¹En het pascha, en het feest der ongehevelde broden was na twee dagen. En de overpriesters en de Schriftgeleerden zochten, hoe zij Hem met listigheid vangen en doden zouden.

¹It was now two days before the feast of the Passover and the unleavened bread, and the chief priests and the scribes sought how they might seize him by deception, and kill him.

²Maar zij zeiden: Niet in het feest, opdat niet misschien oproer onder het volk worde.

²For they said, “Not during the feast, because there might be a riot of the people.”

³En als Hij te Bethanie was, in het huis van Simon, den melaatse, daar Hij aan tafel zat, kwam een vrouw, hebbende een albasten fles met zalf van onvervalsten nardus, van groten prijs; en de albasten fles gebroken hebbende, goot die op Zijn hoofd.

³While he was at Bethany, in the house of Simon the leper, as he sat at the table, a woman came having an alabaster jar of ointment of pure nard—very costly. She broke the jar, and poured it over his head.

⁴En er waren sommigen, die dat zeer kwalijk namen bij zichzelven, en zeiden: Waartoe is dit verlies der zalf geschied?

⁴But there were some who were indignant among themselves, saying, “Why has this ointment been wasted?

⁵Want dezelve had kunnen boven de driehonderd penningen verkocht, en die den armen gegeven worden; en zij vergrimden tegen haar.

⁵For this might have been sold for more than three hundred denarii, 300 denarii was about a years wages for an agricultural laborer. and given to the poor.” They grumbled against her.

⁶Maar Jezus zeide: Laat af van haar; wat doet gij haar moeite aan? Zij heeft een goed werk aan Mij gewrocht.

⁶But Jesus said, “Leave her alone. Why do you trouble her? She has done a good work for me.

⁷Want de armen hebt gij altijd met u, en wanneer gij wilt, kunt gij hun weldoen; maar Mij hebt gij niet altijd.

⁷ For you always have the poor with you, and whenever you want to, you can do them good; but you will not always have me.

⁸Zij heeft gedaan, hetgeen zij kon; zij is voorgekomen, om Mijn lichaam te zalven, tot een voorbereiding ter begrafenis.

⁸ She has done what she could. She has anointed my body beforehand for the burying.

⁹Voorwaar zeg Ik u: Alwaar dit Evangelie gepredikt zal worden in de gehele wereld, daar zal ook tot haar gedachtenis gesproken worden, van hetgeen zij gedaan heeft.

⁹ Most certainly I tell you, wherever this Good News may be preached throughout the whole world, that which this woman has done will also be spoken of for a memorial of her.”

¹⁰En Judas Iskariot, een van de twaalven, ging heen tot de overpriesters, opdat hij Hem hun zou overleveren.

¹⁰Judas Iscariot, who was one of the twelve, went away to the chief priests, that he might deliver him to them.

¹¹En zij, dat horende, waren verblijd, en beloofden hem geld te geven; en hij zocht, hoe hij Hem bekwamelijk overleveren zou.

¹¹They, when they heard it, were glad, and promised to give him money. He sought how he might conveniently deliver him.

¹²En op den eersten dag der ongehevelde broden, wanneer zij het pascha slachtten, zeiden Zijn discipelen tot Hem: Waar wilt Gij, dat wij heengaan, en bereiden, dat Gij het pascha eet?

¹²On the first day of unleavened bread, when they sacrificed the Passover, his disciples asked him, “Where do you want us to go and prepare that you may eat the Passover?”

¹³En Hij zond twee van Zijn discipelen uit, en zeide tot hen: Gaat henen in de stad, en u zal een mens ontmoeten, dragende een kruik water, volgt dien;

¹³He sent two of his disciples, and said to them, “Go into the city, and there you will meet a man carrying a pitcher of water. Follow him,

¹⁴En zo waar hij ingaat, zegt tot den heer des huizes: De Meester zegt: Waar is de eetzaal, daar Ik het pascha met Mijn discipelen eten zal?

¹⁴ and wherever he enters in, tell the master of the house, ‘The Teacher says, “Where is the guest room, where I may eat the Passover with my disciples?”’

¹⁵En hij zal u wijzen een grote opperzaal, toegerust en gereed; bereidt het ons aldaar.

¹⁵ He will himself show you a large upper room furnished and ready. Get ready for us there.”

¹⁶En Zijn discipelen gingen uit, en kwamen in de stad, en vonden het, gelijk Hij hun gezegd had, en bereidden het pascha.

¹⁶His disciples went out, and came into the city, and found things as he had said to them, and they prepared the Passover.

¹⁷En als het avond geworden was, kwam Hij met de twaalven.

¹⁷When it was evening he came with the twelve.

¹⁸En als zij aanzaten en aten, zeide Jezus: Voorwaar, Ik zeg u, dat een van u, die met Mij eet, Mij zal verraden.

