¹ Yna atebodd Moses, "Ni fyddant yn fy nghredu nac yn gwrando arnaf, ond byddant yn dweud, 'Nid yw'r ARGLWYDD wedi ymddangos i ti.'"

¹And Moses answereth and saith, `And, if they do not give credence to me, nor hearken to my voice, and say, Jehovah hath not appeared unto thee?`

² Dywedodd yr ARGLWYDD wrtho, "Beth sydd gennyt yn dy law?" Atebodd yntau, "Gwialen."

²And Jehovah saith unto him, `What [is] this in thy hand?` and he saith, `A rod;`

³ Yna dywedodd yr ARGLWYDD, "Tafl hi ar lawr." Pan daflodd hi ar lawr, trodd yn sarff, a chiliodd Moses oddi wrthi.

³and He saith, `Cast it to the earth;` and he casteth it to the earth, and it becometh a serpent — and Moses fleeth from its presence.

⁴ Ond dywedodd yr ARGLWYDD wrtho, "Estyn dy law a gafael yn ei chynffon." Estynnodd yntau ei law a gafael ynddi, a throdd yn wialen yn ei law.

⁴And Jehovah saith unto Moses, `Put forth thy hand, and lay hold on the tail of it;` and he putteth forth his hand, and layeth hold on it, and it becometh a rod in his hand —

⁵ "Gwna hyn," meddai, "er mwyn iddynt gredu bod yr ARGLWYDD, Duw eu tadau, Duw Abraham, Duw Isaac a Duw Jacob wedi ymddangos iti."

⁵`— so that they believe that Jehovah, God of their fathers, hath appeared unto thee, God of Abraham, God of Isaac, and God of Jacob.`

⁶ Yna dywedodd yr ARGLWYDD wrtho, "Rho dy law yn dy fynwes." Rhoes yntau ei law yn ei fynwes, a phan dynnodd hi allan, yr oedd ei law yn wahanglwyfus ac yn wyn fel yr eira.

⁶And Jehovah saith to him again, `Put in, I pray thee, thy hand into thy bosom;` and he putteth in his hand into his bosom, and he bringeth it out, and lo, his hand [is] leprous as snow;

⁷ Yna dywedodd Duw, "Rho hi'n �l yn dy fynwes." Rhoes yntau ei law yn �l yn ei fynwes, a phan dynnodd hi allan, yr oedd mor iach � gweddill ei gorff.

⁷and He saith, `Put back thy hand unto thy bosom;` and he putteth back his hand unto his bosom, and he bringeth it out from his bosom, and lo, it hath turned back as his flesh —

⁸ "Os na fyddant yn dy gredu nac yn ymateb i'r arwydd cyntaf," meddai'r ARGLWYDD, "hwyrach y byddant yn ymateb i'r ail arwydd.

⁸`— and it hath come to pass, if they do not give credence to thee, and hearken not to the voice of the first sign, that they have given credence to the voice of the latter sign.

⁹ Ond os na fyddant yn ymateb i'r naill arwydd na'r llall, nac yn gwrando arnat, cymer ddu373?r o'r Neil a'i dywallt ar y sychdir, a bydd y du373?r a gymeri o'r afon Neil yn troi'n waed ar y tir sych."

⁹`And it hath come to pass, if they do not give credence even to these two signs, nor hearken to thy voice, that thou hast taken of the waters of the River, and hast poured on the dry land, and the waters which thou takest from the River have been, yea, they have become — blood on the dry land.`

¹⁰ Dywedodd Moses wrth yr ARGLWYDD, "O f'Arglwydd, ni f�m erioed yn u373?r huawdl, nac yn y gorffennol nac er pan ddechreuaist lefaru wrth dy was; y mae fy lleferydd yn araf a'm tafod yn drwm."

¹⁰And Moses saith unto Jehovah, `O, my Lord, I [am] not a man of words, either yesterday, or before, or since Thy speaking unto Thy servant, for I [am] slow of mouth, and slow of tongue.`

¹¹ Yna dywedodd yr ARGLWYDD wrtho, "Pwy a roes enau i feidrolyn? Pwy a'i gwna yn fud neu'n fyddar? Pwy a rydd iddo olwg, neu ei wneud yn ddall? Onid myfi, yr ARGLWYDD?

¹¹And Jehovah saith unto him, `Who appointed a mouth for man? or who appointeth the dumb, or deaf, or open, or blind? is it not I, Jehovah?

¹² Yn awr, dos, rhof help iti i lefaru, a'th ddysgu beth i'w ddweud."

¹²and now, go, and I — I am with thy mouth, and have directed thee that which thou speakest;`

¹³ Ond dywedodd ef, "O f'Arglwydd, anfon pwy bynnag arall a fynni."

¹³and he saith, `O, my Lord, send, I pray thee, by the hand Thou dost send.`

¹⁴ Digiodd yr ARGLWYDD wrth Moses a dywedodd, "Onid Aaron y Lefiad yw dy frawd? Gwn y gall ef siarad yn huawdl; y mae ar ei ffordd i'th gyfarfod, a bydd yn falch o'th weld.

¹⁴And the anger of Jehovah burneth against Moses, and He saith, `Is not Aaron the Levite thy brother? I have known that he speaketh well, and also, lo, he is coming out to meet thee; when he hath seen thee, then he hath rejoiced in his heart,

¹⁵ Llefara di wrtho a gosod y geiriau yn ei enau, a rhof finnau help i'r ddau ohonoch i lefaru, a'ch dysgu beth i'w wneud.

