1 Gwell yw tamaid sych, a llonyddwch gydag ef, na thu375? yn llawn o wleddoedd ynghyd � chynnen.
1¶ Ko te maramara kai, ko te mea maroke me te ata noho hei kinaki, pai atu i te whare ki i nga hakari a te nganagare.
2 Y mae gwas deallus yn feistr ar fab gwarthus, ac yn rhannu'r etifeddiaeth gyda'r brodyr.
2¶ Hei rangatira te pononga mahara mo te tama i whakama ai; ka whai wahi ano ia i roto i to nga teina.
3 Y mae tawddlestr i arian a ffwrnais i aur, ond yr ARGLWYDD sy'n profi calonnau.
3¶ Ko te oko tahu para mo te hiriwa, ko te oumu mo te koura; ko Ihowa ia hei whakamatau mo nga ngakau.
4 Y mae'r drwgweithredwr yn gwrando ar eiriau anwir, a'r celwyddog yn rhoi sylw i dafod maleisus.
4¶ Ko te kaimahi i te he ka tahuri ki ta te ngutu kino; a ka whai taringa te teka ki ta te arero whanoke.
5 Y mae'r un sy'n gwatwar y tlawd yn amharchu ei Greawdwr, ac ni chaiff y sawl sy'n ymhyfrydu mewn trychineb osgoi cosb.
5¶ Ko te taunu ki te rawakore he tawai ki tona Kaihanga: ko te tangata e koa ana ki nga aitua, e kore e kore te whiua.
6 Coron yr hen yw plant eu plant, a balchder plant yw eu rhieni.
6¶ Hei karauna mo nga koroheke nga tamariki a nga tamariki: na, ko te kororia o nga tamariki ko o ratou matua.
7 Nid yw geiriau gwych yn gweddu i ynfytyn, nac ychwaith eiriau celwyddog i bendefig.
7¶ E kore te reo rangatira e tau ki te kuware: hore rawa ano hoki te ngutu teka ki te rangatira.
8 Carreg hud yw llwgrwobr i'r sawl a'i defnyddia; fe lwydda ple bynnag y try.
8¶ Ko te tangata i te mea homai noa, he kohatu whakapaipai tera ki tana titiro; tona tahuritanga ake ki hea, ki hea, ka whiwhi ki te pai.
9 Y mae'r un sy'n cuddio tramgwydd yn ceisio cyfeillgarwch, ond y mae'r sawl sy'n ailadrodd stori yn gwahanu cyfeillion.
9¶ Ko te tangata e hipoki ana i te he, e whai ana i te aroha; tena ko te tangata korerorero, e wehewehe ana i nga hoa tupu.
10 Y mae cerydd yn peri mwy o loes i'r deallus na chan cernod i ynfytyn.
10¶ Ko te ngotonga o te kupu riri ki roto ki te tangata matau, nui atu i to nga whiu kotahi rau ki roto ki te whakaarokore.
11 Ar wrthryfela y mae bryd y drygionus, ond fe anfonir cennad creulon yn ei erbyn.
11¶ He whakakeke kau ta te tangata kino e whai ai; no reira ka tukua atu he karere nanakia ki a ia.
12 Gwell yw cyfarfod ag arthes wedi colli ei chenawon na chyfarfod ag ynfytyn yn ei ffolineb.
12¶ Kia tutaki ki te tangata te pea kua tangohia ana kuao; pai atu i te whakaarokore i a ia e wairangi ana.
13 Os bydd i neb dalu drwg am dda, nid ymedy dinistr �'i du375?.
13¶ Ko te tangata e homai ana i te kino hei utu mo te pai, e kore te kino e neke atu i tona whare.
14 Y mae dechrau cweryl fel diferiad du373?r; ymatal di cyn i'r gynnen lifo allan.
14¶ Ko te timatanga o te totohe i rite ki te tangata e tuku ana i te wai kia rere: na reira waiho atu te totohe i te mea kiano i oho te ngangare.
