¹نام نیک بهتر از عطر گرانبها و روز مرگ بهتر از روز تولد است.

¹MEJOR es la buena fama que el buen ungüento; y el día de la muerte que el día del nacimiento.

²با مردم در ماتم شریک شدن بهتر از رفتن به ضیافت است، چون عاقبت همه می میرند، بهتر است تا که زنده هستیم، در فکر مردن باشیم.

²Mejor es ir á la casa del luto que á la casa del convite: porque aquello es el fin de todos los hombres; y el que vive parará mientes.

³اندوه بهتر از خنده است، زیرا غمگینی آئینۀ دل را صیقل می کند.

³Mejor es el enojo que la risa: porque con la tristeza del rostro se enmendará el corazón.

⁴شخص دانا در مورد مرگ می اندیشد، ولی مرد احمق در پی عیش و نوش است.

⁴El corazón de los sabios, en la casa del luto; mas el corazón de los insensatos, en la casa del placer.

⁵انتقاد یک شخص دانا بهتر از تعریف یک مرد احمق است.

⁵Mejor es oir la reprensión del sabio, que la canción de los necios.

⁶خنده ای احمقان مانند صدای تَرَق تَرَق خار در آتشِ زیر دیگ، بی معنی است.

⁶Porque la risa del necio es como el estrépito de las espinas debajo de la olla. Y también esto es vanidad.

⁷اگر شخص حکیم به کسی آزار برساند، جهالت می کند و اگر رشوت بگیرد، به شخصیت خود صدمه می زند.

⁷Ciertamente la opresión hace enloquecer al sabio: y el presente corrompe el corazón.

⁸انتهای کار از شروع آن بهتر است. صبر و شکیبائی نیکوتر از غرور می باشد.

⁸Mejor es el fin del negocio que su principio: mejor es el sufrido de espíritu que el altivo de espíritu.

⁹بزودی خشمگین نشوید، زیرا کسی که زود قهر می شود احمق است.

⁹No te apresures en tu espíritu á enojarte: porque la ira en el seno de los necios reposa.

¹⁰هیچگاه نپرسید: «چرا دوران گذشته بهتر از حال حاضر بود؟» زیرا این گونه سوال، عاقلانه نیست.

¹⁰Nunca digas: ¿Qué es la causa que los tiempos pasados fueron mejores que éstos? Porque nunca de esto preguntarás con sabiduría.

¹¹حکمت زیادتر از میراث قدر دارد و هر کسی باید از حکمت برخوردار باشد.

¹¹Buena es la ciencia con herencia; y más á los que ven el sol.

¹²گرچه پول و ثروت به انسان امنیت مالی مهیا می کند، اما حکمت فضیلت زیادتر دارد، زیرا به صاحبان خود زندگی می بخشد.

¹²Porque escudo es la ciencia, y escudo es el dinero: mas la sabiduría excede en que da vida á sus poseedores.

¹³کارهای خدا را ببینید؛ چه کسی می تواند ماهیت چیزی را طوریکه خدا ساخته است، تغییر بدهد؟

¹³Mira la obra de Dios; porque ¿quién podrá enderezar lo que él torció?

¹⁴در وقت خوشبختی خوش باشید و هنگام سختی فراموش نکنید که خوبی و بدی از جانب خدا است و کسی نمی داند که بعد از او چه حوادثی در دنیا رخ می دهد.

¹⁴En el día del bien goza del bien; y en el día del mal considera. Dios también hizo esto delante de lo otro, porque el hombre no halle nada tras de él.

¹⁵در این زندگی بیهوده و کوتاهِ خود بسیار چیزها را دیده ام. یک شخص نیک در جوانی می میرد، اما یک فرد شریر با وجود بدی هایش سالهای درازی زندگی می کند.

¹⁵Todo esto he visto en los días de mi vanidad. Justo hay que perece por su justicia, y hay impío que por su maldad alarga sus días.

¹⁶پس بیش از حد، نیک کردار و با حکمت نباشید، مبادا نابود شوید.