¹⁵and thou hast spoken unto him, and hast set the words in his mouth, and I — I am with thy mouth, and with his mouth, and have directed you that which ye do;

¹⁶ Bydd ef yn llefaru wrth y bobl ar dy ran; bydd ef fel genau iti, a byddi dithau fel Duw iddo yntau.

¹⁶and he, he hath spoken for thee unto the people, and it hath come to pass, he — he is to thee for a mouth, and thou — thou art to him for God;

¹⁷ Cymer y wialen hon yn dy law, oherwydd trwyddi hi y byddi'n gwneud yr arwyddion."

¹⁷and this rod thou dost take in thy hand, with which thou doest the signs.`

¹⁸ Dychwelodd Moses at Jethro ei dad-yng-nghyfraith a dweud wrtho, "Gad imi fynd yn �l at fy mhobl sydd yn yr Aifft i weld a ydynt yn dal yn fyw." Dywedodd Jethro wrtho, "Rhwydd hynt iti."

¹⁸And Moses goeth and turneth back unto Jethro his father-in-law, and saith to him, `Let me go, I pray thee, and I turn back unto my brethren who [are] in Egypt, and I see whether they are yet alive.` And Jethro saith to Moses, `Go in peace.`

¹⁹ Yr oedd yr ARGLWYDD wedi dweud wrth Moses yn Midian, "Dos yn �l i'r Aifft, oherwydd y mae pawb oedd yn ceisio dy ladd bellach wedi marw."

¹⁹And Jehovah saith unto Moses in Midian, `Go, turn back to Egypt, for all the men have died who seek thy life;`

²⁰ Felly, cymerodd Moses ei wraig a'i feibion, a'u gosod ar asyn a mynd yn �l i wlad yr Aifft, � gwialen Duw yn ei law.

²⁰and Moses taketh his wife, and his sons, and causeth them to ride on the ass, and turneth back to the land of Egypt, and Moses taketh the rod of God in his hand.

²¹ Dywedodd yr ARGLWYDD wrth Moses, "Wedi iti ddychwelyd i'r Aifft, rhaid iti wneud o flaen Pharo yr holl ryfeddodau a roddais yn dy allu; ond byddaf yn caledu ei galon ac ni fydd yn gollwng y bobl yn rhydd.

²¹And Jehovah saith unto Moses, `In thy going to turn back to Egypt, see — all the wonders which I have put in thy hand — that thou hast done them before Pharaoh, and I — I strengthen his heart, and he doth not send the people away;

²² Llefara wrth Pharo, 'Dyma a ddywed yr ARGLWYDD: Israel yw fy mab cyntafanedig,

²²and thou hast said unto Pharaoh, Thus said Jehovah, My son, My first-born [is] Israel,

²³ ac yr wyf yn dweud wrthyt am ollwng fy mab yn rhydd er mwyn iddo f'addoli, ond gwrthodaist ei ollwng yn rhydd, felly fe laddaf dy fab cyntafanedig di.'"

²³and I say unto thee, Send away My son, and he doth serve Me; and — thou dost refuse to send him away — lo, I am slaying thy son, thy first-born.`

²⁴ Mewn llety ar y ffordd, cyfarfu'r ARGLWYDD � Moses a cheisio'i ladd.

²⁴And it cometh to pass in the way, in a lodging place, that Jehovah meeteth him, and seeketh to put him to death;

²⁵ Ond cymerodd Seffora gyllell finiog a thorri blaengroen ei mab a'i fwrw i gyffwrdd � thraed Moses, a dweud, "Yr wyt yn briod imi trwy waed."

²⁵and Zipporah taketh a flint, and cutteth off the foreskin of her son, and causeth [it] to touch his feet, and saith, `Surely a bridegroom of blood [art] thou to me;`

²⁶ Yna gadawodd yr ARGLWYDD lonydd iddo. Dyna'r adeg y dywedodd hi, "Yr wyt yn briod trwy waed oherwydd yr enwaedu."

²⁶and He desisteth from him: then she said, `A bridegroom of blood,` in reference to the circumcision.

²⁷ Dywedodd yr ARGLWYDD wrth Aaron, "Dos i'r anialwch i gyfarfod � Moses." Aeth yntau, a chyfarfod ag ef wrth fynydd Duw a'i gusanu.

²⁷And Jehovah saith unto Aaron, `Go to meet Moses into the wilderness;` and he goeth, and meeteth him in the mount of God, and kisseth him,

²⁸ Adroddodd Moses wrth Aaron y cyfan yr oedd yr ARGLWYDD wedi ei anfon i'w ddweud, a'r holl arwyddion yr oedd wedi gorchymyn iddo eu gwneud.

²⁸and Moses declareth to Aaron all the words of Jehovah with which He hath sent him, and all the signs with which He hath charged him.

²⁹ Yna aeth Moses ac Aaron i gynnull ynghyd holl henuriaid pobl Israel,

²⁹And Moses goeth — Aaron also — and they gather all the elders of the sons of Israel,

³⁰ a dywedodd Aaron wrthynt y cyfan yr oedd yr ARGLWYDD wedi ei ddweud wrth Moses; a gwnaeth yr arwyddion yng ngu373?ydd y bobl.

³⁰and Aaron speaketh all the words which Jehovah hath spoken unto Moses, and doth the signs before the eyes of the people;

³¹ Credodd y bobl, a phan glywsant fod yr ARGLWYDD wedi ymweld � phobl Israel a'i fod wedi edrych ar eu hadfyd, bu iddynt ymgrymu i lawr ac addoli.

³¹and the people believe when they hear that Jehovah hath looked after the sons of Israel, and that He hath seen their affliction; and they bow and do obeisance.