¹⁸As they sat and were eating, Jesus said, “Most certainly I tell you, one of you will betray me—he who eats with me.”

¹⁹En zij begonnen bedroefd te worden, en de een na de ander tot Hem te zeggen: Ben ik het? En een ander: Ben ik het?

¹⁹They began to be sorrowful, and to ask him one by one, “Surely not I?” And another said, “Surely not I?”

²⁰Maar Hij antwoordde en zeide tot hen: Het is een uit de twaalven, die met Mij in de schotel indoopt.

²⁰He answered them, “It is one of the twelve, he who dips with me in the dish.

²¹De Zoon des mensen gaat wel heen, gelijk van Hem geschreven is; maar wee dien mens, door welken de Zoon des mensen verraden wordt! Het ware hem goed, zo die mens niet geboren ware geweest.

²¹ For the Son of Man goes, even as it is written about him, but woe to that man by whom the Son of Man is betrayed! It would be better for that man if he had not been born.”

²²En als zij aten, nam Jezus brood, en als Hij gezegend had, brak Hij het, en gaf het hun, en zeide: Neemt, eet, dat is Mijn lichaam.

²²As they were eating, Jesus took bread, and when he had blessed, he broke it, and gave to them, and said, “Take, eat. This is my body.”

²³En Hij nam den drinkbeker, en gedankt hebbende, gaf hun dien; en zij dronken allen uit denzelven.

²³He took the cup, and when he had given thanks, he gave to them. They all drank of it.

²⁴En Hij zeide tot hen: Dat is Mijn bloed, het bloed des Nieuwen Testaments, hetwelk voor velen vergoten wordt.

²⁴He said to them, “This is my blood of the new covenant, which is poured out for many.

²⁵Voorwaar, Ik zeg u, dat Ik niet meer zal drinken van de vrucht des wijnstoks, tot op dien dag, wanneer Ik dezelve nieuw zal drinken in het Koninkrijk Gods.

²⁵ Most certainly I tell you, I will no more drink of the fruit of the vine, until that day when I drink it anew in the Kingdom of God.”

²⁶En als zij den lofzang gezongen hadden, gingen zij uit naar den Olijfberg.

²⁶When they had sung a hymn, they went out to the Mount of Olives.

²⁷En Jezus zeide tot hen: Gij zult in dezen nacht allen aan Mij geergerd worden; want er is geschreven: Ik zal den Herder slaan, en de schapen zullen verstrooid worden.

²⁷Jesus said to them, “All of you will be made to stumble because of me tonight, for it is written, ‘I will strike the shepherd, and the sheep will be scattered.’ Zechariah 13:7

²⁸Maar nadat Ik zal opgestaan zijn, zal Ik u voorgaan naar Galilea.

²⁸ However, after I am raised up, I will go before you into Galilee.”

²⁹En Petrus zeide tot Hem: Of zij ook allen geergerd werden, zo zal ik toch niet geergerd worden.

²⁹But Peter said to him, “Although all will be offended, yet I will not.”

³⁰En Jezus zeide tot hem: Voorwaar, Ik zeg u, dat heden in dezen nacht, eer de haan tweemaal gekraaid zal hebben, gij Mij driemaal zult verloochenen.

³⁰Jesus said to him, “Most certainly I tell you, that you today, even this night, before the rooster crows twice, you will deny me three times.”

³¹Maar hij zeide nog des te meer: Al moest ik met U sterven, zo zal ik U geenszins verloochenen. En insgelijks zeiden zij ook allen.

³¹But he spoke all the more, “If I must die with you, I will not deny you.” They all said the same thing.

³²En zij kwamen in een plaats, welker naam was Gethsemane, en Hij zeide tot Zijn discipelen: Zit hier neder, totdat Ik gebeden zal hebben.

³²They came to a place which was named Gethsemane. He said to his disciples, “Sit here, while I pray.”

³³En Hij nam met Zich Petrus, en Jakobus, en Johannes, en begon verbaasd en zeer beangst te worden;

³³He took with him Peter, James, and John, and began to be greatly troubled and distressed.

³⁴En zeide tot hen: Mijn ziel is geheel bedroefd tot den dood toe; blijft hier, en waakt.

³⁴He said to them, “My soul is exceedingly sorrowful, even to death. Stay here, and watch.”

³⁵En een weinig voortgegaan zijnde, viel Hij op de aarde, en bad, zo het mogelijk ware, dat die ure van Hem voorbijging.

³⁵He went forward a little, and fell on the ground, and prayed that, if it were possible, the hour might pass away from him.

³⁶En Hij zeide: Abba, Vader, alle dingen zijn U mogelijk; neem dezen drinkbeker van Mij weg, doch niet wat Ik wil, maar wat Gij wilt.

