1 Yr wyf am i chwi wybod, fy nghyfeillion, i'n hynafiaid i gyd fod dan y cwmwl, iddynt i gyd fynd drwy'r m�r,
1以史为鉴
2 iddynt i gyd gael eu bedyddio i Moses yn y cwmwl ac yn y m�r,
2都曾经在云里在海里受洗归于摩西。
3 iddynt i gyd fwyta'r un bwyd ysbrydol
3他们都吃了一样的灵粮,
4 ac yfed yr un ddiod ysbrydol; oherwydd yr oeddent yn yfed o'r graig ysbrydol oedd yn eu dilyn. A Christ oedd y graig honno.
4都喝了一样的灵水;他们所喝的,是从那随着他们的灵磐石那里来的,这磐石就是基督。
5 Eto nid oedd y rhan fwyaf ohonynt wrth fodd Duw; oherwydd fe'u gwasgarwyd hwy'n gyrff yn yr anialwch.
5但他们大多数的人,都得不到 神的喜悦,因此他们都死在旷野。
6 Digwyddodd y pethau hyn yn esiamplau i ni, i'n rhybuddio rhag chwenychu pethau drwg, fel y gwnaethant hwy.
6这些事都是我们的鉴戒,叫我们不要贪恋恶事,像他们那样。
7 Peidiwch � bod yn eilunaddolwyr, fel rhai ohonynt hwy; fel y mae'n ysgrifenedig, "Eisteddodd y bobl i fwyta ac yfed, a chodi i gyfeddach."
7你们也不可拜偶像,像他们有些人那样;正如经上所记:“人民坐下吃喝,起来玩乐。”
8 Peidiwn chwaith � chyflawni anfoesoldeb rhywiol, fel y gwnaeth rhai ohonynt hwy � a syrthiodd tair mil ar hugain mewn un diwrnod.
8我们也不可淫乱,像他们有些人那样,一天就死了二万三千人。
9 Peidiwn � gosod Crist ar ei brawf, fel y gwnaeth rhai ohonynt hwy � ac fe'u difethwyd gan seirff.
9我们也不可试探主,像他们有些人那样,结果就被蛇咬死了。
10 Peidiwch � grwgnach, fel y gwnaeth rhai ohonynt hwy � ac fe'u difethwyd gan y Dinistrydd.
10你们也不可发怨言,像他们有些人那样,就被那毁灭者所灭。
11 Yn awr, digwyddodd y pethau hyn iddynt hwy fel esiamplau, ac fe'u hysgrifennwyd fel rhybudd i ni, rhai y daeth terfyn yr oesoedd arnom.
11这些事发生在他们身上,作为鉴戒,并且记下来,为了要警戒我们这些末世的人。
12 Felly, bydded i'r sawl sy'n tybio ei fod yn sefyll, wylio rhag iddo syrthio.
12所以,那自以为站得稳的,应当谨慎,免得跌倒。
13 Nid oes un prawf wedi dod ar eich gwarthaf nad yw'n gyffredin i bawb. Y mae Duw'n ffyddlon, ac ni fydd ef yn gadael ichwi gael eich profi y tu hwnt i'ch gallu; yn wir, gyda'r prawf, fe rydd ef ddihangfa hefyd, a'ch galluogi i ymgynnal dano.
13你们所受的试探,无非是人受得起的; 神是信实的,他必不容许你们受试探过于你们抵受得住的,而且在受试探的时候,必定给你们开一条出路,使你们能忍受得住。
14 Felly, fy nghyfeillion annwyl, ffowch oddi wrth eilunaddoliaeth.
14不可喝主的杯又喝鬼的杯所以,我所亲爱的,你们要远避拜偶像的事。
15 Yr wyf yn siarad � chwi fel pobl synhwyrol; barnwch chwi'r hyn yr wyf yn ei ddweud.
15我是对明白事理的人说的,我所说的你们要自己判断。
16 Cwpan y fendith yr ydym yn ei fendithio, onid cyfranogiad o waed Crist ydyw? A'r bara yr ydym yn ei dorri, onid cyfranogiad o gorff Crist ydyw?
16我们为福杯祝祷的时候,难道不是共享基督的血吗?我们擘饼的时候,难道不是共享基督的身体吗?
