1 Yn y drydedd flwyddyn i Hosea fab Ela brenin Israel, daeth Heseceia fab Ahas brenin Jwda i'r orsedd.
1Huan, Ela tapa Israel kumpipa Hosia kum thum a lal kumin hichi ahi a, Juda kumpipa Ahaz tapa Hezekia a lal pana.
2 Yr oedd yn bump ar hugain oed pan ddaeth yn frenin, a theyrnasodd am naw mlynedd ar hugain yn Jerwsalem. Abi merch Sechareia oedd enw ei fam.
2A lal pattungin kum sawmnih leh kumngaa upa ahi; huan, Jerusalem ah kum sawmnih leh kum kua a lala; a nu min Abi, Zekaria tanu ahi.
3 Gwnaeth yr hyn oedd uniawn yng ngolwg yr ARGLWYDD, yn hollol fel y gwnaeth ei dad Dafydd.
3Huan, a pu David thilhih peuhpeuh hih teiin TOUPA mitmuhin thil hoihtak a hih sek hi.
4 Tynnodd ymaith yr uchelfeydd a dryllio'r colofnau a thorri'r pyst Asera, a malu'r sarff bres a wnaeth Moses; oherwydd hyd y dyddiau hynny bu'r Israeliaid yn arogldarthu iddi ac yn ei galw'n Nehustan.
4Mun sangte a hihgawp a, suangphuhte a hihchima, Asera te a phuk a; huan, Mosi dal gul bawlte a kitam nen sak vek a; huai hun tanphain Israel suanten a kiangah gimlim a hal sek uh; huai bel Nehustan a chi uhi.
5 Ymddiriedai Heseceia yn yr ARGLWYDD, Duw Israel, ac ni fu neb tebyg iddo ymhlith holl frenhinoedd Jwda, ar ei �l nac o'i flaen.
5Aman TOUPA Israelte Pathian a muanga; huchiin a nunga Juda kumpipate tengteng lakah amah bang kuamah a om kei ua, a malamin leng a om sam kei uh.
6 Glynodd yn ddiwyro wrth yr ARGLWYDD, a chadw'r gorchmynion a roddodd ef i Moses.
6TOUPA a lenchintena, amah a zuih a tawp nuam keia, a thupiak TOUPAN Mosi a piakte a jui hi.
7 Yr oedd yr ARGLWYDD gydag ef, a llwyddai ym mhopeth a wn�i; gwrthryfelodd yn erbyn brenin Asyria a gwrthod ei wasanaethu.
7Huchiin TOUPA a kiangah a oma; a vak khiakna peuhah a lamzang jel a; Assuria kumpipa tungah a hela, a na a semta kei hi.
8 Trawodd y Philistiaid, yn du373?r gwylwyr ac yn ddinas gaerog, hyd at Gasa a'i therfynau.
8Philistiate bel Baza kho tanin a gam chiang tengteng toh, galvilmite in sang akipana kulh nei kho tanin a zou vek hi.
9 Yn y bedwaredd flwyddyn i'r Brenin Heseceia (y seithfed flwyddyn i Hosea fab Ela brenin Israel) ymosododd Salmaneser brenin Asyria ar Samaria a gwarchae arni.
9Huan, kumpipa Hezekia kum li a lal kum, Israel kumpipa Ela tapa Hosia kum sagih a lal kumin hichi ahi a, Assuria kumpipa Salmaneserin Samari khua a suala, a um a.
10 Wedi tair blynedd enillodd hi; yn y chweched flwyddyn i Heseceia, sef y nawfed flwyddyn i Hosea brenin Israel, yr enillwyd Samaria.
10Huan, kum thum a chin kumin a la ua; Hezekia kum guk a lal kum, Israel kumpipa Hosia kum kua a lal kumin ahi Samari khua a lak.
11 Caethgludodd brenin Asyria yr Israeliaid i Asyria, a'u rhoi yn Hala ac ar lannau afon Habor yn Gosan, ac yn ninasoedd y Mediaid.
