1And Jesus went forth and went away from the temple, and his disciples came to [him] to point out to him the buildings of the temple.
1 Aeth Iesu allan o'r deml, a phan oedd ar ei ffordd oddi yno daeth ei ddisgyblion ato i dynnu ei sylw at adeiladau'r deml.
2And he answering said to them, Do ye not see all these things? Verily I say to you, Not a stone shall be left here upon a stone which shall not be thrown down.
2 Dywedodd yntau wrthynt, "Oni welwch yr holl bethau hyn? Yn wir, 'rwy'n dweud wrthych, ni adewir yma faen ar faen; ni bydd yr un heb ei fwrw i lawr."
3And as he was sitting upon the mount of Olives the disciples came to him privately, saying, Tell us, when shall these things be, and what is the sign of thy coming and [the] completion of the age?
3 Fel yr oedd yn eistedd ar Fynydd yr Olewydd daeth y disgyblion ato o'r neilltu a gofyn, "Dywed wrthym pa bryd y bydd hyn, a beth fydd yr arwydd o'th ddyfodiad ac o ddiwedd amser?"
4And Jesus answering said to them, See that no one mislead you.
4 Atebodd Iesu hwy, "Gwyliwch na fydd i neb eich twyllo.
5For many shall come in my name, saying, *I* am the Christ, and they shall mislead many.
5 Oherwydd fe ddaw llawer yn fy enw i gan ddweud, 'Myfi yw'r Meseia', ac fe dwyllant lawer.
6But ye will hear of wars and rumours of wars. See that ye be not disturbed; for all [these things] must take place, but it is not yet the end.
6 Byddwch yn clywed am ryfeloedd a s�n am ryfeloedd; gofalwch beidio � chyffroi, oherwydd rhaid i hyn ddigwydd, ond nid yw'r diwedd eto.
7For nation shall rise up against nation, and kingdom against kingdom; and there shall be famines and pestilences, and earthquakes in divers places.
7 Oblegid cyfyd cenedl yn erbyn cenedl, a theyrnas yn erbyn teyrnas, a bydd adegau o newyn a daeargrynf�u mewn mannau.
8But all these [are the] beginning of throes.
8 Ond dechrau'r gwewyr fydd hyn oll.
9Then shall they deliver you up to tribulation, and shall kill you; and ye will be hated of all the nations for my name's sake.
9 Yna fe'ch traddodir i gael eich cosbi a'ch lladd, a chas fyddwch gan bob cenedl o achos fy enw i.
10And then will many be offended, and will deliver one another up, and hate one another;
10 A'r pryd hwnnw bydd llawer yn cwympo ymaith; byddant yn bradychu ei gilydd a chas�u ei gilydd.
11and many false prophets shall arise and shall mislead many;
11 Fe gyfyd llawer o broffwydi gau a thwyllant lawer.
12and because lawlessness shall prevail, the love of the most shall grow cold;
12 Ac am fod drygioni yn amlhau bydd cariad llawer iawn yn oeri.
13but he that has endured to the end, *he* shall be saved.
13 Ond y sawl sy'n dyfalbarhau i'r diwedd a gaiff ei achub.
14And these glad tidings of the kingdom shall be preached in the whole habitable earth, for a witness to all the nations, and then shall come the end.
14 Ac fe gyhoeddir yr Efengyl hon am y deyrnas drwy'r byd i gyd fel tystiolaeth i'r holl genhedloedd, ac yna y daw'r diwedd.
15When therefore ye shall see the abomination of desolation, which is spoken of through Daniel the prophet, standing in [what is a] holy place, (he that reads let him understand,)
15 "Felly, pan welwch 'y ffieiddbeth diffeithiol', y soniodd y proffwyd Daniel amdano, yn sefyll yn y lle sanctaidd" dealled y darllenydd
16then let those who are in Judaea flee to the mountains;
16 "yna ffoed y rhai sydd yn Jwdea i'r mynyddoedd.
17let not him that is on the house come down to take the things out of his house;
17 Y sawl sydd ar ben y tu375?, peidied � mynd i lawr i gipio'i bethau o'i du375?;
18and let not him that is in the field turn back to take his garment.
