1And it came to pass when Jesus had finished all these sayings, he said to his disciples,
1Ug nahatabo nga, sa nakahuman si Jesus niining tanang mga pulong, nag-ingon sa iyang mga tinon-an:
2Ye know that after two days the passover takes place, and the Son of man is delivered up to be crucified.
2Hingbaloan ninyo nga sa sulod sa duha ka adlaw moabut ang pasko ug ang Anak sa tawo igatugyan aron igalansang sa cruz.
3Then the chief priests and the elders of the people were gathered together to the palace of the high priest who was called Caiaphas,
3Unya nanagtigum ang mga punoan sa mga sacerdote ug ang mga anciano sa lungsod sa balay sa labawng sacerdote, nga ginganlan si Caifas;
4and took counsel together in order that they might seize Jesus by subtlety and kill him;
4Ug nanagsabut sila sa pagdakup kang Jesus, pinaagi sa limbong, ug pagpatay kaniya.
5but they said, Not in the feast, that there be not a tumult among the people.
5Apan nag-ingon sila: Dili iatol sa fiesta, aron dili mahatabo ang kasaba sa lungsod.
6But Jesus being in Bethany, in Simon the leper's house,
6Ug sa didto si Jesus sa Betania, sa balay ni Simon nga sanlahon,
7a woman, having an alabaster flask of very precious ointment, came to him and poured it out upon his head as he lay at table.
7Miduol kaniya ang usa ka babaye nga adunay usa ka tibod nga alabastro nga ighahaplas nga dakug bili, ug gibubo niya sa ulo ni Jesus samtang siya nagalingkod sa lamesa.
8But the disciples seeing it became indignant, saying, To what end [was] this waste?
8Apan sa hingkit-an kini sa iyang mga tinon-an, nangasuko sila, nga nagaingon: Tungod sa unsa ba kini nga pag-usik?
9for this might have been sold for much and been given to the poor.
9Kay kining haplas arang ikabaligya sa mahal, ug igahatag sa mga kabus.
10But Jesus knowing [it] said to them, Why do ye trouble the woman? for she has wrought a good work toward me.
10Apan sa hingbaloan kini ni Jesus, miingon kanila: Nganong inyong ginasamok kining babaye? Kay usa ka maayong buhat ang gihimo niya kanako.
11For ye have the poor always with you, but me ye have not always.
11Kay kamo adunay mga kabus gihapon uban kaninyo, apan ako dili kauban ninyo sa kanunay.
12For in pouring out this ointment on my body, she has done it for my burying.
12Kay sa pagbubo niya niining haplas sa akong lawas, iyang gibuhat kini aron sa pag-andam alang sa paglubong kanako.
13Verily I say to you, Wheresoever these glad tidings may be preached in the whole world, that also which this [woman] has done shall be spoken of for a memorial of her.
13Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga bisan asa igawali kining Maayong Balita sa tibook nga kalibutan, pagahisgutan usab ang gihimo niining babaye sa handumanan niya.
14Then one of the twelve, he who was called Judas Iscariote, went to the chief priests
14Unya ang usa sa mga napulo ug duha, nga ginganlan si Judas Iscariote, miadto sa mga punoan sa mga sacerdote,
15and said, What are ye willing to give me, and *I* will deliver him up to you? And they appointed to him thirty pieces of silver.
15Ug nag-ingon: Unsa ba ang buot ninyo nga ihatag kanako, aron siya akong igatugyan kaninyo? Ug siya gitimbangan nila sa katloan ka book nga salapi.
16And from that time he sought a good opportunity that he might deliver him up.
16Ug sukad niadto nagapangita siya ug higayon sa pagtugyan kaniya.
17Now on the first [day] of [the feast of] unleavened bread, the disciples came to Jesus, saying, Where wilt thou that we prepare for thee to eat the passover?
17Ug sa nahauna nga adlaw sa mga tinapay nga walay levadura nanagpanuol kang Jesus ang iyang mga tinon-an, nga nagaingon: Asa ba ang buot mo nga pagaandamon namo alang kanimo ang pagkaon sa pasko?
18And he said, Go into the city unto such a one, and say to him, The Teacher says, My time is near, I will keep the passover in thy house with my disciples.