11Huan, Assuria kumpipan Assuria gamah Israel a pi manga, Hala ah te, Habor ah te, Gozan lui tungah te, leh Mediate khuaah te a omsak ta hi:
12 Bu hyn am nad oeddent wedi gwrando ar lais yr ARGLWYDD eu Duw, ond troseddu yn erbyn ei gyfamod a'r cwbl a orch-mynnodd Moses gwas yr ARGLWYDD; nid oeddent yn gwrando nac yn gwneud.
12TOUPA a Pathian uh thu a man nop louh ua, a thukhun a bohsiat jawk sop ua, TOUPAN a sikha Mosi thu a piak tengteng ngei a pom nop louh jiak un.
13 Yn y bedwaredd flwyddyn ar ddeg i'r Brenin Heseceia, ymosododd Senacherib brenin Asyria ar holl ddinasoedd caerog Jwda a'u goresgyn.
13Huan, kumpipa Hezekia kum sawmleh kum li a lal kumin Asuria gam kumpipa Sennakerib bel Juda gama khua kulhpi nei tengteng sual dingin a hoh tou a, a la taa.
14 Yna anfonodd Heseceia brenin Jwda at frenin Asyria i Lachis a dweud, "Rwyf ar fai. Dychwel oddi wrthyf, a thalaf iti beth bynnag a godi arnaf." Rhoddodd brenin Asyria ddirwy o dri chan talent o arian a deg talent ar hugain o aur ar Heseceia brenin Jwda.
14Huan, Juda kumpipa Hezekiain Lakis khuaa Assuria kumpipa kiangah, Thil ka na hihkhial a hita hi, chiin thu a khak a. Huan, Assuria kumpipan Juda kumpipa Hezekia dangka talent zathum leh dangkaeng talent sawmthum a bikhiah saka.
15 Talodd Heseceia yr holl arian oedd yn nhu375?'r ARGLWYDD ac yng nghoffrau'r palas;
15Huchiin Hezekiain TOUPA ina dangka om tengteng leh kumpipa ina gou koihkhawmnaa tengteng a pia.
16 a'r un pryd tynnodd yr aur oddi ar ddrysau a cholofnau teml yr ARGLWYDD, y rhai yr oedd ef ei hun wedi eu goreuro, ac fe'i rhoddodd i frenin Asyria.
16Huai tung mahin Hezekiain TOUPA biakin kongkhaka leh, Juda kumpipa Hezekiain dangkaeng a luante veka, Assuria kumpipa a pia hi.
17 Anfonodd brenin Asyria y cad-lywydd, y cadfridog a'r prif swyddog gyda byddin gref o Lachis i Jerwsalem at y Brenin Heseceia. Wedi iddynt ddringo i fyny i Jerwsalem, safasant wrth bistyll y llyn uchaf sydd gerllaw priffordd Maes y Pannwr, a galw am y brenin.
17Huan, Assuria kumpipan Tartan te, Rabsari te leh Rabsake te sepaih tampi toh Lakis khua akipanin Jerusalem khuaa kumpipa Hezekia kiangah a sawla. Huan, Jerusalem khua a tung tou ua. Huan, a tun touh un puansawpmi lam lian lampi-a dil saknung jaw tuilakna kiangah a ding uh.
18 Daeth Eliacim fab Hilceia arolygwr y palas, a Sebna yr ysgrifennydd, a Joa fab Asaff y cofiadur, allan atynt;
18Huan, kumpipa a sap uleh, in sung lam heutu Hilkia tapa Eliakim te, laigelhmi Sebna te, tanchin gelhmi Asaph tapa Joa te a kiang uah a pawt khia ua.
19 a dywedodd y prif swyddog wrthynt, "Dywedwch wrth Heseceia mai dyma neges yr ymerawdwr, brenin Asyria; 'Beth yw sail yr hyder hwn sydd gennyt?
19Huan, Rabsakein a kiang uah, Hezekia kiangah vagen dih ve ua, Kumpipa thupi tak Assuria kumpipain hichiin a chi, Na gina na muan bang ahia oi?
20 A wyt ti'n meddwl bod geiriau yn gwneud y tro ar gyfer rhyfel, yn lle cynllun a nerth? Ar bwy, ynteu, yr wyt yn dibynnu wrth godi gwrthryfel yn f'erbyn?
20Kidouna adingin geldan siam leh hatna ka nei uh, na chia; himahleh huai jaw paukam lel ahi. Kua ahia na muana ka tunga na hel mai jen?
