1 Aeth yr Israeliaid ymlaen, a gwersyllu yn Jericho yng ngwastadedd Moab, y tu draw i'r Iorddonen.
1Ut queßel saß li naßajej aßan eb laj Israel ut queßcôeb. Queßcuulac saß li ru takßa re Moab ut queßxyîb lix muhebâleb nachß riqßuin li nimaß Jordán saß xcaßyabâl li tenamit Jericó.
2 Yr oedd Balac fab Sippor wedi gweld y cyfan a wnaeth Israel i'r Amoriaid,
2Laj Balac li ralal laj Zipor, aßan lix reyeb laj Moab. Quirabi resil nak eb laj Israel queßnumta saß xbêneb laj amorreo.
3 a daeth ofn mawr ar Moab am fod yr Israeliaid mor niferus. Yr oedd y Moabiaid yn arswydo rhagddynt,
3Laj Balac joßqueb ajcuiß chixjunileb laj Moab qui-oc xxiuheb xbaneb laj Israel xban nak kßaxal nabaleb.
4 a dywedasant wrth henuriaid Midian, "Bydd y cynulliad hwn yn awr yn llyncu popeth o'n cwmpas, fel y mae'r ych yn llyncu glaswellt y maes." Yr oedd Balac fab Sippor yn frenin Moab ar y pryd,
4Eb laj Moab queßâtinac riqßuineb li nequeßcßamoc be saß xyânkeb laj Madián ut queßxye reheb: —Eb li tenamit aßan teßnumtâk saß kabên ut teßxsach ku chi junaj cua joß nak li cuacax nequeßxcuaß chixjunil li pachßayaß, chanqueb.
5 ac anfonodd ef genhadau at Balaam fab Beor yn Pethor, sydd yng ngwlad Amaw ac ar lan yr Ewffrates, a dweud, "Edrych, daeth pobl allan o'r Aifft, a chartrefu ar hyd a lled y wlad, ac y maent bellach gyferbyn � mi.
5Ut li rey Balac, li ralal laj Zipor, quixtaklaheb lix takl riqßuin laj Balaam li ralal laj Beor. Queßcôeb saß li naßajej Petor li cuan nachß riqßuin li nimaß Eufrates saß lix naßajeb laj Amav. Quixye reheb nak teßcuulak riqßuin laj Balaam teßxye re: —Nabaleb li cristian queßchal chak Egipto. Nachß cuanqueb riqßuin li kanaßaj ut teßraj rêchaninquil.
6 Tyrd, yn awr, a melltithia'r bobl hyn imi, oherwydd y maent yn gryfach na mi; yna, hwyrach y gallaf eu gorchfygu a'u gyrru allan o'r wlad, oherwydd gwn y daw bendith i'r sawl yr wyt ti'n ei fendithio, a melltith i'r sawl yr wyt ti'n ei felltithio."
6Lâin nacuaj nak tatchâlk arin re tâtzßâma mâusilal saß xbêneb li cristian aßan xban nak kßaxal nabaleb ut cauheb rib chiku lâo. Cui tâbânu chi joßcan, mâre târûk takisiheb saß li kanaßaj. Lâin ninnau nak li ani nacatzßâma rosobtesinquil, osobtesinbil chic nacana. Ut li ani nacatzßâma mâusilal saß xbên, mâusilanbil chic nacana, chan lix reyeb laj Moab.
7 Felly aeth henuriaid Moab a Midian at Balaam, gyda'r t�l am ddewino yn eu llaw, a rhoi iddo'r neges oddi wrth Balac.
7Joßcan nak eb li nequeßcßamoc be saß xyânkeb laj Moab, rochbeneb li nequeßcßamoc be saß xyânkeb laj Madián queßcôeb riqßuin laj Balaam chixtzßâmanquil chiru nak tixtzßâma mâusilal saß xbêneb laj Israel ut queßxcßam xtumin re xtojbal li cßaßru tixbânu. Queßxye re cßaßru quixye laj Balac.
8 Dywedodd Balaam wrthynt, "Arhoswch yma heno; dychwelaf � gair atoch, yn �l fel y bydd yr ARGLWYDD wedi llefaru wrthyf." Felly arhosodd tywysogion Moab gyda Balaam. Yna daeth Duw at Balaam, a gofyn,
8Laj Balaam quixye reheb: —Texcanâk ut cuulaj tinye êre cßaßru tixye cue li Kâcuaß, chan. Joßcan nak queßxnumsi li kßojyîn riqßuin laj Balaam.
9 "Pwy yw'r dynion hyn sydd gyda thi?"
9Ut li Dios quixcßutbesi rib chiru laj Balaam ut quixye re: —¿Aniheb li cuînk li cuanqueb âcuiqßuin? chan.