18 a'r sawl sydd yn y cae, peidied � throi yn ei �l i gymryd ei fantell.
19But woe to those that are with child, and those that give suck in those days.
19 Gwae'r gwragedd beichiog a'r rhai sy'n rhoi'r fron yn y dyddiau hynny!
20But pray that your flight may not be in winter time nor on sabbath:
20 A gwedd�wch na fyddwch yn gorfod ffoi yn y gaeaf nac ar y Saboth,
21for then shall there be great tribulation, such as has not been from [the] beginning of [the] world until now, nor ever shall be;
21 oblegid y pryd hwnnw bydd gorthrymder mawr na fu ei debyg o ddechrau'r byd hyd yn awr, ac na fydd byth chwaith.
22and if those days had not been cut short, no flesh had been saved; but on account of the elect those days shall be cut short.
22 Ac oni bai fod y dyddiau hynny wedi eu byrhau, ni fuasai neb byw wedi ei achub; ond er mwyn yr etholedigion fe fyrheir y dyddiau hynny.
23Then if any one say to you, Behold, here is the Christ, or here, believe [it] not.
23 Yna, os dywed rhywun wrthych, 'Edrych, dyma'r Meseia', neu 'Dacw ef', peidiwch �'i gredu.
24For there shall arise false Christs, and false prophets, and shall give great signs and wonders, so as to mislead, if possible, even the elect.
24 Oherwydd fe gyfyd gau-fesei�u a gau-broffwydi, a rhoddant arwyddion mawr a rhyfeddodau nes arwain ar gyfeiliorn hyd yn oed yr etholedigion, petai hynny'n bosibl.
25Behold, I have told you beforehand.
25 Yn awr yr wyf wedi dweud wrthych ymlaen llaw.
26If therefore they say to you, Behold, he is in the desert, go not forth; behold, [he is] in the inner chambers, do not believe [it].
26 Felly, os dywedant wrthych, 'Dyma ef yn yr anialwch', peidiwch � mynd allan; neu os dywedant, 'Dyma ef mewn ystafelloedd o'r neilltu', peidiwch �'u credu.
27For as the lightning goes forth from the east and shines to the west, so shall be the coming of the Son of man.
27 Oherwydd fel y mae'r fellten yn dod o'r dwyrain ac yn goleuo hyd at y gorllewin, felly y bydd dyfodiad Mab y Dyn.
28[For] wherever the carcase is, there will be gathered the eagles.
28 Lle bynnag y bydd y gelain, yno yr heidia'r fwlturiaid.
29But immediately after the tribulation of those days the sun shall be darkened, and the moon not give her light, and the stars shall fall from heaven, and the powers of the heavens shall be shaken.
29 "Yn union ar �l gorthrymder y dyddiau hynny, 'Tywyllir yr haul, ni rydd y lloer ei llewyrch, syrth y s�r o'r nef, ac ysgydwir nerthoedd y nefoedd.'
30And then shall appear the sign of the Son of man in heaven; and then shall all the tribes of the land lament, and they shall see the Son of man coming on the clouds of heaven with power and great glory.
30 A'r pryd hwnnw ymddengys arwydd Mab y Dyn yn y nef; y pryd hwnnw bydd holl lwythau'r ddaear yn galaru, a gwelant Fab y Dyn yn dyfod ar gymylau'r nef gyda nerth a gogoniant mawr.
31And he shall send his angels with a great sound of trumpet, and they shall gather together his elect from the four winds, from [the one] extremity of [the] heavens to [the other] extremity of them.
31 Ac fe anfona ei angylion wrth sain utgorn mawr, a byddant yn cynnull ei etholedigion o'r pedwar gwynt, o un eithaf i'r nefoedd hyd at y llall.
32But learn the parable from the fig-tree: When already its branch becomes tender and produces leaves, ye know that the summer is near.
32 "Dysgwch wers oddi wrth y ffigysbren. Pan fydd ei gangen yn ir ac yn dechrau deilio, gwyddoch fod yr haf yn agos.
33Thus also *ye*, when ye see all these things, know that it is near, at the doors.