21 Ai yr Aifft � ffon o gorsen wedi ei hysigo, sy'n rhwygo ac yn agor llaw dyn os pwysa arni? Un felly yw Pharo brenin yr Aifft i bwy bynnag sy'n dibynnu arno.
21Ngaiin, hiai sialluang chiang, Aigupta muang na hitaa; huaia mi a kiangaih leh a khut a sun ding; Aigupta kumpipa Pharo bel amah muangte tengteng tungah huchibang ahi naknak hi.
22 Neu os dywedi wrthyf, "Yr ydym yn dibynnu ar yr ARGLWYDD ein Duw", onid ef yw'r un y tynnodd Heseceia ei uchelfeydd a'i allorau, a dweud wrth Jwda a Jerwsalem, "O flaen yr allor hon yn Jerwsalem yr addolwch?"'
22Ahihkeileh, Ka kiangah, TOUPA ka Pathian uh ahi ka muan uh, na chih uleh, amah pen Hezekiain Judate leh Jerusalem te kiangah Jerusalem khuaa hiai maitam maah na be ding uh ahi, chiin a mun sangte leh a maitamte a lak mang sakpa ahi ka hia? chiin.
23 Yn awr, ynteu, beth am daro bargen �'m meistr, brenin Asyria? Rhoddaf ddwy fil o feirch iti, os gelli di gael marchogion iddynt.
23Huchiin ka pu Assuria kumpipa toh thu kichiam dih ua, huchiin sakol sangnih ka honpe ding, a tunga tuangmi ding na muh theih peuhmah ding leh.
24 Sut, ynteu, y gelli wrthsefyll un capten o blith gweision lleiaf fy meistr, a dibynnu ar yr Aifft am gerbydau a marchogion?
24Bang chiin ahia kangtalaite leh sakol tungtuang mite thuin Aigupta tunga na muanna koihin, ka pu mite laka neupen heutu khat lel leng na nan kik zoh mahmah ding?
25 Heblaw hyn, ai heb yr ARGLWYDD y deuthum i fyny yn erbyn y lle hwn i'w ddinistrio? Yr ARGLWYDD a ddywedodd wrthyf, 'Dos i fyny yn erbyn y wlad hon a dinistria hi.'"
25Huan, hiai gam TOUPA thu lou-a hihse dinga hongkuan tou ka hia hia? TOUPAN ka kiangah, Huai gam vasual inla, hihsiain, chi ahi, chiin, a chi a.
26 Atebwyd y prif swyddog gan Eliacim fab Hilceia a Sebna a Joa, "Gwell gennym iti siarad � ni yn Aramaeg, oherwydd yr ydym yn ei deall, a pheidio � siarad yn Hebraeg yng nghlyw'r bobl sydd ar y mur."
26Huan, Hilkia tapa Eiakim leh Sebna leh Joa ten Rabsake kiangah, Hehpih takin na sikhate Suria pauin honhoupih zota in; huailaiah ka thei thei ngal ua; kulh tunga mite jiakin Juda pauin honhoupih nawn ken, a chi ua.
27 Ond dywedodd y prif swyddog wrthynt, "Ai at eich meistr a chwi yma yr anfonodd fy meistr fi i ddweud fy neges, yn hytrach nag at y bobl? Onid hefyd at y dynion sydd ar y mur, ac a fydd, fel chwithau, yn bwyta eu tom ac yn yfed eu du373?r eu hunain?"
27Himahleh Rasakein a kiang uah, ka puin na pu uh kiang leh nou kiang kiaah hiai thu gen dingin a honsawl ahia? Kulh tunga tute, noute leh amau a ek uh ne dingte kiangah leng a honsawl ahi kei maw? a chi a.
28 Yna fe safodd y prif swyddog a gweiddi'n uchel mewn Hebraeg, "Clywch eiriau'r ymerawdwr, brenin Asyria.
28Huan, Rabsake a dinga, Juda pauin aw ngaihtakin a kikou-a, Kumpipa thupi tak Assuria kumpipa thu ngaikhia un.