18Ug siya miingon: Umadto kamo sa ciudad sa usa ka tawo, ug ingnon ninyo siya. Ang Magtutudlo nagaingon: Ang akong panahon haduol na; saulogon ko sa imong balay ang pasko kauban sa akong mga tinon-an.
19And the disciples did as Jesus had directed them, and they prepared the passover.
19Ug gibuhat kini sa mga tinon-an ingon sa gisugo kanila ni Jesus, ug giandam nila ang pasko.
20And when the evening was come he lay down at table with the twelve.
20Ug sa miabut ang kahaponon, milingkod siya sa lamesa kauban sa napulo ug duha ka mga tinon-an.
21And as they were eating he said, Verily I say to you, that one of you shall deliver me up.
21Ug sa nagakaon sila miingon siya: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga usa kaninyo magatugyan kanako.
22And being exceedingly grieved they began to say to him, each of them, Is it *I*, Lord?
22Ug nanagsubo sila pag-ayo ug nanagsugod sa pag-ingon kaniya ang tagsatagsa kanila: Ako ba kaha, Ginoo?
23But he answering said, He that dips his hand with me in the dish, *he* it is who shall deliver me up.
23Ug siya mitubag ug nag-ingon: Kadtong nagatuslob sa kamot kauban nako sa pinggan, kana mao ang magatugyan kanako.
24The Son of man goes indeed, according as it is written concerning him, but woe to that man by whom the Son of man is delivered up; it were good for that man if he had not been born.
24Ang Anak sa tawo moadto ingon sa nahasulat nahatungod kaniya; apan alaut kadtong tawo nga pinaagi kaniya igatugyan ang Anak sa tawo! Maayo pa kaniya kong wala siya matawo.
25And Judas, who delivered him up, answering said, Is it *I*, Rabbi? He says to him, *Thou* hast said.
25Ug mitubag si Judas, ang maong nagtugyan kaniya, ug miingon: Ako ba kaha, Rabbi? Siya miingon kaniya: Giingon mo.
26And as they were eating, Jesus, having taken [the] bread and blessed, broke [it] and gave [it] to the disciples, and said, Take, eat: this is my body.
26Ug sa nagakaon sila, gikuptan ni Jesus ang usa ka tinapay; ug, sa gipanalanginan niya, iyang gitipiktipik, ug sa gihatag sa mga tinon-an, nagaingon: Kumuha kamo, kumaon kamo: kini mao ang akong lawas.
27And having taken [the] cup and given thanks, he gave [it] to them, saying, Drink ye all of it.
27Ug sa gikuptan niya ang copa; nagpasalamat, ug iyang gihatag kanila nga nagaingon: Uminum kamo nga tanan niini!
28For this is my blood, that of the [new] covenant, that shed for many for remission of sins.
28Kay kini mao ang akong dugo sa bag-o nga tugon nga pagaulaon tungod sa daghan alang sa pagpasaylo sa mga sala.
29But I say to you, that I will not at all drink henceforth of this fruit of the vine, until that day when I drink it new with you in the kingdom of my Father.
29Ug ako nagaingon kaninyo, nga gikan karon, dili na ako magainum niining bunga sa parras hangtud niadtong adlawa nga magainum ako pag-usab kauban ninyo sa gingharian sa akong Amahan.
30And having sung a hymn, they went out to the mount of Olives.
30Ug sa nakaawit sila ug usa ka alawiton nangadto sila sa bukid sa mga Olivo.
31Then saith Jesus to them, All *ye* shall be offended in me during this night. For it is written, I will smite the shepherd, and the sheep of the flock shall be scattered abroad.
31Unya miingon kanila si Jesus: Ngatanan kamo mahapangdol tungod kanako karon nga gabhiona, kay nahasulat na: Pagasamaran ko ang magbalantay, ug ang mga carnero pagapatlaagon gikan sa panon.
32But after that I shall be risen, I will go before you to Galilee.
32Apan sa tapus ako unya mabanhaw, magauna ako kaninyo sa Galilea.
33And Peter answering said to him, If all shall be offended in thee, *I* will never be offended.
33Apan si Pedro, sa mitubag, nagaingon kaniya: Kong ang tanan mahapangdol tungod kanimo, ako dili gayud mahapangdol.