10 Atebodd Balaam ef, "Anfonodd Balac fab Sippor, brenin Moab, neges ataf yn dweud,
10Ut laj Balaam quixye re: —Eb aßan taklanbileb chak cuiqßuin xban laj Balac lix reyeb laj Moab.
11 'Edrych, daeth pobl allan o'r Aifft, a chartrefu ar hyd a lled y wlad; tyrd, yn awr, a melltithia hwy imi; yna hwyrach y gallaf eu gorchfygu a'u gyrru allan.'"
11Xtaklaheb chak chixyebal cue nak eb li cristian li queßel Egipto yôqueb chi oc saß lix naßajeb re teßrêchani. Numtajenak xqßuialeb. Laj Balac târaj nak tinxic ut tintzßâma mâusilal saß xbêneb re nak tânumtâk saß xbêneb ut târisiheb saß lix naßaj, chan laj Balaam.
12 Dywedodd Duw wrth Balaam, "Paid � mynd gyda hwy, na melltithio'r bobl, oherwydd y maent wedi eu bendithio."
12Ut li Dios quixye re: —Matxic chirixeb chi moco tâtzßâma mâusilal saß xbêneb li tenamit aßan xban nak osobtesinbileb inban, chan li Kâcuaß.
13 Felly cododd Balaam drannoeth, a dweud wrth dywysogion Balac, "Ewch yn �l i'ch gwlad, oherwydd gwrthododd yr ARGLWYDD i mi ddod gyda chwi."
13Cuulajak chic laj Balaam quicuacli ekßela ut cô riqßuineb li nequeßtenkßan re laj Balac. Quixye reheb: —Sukßinkex saß lê tenamit. Li Kâcuaß incßaß naraj nak tinxic chêrix, chan.
14 Yna cododd tywysogion Moab a mynd at Balac a dweud, "Y mae Balaam yn gwrthod dod gyda ni."
14Joßcan nak queßsukßi riqßuin laj Balac ut queßxye re: —Laj Balaam incßaß xraj châlc chikix, chanqueb.
15 Anfonodd Balac dywysogion eilwaith, ac yr oedd y rhain yn fwy niferus ac anrhydeddus na'r lleill.
15Ut laj Balac quixtaklaheb jalan lix takl. Kßaxal nabaleb ut nînkeb xcuanquil chiruheb li queßcôeb xbên cua.
16 Daethant at Balaam a dweud wrtho, "Dyma a ddywed Balac fab Sippor, 'Paid � gadael i ddim dy rwystro rhag dod ataf;
16Queßcuulac riqßuin laj Balaam ut queßxye re: —Laj Balac li ralal laj Zipor xtakla xyebal âcue nak tâbânu usilal, mâkßetkßeti âcuib chi xic riqßuin, chanqueb.
17 fe ddeliaf yn gwbl anrhydeddus � thi, ac fe wnaf y cyfan a ddywedi wrthyf; felly tyrd, a melltithia'r bobl hyn imi.'"
17Cui tatxic tixqßue nabal lâ mâtan ut tixbânu li cßaßru tâye. Joßcan ut tatxic anakcuan ut tâtzßâma mâusilal saß xbêneb li tenamit aßan, chanqueb.
18 Ond dywedodd Balaam wrth weision Balac, "Pe bai Balac yn rhoi imi lond ei du375? o arian ac aur, ni allaf wneud yn groes i'r hyn y bydd yr ARGLWYDD fy Nuw yn ei orchymyn.
18Abanan laj Balaam quixye reheb: —Usta laj Balac tixqßue cue li rochoch nujenak riqßuin plata ut oro, abanan lâin incßaß tinkßet râtin li Kâcuaß lin Dios. Incßaß tinkßet li râtin riqßuin xbânunquil li us, chi moco riqßuin xbânunquil li incßaß us.
19 Yn awr, arhoswch yma heno, er mwyn imi wybod beth arall a ddywed yr ARGLWYDD wrthyf."
19Nintzßâma chêru nak texcanâk chixnumsinquil li kßojyîn cuiqßuin. Lâin tinpatzß re li Kâcuaß cßaßru us tinbânu, chan.
20 Daeth Duw at Balaam liw nos, a dweud wrtho, "Os yw'r dynion wedi dod i'th gyrchu, yna dos gyda hwy; ond paid � gwneud dim heblaw'r hyn a orchmynnaf iti."
20Ut li Dios quixcßutbesi rib chiru laj Balaam chiru li kßojyîn ut quixye re: —Cui eb li cuînk aßin xeßchal châcßambal, ayu chirixeb. Abanan mâcßaß tâbânu toj tinye âcue lâin, chan.
