1 Geiriau Lemuel brenin Massa, y rhai a ddysgodd ei fam iddo:
1¶ Ko nga kupu a Kingi Remuera; ko te poropititanga i whakaakona ai ia e tona whaea.
2 Beth yw hyn, fy mab, mab fy nghroth? Beth yw hyn, mab fy addunedau?
2He aha, e taku tama? He aha, e te tama a toku kopu? A he aha, e te tama a aku kupu taurangi?
3 Paid � threulio dy nerth gyda merched, na'th fywyd gyda'r rhai sy'n dinistrio brenhinoedd.
3Kaua e hoatu tou kaha ki nga wahine, ou ara hoki ki te mea whakangaro o nga kingi.
4 Nid gweddus i frenhinoedd, O Lemuel, nid gweddus i frenhinoedd yfed gwin, ac nid gweddus i reolwyr flysio diod gadarn,
4Ehara ma nga kingi, e Remuera, ehara ma nga kingi te inu waina; ehara hoki ma nga rangatira te mea, Kei hea he wai kaha?
5 rhag iddynt yfed, ac anghofio'r hyn a ddeddfwyd, a gwyrdroi achos y rhai gorthrymedig i gyd.
5Kei inu ratou, a ka wareware ki te ture, a ka whakapeau ke i te whakawa o te tangata e tukinotia ana.
6 Rhowch ddiod gadarn i'r un sydd ar ddarfod, a gwin i'r chwerw ei ysbryd;
6Hoatu he wai kaha ma te tangata e tata ana te marere, he waina hoki ki nga wairua pouri:
7 c�nt hwy yfed ac anghofio'u tlodi, a pheidio � chofio'u gofid byth mwy.
7Tukua ia kia inu, kia wareware ai ki tona rawakore, a kore ake he mahara ki ona mate.
8 Dadlau o blaid y mud, a thros achos yr holl rai diobaith.
8Kia puaki tou mangai mo te wahangu, i te whakawakanga o te hunga katoa kua waiho mo te mate.
9 Siarad yn eglur, a rho farn gyfiawn; cefnoga achos yr anghenus a'r tlawd.
9Kia puaki tou mangai, whakaritea te whakawa i runga i te tika, tohea te tohe a te ware, a te rawakore.
10 Pwy a all ddod o hyd i wraig fedrus? Y mae hi'n fwy gwerthfawr na gemau.
10¶ Ko wai e kite i te wahine e u ana tona pai? Ko tona utu hoki kei runga noa atu i to nga rupi.
11 Y mae calon ei gu373?r yn ymddiried ynddi, ac ni fydd pall ar ei henillion.
11Ka whakapono te ngakau o tana tane ki a ia, a kahore ona hapanga i te taonga.
12 Y mae'n gwneud daioni iddo yn hytrach na cholled, a hynny ar hyd ei hoes.
12He pai tana e mea ai ki a ia, kahore hoki he kino, i nga ra katoa e ora ai ia.
13 Y mae'n ceisio gwl�n a llin, ac yn cael pleser o weithio �'i dwylo.
13E kimi ana ia i te huruhuru hipi, i te muka, a ka ngakau nui te mahi a ona ringa.
14 Y mae, fel llongau masnachwr, yn dwyn ei hymborth o bell.
14Ko tona rite kei nga kaipuke o nga kaihokohoko; e mauria mai ana e ia tana kai i tawhiti.
15 Y mae'n codi cyn iddi ddyddio, yn darparu bwyd i'w thylwyth, ac yn trefnu gorchwylion ei morynion.
15E maranga ana hoki ia i te mea e po tonu ana, a hoatu ana e ia he kai ma tona whare, he mahi hoki e rite ana ma ana kotiro.
16 Ar �l ystyried yn fanwl, y mae'n prynu maes, ac yn plannu gwinllan �'i henillion.
16E whakaaroaro ana ia ki tetahi mara, a ka hokona e ia: whakatokia ana e ia he mara waina, he hua na ona ringa.
17 Y mae'n gwregysu ei llwynau � nerth, ac yn dangos mor gryf yw ei breichiau.
17E whitiki ana ia i tona hope ki te kaha, e mea ana i ona takakau kia pakari.
18 Y mae'n sicrhau bod ei busnes yn broffidiol, ac ni fydd ei lamp yn diffodd trwy'r nos.
18Ka kite ia he pai tana i hokohoko ai: e kore tana rama e mate i te po.
19 Y mae'n gosod ei llaw ar y cogail, a'i dwylo'n gafael yn y werthyd.
19Ka totoro atu ona ringa ki te mea takai miro, ka pupuri ona ringa ki te pou muka.
20 Y mae'n estyn ei llaw i'r anghenus, a'i dwylo i'r tlawd.
20Ka wherahia tona ringa ki te ware; ae ra, ka totoro atu ona ringa ki te rawakore.
21 Nid yw'n pryderu am ei thylwyth pan ddaw eira, oherwydd byddant i gyd wedi eu dilladu'n glyd.
21E kore ia e wehi i te hukarere mo tona whare; no te mea kua kakahuria tona whare katoa ki te ngangana.
22 Y mae'n gwneud cwrlidau iddi ei hun, ac y mae ei gwisg o liain main a phorffor.
22Oti ake i a ia te whatuwhatu he whariki mona; he rinena pai, he papura ona kakahu.
23 Y mae ei gu373?r yn adnabyddus yn y pyrth, pan yw'n eistedd gyda henuriaid yr ardal.
23E mohiotia ana tana tane i nga kuwaha, ina noho tahi ia ki nga kaumatua o te whenua.
24 Y mae'n gwneud gwisgoedd o liain ac yn eu gwerthu, ac yn darparu gwregysau i'r masnachwr.
24E hanga ana e ia he rinena pai, a hokona atu ana; e hoatu ana e ia he whitiki ki nga kaihoko.
25 Y mae wedi ei gwisgo � nerth ac anrhydedd, ac yn wynebu'r dyfodol dan chwerthin.
25He kaha, he honore ona kakahu; a e kata ana ia ki nga ra o muri atu.
26 Y mae'n siarad yn ddoeth, a cheir cyfarwyddyd caredig ar ei thafod.
26He nui ona whakaaro ina puaki tona mangai; kei tona arero te ture o te atawhai.
27 Y mae'n cadw golwg ar yr hyn sy'n digwydd i'w theulu, ac nid yw'n bwyta bara segurdod.
27Ka ata tirohia e ia nga ara o tona whare, e kore ano ia e kai i te taro o te mangere.
28 Y mae ei phlant yn tyfu ac yn ei bendithio; a bydd ei gu373?r yn ei chanmol:
28Ka whakatika ana tamariki, a he kupu manaaki ta ratou mona; Tana tane hoki, ka whakamoemiti ano ia ki a ia, ka mea:
29 "Y mae llawer o ferched wedi gweithio'n fedrus, ond yr wyt ti'n rhagori arnynt i gyd."
29He tokomaha nga tamahine i u te pai o ta ratou mahi, otiia hira ake tau i a ratou katoa.
30 Y mae tegwch yn twyllo, a phrydferthwch yn darfod, ond y wraig sy'n ofni'r ARGLWYDD, y mae hon i'w chanmol.
30He mea teka noa te manako, he mea horihori te ataahua: tena ko te wahine e wehi ana i a Ihowa, ko ia e whakamoemititia.
31 Rhowch iddi o ffrwyth ei dwylo, a bydded i'w gwaith ei chanmol yn y pyrth.
31Hoatu ki a ia o nga hua o ona ringa; a ma ana mahi ia e whakamoemiti i nga kuwaha.