¹شراب انسان را به کارهای احمقانه وا می دارد و مشروب باعث جنگ و دعوا می شود. کسانی که خود را به مشروب معتاد می کنند، احمق اند.

¹ شراب انسان را به کارهای احمقانه وادار می‌کند و مشروب باعث جنگ و دعوا می‌شود. کسانی‌که معتاد به مشروب می‌شوند، احمقند.

²غضب پادشاه مثل غرش شیر است. هر کسی که خشم او را برانگیزاند، جان خود را به خطر می اندازد.

² خشم پادشاه مانند غرّش شیر است. هرکسی که خشم او را برانگیزاند، جان خود را به خطر می‌اندازد.

³اجتناب از نزاع برای انسان عزت می آورد. فقط آدم های احمق هستند که نزاع برپا می کنند.

³ دوری از نزاع برای انسان عزّت می‌آورد. فقط آدمهای احمق هستند که نزاع برپا می‌کنند.

⁴شخص تنبل به موقع زمین خود را قلبه نمی کند، بنابراین، در هنگام برداشت محصول هر چه می پالد، چیزی نمی یابد.

⁴ شخص تنبل به موقع زمین خود را شخم نمی‌زند، بنابراین هنگام برداشت محصول هرچه می‌گردد، چیزی نمی‌یابد.

⁵نیت انسان در عمق دل مشورت دهنده مانند آب در تۀ چاه است و شخص عاقل آن را بیرون می کشد.

⁵ افکار شخص مانند آب در ته چاه است و شخص دانا آن را بیرون می‌کشد.

⁶بسا اشخاص ادعا می کنند که باوفا هستند، اما چه کسی می تواند شخصی را پیدا کند که واقعاً باوفا باشد؟

⁶ اشخاص زیادی ادّعا می‌کنند که باوفا هستند، امّا چه کسی می‌تواند شخصی را پیدا کند که واقعاً باوفا باشد؟

⁷فرزندان شخص صادق و راستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

⁷ فرزندان شخص صادق و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

⁸پادشاهی که بر مسند قضاوت می نشیند، بدقت جوانب امر را می سنجد و حق را از باطل تشخیص می دهد.

⁸ پادشاهی که برمسند قضاوت می‌نشیند، به دقّت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد.

⁹چه کسی می تواند بگوید که او دل خود را پاک نگهداشته است و از گناه مبرا می باشد؟

⁹ چه کسی می‌تواند بگوید که دل خود را پاک نگاه داشته‌ام و بی‌گناه هستم؟

¹⁰خداوند از کسانی که در معامله از اوزان و پیمانه های تقلبی استفاده می کنند، متنفر است.

¹⁰ خداوند از کسانی‌که در معامله از وزنه و پیمانه‌های تقلّبی استفاده می‌کنند، متنفّر است.

¹¹حتی کودکی را می توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه را انجام می دهد، پاک و راست است یا نه.

¹¹ حتّی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه را انجام می‌دهد، پاک و راست است یا نه.

¹²گوش شنوا و چشم بینا، هر دو عطیۀ خداوند هستند.

¹² گوش شنوا و چشم بینا، هر دو هدیهٔ خداوند هستند.

¹³اگر خواب را دوست داشته باشی فقیر می گردی؛ پس بیدار باش تا سیر شوی.

¹³ اگر خواب را دوست داشته باشی، فقیر می‌گردی پس بیدار باش تا سیر شوی.

¹⁴خریدار به جنس می نگرد و می گوید: «بد است!» اما وقتی آن را خرید، از آن تعریف می کند.

¹⁴ خریدار به جنس می‌نگرد و می‌گوید: «بد است!» امّا وقتی آن را خرید، از آن تعریف می‌کند.

¹⁵سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و نادرتر از جواهر است.

¹⁵ سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و کمیاب‌تر از جواهر است.

¹⁶از کسی که پیش تو ضامن شخص بیگانه می شود، گرو بگیر.

¹⁶ از کسی‌که ضامن شخص بیگانه می‌شود، گرو بگیر.

¹⁷نانی که از راه فریبکاری به دست می آید، لذیذ است، اما سرانجام کام را تلخ می کند.

¹⁷ نانی که از راه فریبکاری به دست می‌آید؛ لذیذ است، امّا سرانجام کام را تلخ می‌کند.

¹⁸نقشه هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

¹⁸ نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

¹⁹شخص سخن چین رازها را فاش می کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

¹⁹ شخص سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

²⁰چراغ زندگی کسی که والدین خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

²⁰ چراغ زندگی کسی‌که والدین خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

²¹مالی که به آسانی به دست آمده باشد، برکتی نخواهد داشت.

²¹ مالی که به آسانی به دست آمده باشد، برکتی نخواهد داشت.

²²بدی را با بدی تلافی نکن، بلکه منتظر باش تا خداوند کاری کند.

²² مگو که خودم انتقام خواهم گرفت، بلکه بر خداوند توکّل نما و او تو را یاری خواهد کرد.

²³خداوند از اشخاصی که در معامله از ترازو و اوزان تقلبی کار می گیرند، متنفر است.

²³ خداوند از اشخاصی که در معامله از ترازو و وزنه‌های تقلّبی استفاده می‌کنند، نفرت دارد.

²⁴خداوند راه زندگی ما را تعیین می کند، پس انسان چگونه می تواند بفهمد که راه زندگی او به کجا خاتمه می یابد؟

²⁴ خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد که راه زندگی او به کجا ختم می‌گردد؟

²⁵هرگز ناسنجیده قولی به خدا مده، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

²⁵ هرگز نسنجیده نذر نکن، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

²⁶پادشاه دانا مردم بدکار را تشخیص می دهد و آن ها را شدیداً مجازات می کند.

²⁶ پادشاه دانا مردم بدکار را تشخیص می‌دهد و آنها را شدیداً مجازات می‌کند.

²⁷وجدان انسان به منزلۀ چراغ خداوند است که تمام رازهای پنهانی او را آشکار می سازد.

²⁷ وجدان انسان، چراغ خداوند است که تمام رازهای پنهانی او را آشکار می‌سازد.

²⁸اگر پادشاه مهربان و راستکار باشد، سلطنتش پایدار می ماند.

²⁸ اگر پادشاه مهربان و درستکار باشد، سلطنتش پایدار می‌ماند.

²⁹جلال و شکوه جوانان، قوت آن ها است و عزت پیران موی سفید آن ها.تجربه های تلخ، از بدی پاک می کند و عمق دل را طاهر می سازد.

²⁹ جلال و شکوه جوانان، قوّت آنهاست و عزّت پیران موی سفید آنها. تازیانه و تنبیه سخت، دلها را از بدی پاک می‌کنند.

³⁰تجربه های تلخ، از بدی پاک می کند و عمق دل را طاهر می سازد.

³⁰ تازیانه و تنبیه سخت، دلها را از بدی پاک می‌کنند.