17 Gan mai un yw'r bara, yr ydym ni, a ninnau'n llawer, yn un corff, oherwydd yr ydym i gyd yn cyfranogi o'r un bara.
17因为事实上只有一个饼,我们人数虽多,还是一个身体,因为我们都是分享同一个饼。
18 Edrychwch ar yr Israel hanesyddol. Onid yw'r rhai sy'n bwyta'r ebyrth yn gyfranogion o'r allor?
18你们看看以色列人,那些吃祭物的不就是与祭坛有分吗?
19 Beth, felly, yr wyf yn ei ddweud? Bod bwyd sydd wedi ei aberthu i eilunod yn rhywbeth? Neu fod eilun yn rhywbeth?
19我说的是什么意思呢?偶像算得什么,还是祭过偶像的食物算得什么?
20 Nage, ond mai i gythreuliaid, ac nid i Dduw, y maent yn aberthu eu hebyrth, ac na fynnwn i chwi fod yn gyfranogion o gythreuliaid.
20我是说,教外人所祭的是鬼,不是献给 神;我却不愿意你们与鬼来往。
21 Ni allwch yfed cwpan yr Arglwydd a chwpan cythreuliaid; ni allwch gyfranogi o fwrdd yr Arglwydd ac o fwrdd cythreuliaid.
21你们不能喝主的杯又喝鬼的杯,你们不能参加主的筵席又参加鬼的筵席。
22 A ydym yn mynnu cyffroi eiddigedd yr Arglwydd? A ydym yn gryfach nag ef?
22难道我们要激起主的忿怒吗?我们比他更强吗?
23 "Y mae popeth yn gyfreithlon," meddwch; ond nid yw popeth er lles. "Y mae popeth yn gyfreithlon," meddwch; ond nid yw popeth yn adeiladu.
23凡事都要荣耀 神什么事情都可以作,但不是都有益处。什么事情都可以作,但不是都能造就人。
24 Peidied neb � cheisio'i les ei hun, ond lles ei gymydog.
24人不要求自己的好处,却要求别人的好处。
25 Bwytewch bopeth a werthir yn y farchnad gig, heb holi'n fanwl yn ei gylch ar dir cydwybod.
25肉食市场所卖的一切,你们只管吃,不要为了良心的缘故问什么,
26 Oherwydd eiddo'r Arglwydd yw'r ddaear a'i llawnder.
26因为地和地上所充满的都是属于主的。
27 Os cewch wahoddiad gan anghredadun, ac os oes awydd arnoch fynd, bwytewch bopeth a osodir ger eich bron, heb holi'n fanwl yn ei gylch ar dir cydwybod.
27如果有不信的人邀请你们吃饭,你们也愿意去,凡摆在你们面前的,都可以吃,不要为了良心的缘故问什么。
28 Ond os dywed rhywun wrthych, "Peth wedi ei offrymu yn aberth yw hwn", peidiwch �'i fwyta, er mwyn y sawl a alwodd eich sylw at y peth, ac er mwyn cydwybod;
28但是如果有人告诉你们:“这是献过祭的食物。”那么,为了那告诉你们的人,也为了良心的缘故,就不要吃。
29 nid eich cydwybod chwi yr wyf yn ei olygu, ond cydwybod y llall. Pam, yn wir, y mae fy rhyddid i yn cael ei farnu gan gydwybod rhywun arall?
29我说的良心,不是你的,而是他的。为什么我的自由要受别人的良心论断呢?
30 Os wyf fi'n cymryd fy mwyd � diolch, pam y ceir bai arnaf ar gyfrif bwyd yr wyf yn diolch i Dduw amdano?
30我若存着感恩的心吃了,为什么我因着我所感恩的食物被人毁谤呢?
31 Felly, beth bynnag a wnewch, prun ai bwyta, neu yfed, neu unrhyw beth arall, gwnewch bopeth er gogoniant Duw.
31所以,你们或吃喝,或作什么,一切都要为 神的荣耀而行。
32 Peidiwch � bod yn achos tramgwydd i'r Iddewon na'r Groegiaid, nac i eglwys Dduw.
32无论是犹太人,是希腊人,是 神的教会,你们总不可使他们跌倒;
33 Byddwch yn debyg i'r hyn wyf fi; yr wyf fi'n ceisio boddhau pawb ym mhob peth, heb geisio fy lles fy hun, ond lles y lliaws, iddynt gael eu hachub.
33就好像我所作的一切,都是要使大家喜悦,不是要求自己的好处,而是要求别人的好处,为了要使他们得救。