34Jesus said to him, Verily I say to thee, that during this night, before [the] cock shall crow, thou shalt deny me thrice.
34Si Jesus nag-ingon kaniya: Sa pagkamatuod nagaingon ako kanimo, nga niining gabhiona, sa dili pa motuktogaok ang manok, igalimod mo ako sa makatolo.
35Peter says to him, If I should needs die with thee, I will in no wise deny thee. Likewise said all the disciples also.
35Si Pedro nagaingon kaniya: Bisan kong kinahanglan kanako ang pagkamatay kauban nimo, dili ko gayud ikaw igalimod, ug ang tanang mga tinon-an nanag-ingon sa mao usab.
36Then Jesus comes with them to a place called Gethsemane, and says to the disciples, Sit here until I go away and pray yonder.
36Unya si Jesus miadto kauban nila sa usa ka tanaman nga ginganlan Getsemani; ug nag-ingon sa iyang mga tinon-an: Panglingkod kamo dinhi samtang moadto pa ako sa unahan sa pag-ampo.
37And taking with [him] Peter and the two sons of Zebedee, he began to be sorrowful and deeply depressed.
37Ug sa iyang gidala kauban niya si Pedro ug ang duha ka anak ni Zebedeo, nagsugod siya sa pagkasubo ug pagkaguol sa daku gayud.
38Then he says to them, My soul is very sorrowful even unto death; remain here and watch with me.
38Unya siya nag-ingon kanila: Ang akong kalag nagsubo gayud pag-ayo bisan hangtud sa kamatayon; managpabilin kamo dinhi ug panagtukaw kamo kauban nako.
39And going forward a little he fell upon his face, praying and saying, My Father, if it be possible let this cup pass from me; but not as *I* will, but as *thou* [wilt].
39Ug milakaw siya ug diyutay sa unahan, ug mihapa, ug nag-ampo nga miingon: Amahan ko, kong mahimo, ikasaylo unta kanako kining copa; apan dili ingon sa kabubut-on ko; kondili ingon sa imo.
40And he comes to the disciples and finds them sleeping, and says to Peter, Thus ye have not been able to watch one hour with me?
40Ug mibalik siya sa iyang mga tinon-an, ug iyang hingkaplagan sila nga nangatulog, ug nag-ingon kang Pedro: Unsa, dili ba kamo makahimo sa pagtukaw kauban nako sa usa ka takna?
41Watch and pray, that ye enter not into temptation: the spirit indeed [is] ready, but the flesh weak.
41Managtukaw ug manag-ampo kamo, aron dili kamo masulod sa panulay. Ang espiritu, sa pagkamatuod andam; apan ang lawas maluya.
42Again going away a second time he prayed saying, My Father, if this cannot pass [from me] unless I drink it, thy will be done.
42Miadto na usab siya sa ikaduhang panahon, ug nag-ampo nga nagaingon: Amahan ko, kong kining copa dili mahimo nga ikasaylo kanako gawas kong akong imnon kini, ang imong kabubut-on matuman.
43And coming he found them again sleeping, for their eyes were heavy.
43Ug sa miadto siya pag-usab, iyang hingkaplagan sila nga nangatulog, kay nagbug-at ang ilang mga mata.
44And leaving them, he went away again and prayed the third time, saying the same thing.
44Ug iyang gibiyaan sila pag-usab, ug miadto, ug nag-ampo sa ikatolo, nga nagaingon sa maong mga pulong.
45Then he comes to the disciples and says to them, Sleep on now and take your rest; behold, the hour has drawn nigh, and the Son of man is delivered up into the hands of sinners.
45Unya miadto sa iyang mga tinon-an, ug nag-ingon kanila: Pangatulog na kamo ug pamahulay: Ania karon, nagakaduol ang takna, ug ang Anak sa tawo igatugyan sa mga kamot sa mga makasasala.
46Arise, let us go; behold, he that delivers me up has drawn nigh.
46Panindog kamo, manlakaw kita; ania karon, nagakaduol kadtong nagabudhi kanako.
47And while he was yet speaking, behold, Judas, one of the twelve, came, and with him a great crowd with swords and sticks from the chief priests and elders of the people.
