1 Yn y drydedd flwyddyn o deyrnasiad Jehoiacim brenin Jwda, daeth Nebuchadnesar brenin Babilon i Jerwsalem a gwarchae arni.
1巴比倫王攻陷耶路撒冷猶大王約雅敬在位第三年，巴比倫王尼布甲尼撒來到耶路撒冷，把城圍困。
2 A rhoddodd yr Arglwydd Jehoiacim brenin Jwda yn ei law, a rhai o lestri tu375? Dduw, ac aeth yntau � hwy i wlad Sinar a'u cadw yn nhrysordy ei dduw.
2主把猶大王約雅敬和 神殿中的一部分器物交在尼布甲尼撒手裡，他就把這些器物帶到示拿地的神廟那裡，存放在廟中的寶庫裡。
3 Yna gorchmynnodd y brenin i Aspenas, ei brif swyddog, ddewis, o blith teulu brenhinol Israel a'r penaethiaid,
3但以理與三友被選入宮王吩咐他的太監長亞施毗拿說：“你要從以色列人中，把一些王室的後裔和貴族帶進來；
4 rai bechgyn golygus heb unrhyw nam corfforol arnynt, yn hyddysg ym mhob gwyddor, yn ddeallus a gwybodus, ac yn gymwys i wasanaethu llys y brenin, ac iddo'u trwytho yn ll�n ac iaith y Caldeaid.
4這些年輕人必須沒有殘疾、英俊、足智多才、有高度學習能力、明察事理，而且他們必須有能力可以在王宮裡工作。你要教他們學習迦勒底的文學和語言。”
5 Trefnodd y brenin iddynt dderbyn bwyd a gwin bob dydd o'i fwrdd ei hun, a chael eu hyfforddi am dair blynedd cyn mynd yn weision i'r llys.
5王指定每日給他們一份御用的佳餚美酒；又教養他們三年。期滿以後，他們就侍立在王面前。
6 Yn eu mysg yr oedd Jwdeaid, o'r enwau Daniel, Hananeia, Misael ac Asareia;
6他們中間有猶大人但以理、哈拿尼雅、米沙利、亞撒利雅。
7 ond galwodd y prif swyddog Daniel yn Beltesassar, Hananeia yn Sadrach, Misael yn Mesach, ac Asareia yn Abednego.
7太監長給他們起了新的名字，稱但以理為伯提沙撒，哈拿尼雅為沙得拉，米沙利為米煞，亞撒利雅為亞伯尼歌。
8 Penderfynodd Daniel beidio �'i halogi ei hun � bwyd a gwin o fwrdd y brenin, ac erfyniodd ar y prif swyddog i'w arbed rhag cael ei halogi.
8但以理決心不用王膳但以理決心不讓御用的佳餚美酒玷污自己，所以求太監長幫助他，使他不用玷污自己。
9 Parodd Duw i'r prif swyddog ymddwyn yn ffafriol a charedig at Daniel,
9於是 神使但以理在太監長面前得著恩惠和同情。
10 ond dywedodd y prif swyddog wrth Daniel, "Rwy'n ofni f'arglwydd frenin; ef sydd wedi pennu'ch bwyd a'ch diod, a phe sylwai eich bod yn edrych yn fwy gwelw na'ch cyfeillion byddech yn peryglu fy mywyd."
10只是太監長對但以理說：“我懼怕我主我王，他已指定了你們應用的飲食；如果他見到你們的面色比你們同歲的年輕人憔悴難看，你們就使我的頭在王面前保不住了。”
11 Dywedodd Daniel wrth y swyddog a osododd y prif swyddog i ofalu am Daniel, Hananeia, Misael ac Asareia,
11後來但以理對太監長分派看管但以理、哈拿尼雅、米沙利、亞撒利雅的人說：
12 "Rho brawf ar dy weision am ddeg diwrnod: rhodder inni lysiau i'w bwyta a du373?r i'w yfed,
12“請你試試僕人十天，容我們只吃素菜、喝清水。
13 ac wedyn cymharu'n gwedd ni a gwedd y bechgyn sy'n bwyta o fwyd y brenin. Yna gwna �'th weision fel y gweli'n dda."
13然後，請你觀察我們的容貌，和那些享用王的佳餚的年輕人的容貌，就照著你觀察的結果，待你的僕人吧！”
14 Cydsyniodd yntau, a'u profi am ddeg diwrnod.
14吃素喝水健康更佳看管他們的人就允准他們的這個要求，試試他們十天。
15 Ac ymhen y deg diwrnod yr oeddent yn edrych yn well ac yn fwy graenus na'r holl fechgyn oedd yn bwyta o fwyd y brenin.
15過了十天，見他們的容貌比所有享用王的佳餚的年輕人，更加俊美健壯。
16 Felly cadwodd y swyddog y bwyd a'r gwin, a rhoi llysiau iddynt.
16看管他們的人就撤去指定給他們享用的佳餚美酒，讓他們吃素菜。
17 Rhoddodd Duw i'r pedwar bachgen wybod a deall pob math o lenyddiaeth a gwyddor; a chafodd Daniel y gallu i ddatrys pob gweledigaeth a breuddwyd.
17主賜知識聰明出眾超群這四個年輕人在各種文字和學問上， 神都賜他們知識和聰明；但以理並且能明白一切異象和異夢。
18 Pan ddaeth yr amser a benodwyd gan y brenin i'w dwyn i'r llys, cyflwynodd y prif swyddog hwy i Nebuchadnesar.
18到了王吩咐帶所有年輕人進宮的日子，太監長就領他們到尼布甲尼撒王面前。
19 Ar �l i'r brenin siarad � hwy, ni chafwyd neb yn eu mysg fel Daniel, Hananeia, Misael ac Asareia; felly daethant hwy yn weision i'r brenin.
19王和他們談話，發現他們所有的人中，沒有一個比得上但以理、哈拿尼雅、米沙利、亞撒利雅的；他們四人就侍立在王面前。
20 A phan fyddai'r brenin yn eu holi ar unrhyw fater o ddoethineb a deall, byddai'n eu cael ddengwaith yn well na holl ddewiniaid a swynwyr ei deyrnas.
20王考問他們一切智慧和聰明的事，就發現他們比全國所有的術士和用法術的更勝十倍。
21 A bu Daniel yno hyd flwyddyn gyntaf y Brenin Cyrus.
21直到古列王元年，但以理還在。