¹Ugledavši mnoštvo, uziđe na goru. I kad sjede, pristupe mu učenici.

¹Iesus bada ikussiric gendetzeac, igan cedin mendi batetara: eta iarri cenean hurbildu içan çaizcan bere discipuluac.

²On progovori i stane ih naučavati:

²Eta bere ahoa irequiric iracasten cituen, erraiten çuela,

³"Blago siromasima duhom: njihovo je kraljevstvo nebesko!

³Dohatsu dirade spirituz paubreac: ceren hayén baita ceruètaco resumá.

⁴Blago ožalošćenima: oni će se utješiti!

⁴Dohatsu dirade nigarrez daudenac: ceren hec consolaturen baitirade.

⁵Blago krotkima: oni će baštiniti zemlju!

⁵Dohatsu dirade emeac: ceren hec lurra heretaturen baitute.

⁶Blago gladnima i žednima pravednosti: oni će se nasititi!

⁶Dohatsu dirade iustitiaz gosse eta egarri diradenac: ceren hec asseren baitirade.

⁷Blago milosrdnima: oni će zadobiti milosrđe!

⁷Dohatsu dirade misericordiosoac: ceren hæy misericordia eguinen baitzaye.

⁸Blago čistima srcem: oni će Boga gledati!

⁸Dohatsu dirade bihotzez chahu diradenac: ceren hec Iaincoa ikussiren baituté.

⁹Blago mirotvorcima: oni će se sinovima Božjim zvati!

⁹Dohatsu dirade baquea procuratzen dutenac: ceren hec Iaincoaren haour deithuren baitirade.

¹⁰Blago progonjenima zbog pravednosti: njihovo je kraljevstvo nebesko!"

¹⁰Dohatsu dirade iustitiagatic persecutatzen diradenac: ceren hayén baita ceruètaco resumá.

¹¹"Blago vama kad vas - zbog mene - pogrde i prognaju i sve zlo slažu protiv vas!

¹¹Dohatsu içanen çarete nehorc iniuria erran drauqueçuenean, eta persecutatu çaituqueztenean, eta hitz gaichto gucia erran duqueitenean çuen contra, gueçurrez ene causaz.

¹²Radujte se i kličite: velika je plaća vaša na nebesima! Ta progonili su tako proroke prije vas!"

¹²Boz eta aleguera çaitezte, ceren çuen saria handi baita ceruètan: ecen hala persecutatu vkan dituzté çuen aitzineco Prophetác.

¹³"Vi ste sol zemlje. Ali ako sol obljutavi, čime će se ona osoliti? Nije više ni za što, nego da se baci van i da ljudi po njoj gaze."

¹³Çuec çarete lurreco gatza: eta baldin gatza gueçat badadi, cerçaz gacituren da? ezta guehiagoric deusgay camporat iraizteco eta guiçonéz ohondicatu içateco baicen.

¹⁴"Vi ste svjetlost svijeta. Ne može se sakriti grad što leži na gori.

¹⁴Çuec çarete munduco arguia. Ecin estal daite ciuitate mendi gainean iarria.

¹⁵Niti se užiže svjetiljka da se stavi pod posudu, nego na svijećnjak da svijetli svima u kući.

¹⁵Eta eztute iraichequiten candelá eta hura eçarten gaitzurupean, baina candelerean, eta argui eguiten draue etcheco guciey.

¹⁶Tako neka svijetli vaša svjetlost pred ljudima da vide vaša dobra djela i slave Oca vašega koji je na nebesima."

¹⁶Hala argui begui çuen arguiac guiconén aitzinean, çuen obra onac ikus ditzatençat, eta glorifica deçaten çuen Aita ceruètan dena.

¹⁷"Ne mislite da sam došao ukinuti Zakon ili Proroke. Nisam došao ukinuti, nego ispuniti.

¹⁷Eztuçuela vste ecen Leguearen edo Prophetén abolitzera ethorri naicela: eznaiz ethorri abolitzera, baina complitzera.

¹⁸Zaista, kažem vam, dok ne prođe nebo i zemlja, ne, ni jedno slovce, ni jedan potezić iz Zakona neće proći, dok se sve ne zbude.

¹⁸Ecen eguiaz diotsuet, iragan daiteno ceruä eta lurra, iotabat edo punctu hutsbat ezta Leguetic iraganen, gauça guciac eguin diteno.

¹⁹Tko dakle ukine jednu od tih, pa i najmanjih zapovijedi i tako nauči ljude, najmanji će biti u kraljevstvu nebeskom. A tko ih bude vršio i druge učio, taj će biti velik u kraljevstvu nebeskom."

