1 Oherwydd cysgod sydd gan y Gyfraith o'r pethau da sy'n dod, nid gwir ddelw y dirweddau hynny; ac ni all hi o gwbl, trwy'r un aberthau sy'n cael eu hoffrymu'n barhaus, flwyddyn ar �l blwyddyn, ddwyn yr addolwyr i berffeithrwydd am byth.
1For the law, having a shadow of the coming good things, not the image itself of the things, can never, by the same sacrifices which they offer continually yearly, perfect those who approach.
2 Petasai hynny'n bosibl, oni fuasent wedi peidio � chael eu hoffrymu, gan na fuasai mwyach ymwybyddiaeth o bechodau gan addolwyr a oedd wedi eu puro un waith am byth?
2Since, would they not indeed have ceased being offered, on account of the worshippers once purged having no longer any conscience of sins?
3 Ond y mae yn yr aberthau goff�d bob blwyddyn am bechodau;
3But in these [there is] a calling to mind of sins yearly.
4 oherwydd y mae'n amhosibl i waed teirw a geifr dynnu ymaith bechodau.
4For blood of bulls and goats [is] incapable of taking away sins.
5 Dyna pam y mae ef, wrth ddod i'r byd, yn dweud: "Ni ddymunaist aberth ac offrwm, ond paratoaist gorff i mi.
5Wherefore coming into the world he says, Sacrifice and offering thou willedst not; but thou hast prepared me a body.
6 Poethoffrymau ac aberth dros bechod, nid ymhyfrydaist ynddynt.
6Thou tookest no pleasure in burnt-offerings and sacrifices for sin.
7 Yna dywedais, 'Dyma fi wedi dod � y mae wedi ei ysgrifennu mewn rhol llyfr amdanaf � i wneud dy ewyllys di, O Dduw.'"
7Then I said, Lo, I come (in [the] roll of the book it is written of me) to do, O God, thy will.
8 Y mae'n dweud, i ddechrau, "Aberthau ac offrymau, a phoethoffrymau ac aberth dros bechod, ni ddymunaist mohonynt ac nid ymhyfrydaist ynddynt." Dyma'r union bethau a offrymir yn �l y Gyfraith.
8Above, saying Sacrifices and offerings and burnt-offerings and sacrifices for sin thou willedst not, neither tookest pleasure in (which are offered according to the law);
9 Yna dywedodd, "Dyma fi wedi dod i wneud dy ewyllys di." Y mae'n diddymu'r peth cyntaf er mwyn sefydlu'r ail.
9then he said, Lo, I come to do thy will. He takes away the first that he may establish the second;
10 Yn unol �'r ewyllys honno yr ydym wedi ein sancteiddio, trwy gorff Iesu Grist sydd wedi ei offrymu un waith am byth.
10by which will we have been sanctified through the offering of the body of Jesus Christ once for all.
11 Y mae pob offeiriad yn sefyll beunydd yn gweini, ac yn offrymu'r un aberthau dro ar �l tro, aberthau na allant byth ddileu pechodau.
11And every priest stands daily ministering, and offering often the same sacrifices, which can never take away sins.
12 Ond am hwn, wedi iddo offrymu un aberth dros bechodau am byth, eisteddodd ar ddeheulaw Duw,
12But *he*, having offered one sacrifice for sins, sat down in perpetuity at [the] right hand of God,
13 yn disgwyl bellach hyd oni osodir ei elynion yn droedfainc i'w draed.
13waiting from henceforth until his enemies be set [for the] footstool of his feet.
14 Oherwydd ag un offrwm y mae wedi perffeithio am byth y rhai a sancteiddir.
14For by one offering he has perfected in perpetuity the sanctified.
15 Ac y mae'r Ysbryd Gl�n hefyd yn tystio wrthym; oherwydd wedi iddo ddweud:
15And the Holy Spirit also bears us witness [of it]; for after what was said:
16 "Dyma'r cyfamod a wnaf � hwy ar �l y dyddiau hynny, medd yr Arglwydd; rhof fy nghyfreithiau yn eu calon, ac ysgrifennaf hwy ar eu meddwl",
16This [is] the covenant which I will establish towards them after those days, saith [the] Lord: Giving my laws into their hearts, I will write them also in their understandings;
17 y mae'n ychwanegu: "A'u pechodau a'u drwgweithredoedd, ni chofiaf mohonynt byth mwy."
17and their sins and their lawlessnesses I will never remember any more.
18 Yn awr, lle y ceir maddeuant am y pethau hyn, nid oes angen offrwm dros bechod mwyach.
18But where there [is] remission of these, [there is] no longer a sacrifice for sin.
19 Felly, gyfeillion, gan fod gennym hyder i fynd i mewn i'r cysegr drwy waed Iesu,
19Having therefore, brethren, boldness for entering into the [holy of] holies by the blood of Jesus,
20 ar hyd ffordd newydd a byw y mae ef wedi ei hagor inni drwy'r llen, hynny yw, trwy ei gnawd ef;
20the new and living way which he has dedicated for us through the veil, that is, his flesh,
21 a chan fod gennym offeiriad mawr ar du375? Dduw,
21and [having] a great priest over the house of God,
22 gadewch inni nes�u � chalon gywir, mewn llawn hyder ffydd, a'n calonnau wedi eu taenellu'n l�n oddi wrth gydwybod ddrwg, a'n cyrff wedi eu golchi � du373?r gl�n.
