1Den første Bog skrev jeg, o Theofilus! om alt det, som Jesus begyndte både at gøre og lære,
1Teofilus to rabila': Hi rala sura-ku to lomo' -na, oti-mi ku'uki' hawe'ea to nababehi pai' to napetudui' Yesus, ntepu'u ngkai lomo' pobago-na,
2indtil den Dag, da han blev optagen, efter at han havde givet Apostlene, som han havde udvalgt, Befaling ved den Helligånd;
3duu' rata hi eo kara'ongkoa' -na hilou hi suruga. Ka'oti-na rapatehi pai' rapotuwu' nculii', wori' ngkani-i mpopehuwu woto-na hi suro-na, bona monoa' -mi ra'inca katuwu' -na nculii'. Rala-na opo' mpulu' eo, rahilo moto-i, pai' -i mpotudui' -ra beiwa patuju-na Alata'ala mpohore manusia' ngkai huku' jeko' -ra pai' mpopajadi' -ra ntodea-na hi rala Kamagaua' -na. Kako'ia-na me'ongko' hilou hi suruga, hante kuasa Inoha' Tomoroli' natu'u hawa' -na hi suro-na to napelihi-ramo toe.
3for hvem han også, efter at han havde lidt, fremstillede sig levende ved mange Beviser, idet han viste sig for dem i fyrretyve Dage og talte om de Ting, der høre til Guds Rige.
4Rala-na hangkani, bula-na morumpu dohe-ra, nawai' -ra hawa' toi. Na'uli' -raka: "Neo' ulu nipalahii ngata Yerusalem. Popea ulu hi rei duu' -na Tuama-ku mpowai' -koi to najanci-mi, to ku'uli' -mikokoi mperi'ulu.
4Og medens han var sammen med dem, bød han dem, at de ikke måtte vige fra Jerusalem, men skulde oppebie Faderens Forjættelse, "hvorom," sagde han, "I have hørt af mig.
5Apa' Yohanes meniu' hante ue. Tapi' ba hangkuja eo-damo, raniu' -koi hante Inoha' Tomoroli'."
5Thi Johannes døbte med Vand; men I skulle døbes med den Helligånd om ikke mange Dage."
6Hangkani wo'o, nto'u suro-na morumpu hangkaa-ngkania hante Yesus, mepekune' -ra hi Yesus, ra'uli': "Pue', ba tempo toi-mi nubahaka-ta ngkai bali' -ta pai' -ko jadi' Magau' to Israel?"
6Som de nu vare forsamlede, spurgte de ham og sagde: "Herre! opretter du på denne Tid Riget igen for Israel?"
7Na'uli' Yesus: "Tuama-ku moto to mponoa' ba nto'uma kadupa' -na hawe'ea patuju to napakatantu-mi hante kuasa-na. Uma mingki' ni'inca koi'.
7Men han sagde til dem: "Det tilkommer ikke eder at kende Tider eller Timer, hvilke Faderen har fastsat i sin egen Magt.
8Sampale-di, mporata-koi mpai' baraka' ane hompo-ipi Inoha' Tomoroli' hi koi'. Nto'u toe mpai', koi' jadi' sabi' -ku hi Yerusalem, hi tana' Yudea pai' Samaria, duu' rata hi humalili' dunia'."
8Men I skulle få Kraft, når den Helligånd kommer over eder; og I skulle være mine Vidner både i Jerusalem og i hele Judæa og Samaria og indtil Jordens Ende."
9Ka'oti-na mololita hewa toe, kate'oo-ongkoa' -imi hilou hi langi'. Mengoa' -ramo mpongoa' -i, duu' -na uma-ipi rahiloi apa' naleru limu' -imi.
9Og da han havde sagt dette, blev han optagen, medens de så derpå, og en Sky tog ham bort fra deres Øjne.
10Bula-ra mengoa' -pidi hi langi' mponaa pe'ongko' -na, ria ncorobaa rodua tomane moheai pohea to mengea' mokore hi ncori-ra.
10Og som de stirrede op imod Himmelen, medens han for bort, se, da stode to Mænd hos dem i hvide Klæder,
11Ra'uli' to rodua toera: "Ee to Galilea! Napa pai' ntora mengoa' -koi hi langi'? Yesus to nihilo te'ongko' hilou hi suruga toei lou, wae wo'o-i mpai' nculii' tumai ngkai suruga hewa to nihilo-e we'i."
11og de sagde: "I galilæiske Mænd, hvorfor stå I og se op imod Himmelen? Denne Jesus, som er optagen fra eder til Himmelen, skal komme igen på samme Måde, som I have set ham fare til Himmelen."
12Ngkai ree, nculii' -ramo suro-na ngkai Bulu' Zaitun hilou hi Yerusalem. Bulu' Zaitun toe, ba hakilo kalaa-na ngkai Yerusalem.
12Da vendte de tilbage til Jerusalem fra det Bjerg, som kaldes Oliebjerget og er nær ved Jerusalem, en Sabbatsvej derfra.
13Karata-ra hi ngata, hilou-ramo hi tomi po'ohaa' -ra ngkahe' hilou hi kamar to hi lolo-na. Hanga' suro Pue' Yesus toera: Petrus, Yohanes, Yakobus pai' Andreas, Filipus pai' Tomas, Bartolomeus pai' Matius, Yakobus ana' Alfeus, Simon to Zelot, pai' Yudas ana' Yakobus.
