1 Y mae enw da yn well nag ennaint gwerthfawr, a dydd marw yn well na dydd geni.
1Nuhtheih mantam sangin min hoih a hoihjaw; huan mi pian ni sangin sih ni.
2 Y mae'n well mynd i du375? galar na mynd i du375? gwledd; oherwydd marw yw tynged pawb, a dylai'r byw ystyried hyn.
2Ankuangluina ina hoh sangin, sunna ina hoh a hoihjaw: huai lah mite tengteng tawpna ahi ngala; huan mihingin a lungtang taka a ngaihtuah.
3 Y mae tristwch yn well na chwerthin; er i'r wyneb fod yn drist, gall y galon fod yn llawen.
3Nuih sangin lungkham a hoihjaw: mel lungkhamna ah lungtang kipahsakin lah a om ngala.
4 Y mae calon y doethion yn nhu375? galar, ond calon y ffyliaid yn nhu375? pleser.
4Mi pil lungtang sunna in ah a om; himahleh mi haite lungtang vualnopna in ah a om.
5 Y mae'n well gwrando ar gerydd y doeth na gwrando ar g�n ffyliaid.
5Mi adingin mihaite lasak jak sangin, mi pil taina jak a hoih jaw.
6 Oherwydd y mae chwerthin y ffu373?l fel clindarddach drain o dan grochan. Y mae hyn hefyd yn wagedd.
6Bel nuaia lingte puak vengvung bangin, mihai nuihna huchibangin a om ngala: hiai leng bangmahlou ahi.
7 Yn wir, y mae gormes yn gwneud y doeth yn ynfyd, ac y mae cil-dwrn yn llygru'r meddwl.
7Simmohnain mi pil a haisak mahmaha; thilpiakin theihsiamna a susia hi.
8 Y mae diwedd peth yn well na'i ddechrau, ac amynedd yn well nag ymffrost.
8A kipatna sangin thil tawpna a hoihjaw: lungsima kisaktheih sangin lungsima dohtheih a hoihjaw hi.
9 Paid � rhuthro i ddangos dig, oherwydd ym mynwes ffyliaid y mae dig yn aros.
9Heh dingin na lungsimin mangang ken; hehna lah mihaite awm ah a khawl ngala.
10 Paid � dweud, "Pam y mae'r dyddiau a fu yn well na'r rhai hyn?" Oherwydd ni ddangosir doethineb wrth ofyn hyn.
10Ni danglaite hiaite sanga a hoihjawkna a jiak bang ahia? chi ken; hiai thu lah pilhuaitakin na dong ngal keia.
11 Y mae cael doethineb cystal ag etifeddiaeth, ac yn fantais i'r rhai sy'n gweld yr haul.
11Pilna gouluah bangin a hoiha; ahi, amau ni mute adingin a hoihzo tham hi.
12 Y mae doethineb yn gystal amddiffyn ag arian; mantais deall yw bod doethineb yn rhoi bywyd i'w pherchennog.
12Dangkasum khihumna ahi bangin, pilna lah kihumna ahi ngala: himahleh theihna hoihjawkna bel, pilnain a neimi hinna a hawisak hi.
13 Ystyria'r hyn a wnaeth Duw; pwy all unioni'r hyn a wyrodd ef?
13Pathian nasep ngaihtuahin: aman a kawisaksa, kua ahia bawl tang thei ding leh?
14 Bydd lawen pan yw'n dda arnat, ond yn amser adfyd ystyria hyn: Duw a wnaeth y naill beth a'r llall, fel na all neb ganfod beth a fydd yn dilyn.
14Hauhsak niin nuamsa inla, huan vangtahniin ngaihtuahin: mihingin a nunga thil om ding a muh khiak louhna dingin, Pathianin khat lah a dang kiangah kihiang helhelin a bawl a.
15 Yn ystod fy oes o wagedd gwelais y cyfan: un cyfiawn yn darfod yn ei gyfiawnder, ac un drygionus yn cael oes faith yn ei ddrygioni.
15Ka bangmahlou niin hiai tengteng ka muta hi: mi diktat a diktatnaa mangthang a oma, huan mi gilou a gilou bawlnaa a hinna hihsau a om hi.
