⲛⲁϥ ⳿ⲉⲟⲩⲙⲉⲑⲙⲏⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲩⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ ⳿ⲡ⳿ϣⲫⲏⲣ ⳿ⲙⲫϯ.
23Hivyo yakatimia yale Maandiko Matakatifu yasemayo: "Abrahamu alimwamini Mungu na kwa imani yake akakubaliwa kuwa mtu mwadilifu; na hivyo Abrahamu akaitwa rafiki wa Mungu."
24ⲧⲉⲧⲉⲛⲛⲁⲩ ϫⲉ ⲁⲩⲛⲁ⳿ⲑⲙⲁⲓⲉ ⲡⲓⲣⲱⲙⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲛⲉ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ⳿ⲙⲙⲁⲩⲁⲧϥ ⲁⲛ.
24Mnaona basi, kwamba mtu hukubaliwa kuwa mwadilifu kwa matendo yake na si kwa imani peke yake.
25ⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲟⲛ ⲣⲁⲁⲃ ϯⲡⲟⲣⲛⲏ ⲙⲏ ⲛⲉⲧⲁⲩ⳿ⲑⲙⲁⲓⲟⲥ ⲁⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϧⲉⲛ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ ⲉⲧⲁⲥϣⲉⲡ ⲛⲓϫⲏⲣ ⳿ⲉⲣⲟⲥ ⲟⲩⲟϩ ⲁⲥϯⲧⲟⲧⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ϩⲓⲧⲉⲛ ⲕⲉⲙⲱⲓⲧ.
25Ilikuwa vivyo hivyo kuhusu yule malaya Rahabu; yeye alikubaliwa kuwa mwadilifu kwa sababu aliwapokea wale wapelelezi na kuwasaidia waende zao kwa kupitia njia nyingine.
26⳿ⲙ⳿ⲫⲣⲏϯ ⲅⲁⲣ ⳿ⲙⲡⲓⲥⲱⲙⲁ ⲭⲱⲣⲓⲥ ⲡⲓⲡ͞ⲛⲁ̅ ⳿ϥⲙⲱⲟⲩⲧ ⲡⲁⲓⲣⲏϯ ϩⲱϥ ⲡⲓⲛⲁϩϯ ⲭⲱⲣⲓⲥ ⲛⲓ⳿ϩⲃⲏⲟⲩⲓ ⳿ϥⲙⲱⲟⲩⲧ
26Basi, kama vile mwili bila roho umekufa, vivyo hivyo imani bila matendo imekufa.