¹⁹Norc-ere beraz hautsiren baitu manamendu chipién hautaric bat, eta iracatsiren baititu hunela guiçonac, chipién deithuren da hura ceruètaco resumán: baina norc-ere eguinen baititu eta iracatsiren, hura handi deithuren da ceruètaco resumán.

²⁰"Uistinu kažem vam: ne bude li pravednost vaša veća od pravednosti pismoznanaca i farizeja, ne, nećete ući u kraljevstvo nebesko."

²⁰Ecen erraiten drauçuet, baldin abundosago ezpada çuen iustitiá Scribena eta Phariseuena baino, çuec etzaretela sarthuren ceruètaco resumán.

²¹"Čuli ste da je rečeno starima: Ne ubij! Tko ubije, bit će podvrgnut sudu.

²¹Ençun vkan duçue nola erraniçan içan çayen lehenagocoey, Eztuc hilen: eta norc-ere hilen baitu, hura iudicioz punitu içateco digne date.

²²A ja vam kažem: Svaki koji se srdi na brata svoga, bit će podvrgnut sudu. A tko bratu rekne 'Glupane!', bit će podvrgnut Vijeću. A tko reče: 'Luđače!', bit će podvrgnut ognju paklenomu."

²²Baina nic erraiten drauçuet, ecen nor-ere asserretzen baitzayo bere anayeri causa gabe, iudicioz punitu içateco digne datela: eta norc-ere erranen baitrauca bere anayeri, Raká, hura conseilluz punitu içateco digne datela: eta norc-ere erranen baitrauca, Erhoá, suzco gehennaz punitu içateco digne datela.

²³"Ako dakle prinosiš dar na žrtvenik pa se ondje sjetiš da tvoj brat ima nešto protiv tebe,

²³Beraz baldin eure oblationea eramaiten baduc aldarera, eta han orhoit bahadi ecen hire anayeac baduela cerbait hire contra,

²⁴ostavi dar ondje pred žrtvenikom, idi i najprije se izmiri s bratom, a onda dođi i prinesi dar."

²⁴Vtzi eçac han eure oblationea aldare aitzinean, eta habil: lehen appointadi eure anayerequin, eta orduan ethorriric presenta eçac eure oblationea.

²⁵"Nagodi se brzo s protivnikom dok si još s njim na putu, da te protivnik ne preda sucu, a sudac tamničaru, pa da te ne bace u tamnicu.

²⁵Aicén adisquide eure partida contrastarequin fitetz, harequin bidean aiceno, ezemón eure partida contrastac iugeari, eta iugeac ezemón sargeantari, eta presoinean eçar ezadin.

²⁶Zaita, kažem ti, nećeš izići odande dok ne isplatiš do posljednjeg novčića."

²⁶Eguiaz erraiten drauat, ezaiz ilkiren handic, renda diroano azquen pelata.

²⁷"Čuli ste da je rečeno: Ne čini preljuba!

²⁷Ençun vkan duçue ecen lehenagocoéy erran içan çayela, Eztuc adulterioric iauquiren.

²⁸A ja vam kažem: Tko god s požudom pogleda ženu, već je s njome učinio preljub u srcu.

²⁸Baina nic erraiten drauçuet, Norc-ere beguiesten baitu emazteric, hura guthicia deçançat, hambatez adulteratu duqueela harequin bere bihotzean.

²⁹Ako te desno oko sablažnjava, iskopaj ga i baci od sebe. Ta bolje je da ti propadne jedan od udova, nego da ti cijelo tijelo bude bačeno u pakao.

²⁹Bada baldin eure begui escuinac trebuca eraciten bahau, idoqui eçac hura, eta iraitzac eureganic: ecen hobe duc hiretaco, gal dadin hire membroetaric bat, eta eztadin hire gorputz gucia egotz gehennara.

³⁰Ako te desnica tvoja sablažnjava, odsijeci je i baci od sebe. Ta bolje je da ti propadne jedan od udova, nego da ti cijelo tijelo ode u pakao."

³⁰Eta baldin eure escu escuinac trebuca eraciten bahau, trenca eçac hura, eta iraitzac eureganic: ecen hobe duc hiretaco, gal dadin hire membroetaric bat, eta eztadin hire gorputz gucia egotz gehennara.

³¹"Rečeno je također: Tko otpusti svoju ženu, neka joj dade otpusnicu.

³¹Halaber erran içan da, Norc-ere vtziren baitu bere emaztea, bemó separationeco letrá:

³²A ja vam kažem: Tko god otpusti svoju ženu - osim zbog bludništva - navodi je na preljub i tko se god otpuštenom oženi, čini preljub."