29 Dyma y mae'n ei ddweud, 'Peidiwch � gadael i Heseceia eich twyllo; ni all ef eich gwaredu o'm llaw.
29Kumpipan hichiin a chi, Hezekia khemin om kei un; aman lah a khuta kipan nou a honhumbit thei sin ngal keia;
30 Peidiwch � chymryd eich perswadio ganddo i ddibynnu ar yr ARGLWYDD pan yw'n dweud, Bydd yr ARGLWYDD yn siu373?r o'n gwaredu ni, ac ni roir y ddinas hon i afael brenin Asyria.'
30Hezekiain, TOUPAN a honhumbit ngei ding; huan, hiai khopi Assuria kumpipa khuta piak ahi kei ding, chiin, TOUPA ah honmuang sak kei heh.
31 Peidiwch � gwrando ar Heseceia. Dyma eiriau brenin Asyria: 'Gwnewch delerau heddwch � mi, dewch allan ataf, ac yna caiff pob un fwyta o'i winwydden ac o'i ffigysbren, ac yfed o ddu373?r ei ffynnon ei hun,
31Hezekia thu pom kei un: Assuria kumpipan hichiin a chi ahi, Honkilep pih unla, ka kiangah hongpawt khia un; mi chihin amah grep guia leh mi chihin amah theipi kunga ne chiat uhenla, mi chihin amah tuikhuk tui ne chiat uhen;
32 nes imi ddyfod i'ch dwyn i wlad debyg i'ch gwlad eich hun, gwlad u375?d a gwin, gwlad bara a gwinllannoedd, gwlad olewydd, olew a m�l; a chewch fyw ac nid marw.' Peidiwch � gwrando ar Heseceia yn eich hudo trwy ddweud, 'Bydd yr ARGLWYDD yn ein gwaredu.'
32Noumau gam banga buh leh uain gam, tanghou leh grep huan gam, oliv leh khuaiju gam, si lou-a na hintheihna ding gam ua ka hon pi masiah: Hezekiain, TOUPAN honhumbit ding chi-a nou a honkhemin leng pom nuam kei un.
33 A yw duw unrhyw un o'r cenhedloedd wedi gwaredu ei wlad o afael brenin Asyria?
33Nam chihte pathian mawngmawng laka himhimin a gam uh Assuria kumpipa akipan a humbit ngeita uh ahia?
34 Ple mae duwiau Hamath ac Arpad? Ple mae duwiau Seffarfaim, Hena ac Ifa? A wnaethant hwy waredu Samaria o'm gafael?
34Hamat leh Arpad pathiante koia omta uh ahia? Sepharvaim te, Hena te, Ivva te pathiante len g koia om ta ahi ua? Samari khua keia kipan a humbit uh eita?
35 Prun o holl dduwiau'r gwledydd hyn sydd wedi gwaredu ei wlad o'm gafael? Sut felly y bydd i'r ARGLWYDD waredu Jerwsalem o'm gafael?"
35Gam chih pathian tengtengte laka in kuate ahi ua a gam uh ka laka kipan humbita, TOUPAN Jerusalem khua keia kipan a humbit mahmah ding? chiin, a chi a.
36 Cadw'n ddistaw a wnaeth y bobl, heb ateb gair, oherwydd yr oedd y brenin wedi rhoi gorchymyn nad oeddent i'w ateb.
36Amau a dai sisip ua, Kamkhatin leng a dawng kei uh: kumpipa thupiak dan, Amah dawng ken, chih ahi ngala.Huchiin kumpipa in sung lam heutu Hilkia tapa Eliakim te, laigelhmi Sebna te, tanchin gelhmi Asaph tapa Jo ate a puan silh bohkekte uh silhin Hezekia kiangah a hoh ua, Rabsake thu gente a hilh uhi.
37 Yna daeth Eliacim fab Hilceia, arolygwr y palas, a Sebna yr ysgrifennydd, a Joa fab Asaff, y cofiadur, at Heseceia, a'u dillad wedi eu rhwygo, ac adrodd wrtho eiriau'r prif swyddog.
37Huchiin kumpipa in sung lam heutu Hilkia tapa Eliakim te, laigelhmi Sebna te, tanchin gelhmi Asaph tapa Jo ate a puan silh bohkekte uh silhin Hezekia kiangah a hoh ua, Rabsake thu gente a hilh uhi.