47Ug sa nagasulti pa siya, ania karon, si Judas ang usa sa napulo ug duha, miabut, ug kauban niya ang usa ka dakung panon sa katawohan nga may mga pinuti ug mga puspus gikan sa mga punoan sa mga sacerdote, ug sa mga anciano sa lungsod.
48Now he that delivered him up had given them a sign, saying, Whomsoever I shall kiss, he it is: seize him.
48Siya nga nagtugyan kaniya, naghatag kanila ug usa ka ilhanan nga nagaingon: Kinsa kadtong akong pagahalokan, mao kana siya; dakpa ninyo.
49And immediately coming up to Jesus he said, Hail, Rabbi, and covered him with kisses.
49Ug gilayon, sa miduol kang Jesus miingon: Maghimaya ka, Rabbi! Ug mihalok kaniya.
50But Jesus said to him, [My] friend, for what purpose art thou come? Then coming up they laid hands upon Jesus and seized him.
50Ug si Jesus miingon kaniya: Abyan, buhata kanang imong gianhi. Unya nanagpanuol sila ug gikuptan nila si Jesus, ug gidakup siya.
51And behold, one of those with Jesus stretched out his hand and drew his sword, and smiting the bondman of the high priest took off his ear.
51Ug ania karon, usa sa mga kauban ni Jesus, mibakyaw sa iyang kamot ug miibut sa iyang pinuti; ug gitigbas niya ang usa ka ulipon sa labaw nga sacerdote, gipalungan niya sa usa ka dalunggan.
52Then saith Jesus to him, Return thy sword to its place; for all who take the sword shall perish by the sword.
52Unya miingon kaniya si Jesus: Iuli sa sakub ang imong pinuti, kay ang tanan nga nagagamit sa pinuti, sa pinuti mamatay.
53Or thinkest thou that I cannot now call upon my Father, and he will furnish me more than twelve legions of angels?
53Kun, nagahunahuna ba ikaw nga dili ako arang makaampo sa akong Amahan, ug pagahatagan ako niya karon dayon, kapin sa napulo ug duha ka mga legion sa iyang mga manolonda?
54How then should the scriptures be fulfilled that thus it must be?
54Apan unsaon man unya pagkatuman sa mga Kasulatan nga mao kining kinahanglan nga pagabuhaton?
55In that hour Jesus said to the crowds, Are ye come out as against a robber with swords and sticks to take me? I sat daily [with you] teaching in the temple, and ye did not seize me.
55Niadtong taknaa miingon si Jesus sa mga panon sa katawohan, nganong nanganhi kamo nga dala ang mga puspus sa pagdakup kanako ingon sa nagadakup ug usa ka tulisan? Adlaw-adlaw nagalingkod ako sa templo sa pagpanudlo, ug wala ninyo ako pagdakpa.
56But all this is come to pass that the scriptures of the prophets may be fulfilled. Then all the disciples left him and fled.
56Apan kining tanan nanghitabo aron matuman ang mga Kasulatan sa mga manalagna. Unya gibiyaan siya sa tanan niya nga mga tinon-an ug nanagpangalagiw sila.
57Now they that had seized Jesus led [him] away to Caiaphas the high priest, where the scribes and the elders were assembled.
57Ug ang mga nanagdakup kang Jesus naghatud kaniya ngadto sa balay ni Caifas, ang labaw nga sacerdote, diin ang mga escriba ug ang mga anciano nagakatigum.
58And Peter followed him at a distance, even to the palace of the high priest, and entering in sat with the officers to see the end.
58Apan si Pedro misunod kaniya nga nagapahalayo hangtud sa silong sa labaw nga sacerdote, ug sa misulod siya, milingkod tipon sa mga sulogoon aron sa pagtan-aw sa sangputanan.
59And the chief priests and the elders and the whole sanhedrim sought false witness against Jesus, so that they might put him to death.
59Ug ang mga punoan sa mga sacerdote, ug ang tibook nga Sanhedrin nagapangita sa ikabutangbutang batok kang Jesus, aron sa pagpapatay kaniya.
60And they found none, though many false witnesses came forward. But at the last two false witnesses came forward
60Apan wala silay hingkaplagan, bisan mingduol ang daghang mga bakakong saksi. Sa katapusan mingduol ang duha ka mga saksi nga bakakon,
61and said, *He* said, I am able to destroy the temple of God, and in three days build it.