16 Paid � bod yn rhy gyfiawn, a phaid � bod yn or-ddoeth; pam y difethi dy hun?
16Diktat lojen ken; kipilsak lojen sam ken: bangdia nang kihihse ding na hia?
17 Paid � bod yn rhy ddrwg, a phaid � bod yn ffu373?l; pam y byddi farw cyn dy amser?
17Gilo lojen kenla, hai sam ken: na hun tun maa bangdia si ding na hia?
18 Y mae'n werth iti ddal dy afael ar y naill beth, a pheidio � gollwng y llall o'th law. Yn wir, y mae'r un sy'n ofni Duw yn eu dilyn ill dau.
18Hiai na let chinten a hoih hi; ahi huai akipanin leng na khut kai ken: kuapeuh Pathian kihta lah amute tengteng akipan honpai khe ding uh ahi ngala.
19 Y mae doethineb yn rhoi mwy o gryfder i'r doeth nag sydd gan ddeg llywodraethwr mewn dinas.
19Khopi-a om vaihawmmi sawm sangin mi pil a dingin pilna a thupijaw hi.
20 Yn wir, nid oes neb cyfiawn ar y ddaear sydd bob amser yn gwneud daioni, heb bechu.
20Hoih hiha, khiallou, leitungah mi diktatna a om mahmah kei hi.
21 Paid � chymryd sylw o bob gair a ddywedir, rhag ofn iti glywed dy was yn dy felltithio;
21Thu kigen tengteng leng limsak khol dahin; huchilouin jaw na sikhain nang a honhamsiat na za kha ding hi:
22 yn wir fe wyddost dy fod ti dy hun wedi melltithio eraill lawer gwaith.
22Na lungtangin lah huchimahbangin nang leng midante na hamsiat mun chih a thei ngala.
23 Yr wyf wedi rhoi prawf ar hyn i gyd trwy ddoethineb. Dywedais, "Yr wyf am fod yn ddoeth," ond yr oedd yn bell oddi wrthyf.
23Hiai tengteng pilnain ka enchian veka: Ka pil ding ka chia; himahleh kei akipan a gamla hi.
24 Y mae'r hyn sy'n digwydd yn bell ac yn ddwfn iawn; pwy a all ei ganfod?
24Alah a gamla, a thuk petpeta; kuan a mu khe thei dia?
25 Fe euthum ati i ddeall �'m meddwl, i chwilio a cheisio doethineb a rheswm, a deall drygioni ffolineb, a ffolineb ynfydrwydd.
25Ka kipumheia, thei ding leh zong khe ding, pilna zong ding leh, thilte ziak zong ding, gitlouhna haina ahi chih thei ding leh, haina lungsimkimlouhna ahi chih thei dingin ka lungtang koih kipin a om hi:
26 A chanf�m rywbeth chwerwach na marwolaeth: gwraig sydd �'i chalon yn faglau a rhwydau, a'i dwylo'n rhwymau. Y mae'r un sy'n dda yng ngolwg Duw yn dianc oddi wrthi, ond fe ddelir y pechadur ganddi.
26Sihna sanga kha jaw tuh numei, a lungtang thangte leh lente hia, a khut henna khau hi tuh ahi chih ka muta.
27 "Edrych, dyma'r peth a ganf�m," medd y Pregethwr, "trwy osod y naill beth wrth y llall i chwilio am ystyr,
27Ngaiin, hiai ka mu khia, thugen tuin a chi: thil a omdan tak mukhe dingin thil akhat akhat ka buka,
28 oherwydd yr oeddwn yn chwilio amdano'n ddyfal ond yn methu ei gael; canf�m un dyn ymhlith mil, ond ni chefais yr un wraig ymhlith y cyfan ohonynt.
28tuin leng ka zong laia ka mu kei: pasal sang khat lak a mi tang khat ka mu, himahleh numei tengteng laka ah mitang ka mu kei.Ngaiin, Pathianin mihing hoihtakin a bawl chih, hiai kia ka mu-a; himahleh bawltawm tampi a zong khia uh.
29 Edrych, hyn yn unig a ganf�m: bod Duw wedi creu pobl yn uniawn; ond y maent hwy wedi ceisio llawer o gynlluniau."
29Ngaiin, Pathianin mihing hoihtakin a bawl chih, hiai kia ka mu-a; himahleh bawltawm tampi a zong khia uh.