13Og da de kom derind, gik de op på den Sal, hvor de plejede at opholde sig, Peter og Johannes og Jakob og Andreas, Filip og Thomas, Bartholomæus og Matthæus, Jakob, Alfæus's Søn og Simon Zelotes, og Judas, Jakobs Søn.
14Hawe'ea-ra morumpu hangkaa-ngkania, pai' tida-ra mosampaya. Dohe-ra, ria wo'o ba hangkuja dua tobine, hante Maria tina-na Yesus pai' ompi' -ompi' -na Yesus.
14Alle disse vare endrægtigt vedholdende i Bønnen tillige med nogle Kvinder og Maria, Jesu Moder, og med hans Brødre.
15Rala-na ha'eo, ria ba ha'atu rompulu' -ra morumpu. Nto'u toe, mokore-imi Petrus hi laintongo' ompi' hampepangalaa' -na toera, pai' -i mololita, na'uli':
15Og i disse Dage stod Peter op midt iblandt Brødrene og sagde: (og der var en Skare samlet på omtrent hundrede og tyve Personer):
16"Ompi' -ompi', napa to te'uki' hi rala Buku Tomoroli' kana madupa'. Owi hante wiwi Magau' Daud, Inoha' Tomoroli' mpolowa ami' -mi Yudas, to mpakeni tauna to mpohoko' Yesus.
16"I Mænd, Brødre! det Skriftens Ord burde opfyldes, som den Helligånd forud havde talt ved Davids Mund om Judas, der blev Vejleder for dem, som grebe Jesus;
17Yudas toei, doo-ta moto-i, pai' napo'ana'guru moto-i Pue' Yesus, hibalia hante kita'."
17thi han var regnet iblandt os og havde fået denne Tjenestes Lod.
18(Yudas toei mpo'oli tana' hante doi to narata ngkai gau' -na to dada'a. Hi tana' to na'oli tohe'e, mate monawu' -i, mobenta ta'i tina-na, alaa-na ihi' rala-na malali omea.
18Han erhvervede sig nu en Ager for sin Uretfærdigheds Løn, og han styrtede ned og brast itu, og alle hans Indvolde væltede ud,
19Hawe'ea pue' ngata Yerusalem mpo'inca omea to jadi' tohe'e. Toe pai' tana' tohe'e rahanga' hi rala basa-ra moto Hakal-Dama. Batua-na, Tana' Raa'.)
19hvilket også er blevet vitterligt for alle dem, som bo i Jerusalem, så at den Ager kaldes på deres eget Mål Hakeldama, det er Blodager.
20Na'uli' wo'o-mi Petrus: "Hi rala Buku Rona' Daud, ria lolita to mpolowa Yudas. Hewa toi moni-na: `Pelele' moto-miki-hawo po'ohaa' -na wao'. Neo' ria ba haduaa to mpo'ohai'.' `Agina huraa-nae na'ala' kahadua-na.'"
20Thi der er skrevet i Salmernes Bog: "Hans Bolig blive øde, og der være ingen, som bor i den," og: "Lad en anden få hans Tilsynsgerning."
22Ngkai ree, napokaliliu Petrus lolita-na, na'uli': "Ompi' -ompi', toe pai' kana ria hadua ngkai olo' -ta tapelihi jadi' sabi' mpodohei-kai mposabii' katuwu' -na nculii' -mi Pue' Yesus. Tauna to tapelihi toe, kana hadua to biasa ami' -mi dohe-ta nto'u-na Pue' Yesus mako' hilou hiapa-apa hante kita', ntepu'u ngkai pobago-na Yohanes Topeniu' duu' rata hi kara'ongko' -nami Pue' -ta ngkai laintongo' -ta."
21Derfor bør en af de Mænd, som vare sammen med os i hele den Tid, da den Herre Jesus gik ind og gik ud hos os,
23Ngkai ree, rodua tomane to ratudo'. Hanga' -na to hadua, Yusuf Barsabas, pai' to hadua Matias. (Yusuf toei, ria wo'o to mpohanga' -i Yustus.)
22lige fra Johannes's Dåb indtil den Dag, da han blev optagen fra os, blive Vidne sammen med os om hans Opstandelse."
25Oti toe, mosampaya-ramo, ra'uli': "Pue', nu'inca omea nono tauna. Yudas, monawu' -imi-hana ngkai bago-na jadi' suro-nu, pai' -i rahuku' ntuku' -ki gau' -na. Toe pai' kiperapi' Pue', tudo' -kakai hema ngkai hira' to rodua tohe'ira to nupelihi-mi jadi' sampei-na."
23Og de fremstillede to, Josef, som kaldtes Barsabbas med Tilnavn Justus, og Matthias.
26Oti-ramo mosampaya, ratene' -mi undi hewa pompenoa' -ra. To natudo' pompenoa' -ra toe, Matias. Jadi', ra'ongko' mpu'u-imi jadi' suro Pue' Yesus, bona hono' hampulu' rodua-ra hewa to lomo' -na.
24Og de bade og sagde: "Du Herre! som kender alles Hjerter, vis os den ene, som du har udvalgt af disse to
25til at få denne Tjenestes og Apostelgernings Plads, som Judas forlod for at gå hen til sit eget Sted."
26Og de kastede Lod imellem dem, og Loddet faldt på Matthias. og han blev regnet sammen med de elleve Apostle.