³⁶He said, “Abba, Father, all things are possible to you. Please remove this cup from me. However, not what I desire, but what you desire.”

³⁷En Hij kwam, en vond hen slapende, en zeide tot Petrus: Simon, slaapt gij? Kunt gij niet een uur waken?

³⁷He came and found them sleeping, and said to Peter, “Simon, are you sleeping? Couldn’t you watch one hour?

³⁸Waakt en bidt, opdat gij niet in verzoeking komt; de geest is wel gewillig, maar het vlees is zwak.

³⁸ Watch and pray, that you may not enter into temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak.”

³⁹En wederom heengegaan zijnde, bad Hij, sprekende dezelfde woorden.

³⁹Again he went away, and prayed, saying the same words.

⁴⁰En wedergekeerd zijnde, vond Hij hen wederom slapende, want hun ogen waren bezwaard; en zij wisten niet, wat zij Hem antwoorden zouden.

⁴⁰Again he returned, and found them sleeping, for their eyes were very heavy, and they didn’t know what to answer him.

⁴¹En Hij kwam ten derden male, en zeide tot hen: Slaapt nu voort, en rust; het is genoeg, de ure is gekomen; ziet, de Zoon des mensen wordt overgeleverd in de handen der zondaren.

⁴¹He came the third time, and said to them, “Sleep on now, and take your rest. It is enough. The hour has come. Behold, the Son of Man is betrayed into the hands of sinners.

⁴²Staat op, laat ons gaan; ziet, die Mij verraadt, is nabij.

⁴² Arise, let us be going. Behold, he who betrays me is at hand.”

⁴³En terstond, als Hij nog sprak, kwam Judas aan, die een was van de twaalven, en met hem een grote schare, met zwaarden en stokken, gezonden van de overpriesters, en de schriftgeleerden, en de ouderlingen.

⁴³Immediately, while he was still speaking, Judas, one of the twelve, came—and with him a multitude with swords and clubs, from the chief priests, the scribes, and the elders.

⁴⁴En die Hem verried, had hun een gemeen teken gegeven, zeggende: Dien ik kussen zal, Die is het, grijpt Hem, en leidt Hem zekerlijk henen.

⁴⁴Now he who betrayed him had given them a sign, saying, “Whomever I will kiss, that is he. Seize him, and lead him away safely.”

⁴⁵En als hij gekomen was, ging hij terstond tot Hem, en zeide: Rabbi, Rabbi, en kuste Hem.

⁴⁵When he had come, immediately he came to him, and said, “Rabbi! Rabbi!” and kissed him.

⁴⁶En zij sloegen hun handen aan Hem, en grepen Hem.

⁴⁶They laid their hands on him, and seized him.

⁴⁷En een dergenen, die daarbij stonden, het zwaard trekkende, sloeg den dienstknecht des hogepriesters, en hieuw hem zijn oor af.

⁴⁷But a certain one of those who stood by drew his sword, and struck the servant of the high priest, and cut off his ear.

⁴⁸En Jezus, antwoordende, zeide tot hen: Zijt gij uitgegaan, met zwaarden en stokken, als tegen een moordenaar, om Mij te vangen?

⁴⁸Jesus answered them, “Have you come out, as against a robber, with swords and clubs to seize me?

⁴⁹Dagelijks was Ik bij ulieden in den tempel, lerende, en gij hebt Mij niet gegrepen; maar dit geschiedt, opdat de Schriften vervuld zouden worden.

⁴⁹ I was daily with you in the temple teaching, and you didn’t arrest me. But this is so that the Scriptures might be fulfilled.”

⁵⁰En zij, Hem verlatende, zijn allen gevloden.

⁵⁰They all left him, and fled.

⁵¹En een zeker jongeling volgde Hem, hebbende een lijnwaad omgedaan over het naakte lijf, en de jongelingen grepen hem.

⁵¹A certain young man followed him, having a linen cloth thrown around himself, over his naked body. The young men grabbed him,

⁵²En hij, het lijnwaad verlatende, is naakt van hen gevloden.

⁵²but he left the linen cloth, and fled from them naked.

⁵³En zij leidden Jezus henen tot den hogepriester; en bij hem vergaderden al de overpriesters, en de ouderlingen, en de schriftgeleerden.

⁵³They led Jesus away to the high priest. All the chief priests, the elders, and the scribes came together with him.

⁵⁴En Petrus volgde Hem van verre, tot binnen in de zaal des hogepriesters, en hij was mede zittende met de dienaren, en zich warmende bij het vuur.

⁵⁴Peter had followed him from a distance, until he came into the court of the high priest. He was sitting with the officers, and warming himself in the light of the fire.