61Ug nanag-ingon: Kining tawohana nag-ingon: Mahimo ko ang pagguba sa templo sa Dios, ug ang pagpatindog niini pag-usab sulod sa tolo ka adlaw.
62And the high priest standing up said to him, Answerest thou nothing? What do these witness against thee?
62Ug mitindog ang labawng sacerdote ug nag-ingon kaniya: Wala kay itubag bisan unsa? Unsa kining ginasaksi nila batok kanimo?
63But Jesus was silent. And the high priest answering said to him, I adjure thee by the living God that thou tell us if *thou* art the Christ the Son of God.
63Apan si Jesus naghilum. Ug ang labawng sacerdote miingon kaniya: Gipapanumpa ko ikaw sa ngalan sa Dios nga buhi nga magtug-an ka kanamo kong ikaw mao ba si Cristo, ang Anak sa Dios.
64Jesus says to him, *Thou* hast said. Moreover, I say to you, From henceforth ye shall see the Son of man sitting at the right hand of power, and coming on the clouds of heaven.
64Si Jesus miingon kaniya: Giingon mo. Igaingon ko pa usab kaninyo, nga sukad karon makita ninyo ang Anak sa tawo nga magalingkod sa too sa Gahum, ug moanhi sa ibabaw sa mga panganod sa langit.
65Then the high priest rent his clothes, saying, He has blasphemed: what need have we any more of witnesses? behold, now ye have heard the blasphemy.
65Unya ang labawng sacerdote naggisi sa iyang mga saput, nga nagaingon: Siya nagapasipala. Unsa pay kinahanglan ta sa mga saksi? Tan-awa ninyo, karon nadungog ninyo ang pasipala.
66What think ye? And they answering said, He is liable to the penalty of death.
66Unsay hunahuna ninyo? Ug sa mitubag sila, nanag-ingon: Angay siya sa kamatayon.
67Then they spit in his face, and buffeted him, and some struck him with the palms of their hand,
67Unya gilud-an nila ang iyang nawong ug gisumbag, ug ang uban nagsagpa kaniya,
68saying, Prophesy to us, Christ, Who is it who struck thee?
68Nga nagaingon: Tagnaa alang kanamo, Cristo, kinsa ang nagsumbag kanimo?
69But Peter sat without in the palace-court; and a maid came to him, saying, And *thou* wast with Jesus the Galilaean.
69Karon, si Pedro nagalingkod sa gawas sa patio, ug giduol siya sa usa ka sulogoon nga babaye, nga nagaingon: Ikaw usab uban ni Jesus nga taga-Galilea.
70But he denied before all, saying, I do not know what thou sayest.
70Apan siya milimod sa atubangan sa tanan nga nagaingon: Wala ako manghibalo sa imong ginaingon.
71And when he had gone out into the entrance, another [maid] saw him, and says to those there, This [man] also was with Jesus the Nazaraean.
71Ug sa migula siya sa ganghaan, lain na usab nga sulogoon nga babaye ang nakakita kaniya, ug kini miingon sa mga atua didto: Kini usab kauban ni Jesus nga Nazaretnon.
72And again he denied with an oath: I do not know the man.
72Ug milimod siya pag-usab uban ang panumpa: Wala ako makaila nianang tawohana.
73And after a little, those who stood [there], coming to [him], said to Peter, Truly *thou* too art of them, for also thy speech makes thee manifest.
73Ug sa wala madugay miduol ang mga nanagtindog didto, ug miingon kang Pedro: Matuod gayud nga ikaw usab usa kanila kay ang imong sinultihan nagapaila.
74Then he began to curse and to swear, I know not the man. And immediately [the] cock crew.
74Unya misugod siya sa pagpanunglo ug pagpanumpa: Wala ako makaila nianang tawohana. Ug gilayon mituktugaok ang manok.
75And Peter remembered the word of Jesus, who had said [to him], Before [the] cock crow thou shalt deny me thrice. And he went forth without, and wept bitterly.
75Ug si Pedro nahanumdum sa giingon kaniya ni Jesus: Sa dili pa motuktugaok ang manok, igalimod mo ako sa makatolo. Ug sa migula siya, mihilak sa mapait gayud.