21 Cododd Balaam drannoeth, ac ar �l cyfrwyo ei asen, aeth gyda thywysogion Moab.
21Cuulajak chic laj Balaam quicuacli ut quixyîb rix lix bûr ut cô chirixeb li cuînk aj Moab.
22 Ond digiodd Duw wrtho am fynd, a safodd angel yr ARGLWYDD ar y ffordd i'w rwystro. Fel yr oedd yn marchogaeth ar ei asen, a'i ddau was gydag ef,
22Quijoskßoß li Kâcuaß xban nak laj Balaam cô chirixeb li cuînk. Nak yô chi xic laj Balaam chirix lix bûr rochben li cuib chi môs, jun lix ángel li Kâcuaß quixxakab rib saß be re nak incßaß naru tânumekß.
23 fe welodd yr asen angel yr ARGLWYDD yn sefyll ar y ffordd, a chleddyf yn barod yn ei law; felly trodd yr asen oddi ar y ffordd, ac aeth i mewn i gae. Yna trawodd Balaam hi er mwyn ei throi yn �l i'r ffordd.
23Quixqßue retal li bûr nak lix ángel li Kâcuaß xakxo saß be ut cuan xchßîchß saß rukß. Joßcan nak qui-el saß li be ut quixjal lix be. Qui-oc chixsacßbal li bûr laj Balaam re nak tâxic cuißchic saß li be.
24 Safodd angel yr ARGLWYDD wedyn ar lwybr yn arwain trwy'r gwinllannoedd, a wal o boptu iddo.
24Ut lix ángel li Kâcuaß quixxakab rib saß li be saß xyi cuib sîril li uvas sutsu saß tzßac saß xcaß pacßalil li be.
25 Pan welodd yr asen angel yr ARGLWYDD, gwthiodd yn erbyn y wal, gan wasgu troed Balaam rhyngddi a'r wal.
25Li bûr quiril lix ángel li Kâcuaß ut quixqßue rib chiru li tzßac ut quixpitzß li rok laj Balaam. Ut laj Balaam quixsacß cuißchic lix bûr.
26 Felly trawodd Balaam yr asen eilwaith. Yna aeth angel yr ARGLWYDD ymlaen a sefyll mewn lle mor gyfyng fel nad oedd modd troi i'r dde na'r chwith.
26Ut lix ángel li Kâcuaß cô chi ubej ut quixxakab rib saß jun li latzß re nak li bûr incßaß târûk tâxic saß lix nim chi moco saß li tzße. Incßaß quiru chi numecß.
27 Pan welodd yr asen angel yr ARGLWYDD, gorweddodd dan Balaam; ond gwylltiodd yntau, a tharo'r asen �'i ffon.
27Nak li bûr quiril cuißchic lix ángel li Kâcuaß, quixyocob rib saß chßochß chi toj cuan laj Balaam chirix. Cßajoß nak quijoskßoß laj Balaam ut qui-oc chixsacßbal lix bûr riqßuin cheß.
28 Yna agorodd yr ARGLWYDD enau'r asen, a pheri iddi ddweud wrth Balaam, "Beth a wneuthum iti, dy fod wedi fy nharo deirgwaith?"
28Ut li Kâcuaß quixqßue chi âtinac li bûr. Ut li bûr quixye re laj Balaam: —¿Cßaßru yôquin âcue nak yôcat chinsacßbal? Oxib sut ac xinâsacß, chan.
29 Atebodd Balaam hi, "Fe wnaethost ffu373?l ohonof. Pe bai gennyf gleddyf yn fy llaw, byddwn yn dy ladd."
29Quichakßoc laj Balaam ut quixye re: —Xacßut inxutân. Cuan ta cuan inchßîchß cuiqßuin xatincamsi raj, chan.
30 Yna gofynnodd yr asen i Balaam, "Onid myfi yw'r asen yr wyt wedi ei marchogaeth trwy gydol dy oes hyd heddiw? A wneuthum y fath beth � thi erioed o'r blaen?" Atebodd yntau, "Naddo."
30Ut li bûr quixye re: —¿Ma mâcuaß ta biß lâin lâ bûr? ¿Ma incßaß ta biß chicuix nacatbêc rajlal? ¿Ma xinbânu ta biß jun sutak âcue chi joßcaßin? chan. Ut laj Balaam quixye re: —Mâ jun sut xabânu, chan.
31 Yna agorodd yr ARGLWYDD lygaid Balaam, a phan welodd ef angel yr ARGLWYDD yn sefyll ar y ffordd, a'i gleddyf yn barod yn ei law, plygodd ei ben ac ymgrymu ar ei wyneb.