⁵⁵En de overpriesters, en de gehele raad, zochten getuigenis tegen Jezus, om Hem te doden, en vonden niet.

⁵⁵Now the chief priests and the whole council sought witnesses against Jesus to put him to death, and found none.

⁵⁶Want velen getuigden valselijk tegen Hem, en de getuigenissen waren niet eenparig.

⁵⁶For many gave false testimony against him, and their testimony didn’t agree with each other.

⁵⁷En enigen, opstaande, getuigden valselijk tegen Hem, zeggende:

⁵⁷Some stood up, and gave false testimony against him, saying,

⁵⁸Wij hebben Hem horen zeggen: Ik zal dezen tempel, die met handen gemaakt is, afbreken, en in drie dagen een anderen, zonder handen gemaakt, bouwen.

⁵⁸“We heard him say, ‘I will destroy this temple that is made with hands, and in three days I will build another made without hands.’”

⁵⁹En ook alzo was hun getuigenis niet eenparig.

⁵⁹Even so, their testimony did not agree.

⁶⁰En de hogepriester, in het midden opstaande, vraagde Jezus, zeggende: Antwoordt Gij niets? Wat getuigen dezen tegen U?

⁶⁰The high priest stood up in the midst, and asked Jesus, “Have you no answer? What is it which these testify against you?”

⁶¹Maar Hij zweeg stil, en antwoordde niets. Wederom vraagde Hem de hogepriester, en zeide tot Hem: Zijt Gij de Christus, de Zoon des gezegenden Gods?

⁶¹But he stayed quiet, and answered nothing. Again the high priest asked him, “Are you the Christ, the Son of the Blessed?”

⁶²En Jezus zeide: Ik ben het. En gijlieden zult den Zoon des mensen zien zitten ter rechter hand der kracht Gods, en komen met de wolken des hemels.

⁶²Jesus said, “I am. You will see the Son of Man sitting at the right hand of Power, and coming with the clouds of the sky.”

⁶³En de hogepriester, verscheurende zijn klederen, zeide: Wat hebben wij nog getuigen van node?

⁶³The high priest tore his clothes, and said, “What further need have we of witnesses?

⁶⁴Gij hebt de gods lastering gehoord; wat dunkt ulieden? En zij allen veroordeelden Hem, des doods schuldig te zijn.

⁶⁴You have heard the blasphemy! What do you think?” They all condemned him to be worthy of death.

⁶⁵En sommigen begonnen Hem te bespuwen, en Zijn aangezicht te bedekken, en met vuisten te slaan, en tot Hem te zeggen: Profeteer! En de dienaars gaven Hem kinnebakslagen.

⁶⁵Some began to spit on him, and to cover his face, and to beat him with fists, and to tell him, “Prophesy!” The officers struck him with the palms of their hands.

⁶⁶En als Petrus beneden in de zaal was, kwam een van de dienstmaagden des hogepriesters;

⁶⁶As Peter was in the courtyard below, one of the maids of the high priest came,

⁶⁷En ziende Petrus zich warmende, zag zij hem aan, en zeide: Ook gij waart met Jezus den Nazarener.

⁶⁷and seeing Peter warming himself, she looked at him, and said, “You were also with the Nazarene, Jesus!”

⁶⁸Maar hij heeft het geloochend, zeggende: Ik ken Hem niet, en ik weet niet, wat gij zegt. En hij ging buiten in de voorzaal, en de haan kraaide.

⁶⁸But he denied it, saying, “I neither know, nor understand what you are saying.” He went out on the porch, and the rooster crowed.

⁶⁹En de dienstmaagd, hem wederom ziende, begon te zeggen tot degenen, die daarbij stonden: Deze is een van die.

⁶⁹The maid saw him, and began again to tell those who stood by, “This is one of them.”

⁷⁰Maar hij loochende het wederom. En een weinig daarna, die daarbij stonden, zeiden wederom tot Petrus: Waarlijk, gij zijt een van die; want gij zijt ook een Galileer, en uw spraak gelijkt.

⁷⁰But he again denied it. After a little while again those who stood by said to Peter, “You truly are one of them, for you are a Galilean, and your speech shows it.”

⁷¹En hij begon zichzelven te vervloeken en te zweren: Ik ken dezen Mens niet, Dien gij zegt.

⁷¹But he began to curse, and to swear, “I don’t know this man of whom you speak!”

⁷²En de haan kraaide de tweede maal; en Petrus werd indachtig het woord, hetwelk Jezus tot hem gezegd had: Eer de haan tweemaal gekraaid zal hebben, zult gij Mij driemaal verloochenen. En hij, zich van daar makende, weende.

⁷²The rooster crowed the second time. Peter remembered the word, how that Jesus said to him, “Before the rooster crows twice, you will deny me three times.” When he thought about that, he wept.