¹⁶No seas demasiado justo, ni seas sabio con exceso: ¿por qué te destruirás?

¹⁷و باید بسیار شریر و احمق هم نباشید، مبادا مرگ نابهنگام نصیب تان شود.

¹⁷No hagas mal mucho, ni seas insensato: ¿por qué morirás antes de tu tiempo?

¹⁸در هیچ کدام آن ها افراط نکنید. اگر از خدا بترسید، در هر مورد شما را موفق می سازد.

¹⁸Bueno es que tomes esto, y también de estotro no apartes tu mano; porque el que á Dios teme, saldrá con todo.

¹⁹حکمت، انسان را از ده حاکمی که در یک شهر زندگی می کنند، تواناتر و قویتر می سازد.

¹⁹La sabiduría fortifica al sabio más que diez poderosos la ciudad en que fueron.

²⁰در دنیا هیچ کسی نیست که عادل باشد و گناه نکند.

²⁰Ciertamente no hay hombre justo en la tierra, que haga bien y nunca peque.

²¹به همه چیزهائی که گفته می شوند، گوش ندهید، مبادا دشنام خدمتگار تان را که به شما می دهد، بشنوید.

²¹Tampoco apliques tu corazón á todas las cosas que se hablaren, porque no oigas á tu siervo que dice mal de ti:

²²خود تان می دانید که شما هم بارها به دیگران دشنام داده اید.

²²Porque tu corazón sabe, como tú también dijiste mal de otros muchas veces.

²³من با حکمت خود تمام اینها را آزمودم و سعی کردم که دانا و عاقل باشم، اما بجائی نرسیدم.

²³Todas estas cosas probé con sabiduría, diciendo: Hacerme he sabio: mas ella se alejó de mí.

²⁴مفهوم زندگی را کسی نمی داند، زیرا از سویۀ ذهنی ما دور و دانستن آن برای ما خیلی دشوار است.

²⁴Lejos está lo que fué; y lo muy profundo ¿quién lo hallará?

²⁵با آنهم وقت خود را صرف مطالعه و تحقیق نمودم و تصمیم گرفتم که حکمت بیاموزم تا به سوالات خود جوابی پیدا کنم و برایم ثابت شد که شرارت و حماقت کار مردم احمق و دیوانه است.

²⁵Yo he rodeado con mi corazón por saber, y examinar, é inquirir la sabiduría, y la razón; y por conocer la maldad de la insensatez, y el desvarío del error;

²⁶فهميدم که‏ زنی که دل فریبکار دارد تلختر از مرگ است. عشق او مانند دامی است که مردان را گرفتار می سازد و بازوانش مانند کمندی آن ها را به بند می کشد. کسی که خدا از او راضی باشد، می تواند از دام او نجات یابد، اما شخص گناهکار گرفتارش می شود.

²⁶Y yo he hallado más amarga que la muerte la mujer, la cual es redes, y lazos su corazón; sus manos como ligaduras. El que agrada á Dios escapará de ella; mas el pecador será preso en ella.

²⁷حکیم می گوید: «پس از آنکه همه چیز را از هر جهت تحقیق کردم، یک چیز دیگر را هم دریافتم و آن اینست: از بین هزار نفر یک مرد را یافتم، اما از بین شان یک زن را هم نیافتم.پس به این نتیجه رسیدم که خدا انسان را راست آفرید، اما ایشان کشفیات دلخواه خویش را طلبیدند.»

²⁷He aquí, esto he hallado, dice el Predicador, pesando las cosas una por una para hallar la razón;

²⁸پس به این نتیجه رسیدم که خدا انسان را راست آفرید، اما ایشان کشفیات دلخواه خویش را طلبیدند.»

²⁸Lo que aun busca mi alma, y no encuentro: un hombre entre mil he hallado; mas mujer de todas éstas nunca hallé.

²⁹He aquí, solamente he hallado esto: que Dios hizo al hombre recto, mas ellos buscaron muchas cuentas.