³²Baina nic diotsuet, ecen norc-ere vtziren baitu bere emaztea, salbu paillardiçaren causaz, adulterio eguin eraciten draucala: eta nor-ere vtziarequin ezconduren baita, harc adulterio iauquiten duela.

³³"Čuli ste još da je rečeno starima: Ne zaklinji se krivo, nego izvrši Gospodinu svoje zakletve.

³³Berriz ençun vkan duçue, ecen lehenagocoey erran içan çayela, Ezaiz desperiuraturen, baina rendaturen drautzac Iaunari eure iuramendu promettatuac.

³⁴A ja vam kažem: Ne kunite se nikako! Ni nebom jer je prijestolje Božje.

³⁴Baina nic diotsuet ezteçaçuen iura batre, ez ceruäz, ecen Iaincoaren thronoa da.

³⁵Ni zemljom jer je podnožje njegovim nogama. Ni Jeruzalemom jer grad je Kralja velikoga!

³⁵Ezeta Lurraz, ecen haren oinetaco alkia da: ezeta Ierusalemez, ecen regue handiaren ciuitatea da.

³⁶Ni svojom se glavom ne zaklinji jer ni jedne vlasi ne možeš učiniti bijelom ili crnom.

³⁶Halaber eure buruäz eztuc iuraturen, ecen bilobat churi ezpa beltz ecin daidic.

³⁷Vaša riječ neka bude: 'Da, da, - ne, ne!' Što je više od toga, od Zloga je."

³⁷Baina biz çuen hitza bay, bay: ez, ez: eta hauçaz goiticoa, gaichtotic da.

³⁸"Čuli ste da je rečeno: Oko za oko, zub za zub!

³⁸Ençun vkan duçue, ecen erran içan dela, Beguia beguiagatic, eta hortza hortzagatic.

³⁹A ja vam kažem: Ne opirite se Zlomu! Naprotiv, pljusne li te tko po desnom obrazu, okreni mu i drugi.

³⁹Baina nic erraiten drauçuet, Eztieçoçuela resisti gaizquiari: baina baldin norbeitec io baheça eure escuineco mathelán, itzul ieçóc bercea-ere.

⁴⁰Onomu tko bi se htio s tobom parničiti da bi se domogao tvoje donje haljine prepusti i gornju.

⁴⁰Eta hiri auci eguin nahi drauanari, eta eure iaccá edequi, vtzi ieçoc mantoa-ere.

⁴¹Ako te tko prisili jednu milju, pođi s njim dvije.

⁴¹Eta norc-ere nahi vkanen baihau bortchatu lecoa baten eguitera, albeitindoa harequin biga.

⁴²Tko od tebe što zaište, podaj mu! I ne okreni se od onoga koji hoće da mu pozajmiš."

⁴²Escatzen çayanari emóc: eta hireganic maillebatu nahi duena ezteçála iraitz.

⁴³"Čuli ste da je rečeno: Ljubi svoga bližnjega, a mrzi neprijatelja.

⁴³Ençun vkan duçue ecen erran içan dela, On eritziren draucac eure hurcoari, eta gaitz eritziren draucac eure etsayari.

⁴⁴A ja vam kažem: Ljubite neprijatelje, molite za one koji vas progone

⁴⁴Baina nic erraiten drauçuet, Onhets itzaçue çuen etsayac, benedicaitzaçue maradicatzen çaituztenac, vngui eguieçue gaitz daritzuèney: eta othoitz eguiçue oldartzen çaizquiçuenacgatic, eta persecutatzen çaituztenacgatic.

⁴⁵da budete sinovi svoga oca koji je na nebesima, jer on daje da sunce njegovo izlazi nad zlima i dobrima i da kiša pada pravednicima i nepravednicima.

⁴⁵Çuen Aita ceruètan denaren haour çaretençat: ecen harc ilki eraciten du bere iguzquia gaichtoén eta onén gainera, eta igorten du vria iustoén eta iniustoén gainera.

⁴⁶Jer ako ljubite one koji vas ljube, kakva li vam plaća? Zar to isto ne čine i carinici?

⁴⁶Ecen baldin çuey on daritzueney on badarizteçue, cer sari vkanen duçue? eztute publicanoéc-ere hori bera eguiten?

⁴⁷I ako pozdravljate samo braću, što osobito činite? Zar to isto ne čine i pogani?"

⁴⁷Eta baldin çuen anayey solament beguitharte eguiten badraueçue, cer guehiago eguiten duçue? eztute publicanoec-ere horrela eguiten?

⁴⁸"Budite dakle savršeni kao što je savršen Otac vaš nebeski!"

⁴⁸Çareten bada çuec perfect, çuen Aita ceruètan dena perfect den beçala.