15 Cyfiawnhau'r drygionus a chondemnio'r cyfiawn � y mae'r ddau fel ei gilydd yn ffiaidd gan yr ARGLWYDD.
15¶ Ko te tangata e whakatika ana i ta te tangata kino, me ia e whakahe ana i ta te tangata tika, he rite tahi taua rua, he mea whakarihariha ki a Ihowa.
16 Pa werth sydd i arian yn llaw ynfytyn? Ai i brynu doethineb, ac yntau heb ddeall?
16¶ Hei aha te utu i te ringa o te kuware, hei hoko i te whakaaro nui, kahore nei hoki ona matauranga?
17 Y mae cyfaill yn gyfaill bob amser; ar gyfer adfyd y genir brawd.
17¶ E aroha ana te hoa i nga wa katoa; na, ko te teina, ko te tuakana, i whanau tera mo nga aitua.
18 Un disynnwyr sy'n rhoi gwystl, ac yn mynd yn feichiau dros ei gyfaill.
18¶ Ko ta te tangata ngakaukore he papaki ringa; kua waiho hei whakakapi turanga i te aroaro o tona hoa.
19 Y mae'r un sy'n hoffi tramgwyddo yn hoffi cynnen, a'r sawl sy'n ehangu ei borth yn gofyn am ddinistr.
19¶ Ko te tangata e aroha ana ki te nganagare e aroha ana ki te kino; ko te tangata e whakarewa ana i tona kuwaha e rapu ana i te whakangaromanga.
20 Nid yw'r meddwl cyfeiliornus yn cael daioni, a disgyn i ddinistr a wna'r troellog ei dafod.
20¶ Ko te ngakau parori ke e kore e kite i te pai; ko te tangata he whanoke tona arero ka taka ki te kino.
21 Y mae'r un sy'n cenhedlu ffu373?l yn wynebu gofid, ac nid oes llawenydd i dad ynfytyn.
21¶ Ka whanau he whakaarokore ma tetahi tangata, hei whakapouri tera mona: e kore ano hoki e koa te papa o te poauau.
22 Y mae calon lawen yn rhoi iechyd, ond ysbryd isel yn sychu'r esgyrn.
22¶ He rongoa pai te ngakau koa; ki te maru ia te wairua, ka maroke nga wheua.
23 Cymer y drygionus lwgrwobr o'i fynwes i wyrdroi llwybrau barn.
23¶ E tango ana te tangata kino i te mea whakapati i te uma, hei whakapeau ke i nga ara o te whakarite whakawa.
24 Ceidw'r deallus ei olwg ar ddoethineb, ond ar gyrrau'r ddaear y mae llygaid ynfytyn.
24¶ Kei te aroaro o te tangata matau nga whakaaro nui; kei nga pito ia o te whenua nga kanohi o te whakaarokore.
25 Y mae mab ynfyd yn flinder i'w dad, ac yn achos chwerwder i'w fam.
25¶ Ko te tamaiti whakaarokore he mea whakapouri i tona papa, he mea whakakawa i te ngakau o tona whaea.
26 Yn wir nid da cosbi'r cyfiawn, ac nid iawn curo'r bonheddig.
26¶ Ehara ano hoki i te mea pai kia whiua te tangata tika, kia patua ranei nga rangatira mo te tika.
27 Y mae'r prin ei eiriau yn meddu gwybodaeth, a thawel ei ysbryd yw'r deallus.
27¶ He matauranga to te tangata e tohu ana i ana kupu: a he whakaaro to te tangata i te wairua manawanui.
28 Tra tawa'r ffu373?l, fe'i hystyrir yn ddoeth, a'r un sy'n cau ei geg yn ddeallus.
28Ko te wairangi nei ano, ki te whakarongo puku, ka kiia he whakaaro nui: ki te kokopi ona ngutu, ka kiia ia he tupato.