22let us approach with a true heart, in full assurance of faith, sprinkled as to our hearts from a wicked conscience, and washed as to our body with pure water.
23 Gadewch inni ddal yn ddiwyro at gyffes ein gobaith, oherwydd y mae'r hwn a roddodd yr addewid yn ffyddlon.
23Let us hold fast the confession of the hope unwavering, (for he [is] faithful who has promised;)
24 Gadewch inni ystyried sut y gallwn ennyn yn ein gilydd gariad a gweithredoedd da,
24and let us consider one another for provoking to love and good works;
25 heb gefnu ar ein cydgynulliad ein hunain, yn �l arfer rhai, ond annog ein gilydd, ac yn fwy felly yn gymaint �'ch bod yn gweld y Dydd yn dod yn agos.
25not forsaking the assembling of ourselves together, as the custom [is] with some; but encouraging [one another], and by so much the more as ye see the day drawing near.
26 Oherwydd os ydym yn dal i bechu'n fwriadol ar �l inni dderbyn gwybodaeth am y gwirionedd, nid oes aberth dros bechodau i'w gael mwyach;
26For where we sin wilfully after receiving the knowledge of the truth, there no longer remains any sacrifice for sins,
27 dim ond rhyw ddisgwyl brawychus am farn, ac angerdd t�n a fydd yn difa'r gwrthwynebwyr.
27but a certain fearful expectation of judgment, and heat of fire about to devour the adversaries.
28 Os bydd unrhyw un wedi diystyru Cyfraith Moses, caiff ei ladd yn ddidrugaredd ar air dau neu dri o dystion.
28Any one that has disregarded Moses' law dies without mercy on [the testimony of] two or three witnesses:
29 Ystyriwch gymaint llymach yw'r gosb a fernir yn haeddiant i'r hwn sydd wedi mathru Mab Duw, ac wedi cyfrif yn halogedig waed y cyfamod y cafodd ei sancteiddio drwyddo, ac wedi difenwi Ysbryd grasol Duw.
29of how much worse punishment, think ye, shall he be judged worthy who has trodden under foot the Son of God, and esteemed the blood of the covenant, whereby he has been sanctified, common, and has insulted the Spirit of grace?
30 Oherwydd fe wyddom pwy a ddywedodd: "Myfi piau dial, myfi a dalaf yn �l"; ac eto: "Bydd yr Arglwydd yn barnu ei bobl."
30For we know him that said, To me [belongs] vengeance; *I* will recompense, saith the Lord: and again, The Lord shall judge his people.
31 Peth dychrynllyd yw syrthio i ddwylo'r Duw byw.
31[It is] a fearful thing falling into [the] hands of [the] living God.
32 Cofiwch y dyddiau gynt pan fu i chwi, wedi eich goleuo, sefyll yn gadarn yng ngornest fawr eich cystuddiau:
32But call to mind the earlier days in which, having been enlightened, ye endured much conflict of sufferings;
33 weithiau, yn eich gwaradwydd a'ch cystuddiau, yn cael eich gwneud yn sioe i'r cyhoedd, ac weithiau yn gymdeithion i'r rhai oedd yn cael eu trin felly.
33on the one hand, when ye were made a spectacle both in reproaches and afflictions; and on the other, when ye became partakers with those who were passing through them.
34 Oherwydd cyd-ddioddefasoch �'r carcharorion, a derbyniasoch mewn llawenydd ysbeilio'ch meddiannau, gan wybod fod meddiant rhagorach ac arhosol yn eiddo i chwi.
34For ye both sympathised with prisoners and accepted with joy the plunder of your goods, knowing that ye have for yourselves a better substance, and an abiding one.
35 Peidiwch felly � thaflu eich hyder i ffwrdd, gan fod gwobr fawr yn perthyn iddo.
35Cast not away therefore your confidence, which has great recompense.
36 Y mae angen dyfalbarhad arnoch i gyflawni ewyllys Duw a chymryd meddiant o'r hyn a addawyd.
36For ye have need of endurance in order that, having done the will of God, ye may receive the promise.
37 Oherwydd, yng ngeiriau'r Ysgrythur: "Ymhen ennyd, ennyd bach, fe ddaw yr hwn sydd i ddod, a heb oedi;
37For yet a very little while he that comes will come, and will not delay.
38 ond fe gaiff fy un cyfiawn i fyw trwy ffydd, ac os cilia'n �l, ni bydd fy enaid yn ymhyfrydu ynddo."
38But the just shall live by faith; and, if he draw back, my soul does not take pleasure in him.
39 Eithr nid pobl y cilio'n �l i ddistryw ydym ni, ond pobl � ffydd sy'n mynd i feddiannu bywyd.
39But *we* are not drawers back to perdition, but of faith to saving [the] soul.