31Ut li Kâcuaß quixcßutbesi lix ángel chiru laj Balaam. Quixqßue retal nak xakxo saß be li ángel ut cuan xchßîchß saß rukß. Ut laj Balaam quixhupub rib saß chßochß.
32 Dywedodd angel yr ARGLWYDD wrtho, "Pam y trewaist dy asen y teirgwaith hyn? Fe ddeuthum i'th rwystro am dy fod yn rhuthro i fynd o'm blaen,
32Lix ángel li Kâcuaß quixpatzß re laj Balaam: —¿Cßaßut nak xasacß lâ bûr oxib sut? Lâin cuanquin arin chixrambal âbe xban nak incßaß us li xic âcue chixbânunquil.
33 ond gwelodd dy asen fi, a throi oddi wrthyf deirgwaith. Pe na bai wedi troi oddi wrthyf, buaswn wedi dy ladd di ac arbed dy asen."
33Lâ bûr xinril. Joßcan nak xjal xbe oxib sut. Cui ta incßaß xjal xbe, lâin xatincamsi raj. Abanan incßaß raj xincamsi lâ bûr, chan.
34 Dywedodd Balaam wrth angel yr ARGLWYDD, "Yr wyf wedi pechu; ni wyddwn dy fod yn sefyll ar y ffordd i'm rhwystro. Yn awr, os yw'r hyn a wneuthum yn ddrwg yn dy olwg, fe ddychwelaf adref."
34Laj Balaam quixye re lix ángel li Kâcuaß: —Lâin xinmâcob. Lâin incßaß xinnau nak xakxôcat arin chixrambal inbe. Cui incßaß nacacuaj nak tinxic, lâin tinsukßîk saß cuochoch, chan.
35 Ond dywedodd angel yr ARGLWYDD wrth Balaam, "Dos gyda'r dynion; ond paid � dweud dim heblaw'r hyn a orchmynnaf iti." Felly aeth Balaam yn ei flaen gyda thywysogion Balac.
35Lix ángel li Kâcuaß quixye re: —Ayu chirixeb li cuînk aßin. Abanan caßaj cuiß tâye li cßaßru tinye âcue lâin, chan. Joßcan nak laj Balaam cô chirixeb li cuînk.
36 Pan glywodd Balac fod Balaam yn dod, aeth allan i'w gyfarfod yn Ar yn Moab, ar y ffin bellaf ger afon Arnon.
36Nak laj Balac quirabi resil nak yôqueb chi châlc, cô chixcßulbaleb saß jun li tenamit li cuan chire li nimaß Arnón saß li nubâl re lix naßajeb laj Moab.
37 Dywedodd Balac wrtho, "Onid anfonais neges atat i'th alw? Pam na ddaethost ataf? Oni allaf ddelio'n anrhydeddus � thi?"
37Quixye re laj Balaam laj Balac: —¿Ma incßaß ta biß xintakla âbokbal? ¿Cßaßut nak incßaß xatcßulun chi junpât? ¿Ma incßaß xapâb nak tinqßue âlokßal? chan.
38 Atebodd Balaam ef, "Dyma fi wedi dod atat! Yn awr, a yw'r gallu gennyf i lefaru unrhyw beth ohonof fy hun? Ni allaf lefaru ond y gair a roddodd Duw yn fy ngenau."
38Quichakßoc laj Balaam ut quixye: —Arin cuanquin anakcuan. Abanan incßaß naru tinâtinak yal injunes. Tento nak tinye li cßaßru naxcßut chicuu li Kâcuaß, chan.
39 Felly aeth Balaam gyda Balac, a chyrraedd Ciriath-husoth.
39Ut laj Balaam cô chirix laj Balac toj saß li tenamit Quiriat-huzot.
40 Yna aberthodd Balac wartheg a defaid, a'u hanfon at Balaam a'r tywysogion oedd gydag ef.
40Laj Balac quixtakla xcamsinquileb li bôyx ut li carner. Ut quixtakla li tib re laj Balaam ut reheb li cuanqueb rochben.Cuulajak chic laj Balac quixcßam laj Balaam ut queßcôeb toj Bamot-baal. Ut laj Balaam quiru rilbaleb laj Israel li cuanqueb chi nachß.
41 Trannoeth aeth Balac i gyrchu Balaam i fyny i Bamoth-baal, ac oddi yno fe ganfu fod y bobl yn cyrraedd cyn belled ag y gwelai.
41Cuulajak chic laj Balac quixcßam laj Balaam ut queßcôeb toj Bamot-baal. Ut laj Balaam quiru rilbaleb laj Israel li cuanqueb chi nachß.