33 Felly chwithau, pan welwch yr holl bethau hyn, byddwch yn gwybod ei fod yn agos, wrth y drws.
34Verily I say to you, This generation will not have passed away until all these things shall have taken place.
34 Yn wir, 'rwy'n dweud wrthych, nid �'r genhedlaeth hon heibio nes i'r holl bethau hyn ddigwydd.
35The heaven and the earth shall pass away, but my words shall in no wise pass away.
35 Y nef a'r ddaear, �nt heibio, ond fy ngeiriau i, nid �nt heibio ddim.
36But of that day and hour no one knows, not even the angels of the heavens, but [my] Father alone.
36 "Ond am y dydd hwnnw a'r awr ni u373?yr neb, nac angylion y nef, na'r Mab, neb ond y Tad yn unig.
37But as the days of Noe, so also shall be the coming of the Son of man.
37 Fel y bu yn nyddiau Noa, felly hefyd y bydd yn nyfodiad Mab y Dyn.
38For as they were in the days which were before the flood, eating and drinking, marrying and giving in marriage, until the day on which Noe entered into the ark,
38 Fel yr oedd pobl yn y dyddiau cyn y dilyw yn bwyta ac yn yfed, yn cymryd gwragedd ac yn cael gwu375?r, hyd y dydd yr aeth Noa i mewn i'r arch,
39and they knew not till the flood came and took all away; thus also shall be the coming of the Son of man.
39 ac ni wyddent ddim hyd nes y daeth y dilyw a'u hysgubo ymaith i gyd; felly hefyd y bydd yn nyfodiad Mab y Dyn.
40Then two shall be in the field, one is taken and one is left;
40 Y pryd hwnnw bydd dau yn y cae; cymerir un a gadewir y llall.
41two [women] grinding at the mill, one is taken and one is left.
41 Bydd dwy wraig yn malu yn y felin; cymerir un a gadewir y llall.
42Watch therefore, for ye know not in what hour your Lord comes.
42 Byddwch wyliadwrus gan hynny; oherwydd ni wyddoch pa ddydd y daw eich Arglwydd.
43But know this, that if the master of the house had known in what watch the thief was coming, he would have watched and not have suffered his house to be dug through [into].
43 Ond gwybyddwch hyn: pe buasai meistr y tu375? yn gwybod pa amser y byddai'r lleidr yn dod, buasai ar ei wyliadwriaeth ac ni fuasai wedi caniat�u iddo dorri i mewn i'w du375?.
44Wherefore *ye* also, be ye ready, for in that hour that ye think not the Son of man comes.
44 Am hynny chwithau hefyd, byddwch barod, oherwydd pryd na thybiwch y daw Mab y Dyn.
45Who then is the faithful and prudent bondman whom his lord has set over his household, to give them food in season?
45 "Pwy ynteu yw'r gwas ffyddlon a chall a osodwyd gan ei feistr dros weision y tu375?, i roi eu bwyd iddynt yn ei bryd?
46Blessed is that bondman whom his lord on coming shall find doing thus.
46 Gwyn ei fyd y gwas hwnnw a geir yn gwneud felly gan ei feistr pan ddaw;
47Verily I say unto you, that he will set him over all his substance.
47 yn wir, 'rwy'n dweud wrthych y gesyd ef dros ei holl eiddo.
48But if that evil bondman should say in his heart, My lord delays to come,
48 Ond os yw'r gwas hwnnw'n ddrwg, ac os dywed yn ei galon, 'Y mae fy meistr yn oedi',
49and begin to beat his fellow-bondmen, and eat and drink with the drunken;
49 a dechrau curo'i gydweision, a bwyta ac yfed gyda'r meddwon,
50the lord of that bondman shall come in a day when he does not expect it, and in an hour he knows not of,
50 yna bydd meistr y gwas hwnnw yn cyrraedd ar ddiwrnod annisgwyl iddo ef ac ar awr nas gu373?yr;
51and shall cut him in two and appoint his portion with the hypocrites: there shall be the weeping and the gnashing of teeth.
51 ac fe'i cosba yn llym, a gosod ei le gyda'r rhagrithwyr; bydd yno wylo a rhincian dannedd.